Εννέα στους δέκα Καταλανούς – από αυτούς τουλάχιστον που πήγαν στις κάλπες και ήταν λιγότεροι από τους μισούς- τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας, ανακοίνωση η καταλανική κυβέρνηση που, με τα ποσοστά υπέρ της αισθάνεται έτοιμη για το επόμενο βήμα, αυτό της μονομερούς ανακήρυξης της ανεξαρτησίας.
Η ημέρα του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Καταλονίας άνοιξε με επεισόδια, συνεχίστηκε με καταστολή που σε πολλές περιπτώσεις πήρε άγριες μορφές και κλείνει με επεισόδια και παρενόχληση των ψηφοφόρων, αλλά και ένα πολιτικό κύμα διαμαρτυρίας κατά της κυβέρνησης Ραχόι.
Η οποία κυβέρνηση από την πλευρά της, δια του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, είχε να πει θερμά λόγια για τα σώματα ασφαλείας που έκαναν τη δουλειά τους και τήρησαν την τάξη. Το δε δημοψήφισμα σχεδόν θεωρεί ως μη γενόμενο, κρατώντας πάντως ανοιχτό ένα παραθυράκι διαλόγου.
(1) A vosaltres, que heu ensenyat al món el civisme d'un poble pacífic, que heu resistit vexacions i repressió, us dono les gràcies #1Oct pic.twitter.com/TmofPAfHmU
— Carles Puigdemont (@KRLS) October 1, 2017
Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα από την καταμέτρηση των ψήφων, η οποία έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, δείχνουν ότι ψήφισαν 2,26 εκατ. Καταλανοί έναντι των 5,3 εκατ. εγγεγραμμένων ψηφοφόρων. Η συμμετοχή ήταν στο 42,3%. Να σημειωθεί ότι από το δημοψήφισμα απείχαν όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης στους αυτονομιστές.
Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι οι Καταλανοί μοιράζονται ανάμεσα στους υποστηρικτές της ανεξαρτησίας και εκείνους που θέλουν την παραμονή της περιοχής στην Ισπανία. Το 80% θα ήθελε να διεξαχθεί ένα νόμιμο δημοψήφισμα, αλλά με τη συμφωνία του ισπανικού κράτους.
Υπέρ της ανεξαρτησίας ψήφισε το 90%, περίπου το 8% ψήφισε «όχι» και οι υπόλοιπες ψήφοι ήταν λευκές ή άκυροι. Η καταλανική κυβέρνηση δεν υπολογίζει στο αποτέλεσμα τις ψήφους που κατασχέθηκαν από την ισπανική αστυνομία.
Εν τω μεταξύ, οργανώσεις που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία και εργατικά συνδικάτα στην Καταλονία κήρυξαν γενική απεργία για την Τρίτη 3 Οκτωβρίου, εκφράζοντας την πρόθεση να επεκτείνουν τις κινητοποιήσεις.
Πουτζεμόν: «Κερδίσαμε το δικαίωμα στην ανεξαρτησία»
Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα ο πρόεδρος της επαρχίας Κάρλες Πουτζεμόν είπε ότι οι Καταλανοί «κέρδισαν το δικαιώμα σε ένα ανεξάρτητο κράτος», ενώ απευθύνθηκε προσωπικά και ευθέως στην Ευρώπη λέγοντας ότι οι Καταλανοί με το δημοψήφισμα «κέρδσισαν το δικαίωμα να ακουστούν στην Ευρώπη».
Αν και δεν αναφέρθηκε σε αποτελέσματα ή την προσέλευση, επισήμανε ότι το αποτέλεσμα της ψήφου θα καθορίσει τα επόμενα βήματα της Βουλής της περιοχής. Η πόρτα έχει ανοίξει για μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, τόνισε.
