«Εἰς τὴν πολυπληθῆ κατηγορίαν τῶν βλακῶν προσάπτεται ἀσφαλῶς ἄδικος καὶ ἐπιστημονικῶς ἐσφαλμένη μομφή, ὅταν οὗτοι χαρακτηρίζονται εἴτε ὡς ἄχρηστοι καὶ περιττὸν βάρος τῆς κοινωνίας, εἴτε ὡς παρασιτικοί, ἐκφράζεται δὲ συχνὰ ἡ ἀνόητος εὐχὴ ὅπως οὗτοι ἐκλείψουν». Και όμως: «ἡ τεραστία κοινωνικὴ σημασία τῶν βλακῶν, ἥτις ἄλλως τε ὑπὸ πάντων ἀναγνωρίζεται, μόνον εἰς τὸν κοινωνιολόγον εἶναι ἐπιστημονικῶς γνωστή». Και κάτι ακόμη: «Ἡ ἔμφυτος τάσις τοῦ βλακός, ἐξικνουμένη συχνότατα εἰς ἀληθῆ μανίαν ὅπως ἀνήκῃ εἰς ἰσχυρὰς καὶ ὅσον τὸ δυνατὸν περισσοτέρας πάσης φύσεως ὀργανώσεις, ἐξηγεῖται πρώτον μὲν ἐκ τῆς εὐκολίας τῆς ἀγελοποιήσεως, εἰς ἣν μονίμως ὑπόκειται, λόγω ἐλλείψεως ἀτομικότητος, δεύτερον δὲ ἐκ τοῦ ἀτομικοῦ ζῳώδους πανικοῦ, ὑπὸ τοῦ ὁποίου μονίμως κατατρύχεται, ἐκ τοῦ δεδικαιολογημένου φόβου μήπως περιέλθη εἰς τὸ παντὸς εἴδους προλεταριάτον».

Διαβάζοντας όλα αυτά, πείτε μου ότι ο υπογράφων, εν έτει 1941 στην «Ἐφημερίδα τῶν Ἑλλήνων Νομικῶν», Ευάγγελος Λεμπέσης, δεν είχε – από τότε – γνώση όσων την σήμερον ημέρα συμβαίνουν. Να, πάρτε για πιο πρόσφατο παράδειγμα, τον δημόσιο – στα μέσα μαζικής δικτύωσης – λιθοβολισμό της Νατάσας Μποφίλιου. Ο «Δημοσιογράφος περιωπής, αλλά και – κυρίως – επιστήμων κοινωνιολόγος με σπάνια ευρυμάθεια» Ευάγγελος Λεμπέσης σαν να ήξερε από τότε εκείνο που έκανε τίτλο του σύντομου έργου του: Την «Τεράστια Κοινωνικὴ Σημασία τῶν Βλακῶν ἐν τῷ Συγχρόνῳ Βίῳ». Κάτι ήξερε λοιπόν και ο Χάρης Φλέουρας που, σε σκηνοθεσία του Σταμάτη Κραουνάκη, αποφάσισε να «μιλήσει» για αυτή τη Σημασία, σε μια παράσταση.

Είπαμε Χάρης Φλέουρας. Εδώ λοιπόν είμαστε. Στην ιστορία του εν λόγω νέου ερμηνευτή, όχι μόνον στο θέατρο αλλά και στο τραγούδι. Απόδειξη όχι μόνον η καυστική παράσταση περί «Βλακών» στο Ιλίσια Βολανάκης, αλλά και η συμμετοχή του στην μουσική παράσταση, επίσης υπό την σκέπη του Σταμάτη Κραουνάκη, «Τα παιδιά της Σφίγγας», κάθε Δευτέρα στη Σφίγγα.

