Υπάρχει ένα μουσικό άλμπουμ του Μάνου Χατζιδάκι, το «2000 μ.Χ.», και ένα τραγούδι, το «Κύριε», που όποτε το ακούω… Να!.. Δεν βρίσκω, δεν καταλήγω σε λέξη για το τι νιώθω. Είναι επί τροχάδην συναισθήματα.

Σας αποκάλυψα το τέλος της συνέντευξης. Η αρχή της αφορά μια συνομιλία μου με τον Νίκο Χατζηνικολάου (καμία σχέση με τον δημοσιογράφο). Εναν άνθρωπο που όσο περισσότερο γνωρίζω τόσο περισσότερο εκτιμώ. Παίρνει χρόνο η «διαδικασία». Τόσο χαμηλών τόνων άνθρωπος, με τόσα «ρετρό» στοιχεία χαρακτήρα, όπως ευγένεια, λεπτότητα, ντροπαλοσύνη. Και τόσο ήσυχα πολυπράγμων, σε τόσο οχλαγωγική εποχή, που οι περισσότεροι ασμένως επιζητούν κάθε μορφής ντόρο. Θέλησα να σας τον γνωρίσω επ’ αφορμή μιας ιδιαίτερης βράβευσης. 

– Ηγείστε του ελληνικού ογκολογικού τμήματος στην φαρμακευτική εταιρεία Pfizer Hellas, όντας και μέλος του ΔΣ. Σας φαντάζεται κανείς «απομονωμένο» ζωής και εμποτισμένο «εταιρικής» ζωής. Εσείς, παραλλήλως, είστε μουσικοσυνθέτης, ένθερμος αναγνώστης βιβλίων, συγγραφέας της βιογραφίας του Απόστολου Καλδάρα. Με συναρπάζει η περίπτωσή σας ως ιδιαίτερη, ρέουσα ζωής και ουσίας. Και με καθησυχάζουν οι δόσεις ευαισθησίας, προσωπικής και κοινωνικής που κατορθώσατε να διαφυλάξετε, όπως διαφαίνεται σε κάθε σας κίνηση και ενέργεια. Μέχρι που φτάνουμε και στη βράβευση της μπάντας σας, της PfizerHellas Band, από την Ακαδημία Αθηνών. Τι καθοδήγησε την ιδέα σας για μια μπάντα; Ησασταν ο εμπνευστής. 

-Ενα βασικό συστατικό στην εταιρική μας φιλοσοφία, στον κώδικα αξιών της Pfizer, είναι να είμαστε ενεργοί πολίτες που ανταποκρίνονται στις προσδοκίες της κοινωνίας. Το 2013 υλοποιήθηκε η ιδέα που είχα, για τη δημιουργία μιας μπάντας, που θα πλαισιωνόταν από εθελοντές συναδέλφους μας, προκειμένου να προσφέρουμε στιγμές χαράς και ψυχαγωγίας πρωταρχικά στους ηλικιωμένους συμπολίτες μας που φιλοξενούνται σε οίκους ευγηρίας. Ξέρετε, οι τέχνες, η μουσική ιδιαίτερα, υπήρξαν πάντοτε ένα καταφύγιο ηρεμίας, χαράς, αποσυμπίεσης που τόσο έχουν ανάγκη οι φιλοξενούμενοι σε αυτά τα ιδρύματα. 

– Πόσα μέλη έχει η μπάντα;

Είμαστε ένα 6μελές σχήμα, με πιάνο, ακορντεόν, κιθάρα και μπουζούκι, ανδρικές και γυναικείες φωνές. Δάσκαλός μας, καθώς όλοι είμαστε ερασιτέχνες, είναι ο καταξιωμένος μουσικός Ηρακλής Βαβάτσικας.

– Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίσατε στο εγχείρημά σας;

– Να βρούμε χρόνο για πρόβες. Να συντονίσουμε τις εργασιακές υποχρεώσεις μας, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν και πολλά επαγγελματικά ταξίδια, και να βρούμε τον χρόνο να διαμορφώσουμε το ρεπερτόριό μας, να μάθουμε τα τραγούδια κ.λ.π. Οι πρόβες ήταν πολύ απαιτητικές, καθώς δεν είχαμε εμπειρία. Ωστόσο, διανύουμε τον όγδοο χρόνο μας, επιδεικνύοντας διάρκεια, συνέπεια και συνέχεια. Η βράβευση της μπάντας μας από την Ακαδημία Αθηνών, που μας απένειμε το βραβείο Νικολάου Καρόλου για έργο κοινωνικής αρετής και ευποιίας, που προάγει την κοινωνική πρόνοια στον ελλαδικό χώρο, δεν περιποιεί μόνο μεγάλη τιμή για την μπάντα μας, αλλά αποτελεί και πηγή δύναμης να συνεχίσουμε με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα.

– Μετά από τόσα ιδρύματα όπου χαρίσατε τη χαρά, έστω και μιας ευεργετικής στιγμής, θα ήθελα να μας διηγηθείτε κάποιο περιστατικό που χαράχτηκε μέσα σας και σας συγκινεί διαχρονικά.

-Εχουμε πραγματοποιήσει περισσότερες από 55 συναυλίες σε γηροκομεία, σε ιδρύματα χρονίως πασχόντων αλλά και σε σωφρονιστικά καταστήματα. Είναι πολύ δύσκολο να περιγράψεις αυτό που κάθε φορά εισπράττουμε και, συγχρόνως, νιώθω τόσο «δικές τους» αυτές οι στιγμές, που τρέμω μήπως, μεταφέροντάς τες, κάπως προδίδω κάτι από την ιερότητά μιας στιγμής εξωτερίκευσης που δικαιούνται. Γι’ αυτό και θα διαφυλάξω πολλές στιγμές από τα κέντρα κρατουμένων. Θα σας μιλήσω για τα γηροκομεία μόνο. Θυμάμαι έναν ηλικιωμένο που μας ακολούθησε μέχρι τα αυτοκίνητά μας και μας επέμενε όλο χαρά «Να μας ξαναέρθετε οπωσδήποτε!». Και όντως ξαναπήγαμε και τον πρώτο που αναζήτησα ήταν εκείνος. Αλλά δεν ζούσε πια. Μπορώ επίσης να σας πω, πόσο πάντα με συνεπαίρνει και με συγκινεί ο ερωτισμός που ξαφνικά αναδύεται. Και η ατμόσφαιρα αλλάζει τόσο με τα τραγούδια που καταλήγουν να φλερτάρουν, να κοιτάζονται τόσο τρυφερά και ερωτικά, να χορεύουν παρακάμπτοντας δυνάμεις. Επεμβαίνουν στην εικόνα και ξαφνικά είναι σαν να βλέπεις νέους και νέες. 

– Μου φέρατε στη μνήμη τη φράση του Τσαρούχη, «Τι κρίμα τα νιάτα να χαραμίζονται στους νέους». Αντιλαμβάνομαι, κύριε Χατζηνικολάου, την ατμόσφαιρα που περιγράφετε. Ας μιλήσουμε για κάτι άλλο. Ο θείος Απόστολος, βεβαίως αναφέρομαι στον Απόστολο Καλδάρα, θα πρέπει να νιώθει τυχερός για τον απόγονό του. Με θέρμη και πάθος διαφυλάσσετε τη μνήμη του έργου του. Η βιογραφία του, που με αξιοθαύμαστη επιμέλεια συγγράψατε, ήταν αδιανόητα κατατοπιστική. Τι σας μαγεύει στο μουσικό του έργο, τόσο που το μελετήσατε; Ποιο το αγαπημένο σας τραγούδι του;

-Ο Απόστολος Καλδάρας υπήρξε ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο στη ζωή μου! Αισθάνομαι εξαιρετικό προνόμιο τη σχέση που είχα με αυτόν τον άνθρωπο, με αυτόν τον σπουδαίο καλλιτέχνη που σε μεγάλο βαθμό διαμόρφωσε την αισθητική μου. Σκεφτείτε, συνέθεσε περίπου 630 τραγούδια, σε πολλά δε έγραψε και τους στίχους, όπως στα εμβληματικά του τραγούδια «Σ’ ένα βράχο φαγωμένο» και στο «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι». Από το σύνολο των 630 τραγουδιών του, εκατοντάδες έγιναν μεγάλες επιτυχίες και αγαπήθηκαν από τον κόσμο. Τραγούδια που γράφτηκαν 70, 60, 50 χρόνια πριν, διαχρονικά διατρέχουν δεκαετίες και εποχές, υπογραμμίζοντας την αξία του δημιουργού τους. Ο Καλδάρας έγραψε υποδειγματικά ως προς τη φόρμα και τη δομή ρεμπέτικα, σπουδαία λαϊκά, αλλά και θεματικά ολοκληρωμένες ενότητες τραγουδιών (Μικρά Ασία, Βυζαντινός Εσπερινός) κατά τα πρότυπα των έντεχνων συνθετών, κάτι που δεν έχει προηγούμενο μεταξύ των συνθετών της γενιάς του. Πρωτοπορούσε διαρκώς. Αγαπημένο τραγούδι; Αυθόρμητα θα πω το «Αχ ο μπαγλαμάς» σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου.

