Το γελάτε; Δεν έχει ευφημισμό (σαν τον Εύξεινο Πόντο ένα πράγμα), ούτε υπερβολή ο τίτλος. Ίσως μόνον ποιητική άδεια. Ναι, λοιπόν. Υπήρξε εποχή που, χωρίς κανέναν προφανή λόγο (δεν βρέθηκε κανείς να το εξηγήσει, πειστικά, στο ρεπορτάζ του γράφοντα) το Αίγιο έγινε Τζαμάικα. Ηχητικά και ρυθμικά τουλάχιστον.

Όλα ξεκίνησαν, λένε όσοι θυμούνται ακριβώς τη χρονική στιγμή, μια άνοιξη πριν από μερικά χρόνια. Και ήρθε καλοκαίρι και ο ήχος και ο ρυθμός της Τζαμάικας παρέμεινε εκεί. Παντού. Στην Αιγιαλεία. Και ήρθε και φθινόπωρο και χειμώνας και παντού έπαιζε… Τζαμάικα. Σκα και ρέγγε και όλα στο μίξερ των ρυθμών και των ήχων.

Κάπου εκεί και κάπως έτσι «γεννήθηκαν» οι Les SkartOi! Η αγάπη τους για τον ήχο της Καραϊβικής και συγκεκριμένα της Τζαμάικα ήταν προγενέστερος, αλλά ήταν σαν το παμπλοκοελικό σύμπαν να συνωμότησε για να πάρουν την απόφαση. Ακριβώς την τζαμαϊκανή εποχή του Αιγίου, της ιδιαίτερης πατρίδας τους.

Όχι, «κάθε πρωί που κίναγαν να πάνε στη δουλειά μπορεί να φεύγανε σαν πουλιά τα ψαροκάικα, αλλά δεν σκαρώνανε μαζί με τον Μηνά ταξίδια μακρινά ως την Τζαμάικα», που έλεγαν και οι Μάνος Λοΐζος – Λευτέρης Παπαδόπουλος. Προτιμούσαν να σκαρώνουν μουσικά ταξίδια. Και να δοκιμάζουν ήχους και μίγματα μουσικά, εκρηκτικά και αρκούντως ρυθμικά.

Ναι, οι Les SkartOi! δεν ήθελαν να επανεκτελέσουν μεγάλα χιτ της τζαμαϊκανικής μουσικής παράδοσης. Ήθελαν να πλάσουν τη δική του μικρή μουσική Τζαμάικα. Με αντίστοιχους ρυθμούς και νέα, πρωτότυπα, κομμάτια. Έτσι, δημιουργικά, ξεκίνησε η ιστορία της εννεαμελούς μπάντας με καταγωγή από το Αίγιο (την Τζαμάικα της Ελλάδας, που λέγαμε) και τους έφερε σε μεγάλα ανάλογα της μουσικής τους δημιουργίας φεστιβάλ στο εξωτερικό, σε σκηνές σε όλη την Ελλάδα και στο τέλος του καλοκαιριού στο περίφημο Φεστιβάλ Ζήρειας που δίνει βήμα σε συγκροτήματα και ήχους σαν και το δικό τους (και όχι μόνον).

«Οι Les SkartOi! και οι πρόβες μας είναι ο αγαπημένος μας χρόνος μέσα στην εβδομάδα», μου λένε. Καθότι μουσικοί μεν, αλλά αγρότης ο ένας, υπάλληλος λογιστικού γραφείου ο άλλος, επαγγελματίας ο τρίτος… Η μουσική είναι χαρά, όχι πάντα ικανή ως επάγγελμα. «Είναι μια αισιόδοξη νότα και μια μορφή δημιουργίας και έκφρασης», όπως το θέτουν. Και όταν λέμε μουσική εν προκειμένω μιλάμε για το σκα, τη ρέγγε, το ροκστέντι (rocksteady), «τις πρώτες ύλες της τζαμαϊκανικής μουσικής». Εκείνης που αίφνης, ως ρεύμα και μόδα – όχι και τόσο παροδική μετά τη δημιουργία των Les SkartOi! – ακουγόταν για καιρό στο παραθαλάσσιο Αίγιο.

