Σε «ενιαία προσέγγιση» προκειμένου να κρατηθεί εν ζωή η συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, κατέληξαν το βράδυ της Τετάρτης στη Σόφια οι ηγέτες των 28 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Σύμφωνα με  ευρωπαϊκή πηγή, οι «28» θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τη συμφωνία «για όσο το Ιράν θα την τηρεί» και παρά την απόφαση Τραμπ για την αποχώρηση των ΗΠΑ. Παράλληλα θα αναλάβουν πρωτοβουλίες προκειμένου «να προστατεύσουν τις ευρωπαϊκές εταιρείες που πλήττονται από την αμερικανική απόφαση».

Πιο αυστηρός έναντι της Ουάσινγκτον εμφανίστηκε ωστόσο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ που επέκρινε έντονα την «καπριτσιόζικη συμπεριφορά» της κυβέρνησης Τραμπ στο θέμα του ιρανικού προγράμματος.

Ο ευρωπαίοι ηγέτες διαβεβαίωσαν πάντως ότι «θα δώσουν απαντήσεις στις α νησυχίες (των Αμερικανών) αναφορικά με τον ρόλο του Ιράν στην περιοχή (της Μέσης Ανατολής) και με το πρόγραμμά του για την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων».

Συμφώνησαν εξάλλου να αμυνθούν από κοινού μπροστά την απειλή του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς στον ευρωπαϊκό χάλυβα και αλουμίνιο που εισάγουν οι ΗΠΑ, ξεκαθαρίζοντας  ότι δεν πρόκειται να διαπραγματευθούν «με το πιστόλι στον κρόταφο».

Η ΕΕ έχει εξαιρεθεί μέχρι τα μεσάνυχτα της 31ης Μαΐου από τους αμερικανικούς δασμούς στον εισαγόμενο χάλυβα (25%) και στο εισαγόμενο αλουμίνιο (10%). Οι Βρυξέλλες αξιώνουν να υπάρξει μόνιμη εξαίρεση του ευρωπαϊκού χάλυβα και του ευρωπαϊκού αλουμινίου από τους αμερικανικούς δασμούς. Για να υπάρξει μόνιμη εξαίρεση, η Ουάσιγκτον απαιτεί μεγαλύτερο άνοιγμα της ευρωπαϊκής αγοράς στις αμερικανικές εταιρείες. Αν οι δασμοί των ΗΠΑ εφαρμοστούν τελικά, η ΕΕ έχει προετοιμαστεί να επιβάλλει αντίποινα. Στον κατάλογο των προϊόντων που θα συμπεριληφθούν στα αντίμετρα συμπεριλαμβάνονται εμβληματικά είδη όπως τα τζιν, το μπέρμπον, ή οι μοτοσικλέτες Χάρλεϊ-Ντέιβιντσον.

Αν αντιθέτως εξαιρεθεί, η ΕΕ είναι διατεθειμένη να πάρει μέτρα «εθελοντικής ρυθμιστικής συνεργασίας» με τις ΗΠΑ, να συνεργαστεί για να προωθηθούν μεταρρυθμίσεις στον ΠΟΕ και να διευρύνει «την αμοιβαία πρόσβαση» στις αγορές για «βιομηχανικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων», διαβεβαίωσε ευρωπαϊκή πηγή που μίλησε το Γαλλικό Πρακτορείο.

Η ΕΕ «θα συνεχίσει να μάχεται για ένα διεθνές σύστημα βασισμένο σε κανόνες, παρά τις πρόσφατες αποφάσεις (των ΗΠΑ) για την κλιματική αλλαγή, τους δασμούς και το Ιράν», ανέφερε η ίδια πηγή επικαλούμενη όσα συζητήθηκαν στο δείπνο των ηγετών των 28 χωρών-μελών στη Σόφια.

Η προσέγγιση με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων

Την Πέμπτη ήρθε η σειρά της κρίσιμης για τη διεύρυνση της ΕΕ συνάντησης των «27» -και όχι των «28», δεδομένου ότι απουσίαζε ο ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, καθώς η χώρα του δεν αναγνωρίζει το Κόσοβο- με τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της Αλβανίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Σερβίας, του Μαυροβουνίου, της ΠΓΔΜ και του Κοσόβου.

Στόχος, η επαναβεβαίωση της ευρωπαϊκής προοπτικής για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.

Στο σχέδιο του τελικού ανακοινωθέντος της Συνόδου Κορυφής, επιλέγεται ο  όρος «συνδεσιμότητα» (που αναφέρεται σε επενδύσεις στις υποδομές στον τομέα των μεταφορών, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές ανταλλαγές και ενίσχυση των δεσμών απέναντι «στις κοινές προκλήσεις», όπως η ασφάλεια και η μετανάστευση), ενώ αποφεύγονται λέξεις όπως «ένταξη» ή «διεύρυνση» .

«Αυτό δεν είναι θέμα της συνόδου», επέμεινε ευρωπαίος αξιωματούχος, υπενθυμίζοντας ότι οι «28» θα έχουν άλλα ραντεβού τον Ιούνιο για να συζητήσουν το θέμα και να αποφασίσουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και την ΠΓΔΜ, όπως προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Προς το παρόν, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις δεν έχουν ξεκινήσει παρά με την Σερβία (2014) και το Μαυροβούνιο (2012), χώρες οι οποίες σύμφωνα με τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, θα γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης «μέχρι το 2025». Ομως, πολλές ευρωπαϊκές χώρες από τις 27 που θα μείνουν μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου το 2019, ζητούν πιο ήρεμους ρυθμούς στη διαδικασία διεύρυνσης με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.

Πρέπει να έχουμε «σχέσεις με τα Βαλκάνια που να μην είναι αποκλειστικά επικεντρωμένες στο θέμα μίας μακρινής διεύρυνσης», δήλωσε διπλωματική πηγή, επισημαίνοντας ότι «δεν είναι λογικό» να αντιμετωπίζεται η προοπτική ένταξης χωρών σε μία Ενωση «που δεν έχει ακόμη βρει το μοντέλο λειτουργίας της στα 28 μέλη».

Εκδηλη επίσης είναι η ανησυχία μεταξύ των ευρωπαίων ηγετών για τις εντάσεις που παραμένουν στην περιοχή, όπως ανάμεσα στην Σερβία και την πρώην σερβική επαρχία του Κοσόβου.

Πέντε κράτη μέλη (η Ισπανία, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Σλοβακία και η Ρουμανία) δεν αναγνωρίζουν την μονομερή κήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου το 2008 και όπως προαναφέρθηκε, για τον λόγο αυτό ο πρωθυπουργός της Ισπανίας δεν ήταν καν παρών στη σημερινή συνάντηση κορυφής.

Στη Σύνοδο των αρχηγών κρατών ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων, στη Σόφια της Βουλγαρίας. #EU2018BG #EUWesternBalkans pic.twitter.com/8GxQvj9qMp

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) May 17, 2018

Στα ελληνικού ενδιαφέροντος ζητήματα και ειδικά για τη χρονίζουσα διαφορά της ονομασίας της ΠΓΔΜ, εκφράζεται η ελπίδα ότι  Αθήνα και Σκόπια «θα μπορέσουν να καταγράψουν πρόοδο», καθώς όπως εκτιμάται, η επίλυση αυτής και των άλλων διαφορών στην περιοχή «μπορεί να έχει θετική επίδραση» για την άμβλυνση της στάσης των ευρωπαϊκών χωρών απέναντι στην ένταξη νέων μελών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News