Εχει ονομαστεί Αγία και Μεγάλη Σύνοδος, ωστόσο θα έχει ηχηρές απουσίες. Μπορεί η συγκεκριμένη συνάντηση των 14 Αυτοκέφαλων Ορθόδοξων Εκκλησιών να προετοιμαζόταν επιμελώς και με προσοχή εδώ και 55 χρόνια και να έχει να πραγματοποιηθεί από τον 7^ο αιώνα μ.Χ., εντούτοις τα προβλήματα και οι εντάσεις δεν λείπουν.

Οπως όλα δείχνουν, στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο θα συμμετάσχουν δέκα από τις δεκατέσσερις Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες.

Την Πέμπτη αναμένονταν να καταφτάσουν στα Χανιά, όπου και θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος, οι Πατριάρχες Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος, Σερβίας κ. Ειρηναίος και Ρουμανίας κ. Δανιήλ, καθώς και οι Αρχιεπίσκοποι Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, Αλβανίας κ. Αναστάσιος και ο Αρχιεπίσκοπος Πολωνίας κ. Σάββας ενώ στο νησί εκτός από τον Οικουμενικό Πατριάρχη βρίσκονται ήδη ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ. Χρυσόστομος και ο Αρχιεπίσκοπος Τσεχίας κ. Ρατισλάβ

Η έλευση του Πατριάρχη των Σέρβων κ. Ειρηναίου έδειξε να προκαλεί ανακούφιση καθώς:

• Οι σέρβοι αρχιερείς μόλις την περασμένη εβδομάδα ακολουθώντας την τακτική των γειτόνων τους Βουλγάρων είχαν ζητήσει την αναβολή την Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.
• Η Σερβική Εκκλησία είναι μια σλαβόφωνη Εκκλησία με θεολογική παράδοση και με την συμμετοχή της δείχνει να «σπάει» το «εμπάργκο» που φαίνεται να επιβάλει η Μόσχα στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο.
• «Πέφτει» στο κενό η προσπάθεια να φανεί ότι πρόκειται για μια Σύνοδο ελληνοφώνων Εκκλησιών, όπως υποστήριζαν πολλοί. Ετσι εκτός, από τους  Ρουμάνους, τους Τσέχους και τους Πολωνούς πλέον υπάρχει και σλαβική παρουσία.

Και αξίζει να σημειωθεί ότι καθοριστική για την αλλαγή «πλεύσης» του Πατριαρχείου Σερβίας ήταν η στάση του Μητροπολίτη Μαυροβουνίου κ. Αμφιλοχίου.

Ομως η απόφαση του Βελιγραδίου, σύμφωνα με πληροφορίες, προκάλεσε αίσθηση και εκνευρισμό στην Μόσχα αφού δεν ανάμενε την «αλλαγή γραμμής» της Σερβίας.

Μαθητές, όπως σημειώνεται, από ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος, του Ιουστίνου Πόποβιτς οι ιεράρχες των Σέρβων δεν θα μπορούσαν να απουσιάσουν από μια τόσο μεγάλη και ιστορική στιγμή όπως είναι η σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.

Ο αγώνας για άσκηση επιρροής των μεγάλων επί των μικρότερων εκκλησιών σιγοκαίει εδώ και δεκαετίες στα παρασκήνια. Οι παρατηρητές μιλούν για έναν πόλεμο ανάμεσα στις φιλελεύθερες (Κωνσταντινούπολη) και τις αντιφιλελεύθερες (Μόσχα) τάσεις

Oπως σημειώνει η Deutsche Welle, o Μητροπολίτης Ιλαρίων από το Πατριαρχείο της Μόσχας κατακρίνει την επιμονή των Ελλήνων να πραγματοποιήσουν τελικά τη Σύνοδο μεταξύ των εννέα Εκκλησιών που απομένουν: «Δεν θα ευοδωθεί» πιστεύει. «Θα έπρεπε να συμμετάσχουν όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες, μόνο τότε οι αποφάσεις της Συνόδου θα ήταν έγκυρες» τονίζει ο αρχιερέας με την πυκνή μαύρη γενειάδα. Η Μόσχα επιθυμεί την αναβολή της Συνόδου, ώσπου να ξεκαθαριστούν κάποια θέματα, αν και η συνάντηση προετοιμάζεται ήδη από τον Σεπτέμβριο του 1961. Από την πλευρά του ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εκτιμά ότι η αναβολή οφείλεται σε έναν αγώνα ισχύος από την πλευρά της Μόσχας. «Θα ήθελαν να γίνουν η τρίτη Ρώμη, επειδή έχουν τη δύναμη» λέγεται στους ελληνικούς εκκλησιαστικούς κύκλους.