– Εχω σταθεί σε δικές σας συνθέσεις. Το «σταθεί» επιλέγω ως λέξη, γιατί στην υπερπαραγωγική εποχή μας, το να σταθείς σε κάτι, είναι αξιοσημείωτο. Τόσο στην «Μπαλάντα του ωραιοπαθούς»… Τι τίτλος! Που την παραδώσατε στη φωνητική μαεστρία του Ρένου Χαραλαμπίδη, όσο και στην «Τρομερή σιωπή» που πολύ αγάπησα (πρέπει να σας ομολογήσω δεν έχω κουραστεί να το ακούω και ξανακούω) από την επίσης ηθοποιό Ελένη Κοκκίδου… Αλήθεια, γιατί δείχνετε αυτή την αδυναμία σε ηθοποιούς και όχι σε τραγουδιστές;

-Επειδή τόσο η «Μπαλάντα του ωραιοπαθούς», που είναι σε στίχους του Γιάννη Μαράβα, όσο και η «Τρομερή σιωπή», που είναι σε στίχους του Θανάση Τριαρίδη, έχουν μια θεατρικότητα. Η επιλογή του να τα ερμηνεύσουν ηθοποιοί, νομίζω, εκ του αποτελέσματος, με δικαίωσε.

– Θυμάμαι όταν σας πρωτογνώρισα, σε τόσα και τόσα που είχαμε πει, μου έμεινε και μια περιγραφή σας, μετάδοση αίσθησης, για την αγκαλιά της κόρης σας την ώρα που την αφήνετε κάθε πρωί στο σχολείο της. Πού να φανταζόμασταν πόσο θα στερούμασταν στις μέρες μας τις αγκαλιές! Μιλήστε μου ξανά γι΄αυτό το συναίσθημα. 

-Η συγκεκριμένη αγκαλιά, αυτή που θυμηθήκατε ότι ανέφερα, αποτελεί σαφή μεταφορά των μηνυμάτων: Είμαι εδώ, όλα θα πάνε καλά, σ’ αγαπώ.

– Και έτυχε σε αυτή την τραγική πανδημία η εταιρεία σας (το «έτυχε» τρόπος του λέγειν, γιατί αντιλαμβάνομαι πόσα απαιτούνται) να περάσει στους νικητές του μαραθωνίου, του περιζήτητου εμβολίου κατά του κορονοϊού. Και μάλιστα, ο Ελληνας Αλμπερτ Μπουρλά, CEO της Pfizer, να φουσκώσει την εθνική μας περηφάνεια. Ομως, ο δικός σας τομέας αφορά μια ανίκητη νόσο, αυτή του καρκίνου. Ενα άτιμο εμβόλιο για τον καρκίνο;

-Οταν ήμουν νέος, ο κόσμος αρνιόταν ακόμα και να κατονομάσει τον καρκίνο. Τον αποκαλούσαν κακιά αρρώστια ή η επάρατη νόσος. Τον είχαν συνδυάσει με το αναπόδραστο τέλος. Τα πράγματα από τότε βελτιώνονται διαρκώς. Η κατανόηση της βιολογικής βάσης του καρκίνου έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια, καθώς οι ερευνητές έχουν φτάσει στο σημείο να κατανοήσουν σε βάθος τη μοριακή διάσταση της νόσου. Η θεαματική εξέλιξη των τελευταίων ετών στον τομέα της μοριακής βιολογίας και τεχνολογίας έχει επιτρέψει την εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση στην Ογκολογία. Τα νέα φάρμακα που αναπτύσσονται με το σκεπτικό της εξατομικευμένης προσέγγισης έχουν τη δυναμική να είναι αποτελεσματικά και λιγότερο τοξικά, αφού στοχεύουν με ειδικό τρόπο τα καρκινικά κύτταρα και «σέβονται» τα υγιή.

