Η αντοχή των μικροβίων στα αντιβιοτικά (μικροβιακή αντοχή) αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τον άνθρωπο, σύμφωνα με κορυφαίους επιστήμονες, καθώς νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι πλέον είναι η βασική αιτία θανάτου παγκοσμίως.

Σύμφωνα με όσα δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση The Lancet, τα ανθεκτικά μικρόβια σκοτώνουν περίπου 3.500 ανθρώπους κάθε μέρα.

Περισσότερα από 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους το 2019 λόγω βακτηριακών λοιμώξεων που δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με κανένα από τα υπάρχοντα αντιβιοτικά.

Σύμφωνα με την ανάλυση της έρευνας, η οποία συμπεριέλαβε περισσότερες από 200 χώρες, η μικροβιακή αντοχή είναι υπεύθυνη για περισσότερους θανάτους από ότι το HIV ή η ελονοσία.

«Πολλές εκατοντάδες χιλιάδες θάνατοι κάθε χρόνο οφείλονται σε κοινές λοιμώξεις, οι οποίες πλέον δεν μπορούν να καταπολεμηθούν, αφού τα μικρόβια έχουν γίνει ανθεκτικά στις αντιβιώσεις», υπογραμμίζεται στη μελέτη σύμφωνα με τον Guardian.

Η νέα έρευνα Global Research on Antimicrobial Resistance (GRAM) αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα αξιολόγηση, σε παγκόσμιο επίπεδο, των επιπτώσεων της αντιμικροβιακής αντίστασης, καλύπτοντας 23 παθογόνους μικροοργανισμούς και 88 συνδυασμούς μικροβίων-φαρμάκων.

Οι επιστήμονες τονίζουν την ανάγκη να βρεθούν νέα φάρμακα και να γίνεται πιο συνετή χρήση των υπαρχόντων, αλλιώς ολοένα περισσότεροι άνθρωποι θα πεθαίνουν στο μέλλον, οι οποίοι έως πρόσφατα είχαν την ευκαιρία να ζήσουν.

Το πρόβλημα είναι χειρότερο στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, μολονότι και οι ανεπτυγμένες, πλουσιότερες χώρες, αντιμετωπίζουν ολοένα και περισσότερα περιστατικά, στα οποία τα αντιβιοτικά αδυνατούν να εκριζώσουν το μικρόβιο που προκαλεί  λοίμωξη.

Ενας από τους επικεφαλής ερευνητές της μελέτης, ο καθηγητής Κρις Μάρεϊ, από το Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, στο Σιάτλ, δήλωσε ότι «τα νέα δεδομένα αποκαλύπτουν την πραγματική κλίμακα της αντιμικροβιακής αντίστασης παγκοσμίως και αποτελούν ένα ξεκάθαρο σημάδι ότι πρέπει να δράσουμε τώρα για να αντιμετωπίσουμε την απειλή. Προηγούμενες εκτιμήσεις είχαν προβλέψει 10 εκατομμύρια θανάτους ετησίως λόγω της αντιμικροβιακής αντίστασης έως το 2050, όμως τώρα πια ξέρουμε με βεβαιότητα ότι είμαστε ήδη πολύ πιο κοντά σε αυτόν τον αριθμό από ό,τι νομίζαμε».

Τα ανθεκτικά μικρόβια που προκαλούν λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, όπως πνευμονία, αποτελούν το σοβαρότερο μέχρι στιγμής πρόβλημα, προκαλώντας άμεσα περισσότερους από 400.000 θανάτους τον χρόνο, ενώ συνδέονται έμμεσα με τουλάχιστον ακόμη 1,5 εκατομμύρια θανάτους.

Τα ανθεκτικά μικρόβια που προκαλούν λοιμώξεις του αίματος και σήψη ευθύνονται για περίπου 370.000 άμεσους ετήσιους θανάτους και συνδέονται με ακόμη 1,5 εκατομμύριο θανάτους.

Περίπου ένας στους πέντε θανάτους, δηλαδή το 20%, αφορά σε παιδιά έως πέντε ετών. Οι περισσότεροι αναλογικά θάνατοι από ανθεκτικά μικρόβια συμβαίνουν στην Υποσαχάρια Αφρική και στη Νότια Ασία (24 και 22 άμεσοι θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους αντίστοιχα, καθώς επίσης και 99 και 77 θάνατοι που συνδέονται με τα μικρόβια ανά 100.000 κατοίκους). Στις ανεπτυγμένες χώρες τα αντίστοιχα ποσοστά θανάτων είναι 13 ανά 100.000 (άμεσοι) και 56 ανά 100.000 (συνδεόμενοι).

Οι συχνότερες ανθεκτικές λοιμώξεις προέρχονται από έξι μικροοργανισμούς και συγκεκριμένα από τα Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumoniae, Streptococcus pneumoniae, Acinetobacter baumannii και Pseudomonas aeruginosa.

Ο χρυσίζον σταφυλόκοκκος, ανθεκτικός στη μεθικιλίνη (MRSA), προκαλεί άμεσα πάνω από 100.000 θανάτους ετησίως. Η αντίσταση σε δύο κατηγορίες αντιβιοτικών (φθοροκινολόνες και β-λακτάμες), που θεωρούνται συχνά η πρώτη γραμμή άμυνας έναντι των σοβαρών λοιμώξεων, ευθύνεται για πάνω από το 70% των θανάτων λόγω μικροβιακής αντίστασης.

Περίπου οι μισοί θάνατοι λόγω μικροβιακής αντίστασης στις χώρες υψηλού εισοδήματος προκαλούνται από δύο βακτήρια τα S.aureus (26%) και E.coli (23%).

Πού οφείλεται

Η ανάπτυξη της αντοχής είναι ένα φυσικό βιολογικό φαινόμενο και ανθεκτικά βακτήρια βρίσκονται παντού στο περιβάλλον. Ωστόσο, η υπερβολική και ανεξέλεγκτη χρήση αντιμικροβιακών ουσιών, δηλαδή αντιβιοτικών φαρμάκων, ευνοεί τον πολλαπλασιασμό των ανθεκτικών οργανισμών και συνεπώς επιταχύνει την ανάπτυξη της μικροβιακής αντοχής.

Συνοπτικά, η κατάχρηση των αντιβιοτικών είναι αυτή που δημιουργεί τα ανθεκτικά μικρόβια. Γι’ αυτό άλλωστε και η χώρα μας, καθυστερημένα βέβαια σε σχέση με όλη την υπόλοιπη Ευρώπη και τις ΗΠΑ, επέβαλε από τον Σεπτέμβριο του 2020 (εδώ) την υποχρεωτική συνταγογράφηση των αντιβιοτικών από γιατρό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News