Στην πρόσφατη διαδικτυακή σύναξη των «κορυφών» της βιοφαρμακευτικής, με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, κατέστη σαφές: πολλές από τις ακροστοιχίδες στο σταυρόλεξο της Covid-19 λύνονται με ελληνικά γράμματα.

Στο screenshot της τηλεδιάσκεψης στέκονταν εντυπωσιακά πολλοί Ελληνες αλλά και πρόσωπα ελληνικής καταγωγής, κατέχοντας θέσεις-κλειδιά στον κόσμο των φαρμακευτικών και της βιοτεχνολογίας, στην πρώτη γραμμή διεθνώς στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Οι ίδιοι αναμένεται να είναι πρωταγωνιστές (και) στο μέλλον, με αμιγώς ελληνικούς όρους αυτή τη φορά, καθώς η κυβέρνηση προλειαίνει το έδαφος για την ανάπτυξη του κλάδου στη χώρα, ιδιαίτερα ελπιδοφόρου για τα δεδομένα του 2021.

Ας δούμε μερικούς από αυτούς τους διακεκριμένους συνέλληνες:

Στέλιος Παπαδόπουλος, πρόεδρος της Biogen (και όχι μόνο). Θεωρούμενος και «πατριάρχης» της βιοτεχνολογίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς μετρά έτη πολλά στα χωράφια της, από τη δεκαετία του ’80, και τα γνωρίζει σαν την παλάμη του. Ελκει την καταγωγή του από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο, κι έχει γεννηθεί το 1948 στη Θεσσαλονίκη, στου Χαριλάου (το σχολείο του –λέει– ήταν δίπλα στο γήπεδο του Αρη). Εχει μεγαλώσει μέσα στις μυρωδιές της κανέλας και του κύμινου, καθώς η οικογένειά του διατηρούσε επιχείρηση μπαχαρικών.

Η Ελλάδα «τον στένευε». Ύστερα από φοίτηση λίγων μηνών στο Μετσόβιο, έφυγε για την Αμερική – σπουδές σε Μαθηματικά, Φυσική και Βιολογία, διδακτορικό στη Βιοφυσική, και στροφή στον επενδυτικό τομέα της Βιοτεχνολογίας. Επιπλέον σπουδές στα Οικονομικά και μεταπήδηση από τον ακαδημαϊκό χώρο στον τομέα των επενδύσεων – σπουδές στις χρηματοδοτήσεις. Η συνάντησή του με τον Σπύρο Αρταβάνη-Τσάκωνα, ήταν κομβική, η μακρόχρονη συνεργασία τους οδήγησε στην ίδρυση τριών εταιρειών στον χώρο της βιοτεχνολογίας.

Τζορτζ Γιανκόπουλος, πρόεδρος, συνιδρυτής και διευθυντής της επιστημονικής ομάδας στη Regeneron Laboratories. Ακούγεται ίσως υπεραπλουστευμένο για έναν τέτοιο επιστήμονα, αλλά ο κ. Γιανκόπουλος είναι ο ιάσας τον Τραμπ. Έχοντας αναπτύξει με την ομάδα του κοκτέιλ (των δυο μονοκλωνικών) αντισωμάτων που μειώνει τα επίπεδα κορονοϊού στον οργανισμό του ασθενούς, ο Ελληνοαμερικανός δέχθηκε πρώτη φορά τηλεφώνημα την 1η Οκτωβρίου από τον Λευκό Οίκο. Γεννημένος το 1959 στο Γούντσαϊντ της Νέας Υόρκης, με καταγωγή από την Καστοριά, ο κ. Γιανκόπουλος ήθελε από μικρό παιδί να μάθει πως οι σαύρες αναγεννούσαν τις ουρές τους – κοινώς, ήθελε να γίνει επιστήμονας. Συγκαταλέγεται στους πιο επιδραστικούς επιστήμονες στον κόσμο, έχοντας αναπτύξει κορυφαία φάρμακα, μεταξύ αυτών και το φάρμακο για τον ιό του Έμπολα.

Εχοντας αριστεύσει τόσο στη Σχολή Επιστημών του Μπρονξ, όσο και στο Πανεπιστήμιο Columbia, o Τζορτζ Γιανκόπουλος ξεκίνησε να δουλεύει το 1989 σε μια startup βιοιατρικής που είχε στόχο να βρει νέους τρόπους να αναγεννά νευρώνες για να θεραπεύει ανωμαλίες στο νευρικό σύστημα, όπως το Αλτσχάιμερ ή το Πάρκινσον. Ήταν η Regeneron.