Ο αγώνας για άσκηση επιρροής των μεγάλων επί των μικρότερων εκκλησιών σιγοκαίει εδώ και δεκαετίες στα παρασκήνια. Οι παρατηρητές μιλούν για έναν πόλεμο ανάμεσα στις φιλελεύθερες (Κωνσταντινούπολη) και τις αντιφιλελεύθερες (Μόσχα) τάσεις. Πρόκειται για έναν πόλεμο που αναθερμαίνεται από τη διαμάχη μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας και Ρωσίας και Δύσης.

Το ζήτημα είναι κυρίως εμφανές στην Ουκρανία. Εκεί το Πατριαρχείο Κιέβου θεωρεί ότι θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για την ίδρυση μιας αυτόνομης ενωμένης Εκκλησίας, ενώ παράλληλα βρίσκεται σε διαμάχη με τη Ρωσία για την κυριαρχία στην πρώην σοβιετική δημοκρατία. Μάλιστα, λίγες ώρες πριν αρχίσει η Σύνοδος, η βουλή της Ουκρανίας αποφάσισε να ζητήσει από τον Βαρθολομαίο την αυτοκεφαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Από την πλευρά του το Πατριαρχείο Μόσχας εγείρει αξιώσεις για συγκεκριμένα μοναστήρια και εκκλησιαστικές κοινότητες της Ουκρανίας.

Μέσα σε όλα αυτά υφέρπει η έριδα με τη Μόσχα για την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και ο πόλεμος με τους φιλορώσους αποσχιστές στα ανατολικά. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο ζήτησε πρόσφατα την αναγνώριση του Πατριαρχείου Κιέβου από την Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο η επιρροή του Βαρθολομαίου είναι περιορισμένη σε σχέση με τη δύναμη του Κύριλλου που έχει ένα ποίμνιο 100 εκατομμυρίων πιστών.

Ενώ οι έλληνες διοργανωτές επιθυμούν να κάθεται στην κεφαλή της τραπέζης ο Βαρθολομαίος, οι σλαβόφωνες Εκκλησίες αποδοκίμασαν αυτή την επιλογή, καθώς αυτό είναι ενάντια στην αρχή της ισοτιμίας

Επιπλέον η Κωνσταντινούπολη τάσσεται υπέρ μιας κοινής πολιτικής με την Αρχιεπισκοπή Αμερικής, η οποία διατηρεί άριστες σχέσεις με τον Λευκό Οίκο. Ο Κύριλλος από την πλευρά του είναι έμπιστος του Βλαντιμίρ Πούτιν και υποστηρικτής των ιδεών του για την αποκήρυξη των δυτικών αξιών και των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων. Σε αυτό το πλαίσιο οι παρατηρητές μιλούν για έναν «Ψυχρό Πόλεμο της Ορθοδοξίας».

Σαν να μην ήταν αρκετά όλα αυτά, οι Εκκλησίες ερίζουν και για τις θέσεις των Πατριαρχών στη Σύνοδο. Ενώ οι έλληνες διοργανωτές επιθυμούν να κάθεται στην κεφαλή της τραπέζης ο Βαρθολομαίος, οι σλαβόφωνες Εκκλησίες αποδοκίμασαν αυτή την επιλογή. «Πρόκειται για παπικές πρακτικές» διαμαρτύρονται οι επικριτές, καθώς αυτό είναι ενάντια στην αρχή της ισοτιμίας ανάμεσα στους προκαθήμενους των Εκκλησιών.

Ισως τελικά η Μόσχα επιδιώξει κάποια στιγμή στο μέλλον να γίνει η ιστορική Σύνοδος στη Ρωσία. Τα αρχικά σχέδια για διεξαγωγή της Συνόδου στην Κωνσταντινούπολη είχαν άλλωστε καταρρεύσει, λόγω της έντασης μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας μετά την κατάρριψη ενός ρωσικού μαχητικού. Η Κρήτη ήταν ένας συμβιβασμός, ο οποίος ωστόσο δεν έμελλε να διαρκέσει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News