Κατά τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 ήταν εύκολο να αντιληφθεί κάποιος γιατί η πλειονότητα των κρατών της Λατινικής Αμερικής βρίσκονταν στο έλεος στυγνών δικτατόρων. Εκείνη την περίοδο οι Σοβιετικοί επιδίωκαν να παρεισφρήσουν στην «πίσω αυλή» των ΗΠΑ και η Κουβανική Επανάσταση είχε δημιουργήσει ένα μεγάλο ρήγμα στο αμερικανικό τείχος προστασίας, τρομοκρατώντας την Ουάσινγκτον.

Οι Αμερικανοί έπρεπε πάση θυσία να αποτρέψουν οποιαδήποτε άλλη απόπειρα κομμουνιστικής εισβολής, καταλήγοντας έτσι να παράσχουν τη στήριξή τους σε πραξικοπηματίες και μετέπειτα δικτάτορες. Παραδόξως, όμως, σήμερα, σημειώνει η Corriere della Sera, τα μοναδικά μη δημοκρατικά καθεστώτα που εξακολουθούν να υπάρχουν στη Λατινική Αμερική, εμπνέονται από την παραδοσιακή Αριστερά του οικονομικού παρεμβατισμού και της κοινωνικής πρόνοιας. Εξαιρώντας, οπότε την Κούβα και τη Βενεζουέλα, αποτελεί γεγονός πως στις περισσότερες λατινοαμερικανικές χώρες, οι πολίτες παρέδωσαν (μέσω δημοκρατικών διαδικασιών) την εξουσία στη Δεξιά.

Στον ευρύτερο χώρο της Δεξιάς ανήκουν οι κυβερνήσεις των τριών πιο σημαντικών χωρών της ηπείρου, της Βραζιλίας, της Αργεντινής και της Χιλής καθώς και εκείνες μικρότερων κρατών όπως η Παραγουάη, η Κολομβία και το Περού. Παρόλο που διαφέρουν μεταξύ τους ως προς την έκφραση των όποιων δεξιών ή ακροδεξιών πεποιθήσεών τους, όλες αυτές οι κυβερνήσεις αυτοχαρακτηρίζονται φιλελεύθερες, μετα-ιδεολογικές και τεχνοκρατικές.

Ο πιο κατηγορηματικός και συγχρόνως εκκεντρικός (λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική ορθότητα των τελευταίων δεκαετιών) από τους εκφραστές της (νεο)δεξιάς στη Λατινική Αμερική είναι ο υπερσυντηρητιός, μισογύνης και ακραία οικονομικά φιλελεύθερος πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο. Ο αποκαλούμενος «Τραμπ της Λατινικής Αμερικής» στελέχωσε την κυβέρνησή του με στρατιωτικούς και ευαγγελικούς πάστορες. Τάσσεται υπέρ της καθολικής οπλοκατοχής και της ελεύθερης ή μάλλον της αλόγιστης εκμετάλλευσης του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, αδιαφορώντας πλήρως για το περιβάλλον και τους γηγενείς πληθυσμούς, ενώ επιθυμεί τον αφανισμό των ομοφυλόφιλων και τον τερματισμό της γυναικείας χειραφέτησης.

Διαφορετική είναι η Δεξιά του Μαουρίσιο Μάκρι, πρόεδρου της Αργεντινής, και του χιλιανού ομολόγου του Σεμπαστιάν Πινιέρα, δύο εκατομμυριούχων που αποφάσισαν να κατέλθουν στον στίβο της πολιτικής. Αμφότεροι είναι περισσότερο τεχνοκράτες παρά πολιτικοί και, σίγουρα, δεν επιθυμούν να περιορίσουν τις γυναίκες στα σπίτια τους, ούτε ενδιαφέρονται για τις σεξουαλικές προτιμήσεις των πολιτών τους. Υποστηρίζουν, όμως, τον οικονομικό φιλελευθερισμό ενώ εμφανίζονται ιδιαίτερα αποφασισμένοι να πατάξουν την εγκληματικότητα. Πιστεύουν σε ένα «ελάχιστο» κράτος, ανοιχτό στις αγορές με μικρό δημόσιο χρέος. Σχολεία και νοσοκομεία εντάσσονται στις δαπάνες που πρέπει να περιοριστούν ώστε να αυξηθούν οι πόροι για περισσότερους αστυνομικούς, περισσότερα όπλα και περισσότερες φυλακές με στόχο την απόλυτη διασφάλιση της δημόσιας τάξης.

Η στροφή των Λατινοαμερικανών προς την Δεξιά και ακόμα παραπέρα άρχισε τα τελευταία χρόνια. Γιατί από το 2000 έως και πολύ πρόσφατα, στον χάρτη της Λατινικής Αμερικής κυριαρχούσε το κόκκινο χρώμα κυβερνήσεων που εργάζονταν για την αποκατάσταση της κοινωνίας, διογκώνοντας, ωστόσο, τους κρατικούς προϋπολογισμούς. 

Πρωταγωνιστές αυτού του αριστερού ρεύματος ήταν ο Ούγκο Τσάβες και ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, οι οποίοι παρουσιάστηκαν ενώπιον των πολιτών τους ως εναλλακτική επιλογή στις διεφθαρμένες κλίκες της Δεξιάς. Όπως ακριβώς κάνουν σήμερα, απέναντι στις αριστερές κλίκες, οι εκφραστές της αναγεννημένης Δεξιάς. Τόσο ο Τσάβες όσο και ο Λούλα είχαν ένα πακτωλό χρημάτων (από τα πετρελαϊκά έσοδα) στη διάθεσή τους, προβαίνοντας σε σημαντικές επενδύσεις με στόχο την ανάπτυξη των χωρών τους. Απέτυχαν παταγωδώς και, κυρίως, δημιούργησαν τη δική τους διαφθορά. 

Πλέον, όμως, η Βενεζουέλα των δύο προέδρων και των δεκάδων νεκρών φλέγεται ενώ οι Βραζιλιάνοι, δεδομένης της εκτεταμένης διαφθοράς στους κόλπους του Κόμματος των Εργατών και της περιορισμένης οικονομικής ανάπτυξης (1% το 2017) επέλεξαν να παραδώσουν τα ηνία της χώρας σε έναν νοσταλγό της χούντας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News