Που ξεκίνησαν όλα αυτά; Εκεί που του «έσταξε το μικρόβιο της υποκριτικής», όπως ο ίδιος ο Χάρης Φλέουρας λέει, ο δάσκαλός του Βασίλης Σουζουλής στη θεατρική ομάδα του 4ου Λυκείου Λάρισας. Εκεί που πρωτόπαιξε «Μιας πεντάρας νιάτα» των Πρετεντέρη – Γιαλαμά (επιμένει να σημειώνει τους δημιουργούς σε κάθε έργο), τον Πασχάλη, τον αριστερό ψάλτη. Εκεί που γοητεύθηκε από τη θεατρική πράξη. Και μπήκε στην ερασιτεχνική ομάδα του Θεσσαλικού Θεάτρου. Στο «Ζητείται ψεύτης» του Ψαθά. Πήγαινε ακόμη στην Γ’ Λυκείου όταν παρακολούθησε τα σεμινάρια περί θεατρικής αγωγής του Κώστα Τσιάνου. Κι εκεί απεφάνθη: «Μου αρέσει πολύ αυτό το μυστήριο του θεάτρου». Δημοσίως και οικογενειακώς. Μέχρι που επέστρεψε η μητέρα του από ένα ταξίδι στη Θεσσαλονίκη και του ανακοίνωσε ότι με δική της πρωτοβουλία τον έγραψε στη σχολή του «Θυμέλη». Πήγαινε, του είπε, δες αν σε ενδιαφέρει και αν ναι, τότε δώσε εξετάσεις στο Υπουργείο Πολιτισμού. «Έκατσα ένα μήνα», θυμάται ο Χάρης Φλέουρας, «είδα ότι με ενδιέφερε και κατέβηκα στην Αθήνα για τις εξετάσεις. Σαν άσχετος νόμιζα ότι είναι κάτι σαν Πανελλήνιες και περίμενα να βγουν τα αποτελέσματα. Για καλή μου τύχη συνάντησα μια συμφοιτήτρια μου στη Θυμέλη και εκείνη με προέτρεψε να πάω στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης Βεάκη».

Είμαστε στα 1996. Και για έναν ανεξήγητο μέχρι και σήμερα – μου λέει – λόγο ο Χάρης Φλέουρας, παρόλα αυτά, αποφασίζει να δώσει Πανελλήνιες. Στην Τρίτη δέσμη. Και, πάλι παρόλα αυτά, αποφασίζει να τελειώσει οριστικά τη Σχολή Βεάκη. Μέχρι το 2000. Στο μεταξύ ο δάσκαλός του στο τρίτο έτος, Αλέξανδρος Μυλωνάς, τον σκηνοθέτησε στο παλιό Πανεπιστήμιο, στην Πλάκα, στα «Λάθη μιας νύχτας» του Γκόλντσμιθ. Και ώπου να τελειώσει, βρέθηκε στην Κω σε ένα αναλόγιο με «Τρωάδες» του Αισχύλου, σε μια εκδήλωση για την Πανσέληνο του Αυγούστου, παράλληλα με τα τραγούδια από τη Μαρία Φαραντούρη. Γραμμή για το επόμενο βήμα: την παράσταση «Another Spring» της Σεραφίτας Γρηγοριάδου, στο φουαγιέ του Αμόρε. Και Πενθέας στις ευριπίδειες «Βάκχες» του Άλεκτον. Και μια κομβική παράσταση: «Φαύστα» του Μποστ, κατά Κώστα Τσιάνο. Εκεί που τον εντόπισε ο Σταμάτης Κραουνάκης. Μέχρι να τον επανασυστήσει η Ελένη Ουζουνίδου, ως μαθητή στα θερινά σεμινάρια του Ντάριο Φο και της Φράνκα Ράμε, το 2015 και ο Σταμάτης Κραουνάκης να τον εντάξει, όχι μόνον στο «Avanti Dario» του Ηρωδείου, αλλά και σε επόμενες παραστάσεις με τη Σπείρα Σπείρα, από το 2015.

Με αυτή την «παρέα» έκανε τα επόμενα μουσικοθεατρικά βήματά του ο ήρωας τούτης της μικρής ιστορίας ζωής, ο Χάρης Φλέουρας. Στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, με το επιτυχημένο «Όλοι ένα – Φίλα με» του Σταμάτη Κραουνάκη, αλλά και ως Λιλί στην παράσταση που ο πολυπράγμων συνθέτης πρωταγωνιστούσε, στο Θέατρο Τέχνης και σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη: στο «Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, πρώτη φορά σε εκδοχή μιούζικαλ.

