Στην τελετή απονομής των BAFTA 2022, το βράδυ της Κυριακής 13 Μαρτίου 2022, μεγάλη νικήτρια αναδείχτηκε η Τζέιν Κάμπιον. Η «Εξουσία του σκύλου» τιμήθηκε με τα βραβεία καλύτερης ταινίας και καλύτερης σκηνοθεσίας, αλλά η αυστραλή δημιουργός δεν ήταν παρούσα στο Royal Albert Hall του Λονδίνου για να παραλάβει τα βρετανικά Οσκαρ, όπως συνηθίζεται να λέγονται τα BAFTA. Τα παρέλαβε για λογαριασμό της ο πρωταγωνιστής της, Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, ο οποίος στην πραγματικότητα ήταν ο μεγάλος αδικημένος της βραδιάς –χάνοντας από τον Γουίλ Σμιθ, πρωταγωνιστή στη «Μέθοδο των Γουίλιαμς» («King Richard»)–, αφού η δική του εκπληκτική ερμηνεία συνέβαλε καθοριστικά στο ψυχολογικό δράμα της Κάμπιον.

Φορώντας, μάλιστα, στο πέτο του μια καρφίτσα με την ουκρανική σημαία, ο Κάμπερμπατς δεν έχασε την ευκαιρία να αναφερθεί στον πόλεμο, γράφει το Variety: «Αυτό που όλοι πρέπει να κάνουμε είναι να συνεχίσουμε να ασκούμε πίεση στους πολιτικούς μας όσο συνεχίζεται η προσφυγική κρίση, να συνεχίσουμε να ασκούμε πίεση στο καθεστώς Πούτιν, να συνεχίσουμε να βοηθάμε με όποιον τρόπο μπορούμε, είτε μέσω δωρεών είτε προσφέροντας στέγη στους πρόσφυγες, όλα αυτά που ψάχνω να κάνω και τα έχω κάνει», είπε. (Δείτε το trailer της ταινίας)

Αναμφίβολα τα βραβεία Καλύτερης Σκηνοθεσίας και Καλύτερης Ταινίας έφεραν αναστεναγμούς ανακούφισης στις σειρές όπου κάθονταν οι παράγοντες του Netflix, γράφει στην Telegraph ο κριτικός κινηματογράφου Τιμ Ρόμπι, ωστόσο στην αίθουσα δεν έμειναν όλοι ικανοποιημένοι, και φάνηκε από τις αντιδράσεις τους.

Εδώ και καιρό, είναι ξεκάθαρο ότι η ταινία της Τζέιν Κάμπιον διχάζει το κοινό σε όλο τον κόσμο. Ενώ είναι από τις αγαπημένες ταινίες των κριτικών και από τις βασικές της σεζόν των βραβείων, κάποιοι τη βρίσκουν πολύ αργή (χωρίς λόγο) και βαρετή, ενώ άλλοι λένε ότι το τέλος της είναι πολύ μπερδεμένο.

Οπως είχε γράψει ο Guardian παλιότερα, όταν γύριζε την ταινία, η Τζέιν Κάμπιον κάλεσε την Κιμ Γκίλινγκαμ, coach με έδρα στο Λος Αντζελες, που χρησιμοποιεί μια μέθοδο βασισμένη στην ψυχανάλυση, τα όνειρα και τη μέθοδο υποκριτικής του Actors Studio, για να βοηθήσει την ίδια και τον Κάμπερμπατς να «ξυπνήσουν» το υποσυνείδητό τους μέσω ονειροθεραπείας. Τόσο αυτή η πρακτική της όσο και η δήλωσή της ότι είχε σκοπό να διαλύσει τα δυτικά αρχέτυπα έκρουσαν τον κώδωνα κινδύνου για τους αρνητές της ταινίας, γράφει ο Ρόμπι στην Telegraph.

Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται ότι ενισχύονται τα επιχειρήματα για την τελική δόξα της «Εξουσίας του σκύλου» στην τελετή απονομής των Οσκαρ (έχει 12 υποψηφιότητες), όχι απλώς σαν ευκαιρία να αποκατασταθεί η Κάμπιον, που έχει αγνοηθεί στο παρελθόν, αλλά και να αναγνωριστεί η αξία της ασυνήθιστης, «ανησυχητικής» και δυναμικής αφήγησής της. Αλλωστε, στην πραγματικότητα, ορισμένες από τις κριτικές ήταν τόσο θορυβώδεις, άστοχες και απαράδεκτες που, αν μη τι άλλο, πιθανότατα έχουν δώσει ώθηση στις πιθανότητες της ταινίας, στα βραβεία της Ακαδημίας.

