Το 2012 ο Αλβιν Ροθ, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ μοιράστηκε με έναν συνάδελφό του το Νομπέλ Οικονομίας για τη «θεωρία των σταθερών κατανομών και την εφαρμογή του σχεδιασμού της αγοράς». Λίγο αργότερα, πέρα από κάθε επιχειρηματικό μοντέλο, η θεωρία του βρίσκει πρακτική εφαρμογή στις μεταμοσχεύσεις. Πώς;

Η δωρεά νεφρών είναι τελείως διαφορετική από όλα τα άλλα όργανα. Αυτό που την κάνει μοναδική είναι ότι ο άνθρωπος έχει δύο νεφρούς, όμως χρειάζεται μόνο τον έναν για να ζήσει.

Και ενώ στο παρελθόν η λήψη γινόταν μόνο από κάποιον εγκεφαλικά νεκρό, πλέον συγγενείς και φίλοι δίνουν ο ένας στον άλλον τον νεφρό τους ολοένα και πιο συχνά. Δυστυχώς, όμως, βιολογικά δεν ταιριάζουν όλοι με όλους.

Η ιδέα που είχε ο Αλβιν Ροθ μαζί με τους συνεργάτες του Τάιφουν Σόνμεζ και Ούτκου Ανβερ ήταν να δημιουργήσουν ένα σύστημα «ανταλλαγής νεφρών» μεταξύ ζευγαριών. Σε αυτό το πλαίσιο, ένα ζευγάρι ή δύο συγγενείς ή απλώς δύο φίλοι, που ο ένας ήθελε να δωρίσει τον νεφρό του στον άλλον αλλά δυστυχώς δεν μπορούσε διότι δεν ταιριάζουν «βιολογικά», θα μπορούσε να κάνει ανταλλαγή με κάποιο άλλο ζευγάρι, που είχε δηλωθεί ως δωρητής και λήπτης, αυξάνοντας τις πιθανότητες να βρεθεί ο κατάλληλος δότης.

Μάλιστα, όπως γράφει το BBC, υπάρχουν και παραδείγματα αλυσίδας δωρητών, όπου μέχρι 70 νεφροί ανταλλάχθηκαν μεταξύ ισάριθμων αποδεκτών.

Εμπόριο ανθρωπίνων οργάνων

Πρόσφατα, ο Αλβιν Ροθ βρέθηκε στη Γερμανία, σε μία προγραμματισμένη συνάντηση κατόχων Νομπέλ η οποία αφορούσε το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης. Η Γερμανία είναι μία από τις μεγάλες βιομηχανικές χώρες στις οποίες ο νόμος απαγορεύει την ανταλλαγή νεφρών.

«Νομίζω ότι οι γραφειοκρατικοί κανόνες και οι νόμοι για τις μεταμοσχεύσεις πρέπει να ανανεώνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να ευθυγραμμίζονται με τις επιστημονικές εξελίξεις», λέει ο Ροθ. Ωστόσο, κατανοεί ότι η απαγόρευση αφορά τις ανησυχίες που εγείρονται για το εμπόριο ανθρωπίνων οργάνων.

«Ανησυχούν μήπως κάποιος που εμφανίζεται ως δωρητής, είναι τελικά κάποιος φτωχός και απελπισμένος, που κάποιος τον έχει πληρώσει. Αν όμως εμφανιστεί ο αδερφός του και δώσει τον νεφρό του, τότε δεν υπάρχει καμία ανησυχία» υποστηρίζει.

Αρα, αν περάσουμε σε ένα παγκόσμιο σύστημα όπου θα υπάρχουν δηλωμένοι δότες και δωρητές ανά ζεύγη, θα ισχύει η αρχή της εξάρτησης από τον συγγενή και έτσι θα είναι πιο ξεκάθαρα τα πράγματα, θα αυξηθούν κατακόρυφα οι δότες, ενώ δεν θα υπάρχουν υπόνοιες χρηματισμού.

Επιπλέον, ο καθηγητής βλέπει έναν τρόπο με τον οποίο στο μέλλον οι άνθρωποι θα μπορούν να πληρώνονται για τους νεφρούς τους. Φαντάζεται ένα μέλλον όπου οι άνθρωποι που επιθυμούν να «δωρίσουν» τον έναν τους νεφρό για χρήματα, θα μπορούσαν να θεωρηθούν ήρωες από το κράτος, το οποίο θα έχει την ευθύνη συγκέντρωσης των νεφρών και διανομής τους σε όσους έχουν ανάγκη. Ετσι δεν θα υπήρχαν φόβοι ότι οι νεφροί δίνονται σε όποιον έχει χρήματα, αλλά θα διαμορφωνόταν μία λίστα από τις τρέχουσες ανάγκες για φτωχούς και πλούσιους.

Σε κάθε περίπτωση όμως η οικονομική παροχή για ανθρώπινα όργανα είναι κάτι για το οποίο πολλοί, γιατροί και μη, είναι ηθικά αντίθετοι.

Το καλό είναι ότι ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο γίνονται πλέον δωρητές, διότι είναι πιθανό οι ίδιοι να χρειαστούν στο μέλλον κάποιο όργανο προς μεταμόσχευση και όχι επειδή το χρειάζεται άμεσα κάποιος άλλος. Και έτσι αυξάνονται παγκόσμια οι δωρητές οργάνων.

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News