Που είμασταν; Στους «Βλάκες» και στην τεράστια κοινωνική σημασία τους. Που, με βάση «μια ιδέα του Σταμάτη», όπως μου λέει, βρέθηκε στη σκηνή ως θεατρικό πλέον κείμενο. Την ώρα που ο Διονύσης Βίτσος το απέδιδε και στη δημοτική, για να συγκροτήσει με το έντυπο πρόγραμμα της παράστασης την επενέκδοση του έργου του Ευάγγελου Λεμπέση, μετά την Κατοχή. Δοκίμασαν το έργο στη Δημοτική; – τον ρωτάω. «Ναι, το δοκιμάσαμε, αλλά η αρχική καθαρεύουσα είναι πολύ πιο γοητευτική. Παράξενο, αλλά αυτή ήταν το κλειδί για να γίνεται πιο κατανοητό το κείμενο». Στο οποίο, μου εξηγεί, μπήκε και μια «απίστευτη κινησιολογία», σωματοποιώντας το. «Ο Σταμάτης είναι συνθέτης και ξέρει από παρτιτούρα. Ήξερε λοιπόν πώς να οργανώσει τον άκρως λυρικό και μουσικό λόγο, όπως ήταν στην καθαρεύουσα. Κι έτσι έγιναν κατανοητά ακόμη και τα πιο μικρά νοήματα».

Πόσο μας αφορούν αυτοί οι «Βλάκες»; Μας αφορούν ξεκάθαρα, με κόβει. «Σοκαρίστηκα με το πόσο μας αφορά ένα κείμενο που έχει γραφτεί στην Κατοχή. Και καταγράφει την εξέλιξη του ανθρώπου που είναι, έκτοτε, προς το χειρότερο. Οι βλάκες είναι οι δυνάστες της ανθρωπότητας, όπως λέει ο Λεμπέσης. Και το χειρότερο είναι ότι οι ευφυείς ποιούν την νήσσαν».

«Χαίρω ιδιαιτέρως γι’ αυτό το εγχείρημα, κυρίως γιατί θα ακουστεί αυτό το εξαιρετικό, απολύτως γουντυαλενικό πριν από τον Γούντυ Άλλεν ευφυές πόνημα του Έλληνος Λεμπέση, με το στόμα και το σώμα ενός εξαιρετικού κωμικού», είναι η θέση του Σταμάτη Κραουνάκη για την παράσταση. «Καθώς και για την παράλληλη έκδοση από τον Περίπλου, με όλα τα στοιχεία που συνοδεύουν το κείμενο, αντιδράσεις, απαντήσεις, κριτική, καθώς και μια απόδοση στην καθημερινή μας γλώσσα από τον Διονύση Βίτσο. Θεωρώ καίρια στιγμή για να το συναντήσουμε όλοι. Και ευφυείς και βλάκες».

Αυτός είναι ο στόχος της παράστασης; «Λέμε ότι είναι το διδακτορικό μας έναντι των βλακών», απαντάει ο Χάρης Φλέουρας. «Σου προκαλεί αφύπνιση το κείμενο. Είναι σαν να σου δίνει ένα εγχειρίδιο για την αντιμετώπιση αντίστοιχων καταστάσεων και ανθρώπων. Εγχειρίδιο προς επιβίωση. Γιατί οι βλάκες έχουν καταφέρει, και λόγω των ευτελών μέσων που χρησιμοποιούν, ψεύδος, κολακείαν, ραδιουργίαν, συκοφαντίαν, προσφορά ανηθίκων και ευκόλων υπηρεσιών, να επικρατήσουν. Ο λόγος του Λεμπέση μου δίνει την ευκαιρία να δηλώσω κάτι που δεν μπορώ να κάνω στην καθημερινότητά μου και πρέπει να το βουλώσω για να μην γίνω γραφικός».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News