Ενας τεξανός νταής κάνει bullying στην Κάμπιον

Στο δημοφιλές podcast «WTF with Marc Maron», ο τεξανός ηθοποιός Σαμ Ελιοτ –ο γελαδάρης ο πολλά βαρύς με τη βραχνή φωνή, το κρεμαστό μουστάκι και το καουμπόικο καπέλο, στην καλτ ταινία των αδελφών Κοέν «Ο Μεγάλος Λεμπόφσκι» (1998)– έγινε έξαλλος όταν η συζήτηση πήγε στην «Εξουσία του σκύλου». Αποκάλεσε την ταινία «a piece of shit» («ένα κομμάτι σκ…») και δήλωσε ιδιαίτερα ενοχλημένος από την επανεξέταση του γουέστερν ως ζώνης ιντριγκαδόρικης σεξουαλικής ασάφειας, κάτι που μοιάζει να είναι ο μοναδικός λόγος για τον οποίο η Κάμπιον έκανε την ταινία, όπως είπε. Την οποία Κάμπιον, βεβαίως πήρε, επίσης, η μπάλα κατά τη διάρκεια του ομοφοβικού του ξεσπάσματος, το οποίο θύμιζε πάρα πολύ ανάλογα ξεσπάσματα που είχε προκαλέσει το «Brokeback Mountain» πριν από 17 χρόνια.

«Τι στον…(βρισιά)… ξέρει αυτή η γυναίκα από εκεί κάτω για την αμερικανική Δύση;» αναρωτήθηκε έξαλλος ο Ελιοτ –εννοώντας τη Νέα Ζηλανδία–, και ήταν ακόμα πιο έξαλλος με το πόσο χρόνο ξοδεύουν οι κομπάρσοι της ταινίας δουλεύοντας χωρίς πουκάμισο στον καύσωνα της Μοντάνα, και για τον σαδιστή κτηνοτρόφο Φιλ (Μπένεντικτ Κάμπερμπατς) και τη στενή σχέση του με τον παλιό του μέντορα, Μπρόνκο Χένρι). Ξεκαθάρισε, φυσικά, ότι δεν θα ψηφίσει την ταινία στα βραβεία της Ακαδημίας.

Η Κάμπιον, ωστόσο, η οποία ρωτήθηκε επανειλημμένα για τη συνέντευξη του Ελιοτ, όταν περπάτησε στο κόκκινο χαλί για τα Βραβεία του Σωματείου Σκηνοθετών της Αμερικής στις 12 Μαρτίου, ήξερε ακριβώς πώς να τον αντιμετωπίσει: «Πιστεύω ότι είναι πραγματικά ατυχές και λυπηρό για αυτόν», είπε, «επειδή έχει χτυπήσει το τρίπτυχο του μισογυνισμού, της ξενοφοβίας και της ομοφοβίας. Δεν μου αρέσει αυτό. Νομίζω ότι ήταν λίγο “b-i-t-c-h” (σκύλα). Επιπλέον, δεν είναι καουμπόι, είναι ηθοποιός».

Ωστόσο, ακόμη και πριν από τη φασαρία που έκανε ο Ελιοτ, η ταινία είχε προκαλέσει αντιδράσεις για πολλούς λόγους, με τους οποίους η Τζέιν Κάμπιον έχει εξοικειωθεί κατά τη διάρκεια της καριέρας της, γράφει ο βρετανός κριτικός κινηματογράφου στην Telegraph. Tο ίδιο κοινό που κοιμόταν πάντα στις ταινίες της και ανασήκωνε τους ώμους στα «Μαθήματα πιάνου» (1993), βρίσκει τώρα τον ρυθμό της νέας ταινίας της βαρετό και τις ψυχολογικές ασάφειες επίπονες και βαριές σαν μολύβι. Η ταινία της δεν είναι ένας στιγμιαίος θρίαμβος αλλά έχει ενδιαφέρον να δεις κανείς πώς εξελίσσεται σε θρίαμβο, γράφει ο Ρόμπι. Ο βρετανός κριτικός διάβασε το «υπέροχο» ομότιτλο μυθιστόρημα του Αμερικανού Τόμας Σάβατζ (κυκλοφόρησε το 1967) από το οποίο εμπνεύστηκε η Τζέιν Κάμπιον. Και μετά είδε ξανά την ταινία, η οποία με τη δεύτερη ματιά τον κέρδισε ακόμη περισσότερο.

