Καταδικάστηκε άδικα ο βραζιλιάνος πρώην πρόεδρος Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα σε ποινή κάθειρξης πολλών ετών; Ενήργησαν παρασκηνιακά ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί ούτως ώστε να επικρατήσει η Ακροδεξιά στις προεδρικές εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου και να εκλεγεί ο σκληροπυρηνικός Ζαΐρ Μπολσονάρο στην εξουσία;
Μια βόμβα τύπου WikiLeaks εξερράγη τo βράδυ της περασμένης Κυριακής στη Βραζιλία μετά τη δημοσιοποίηση συνομιλιών μεταξύ του δικαστή και ομοσπονδιακών εισαγγελέων που πρωτοστάτησαν στην τεράστια επιχείρηση κατά της διαφθοράς με την κωδική ονομασία «Lava Jato» (Πλυντήριο Αυτοκινήτων) η οποία οδήγησε στην αποκάλυψη ενός από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα χρηματισμού στον κόσμο που συντάραξε το πολιτικό κατεστημένο της Βραζιλίας και εξαπλώθηκε σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική.
Πρωταγωνιστής των τελευταίων εξελίξεων είναι και πάλι ο αμερικανός δημοσιογράφος Γκλεν Γκρίνγουολντ, ο άνθρωπος που έγινε διάσημος σε ολόκληρο τον κόσμο, αποκαλύπτοντας, το 2013, τα απόρρητα έγγραφα σχετικά με τις παράνομες παρακολουθήσεις της αμερικανικής NSA που είχε διαρρεύσει ο πρώην αναλυτής της CIA Εντουαρντ Σνόουντεν.
Ο Γκρίνγουολντ, ο οποίος ζει εδώ και καιρό στο Ρίο ντε Τζανέιρο, είναι επικεφαλής του The Intercept, του ερευνητικού δημοσιογραφικού ιστοτόπου που προέβη στη δημοσιοποίηση των επίμαχων διαλόγων.
Μέσω της εξέτασής τους συμπεραίνεται πως ο Σέρζιο Μόρο, ο πιο επιφανής από τους δικαστές που συμμετείχαν στις δίκες που διεξήχθησαν στο πλαίσιο της επιχείρησης «Lava Jato», συνομιλούσε τακτικά με ομοσπονδιακούς εισαγγελείς ούτως ώστε να καθορίσουν τη στρατηγική που επρόκειτο να ακολουθήσουν με στόχο τον αποκλεισμό του Λούλα από την πολιτική.
Οι αποκαλύψεις σίγουρα χαροποίησαν τους επικριτές του Μόρο, ο οποίος το 2017 καταδίκασε σε ποινή καθείρξεως τον Λούλα για διαφθορά και ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, γεγονός που δεν επέτρεψε στον πρώην πρόεδρο να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για την προεδρία στις εκλογές του 2018.
Ο εγκλεισμός του στη φυλακή άνοιξε τον δρόμο για την επικράτηση του Ζαΐρ Μπολσονάρο, ο οποίος αφότου ανέλαβε τελικά τα ηνία της μεγαλύτερης χώρας της Λατινικής Αμερικής, πρόσφερε στον Μόρο το υπουργείο Δικαιοσύνης και δεσμεύτηκε πως θα τον διορίσει στο Ανώτατο Δικαστήριο αμέσως μόλις μείνει κενή μια θέση.
Ειδικοί επισημαίνουν πως κάποιες από τις συνομιλίες ήταν παράνομες και προβλέπουν πως οι αποκαλύψεις θα προσφέρουν στους συνηγόρους υπεράσπισης τη δυνατότητα να ασκήσουν έφεση κατά καταδικαστικών αποφάσεων. Μιλώντας στους New York Times ο Μάρκο Αουρέλιο Μέλο, μέλος του ανώτατου δικαστηρίου της Βραζιλίας, χαρακτήρισε τους διαλόγους «ανάρμοστους», κάνοντας, συγχρόνως λόγο για μια «φριχτή κατάσταση» που πλήττει την αξιοπιστία της δικαστικής εξουσίας στη χώρα του.