Αλμπερτ Μπουρλά, διευθύνων σύμβουλος της Pfizer. Eίναι ακόμη νωπές όλες οι πληροφορίες που τον αφορούν – από την ημέρα που ανακοινώθηκε το εμβόλιο της Pfizer σε συνεργασία με τη BioNtech, έχει χυθεί πολύ μελάνι για τον κτηνίατρο που έχει περιγράψει τον εαυτό του ως «τυπικό έλληνα» και έχει ως πυρήνα της ζωής του (και αυτός) τη Θεσσαλονίκη. Εφυγε από την Ελλάδα 35 ετών και ζει πλέον μόνιμα στη Νέα Υόρκη, αλλά διατηρεί φιλίες του παρελθόντος, κι έτσι έχει παρέα που τον περιμένει κάθε καλοκαίρι για τις διακοπές στη Χαλκιδική.

Στην Pfizer μπήκε το 2001 και ανέβηκε σταδιακά τα σκαλοπάτια της, για να καταλάβει τελικά τον θώκο του προέδρου και διευθύνοντος σύμβουλος στον τομέα της διάθεσης των προϊόντων του φαρμακευτικού κολοσσού. Υπό την ηγεσία του, ο όμιλος Pfizer έλαβε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των Ηνωμένων Πολιτειών (FDA) έγκριση για το Ibrance, το πρώτο φάρμακο για τη θεραπεία του προχωρημένου καρκίνου του μαστού. «Σας παρακαλώ να φοράτε τη μάσκα σας», συστήνει στον κόσμο και ο λόγος του λογίζεται διπλά.

Σπύρος Αρταβάνης-Τσάκωνας, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας Τεχνολογίας και Καινοτομίας. Γεννημένος το 1946, στο Κολωνάκι (υπάρχουν και Αθηναίοι στον κατάλογο), έχει προσφέρει τα φώτα του στους νεότερους ως καθηγητής Κυτταρικής Βιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Η πορεία του, λαμπρή: από τη Γερμανική Σχολή στην Ελβετία, για σπουδές Θεωρητικής Χημείας στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης και εν συνεχεία στην Αγγλία, στο περίφημο MRC του Κέμπριτζ, εργαστήριο που έχει «βγάλει» ουκ ολίγους νομπελίστες. Στο βιογραφικό του φιγουράρουν Πανεπιστήμια – φάροι, από αυτό του Στάνφορντ ως το Γιέηλ.

Εχει δηλώσει πάντως ότι «το Χάρβαρντ είναι το σπίτι του». Το 1999 εξελέγη καθηγητής – ο πρώτος έλληνας – του φημισμένου γαλλικού πανεπιστημιακού ιδρύματος Κολέζ ντε Φρανς, σε μια καινούργια έδρα, της Βιολογίας και Γενετικής της Ανάπτυξης. Από το 2012 ως το 2017, υπήρξε επιστημονικός διευθυντής και εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Biogen. Είναι συνιδρυτής – με τον Στέλιο Παπαδόπουλο – του μη κερδοσκοπικού ιδρύματος Fondation Santé, στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Eμίλ Κάκκης, διευθύνων σύμβουλος και πρόεδρος της Ultragenyx Pharmaceutical. Ιατρικός γενετιστής, γνωστός για το έργο του στην ανάπτυξη θεραπειών για εξαιρετικά σπάνιες διαταραχές – αυτός ήταν άλλωστε και ο βασικός λόγος ίδρυσης (από τον ίδιο) της Ultragenyx, το 2010. Είναι επίσης πρόεδρος και ιδρυτής του Ιδρύματος Kakkis EveryLife, ενώ έχει θητεύσει μεταξύ άλλων στη BioMarin. Το 2019 συνέδεσε το όνομα του με τη μη κερδοσκοπική Odylia Therapeutics, πάντα στο όνομα των σπάνιων γενετικών παθήσεων. Τη ίδια χρονιά, διακρίθηκε για το έργο του (BIO’s Henri Termeer Visionary Leadership award και Lifetime Achievement Award).

Μενέλαος Πάγκαλος, επικεφαλής έρευνας και ανάπτυξης της φαρμακευτικής εταιρείας AstraZeneca. Γεννημένος στο Ιλινγκ του Λονδίνου από έλληνες γονείς, o «Mενέ» για όσους τον γνωρίζουν καλά, έλκει την καταγωγή του από το νησί της Χίου, όπου έχει περάσει πολλά καλοκαίρια της ζωής του. Σπούδασε Βιοχημεία και Μοριακή Βιολογία στο Ιμπίριαλ Κόλετζ του Λονδίνου, συνεχίζοντας τις διδακτορικές του σπουδές στη Νευροφαρμακολογία. Συνέχισε τη μεταδιδακτορική του εκπαίδευση στο Ιατρικό Κέντρο «Ορος Σινά» της Νέας Υόρκης.