Πώς έφτασαν να ονομάζονται Les SkartOi!; Κι εδώ, αγαπητοί αναγνώστες, σας καλώ να συμμορφωθείτε προς την προφορά. Δεν είναι «Λες Σκάρτοι». Ας πούμε, οι Σκάρτοι. Με γαλλική προφορά, παρακαλώ. «Λε Σκαρτουά». Και αυτό «γεννήθηκε» σε μια πλατεία του Αιγίου ανάμεσα σε μπίρες και κουβεντολόι για την μπάντα. «Ξέραμε ότι οι μπάντες σκα αρχίζουν ακριβώς από αυτή τη λέξη. Όπως οι Skatalites, ας πούμε. Ρίξαμε λοιπόν την ιδέα του Ska, Art και Oi! Skartoi. Όπου το Oi! είναι επιφώνημα, έκφραση των αλητών της Βρετανίας. Άλλωστε, ας θυμηθούμε εδώ, ότι η δεύτερη γενιά των μουσικών της ρέγγε ακριβώς εκεί, στη Βρετανία, εγκαταστάθηκε». Επίσης ξέρουν ότι η μουσική της Τζαμάικα, όπως και η δική τους εκδοχή, είναι μίγμα της τοπικής ρυθμικής mento και των μπλουζ. Το έχουν ψάξει το πράγμα, σας λέω οι Les SkartOi! Που μετά το Skartoi είπαν να βάλουν το γαλλικό άρθρο του πληθυντικού και να διαβάζονται γαλλικά Les SkartOi!

Πώς δουλεύουν εννέα νοματαίοι πάνω στη μουσική; Απλά. «Κάποιος φέρνει μια βασική ιδέα, ένα ριφ και αρχίζουμε να τα δουλεύουμε». Κρατώντας πάντα το τζαμαϊκανικό στυλ, κάτι από πανκ (μια… παραμόρφωση Zombies Riot στις κιθάρες), κάτι από βαλκανικούς μουσικούς δρόμους. Ένα μίγμα διαφορετικό. Με προσωπική σφραγίδα. Και ήχο, βεβαίως. «Και αγάπη και ενθουσιασμό», μου προσθέτουν – με τι άλλο; – με ενθουσιασμό. Στη δε σκηνή, όταν βρίσκονται, «είναι η ώρα του παιδιού. Πώς δίνεις σε ένα παιδί τα παιχνίδια του και το βλέπεις να παίζει ασταμάτητα με χαρά; Έτσι».

Το πρώτο τους ΕΡ άλμπουμ ήρθε το 2005: «Rude Boyz». Το 2009 ήρθε το σουξέ τους, το «Ska Radio». Το 2016 το «Fighting On The Dancefloor» (από την Final Touch). Στο μεταξύ, έφτασαν να ανοίξουν την ελληνική συναυλία των Thievery Corporation, να παίξουν σε αθηναϊκά και άλλα κλαμπάκια, αλλά και στο Φεστιβάλ Ζήρειας, στο διεθνές Cosmopolis της Καβάλας, στο Rockwave (μαζί με το Μανού Τσάο) και να εξάγουν τον ήχο τους στο Skabour Ska & Reggae Festival, στο βρετανικό Κεντ.

Παράλληλα, τους «γεννήθηκαν» κάπου 25 νέα τραγούδια που ήδη σκέφτονται να τα δισκογραφήσουν (το οικονομικό είναι πάντα εμπόδιο σε αυτές τις περιπτώσεις, πόσω μάλλον εν μέσω κρίσης), ενώ και το βινύλιο, ηχηρή τάση διεθνώς, είναι στα σχέδιά τους. Στα όνειρά τους, αν θέλετε. Όσο για τους Les SkartOi! «Μέχρι τη στιγμή που θα αισθανόμαστε ωραία μέσα σε αυτό το σχήμα θα το κρατήσουμε», λένε. «Ειδικά όσο βλέπουμε ότι είναι δημιουργικό».

Και κάτι τελευταίο. Χορεύετε; – τους ρωτάω. Στη σκηνή, βεβαίως. «Αυτό κι αν κάνουμε. Η μουσική που επιλέξαμε να παίζουμε αγγίζει τη μουσική ιστορία αυτού του χαρούμενου λαού της Τζαμάικα. Είναι η δική τους λαϊκή μουσική. Και γεννήθηκε στους δρόμους. Και μέσα στα δύσκολα. Και όμως ακριβώς στους δρόμους και στα δύσκολα δείτε πως γεννήθηκε κάτι τόσο χαρούμενο και διασκεδαστικό». Αυτό δεν είναι μάθημα;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News