Αποσπάσματα των διαλόγων που διέρρευσαν, αποκαλύπτουν πως ο ομοσπονδιακός εισαγγελέας Ντέλταν Νταλανιόλ που προΐστατο στη δίωξη του Λούλα, είχε πολλές αμφιβολίες όσον αφορά την ισχύ των αποδεικτικών στοιχείων κατά του αριστερού πρώην προέδρου. Αποδεικνύεται επίσης πως λίγο πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2018, ανησυχώντας για το ενδεχόμενο τα λεγόμενά του να ωφελήσουν το Εργατικό Κόμμα του, εισαγγελείς αναζητούσαν τρόπους ώστε να εμποδίσουν τον Λούλα να μιλήσει στα ΜΜΕ ακόμα και μέσα από τη φυλακή.
Μετά τις αποκαλύψεις ο Σέρζιο Μόρο υποστήριξε πως οι διάλογοι δεν αποδεικνύουν ότι ενήργησε παράτυπα, δηλώνοντας πως στόχος του The Intercept ήταν να δημιουργήσει εντυπώσεις. Τόσο ο ίδιος όσο και ομοσπονδιακοί εισαγγελείς έσπευσαν να υπερασπιστούν την ακεραιότητά τους ενώ η ομάδα εργασίας της επιχείρησης «Lava Jato» θέλησε να υπογραμμίσει μέσω γραπτής δήλωσης πως οι συνομιλίες υπεκλάπησαν αλλά και ότι αρκετά μέλη της έπεσαν «θύματα των εγκληματικών ενεργειών ενός χάκερ που διέπραξε το πιο σοβαρό έγκλημα». Ανέφεραν επίσης πως η κοινοποίηση των συνομιλιών ενδέχεται να υπονομεύσει την εξέλιξη υποθέσεων που παραμένουν ανοιχτές.
Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί πως οι αποκαλύψεις έγιναν ενόσω ο Μόρο προσπαθεί να πείσει τα μέλη του Κογκρέσου να υπερψηφίσουν μια σειρά από μεταρρυθμίσεις με στόχο να αποκτήσουν διευρυμένες εξουσίες όλοι όσοι ερευνούν υποθέσεις διαφθοράς. Πολλοί νομοθέτες εμφανίζονται τουλάχιστον επιφυλακτικοί, δεδομένου ότι αρκετοί βρίσκονται ήδη στο στόχαστρο των διωκτικών αρχών.
Η επιχείρηση «Lava Jato» η οποία άρχισε ως μια τυπική έρευνα για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος οδήγησε τελικά στη δίωξη 400 ατόμων και στην κατάσχεση δισεκατομμυρίων δολαρίων από εταιρείες και κατηγορούμενους που συμμετείχαν σε ένα τεράστιο δίκτυο διαφθοράς.
Το σκάνδαλο που ξέσπασε είχε ως αποτέλεσμα να ασκηθούν ποινικές διώξεις κατά δύο προέδρων, τουλάχιστον δύο ύποπτοι να αυτοκτονήσουν και ένας μάρτυρας να δολοφονηθεί στην Κολομβία. Κατά τα πρώτα χρόνια των ερευνών πολλοί ήταν εκείνοι που μιλούσαν για την έναρξη μιας περιόδου μετάλλαξης, προς το καλύτερο, της Βραζιλίας και ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής, χάρη στο έργο του δικαστή Μόρο και των συνεργατών του οι οποίοι κατέληξαν να θεωρούνται λαϊκοί ήρωες. Πλέον, ωστόσο, αρκετοί Βραζιλιάνοι πιστεύουν πως τα κίνητρά τους υπήρξαν κάθε άλλο παρά ανιδιοτελή.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News