«Νιώθω πως έχω την καλύτερη δουλειά στον κόσμο και έχω το προνόμιο να εργάζομαι με ορισμένα από τα πιο λαμπρά μυαλά στον κόσμο», έχει δηλώσει, δικαιολογώντας με τον καλύτερο τρόπο την αφοσίωσή του στην επιστημονική αριστεία, στους κόλπους της AstraZeneca – από το 2010. Το αποτέλεσμα τον δικαιώνει αδιαμφισβήτητα: η εταιρεία σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης αναπτύσσει εμβόλιο ενάντια στον κορονοϊό. Εχει χρισθεί ιππότης για την προσφορά του στη βρετανική επιστήμη. Ποιος να το περίμενε ότι θα γινόταν «σερ», ενόσω ακόμη περνούσε τα παιδικά του καλοκαίρια στη Χίο;

Κωστής Μαγκλάρας, πρύτανης του Columbia Business School. Γεννημένος στην Αθήνα, είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Ιμπίριαλ, στο Λονδίνο, αλλά και του Στάνφορντ. Έχει υπηρετήσει το ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα του Κολούμπια από πλείστες όσες θέσεις, ενώ το 2007 ίδρυσε τη Mismi Inc., εταιρεία χρηματοοικονομικών τεχνολογιών που εδρεύει στη Νέα Υόρκη.

Τζορτζ Σκάνγκος, διευθύνων σύμβουλος της Vir Biotechnology (εταιρείας βιοτεχνολογίας λοιμωδών ασθενειών). Τον έχουν βαφτίσει και «τσάρο» του κορονοϊού, καθώς εκλήθη από την ένωση των εταιρειών βιοτεχνολογίας, Biotechnology Innovation Organization (BIO), προκειμένου να συντονίσει τις προσπάθειες των επιστημόνων απέναντι στην πανδημία. Ελληνικής καταγωγής, από την πλευρά του πατέρα του, ο κ. Σκάνγκος έχει μεταξύ άλλων διδάξει ως καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς. Ελαβε το πτυχίο του στη Βιολογία από το Πανεπιστήμιο του Κορνέλ και το διδακτορικό του στη Μικροβιολογία από το Πανεπιστήμιο της Μασσαχουσέτης.

Βαγγέλης Βεργέτης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Intelligencia, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Eucrates Biomedical, μέλος του Δ.Σ. αλλά και της Εκτελεστικής Επιτροπής της Συμμαχίας για την Τεχνητή Νοημοσύνη στην Υγειονομική Περίθαλψη. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Κορνέλ και αυτού της Πενσιλβάνια.

Mισέλ Βουνάτσος, διευθύνων σύμβουλος της Biogen. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Μαρόκο, είναι όμως ελληνικής καταγωγής. Εντάχθηκε στη Biogen το 2016, ύστερα από 20 χρόνια καριέρας στην εταιρεία Merck, όπου κατείχε ηγετικές θέσεις αυξημένης ευθύνης στην Ευρώπη, την Κίνα και τις ΗΠΑ.

 

Nικόλας Γαλακάτος, Blackstone, επικεφαλής σε παγκόσμιο επίπεδο (Global Head) του τομέα Life Sciences καθώς και πρόεδρος της οικείας Επενδυτικής Επιτροπής – μετά την τρόπον τινά συνένωση Blackstone και Clarus, τo 2018. Απόφοιτος του ΜΙΤ και της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ (post – doc), ο κ. Γαλακάτος διαθέτει 30ετή θητεία στη βιομηχανία του κόσμου της ιατρικής φροντίδας, έχοντας ηγηθεί επενδυτικών εγχειρημάτων στη βιοτεχνολογία, τη διαγνωστική, καθώς και συνεργειών ανάμεσα σε φαρμακευτικές εταιρείες. Στο παρελθόν, υπήρξε συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Clarus. Το βιογραφικό του στην ιστοσελίδα της Blackstone μετρά χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας σε πλείστες όσες εταιρείες – MPM Capital, Millennium Pharmaceuticals, Anthos Therapeutics, είναι κάποιες από αυτές. Συμμετέχει μεταξύ άλλων ως μέλος στα Δ.Σ. Ινστιτούτων όπως το Koch Institute στο ΜΙΤ, αλλά και στο Κολλέγιο του Ριντ (Reed College). 

Απαραίτητη υποσημείωση, ύστερα από τόση επιστημονική λάμψη και ηχηρά βιογραφικά: η σειρά με την οποία παρατέθηκαν οι επιστήμονες ήταν ασφαλώς τυχαία. Και η έκταση των κειμένων που τους αφορούν, ανάλογη των προσωπικών πληροφοριών που έχουν επιλέξει οι ίδιοι να δώσουν στη δημόσια σφαίρα. Λογίζονται όλοι τους πολύτιμοι. Τα ονόματά τους θα τα ξανασυζητήσουμε εξάλλου μόλις σε τρεις μήνες, οπότε και δεσμεύθηκαν να επικαιροποιήσουν την επαφή τους με τον Πρωθυπουργό, με νέα δεδομένα. «Follow up» το λένε, οι διεθνείς Eλληνες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News