Οι ρόλοι του Τζορτζ, αδελφού του Φιλ (Τζέσι Πλέμονς), και της Ρόουζ, της κουνιάδας του (Κίρστεν Ντανστ), δεν «αντέχουν», γράφει ο Ρόμπι, ξεχωρίζουν, ωστόσο, ελαφρώς στην τρίτη πράξη, ειδικά στην περίπτωση Πλέμονς. Αλλά αφήνοντας αυτό το ζευγάρι στην άκρη, η ταινία περνάει στην πιο ενδιαφέρουσα θεματική περιοχή της, που είναι η σχέση του Φιλ και του Πίτερ (Κόντι Σμιτ Μακφί), του εύθραυστου γιου της Ρόουζ.

Ενα «μπερδεμένο» τέλος που ψιθυρίζει τη λύση

Οσο για το «μπερδεμένο» τέλος, είναι μια υφέρπουσα ανατροπή, που δεν τη βλέπεις απαραίτητα να έρχεται. Η Κάμπιον δεν υπογραμμίζει τις ανατροπές. Ούτε δίνει λύσεις, τις ψιθυρίζει, δείχνοντας πώς ο Πίτερ –το αγοράκι της μαμάς που στην αρχή τον αποκαλούσαν «δεσποινίς Νάνσι»– ξεκινά να διορθώσει το status quo και να θριαμβεύσει επί του Φιλ. Το τέλος παρέχει, μάλιστα, καλούς λόγους, για τους οποίους ο Κόντι Σμιτ-Μακφί είναι πολύ πιο πιθανό να κερδίσει το Οσκαρ Β’ Ανδρικού ρόλου από ό,τι ο Πλέμονς (αν και οι δύο χάνουν έδαφος από τον Τρόι Κότσουρ του «CODA», μετά το BAFTA που κέρδισε). Οσο για τον Φιλ, τον βρωμιάρη νταή, ο Κάμπερμπατς μπορεί να ξεκινάει σαν βασιλιάς στον τομέα του, αλλά και εδώ η δυναμική είναι αμφιλεγόμενη.

Κατά πάσα πιθανότητα αυτή η παράξενη, αντι-επική ταινία θα αντέξει πραγματικά στη δοκιμασία του χρόνου. Στο Rotten Tomatoes έχει ένα φρέσκο ​​σκορ 94% στο «τοματόμετρο» των κριτικών αλλά και ένα 79% του κοινού, που υποδηλώνει ότι στην πραγματικότητα η ταινία κινείται αξιοπρεπώς από στόμα σε στόμα, παρά τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει.

Να σημειώσουμε ότι εδώ και καιρό υπάρχει τεράστιο χάσμα ανάμεσα στις ταινίες που γυρίζει το Netflix με στόχο τα Οσκαρ («Roma», «Mank», «The Irishman») και αυτών που κάνει για να προσελκύσει το κοινό («Red Notice», «Bird Box», «Extraction»). Οι πρώτες τείνουν να είναι μεγάλες και απαιτητικές, ενώ οι δεύτερες είναι σαφώς εύπεπτες. Ωστόσο τα νούμερα τηλεθέασης του Netflix, δείχνουν ότι η «Εξουσία του σκύλου» προσελκύει επίσης το κοινό, παρά τις διαφωνίες  κριτικών και ψηφοφόρων βραβείων. Το παράξενο γουέστερν της Κάμπιον φιγουράρει στη λίστα των ταινιών της πλατφόρμας, αλλά μοιάζει με παραφωνία ανάμεσα στις ταινίες του Ανταμ Σάντλερ. Και όποιος ψάχνει να δει κάτι, μπορεί να εντυπωσιαστεί περισσότερο από τις πιπεράτες παρατηρήσεις που πρόσθεσε στην αντιπαράθεση ο Ελιοτ.

Αθελά του, γράφει ο Ρόμπι στην Telegraph, αυτό που έκανε στην πραγματικότητα ο μάτσο τεξανός ηθοποιός, ήταν να γίνει σαν τον Φιλ απέναντι στον Πίτερ της ταινίας: ένας ομοφοβικός, ​​χλευαστικός νταής, που έχει κολλήσει στο παρελθόν, απαιτώντας την τήρηση ορισμένων δογματικών κανόνων σχετικά με το ύφος και τον ανδρισμό. Στην πορεία, έχει εκπαιδευτεί, έχει αντικατασταθεί και έχει προχωρήσει. Οπως το έθεσε, εξάλλου, η Κάμπιον: «Η Δύση είναι ένας τόπος μυθικός. Και υπάρχει πολύς χώρος στην περιοχή».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News