Είναι άραγε ο Πέδρο Σάντσεθ, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, ο πιο καλός συνήγορος της Άγκυρας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο; Αρκετοί στην Αθήνα αλλά και στις Βρυξέλλες απαντούν καταφατικά, δίχως ιδιαίτερο προβληματισμό, κρατώντας ωστόσο κάποιες αποστάσεις ως προς τα κίνητρα. Πριν λίγες ημέρες, λίγο προτού ο Σάντσεθ αναφέρει στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τα περισπούδαστα περί «Συμμαχίας των Πολιτισμών» (μια πρωτοβουλία του ΟΗΕ όπου συμπροεδρεύουν η Ισπανία με την Τουρκία) ο ισπανικός τραπεζικός – και ασφαλιστικός -κολοσσός BBVA πρότεινε στη τουρκική τράπεζα Garanti την εξαγορά και του υπόλοιπου μισού της, έναντι τιμήματος περί τα 2,5 δισ. δολάρια (12,20 τουρκικές λίρες, δηλαδή περί το ένα δολάριο και 20 σεντς με βάση τρέχουσες τιμές, ανά μετοχή). Η πρώτη αντίδραση των αγορών δεν ήταν θετική, καθώς η μετοχή της BBVA έπεσε, ενώ εκείνη της Garanti ανέβηκε.

Σε γενικές γραμμές πολύ πριν από την πρόταση της BBVA, μεταξύ Μαδρίτης και Ουάσιγκτον υπήρξε μια τακτική επικοινωνία. Οι Αμερικανοί φαίνεται να μην κατανοούν για ποιο λόγο η BBVA προχωρά σε επενδύσεις σε προϊόντα τα οποία υπό τις παρούσες συνθήκες ομοιάζουν περίπου με «σκουπίδια» (“junk” στη χρηματοπιστωτική διάλεκτο) και είχαν εν καιρώ προειδοποιήσει την Μαδρίτη ότι μπορεί να εκθέσει το τραπεζικό σύστημά της σε κινδύνους οι οποίοι προέρχονται από τον Ερντογάν και τις αποφάσεις του, που ουδεμία σχέση με την οικονομία έχουν.

Τι ακριβώς είδαν οι Ισπανοί στα τραπεζικά «σκουπίδια» της Τουρκίας δεν είναι σαφές. Εκείνο που εκτιμάται είναι ότι στη Μαδρίτη, συνηθισμένοι να επενδύουν σε αγορές τις οποίες αποφεύγουν οι πιο ανεπτυγμένες οικονομίες, εκτιμούν ότι οι πολύ χαμηλές τιμές (λόγω της διαρκούς πτώσης της λίρας έναντι του δολαρίου) στη Τουρκία προσφέρονται για την αγορά στοιχείων προστιθέμενης αξίας. Μια μικρή λεπτομέρεια για την ισπανική πρόταση (η εξαγορά αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2022) είναι ότι η BBVA αλλά και η Garanti σε τοπικό επίπεδο είναι συνδεδεμένες και με επενδύσεις σε ομόλογα ασφαλιστικών ταμείων. Είναι, εν ολίγοις, πολύ πιθανόν περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Τουρκίας να διαχυθεί και στην Ισπανία. Περισσότερο ψύχραιμοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η Ισπανία προεξοφλεί ότι – με τον έναν ή τον άλλο τρόπο – η Τουρκία θα επανέλθει σε τροχιά βελτίωσης των σχέσεων με τη Δύση και στη Μαδρίτη υπάρχει η επιθυμία να μπορεί να υποστηριχθεί ότι ακόμα και στις δύσκολες εποχές, οι Ισπανοί επενδυτές δεν φοβήθηκαν τη γενικότερα δυσοίωνη ατμόσφαιρα.

Αυτή η εξήγηση ίσως βοηθά να γίνει αντιληπτό για ποιο λόγο ο Πέδρο Σάντσεθ ήταν σχεδόν επιθετικά αρνητικός στο ενδεχόμενο να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο για την Τουρκία κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, τον Μάιο του 2021. Ακόμη περισσότερο εξηγεί γιατί η Ισπανία εξακολουθεί να συνεχίζει να υποστηρίζει την ενίσχυση των Τούρκων σε εξοπλισμούς, μάλιστα με όπλα τα οποία χρησιμοποιούνται ή θα αξιοποιηθούν στο μέλλον κατά της Ελλάδας. Το πλέον χαρακτηριστικό είναι το “TCG Anadolu” ένα ελικοπτεροφόρο ισπανικής σχεδίασης και τεχνογνωσίας η οποία έχει παραχωρηθεί στην Τουρκία, όπου και ναυπηγείται. Οι Σάντσεθ και Ερντογάν συνομίλησαν και για δεύτερο τέτοιο ελικοπτεροφόρο, μάλιστα, κατά τον τούρκο ηγέτη, «μεγαλύτερο» από το προηγούμενο. Ένας ισπανικής κατασκευής τύπος κατασκοπευτικού αεροπλάνου, το CN-235 χρησιμοποιείται καθημερινά στο Αιγαίο για να παρακολουθεί την κατάσταση στην ελληνική πλευρά των συνόρων. Συνολικά 59 CN-235 βρίσκονται στο οπλοστάσιο των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων και της Ακτοφυλακής.

Οι δύο πλευρές συζήτησαν και για την συνεργασία στον τομέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, κάτι που έχει οσμή επέκτασης του πλέον εξαγωγικού τομέα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, αυτόν των drones και των UAV. Οι Τούρκοι αναζητούν απεγνωσμένα μηχανικά και άλλα τμήματα για την απρόσκοπτη συνέχιση της παραγωγής των UAV τους καθώς, προς το παρόν τουλάχιστον, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει η δυνατότητα. Το στοχευμένο εμπάργκο σε ανταλλακτικά από τον Καναδά, τις ΗΠΑ αλλά και κάποιες ακόμα αγορές ανά τον κόσμο (π.χ. άτυπα και η Νότια Κορέα αποφεύγει τη συνεργασία με την Τουρκία), δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην Αγκυρα.

Περί τα μέσα Δεκεμβρίου αναμένεται να έλθει στην Αθήνα ο ισπανός υπουργός Εξωτερικών Χοσέ Μανουέλ Αλμπάρες, προκειμένου, μετά την ελληνική έντονη αντίδραση, να εξηγήσει από κοντά στον ομόλογό του Νίκο Δένδια, τη φύση της ισπανικής δραστηριοποίησης στη Τουρκία και για ποιους λόγους αυτή δεν αποτελεί απειλή για την Ελλάδα. Θα είναι από κάθε άποψη μια πολύ ενδιαφέρουσα επίσκεψη, καθώς – με βάση τουλάχιστον τον μέχρι σήμερα σχεδιασμό – θα έχει προηγηθεί και το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων του Δεκεμβρίου όπου θεωρητικά θα πρέπει να έχουν ληφθεί και κάποιες αποφάσεις για την Τουρκία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News