;Στο ερώτημα αν ένα ηλεκτρονικό σύστημα, ένας προηγμένος υπολογιστής θα μπορούσε να είναι ο επόμενος προϊστάμενος σου, είναι σίγουρο ότι πολλοί θα απαντήσουν: «αν αυτό συμβεί θα είναι μια καλή εξέλιξη σε σχέση με αυτό που βιώνω με τον άνθρωπο που είναι τώρα από πάνω μου». Ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης λένε κάποιοι ότι θα τα οργανώνει όλα άψογα και δεν θα προκαλούνται μπερδέματα ούτε θα αλλάζουν τελευταία στιγμή οι προγραμματισμένες άδειες.

Οι υποστηρικτές αυτής της λύσης αναφέρουν επίσης ότι ένα τέτοιος προϊστάμενος δεν θα κάνει διακρίσεις και θα είναι ακριβοδίκαιος στο προσωπικό. Όμως υπάρχουν και εκείνοι που δηλώνουν επιφυλακτικοί ή και αρνητικοί σε αυτό το ενδεχόμενο, θεωρώντας εξαιρετικά ριψοκίνδυνο αν όχι επικίνδυνο, να δώσουμε σε μηχανές διαφόρων ειδών εξουσίες.

Από την άλλη πλευρά η αλήθεια είναι ότι εδώ και πολύ καιρό ο άνθρωπος υπακούει σε μηχανές χωρίς να το σκέφτεται καθόλου και χωρίς να ανησυχεί. «Κάποτε ένας τροχονόμος καθοδηγούσε στον δρόμο πεζούς και αυτοκίνητα. Αλλά ήρθαν στην συνέχεια οι φωτεινοί σηματοδότες οι οποίοι αποκτούν πλέον τεχνητή νοημοσύνη για να αντιμετωπίζουν ακόμη καλύτερα την ροή της κυκλοφορίας» δηλώνει ο Τζεφ Σουάρτς, εκ των επικεφαλής της πολυεθνικής συμβουλευτικής εταιρείας Deloitte.

Τα οφέλη

Είναι αλήθεια ότι σε συγκεκριμένες καταστάσεις και καθορισμένα πλαίσια δεχόμαστε να ακολουθούμε εντολές από μηχανήματα και οι αναλυτές λένε ότι αυτή η κατάσταση θα επεκτείνεται συνεχώς. Όπως αναφέρει σε δημοσίευμα του το BBC , χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εταιρεία μεταφορών Uber. Δεν υπάρχουν εργαζόμενοι που να λαμβάνουν τις κλήσεις των πελατών και να διοχετεύουν τα αιτήματα στους οδηγούς. Όλη η διαδικασία γίνεται αυτόματα, από ένα λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιεί η εταιρεία.

«Τα οφέλη της χρήσης αυτού του συστήματος είναι περισσότερα για την εταιρεία, με την γρήγορη και χωρίς προβλήματα εξυπηρέτηση των πελατών της. Το σύστημα δεν ευνοεί κανέναν (πελάτη ή οδηγό) βάσει της εξωτερικής του εμφάνισης, της μόρφωσης, του ντυσίματος ή άλλων τέτοιου είδους παραμέτρων. Οι αποφάσεις λαμβάνονται αναλόγως των επιδόσεων και των δεδομένων κάθε φορά, γεγονός που ευνοεί την επικέντρωση στην ουσία των πραγμάτων και τελικά σε πιο αξιοκρατικά κριτήρια. Εταιρείες που θα ακολουθήσουν αυτή την πρακτική θα δουν ότι και θα επιβληθούν των ανταγωνιστών τους αλλά και θα αποτελέσουν ένα υγιές και ελκυστικό εργασιακό περιβάλλον» υποστηρίζει ο  Τόμας Τσαμόρο Πρέμιουζικ, καθηγητής Εργασιακής Ψυχολογίας στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου (UCL).