Επίσης, τα φάρμακα αυτά χορηγούνται μόνο στους ασθενείς εκείνους που έχουν βάσιμες πιθανότητες να ωφεληθούν από αυτά. Τα τελευταία χρόνια η άνοσο-ογκολογία έχει εξελιχθεί σε ένα από τους βασικούς πυλώνες στη μάχη κατά του καρκίνου. Επίσης το αναδυόμενο πεδίο των γενετικών/κυτταρικών θεραπειών μάς προσφέρει μια ματιά στο μέλλον της αντικαρκινικής θεραπείας. Κάποιες από τις παραπάνω αναφερόμενες καινοτόμες προσεγγίσεις κάνουν χρήση ανασυνδυασμένου γενετικού υλικού και συχνά επονομάζονται «αντικαρκινικά εμβόλια». Βέβαια διαφέρουν σημαντικά από τα εμβόλια κατά των λοιμωδών παραγόντων, στο ότι δεν έχουν σκοπό τη πρόληψη της νόσου, αλλά είτε τη θεραπεία είτε τον έλεγχό της, εκπαιδεύοντας στο ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει καρκινικά κύτταρα. Στόχος η μετατροπή του καρκίνου σε χρόνια ασθένεια. Είμαστε κοντά σε αυτόν το στόχο. Η άλλοτε επάρατη νόσος δεν είναι ανίκητη.

– Είμαι πεπεισμένη, μετά και τη δική μου περιπέτεια ενός «προσωπικού» καρκίνου, όπως συνηθίζω να τον αποκαλώ, ότι η ψυχή καθορίζει την αρρώστια στο σώμα. Πίσω απ’ όλα η ψυχή. Δώστε μου τη λίστα πέντε τραγουδιών που ευφραίνουν την ψυχή σας και ένα κωδικό μερικών λέξεων, ενός «γιατί;». Γιατί αυτά τα πέντε; Κι ας καταλάβουμε ό,τι καταλάβουμε. Οι ψυχές έχουν δικές τους συνεννοήσεις. Θα παίξετε το παιχνίδι; 

-Μετά χαράς: 

1. «Ποτέ ξανά», του Γιάννη Σπανού σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου – Για τη μητέρα μου
2.  «Ο δρόμος ο δικός σου», του Ακη Πάνου – Για τον Ανδρέα και την Αλεξάνδρα μου
3. «Πρωτοχρονιές του ραδιοφώνου», του Διονύση Σαββόπουλου – Για τη Χρύσα
4. «Δρόμοι που χάθηκα», του Μίκη Θεοδωράκη σε ποίηση Τάσου Λειβαδίτη – Για τη διαδρομή
5. «Κύριε», σε μουσική Μάνου Χατζιδάκι και ποίηση Βαγγέλη Ροζακέα – Για την αυλαία

Αγαπημένοι μου αναγνώστες, θέλησα να σας γνωρίσω μια ιδιαίτερη μπάντα και τον εμπνευστή της, Νίκο Χατζηνικολάου. Ενα ανώτατο στέλεχος μιας στον ελληνικό κλάδο μιας κολοσσιαίας εταιρείας. Δεν με εντυπωσιάζουν κάτι τέτοια. Πολλές φορές έχω συναντήσει αντίστοιχους, στειρωμένους ρέουσας ζωής. Που μιλάνε σε έναν δανεικό «εταιρικό» ενικό κομπάζοντας «εξ αγχιστείας». Διαβάζω τη λίστα των τραγουδιών που επέλεξε. Στέκομαι στο τελευταίο τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι. Για τον στίχο του που σας ανέφερα στην αρχή: «Κι είχα πολλά όνειρα, Κύριε, τόσο πολλά, που γέμισε η κάμαρα και δεν χωρούσαν τα έπιπλα και τα παπούτσια μου. Έπειτα δεν χωρούσε και μένα». Τι στίχος! Μ’ αρέσουν οι άνθρωποι που έχουν ουσία.     

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News