Οι ανησυχίες

Δεν έχουμε λοιπόν να φοβόμαστε κάτι αν ξαφνικά βρεθούμε με προϊστάμενο ένα ηλεκτρονικό σύστημα; Ο Σίβι Τζέρβις, ιδρυτής της εταιρείας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε επιχειρήσεις FutureScape 248, δηλώνει ιδιαίτερα σκεπτικός με αυτή την εξέλιξη. «Είναι απαραίτητο να υπάρχει μια ηθική επίβλεψη πάνω σε αυτή την εργασιακή συνθήκη. Το να έχεις για αφεντικό έναν πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης που θα μπορεί να παίρνει αποφάσεις είναι κάτι που θεωρώ εξαιρετικά ανησυχητικό και πιστεύω ότι θα οδηγήσει σε ένα δυστοπικό μέλλον. Ένα ηλεκτρονικό σύστημα που δεν λειτουργεί με κάποιους ηθικούς κανόνες, χωρίς να υπάρχει κάποιος άνθρωπος που να επιβλέπει τις αποφάσεις που παίρνει και την ορθότητά τους δημιουργεί ένα επικίνδυνο περιβάλλον και μετατρέπεται τελικά σε πραγματική απειλή» υποστηρίζει ο Τζέρβις.

Η Amazon χρησιμοποιεί συστήματα τεχνητής νοημοσύνης για να κατευθύνουν και να παρακολουθούν το προσωπικό που εργάζεται στις αποθήκες της εταιρείας. Έχουν γίνει πολλές καταγγελίες για συνθήκες υπερ-εντατικής εργασίας και γενικότερα κακές εργασιακές συνθήκες στις αποθήκες του γίγαντα το ηλεκτρονικού εμπορίου, τις οποίες η εταιρεία αρνείται επίμονα. Η Amazon υποστηρίζει ότι αν το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης διαπιστώσει ότι ένας εργαζόμενος δεν αποδίδει όπως θα έπρεπε θα εμφανιστεί κάποιος άλλος εργαζόμενος ή προϊστάμενος του, είτε για να τον βοηθήσει είτε να τον εκπαιδεύσει σε κάποια διαδικασία που μπορεί να μην γνωρίζει.

Συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που έχουν την δυνατότητα και να δίνουν εντολές σε ανθρώπους για το τι να κάνουν αλλά παρακολουθούν ταυτόχρονα και το τηλεφωνικό κέντρο της εταιρείας έχουν κατηγορηθεί ότι είναι ιδιαίτερα απαιτητικά και σε ορισμένες περιπτώσεις παίρνουν άδικες αποφάσεις.

Η εταιρεία CallMiner που παρέχει τέτοια συστήματα σε εταιρείες υποστηρίζει ότι αυτά όχι μόνο βοηθούν τους εργαζομένους να αποδίδουν καλύτερα αλλά αν στελέχη μιας εταιρείας επεξεργαστούν σωστά τα δεδομένα του συστήματος θα γίνουν καλύτερα στην δουλειά τους και όλο αυτό θα έχει θετική επίπτωση τελικά στους πελάτες.

Όσο όμως βελτιώνονται οι δυνατότητες αυτών των συστημάτων και όσο περισσότερες αρμοδιότητες τους δίνονται αυξάνονται και οι πιθανότητες για πιθανές κακές αποφάσεις τους. «Ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να παρακολουθεί την απόδοση ενός υπαλλήλου αλλά και κάθε του κίνηση. Τον αριθμό των τηλεφωνικών κλήσεων που κάνει, τον τρόπο που μιλάει με τους πελάτες, την ηλεκτρονική του αλληλογραφία, τα sites που επισκέπτεται, τον αριθμό των διαλειμμάτων κ.α. Με βάση αυτά τα δεδομένα είναι πιθανό το σύστημα να αποφασίζει αν κάποιος εργαζόμενος θα πάρει αύξηση ή προαγωγή. Όμως τέτοιες αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται αφού ληφθούν υπόψη και άλλα υποκειμενικά κριτήρια που δεν μπορεί από την φύση του ένα ψηφιακό σύστημα να λάβει υπόψη του» σημειώνει η Σάντρα Γουότστερ, ερευνήτρια τεχνητής νοημοσύνης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News