Προκαταβολικά άκυρη θεωρεί την ψήφο ο Ραχόι
Η αντίδραση του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος όλη την ημέρα δέχτηκε τα πυρά καταλανών πολιτικών που καλούσαν σε παραίτηση, ήρθε λίγη ώρα μετά το κλείσιμο της κάλπης. Κιαι λίγο ως πολύ ήταν κάτι σαν «για ποιο δημοψήφισμα μιλάτε;»
Κανένα δημοψήφισμα δεν έγινε σήμερα στην Καταλονία, τόνισε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας ξεκαθαρίζοντας με αυτόν τον τρόπο ότι όσα συνέβησαν στην αυτόνομη περιοχή ήταν παράνομα και άκυρα, όποιο αποτέλεσμα και αν φέρουν. Πάντως, δήλωσε ότι περιμένει τους καταλανούς πολιτικούς να αποκηρύξουν ό,τι συνέβη και τους προσέφερε διάλογο στα πλαίσια του νόμου.
Ο Ραχόι ευχαρίστησε τα σώματα ασφαλείας για την τήρηση της τάξης («έκαναν τη δουλειά τους»), αλλά και την ΕΕ για την υποστήριξή της. Οι Βρυξέλλες θεώρησαν το όλο θέμα ζήτημα εσωτερικής τάξης και απέφυγαν να πάρουν ανοιχτά θέση για όσα συνέβαιναν τις ημέρες πριν από το δημοψήφισμα.
Για την κατάσταση στην Καταλονία ο Ραχόι επέρριψε όλες τις ευθύνες στην κυβέρνηση της επαρχίας. Το δημοψήφισμα, όπως είπε, «έγινε μόνο για να σπείρει τον διχασμό, να φέρει τους πολίτες σε αντιπαράθεση και να προκαλέσει αθέλητες καταστάσεις». Το χαρακτήρισε αποτυχημένο αλλά και πλήγμα στην ειρηνική συνύπαρξη.
Είπε ακόμη ότι η τεράστια πλειονότητα του λαού της Καταλονίας δεν ήθελε να λάβει μέρος στο σενάριο των αποσχιστών. Οσοι δεν ψήφισαν «έδειξαν ότι είναι νομοταγείς και όλοι οι Ισπανοί εκτιμούν τη στάση τους».
Πυρά από PSOE και Podemos
Κάλεσμα για ηρεμία είχαν οι δηλώσεις του αρχηγού των Σοσιαλιστών Πέδρο Σάντσες, που εξήγησε σε δηλώσεις λίγο μετά από αυτές του πρωθυπουργού ότι ένα κανάλι διαλόγου είναι περισσότερο απαραίτητο παρά ποτέ. Χωρίς να αναφερθεί ευθέως στον πρωθυπουργό, ο Σάντσες επισήμανε ότι «το μην κάνεις τίποτα είναι ο χειρότερος τρόπος επίλυσης ενός προβλήματος».
Οι εικόνες που ανέβασε στο Twitter νωρίτερα την Κυριακή ο επικεφαλής των Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας προκαλούν σοκ: ένας πολίτης καταματωμένος με σκισμένη μπλούζα και αστυνομικοί που κουβαλούν πιασμένη από τα χέρια και τα πόδια μια ηλικιωμένη γυναίκα. «Αυτή είναι η νίκη σας, Μαριάνο Ραχόι;», ρωτά τον πρωθυπουργό της Ισπανίας.
¿Esta es vuestra "victoria" @marianorajoy ? #NoEnMiNombre pic.twitter.com/5HHbgRu6Ja
— Pablo Iglesias (@Pablo_Iglesias_) October 1, 2017
Δημοψήφισμα βίας και έντασης
Πολύ χειρότερη ήταν η κατάσταση έξω από τα κέντρα όπου εκτυλίχθηκαν σκηνές ωμής βίας και καταστολή που σόκαραν – αν και όχι τους πάντες.
Από την Ευρώπη, ο πρώτος αξιωματούχος που προέβη σε –καταδικαστικό- σχόλιο ήταν ο ηγέτης της συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη Γκι Φέρχοφσταντ. «Δεν είναι πρόθεσή μου να παρέμβω στα εσωτερικά ζητήματα της Ισπανίας, αλλά καταδικάζω απόλυτα ό,τι έγινε σήμερα στην Καταλονία. Αφενός, οι αποσχιστικές πολιτικές δυνάμεις προχώρησαν με ένα δήθεν δημοψήφισμα που είχε απαγορευθεί από τον Συνταγματικό Δικαστήριο, γνωρίζοντας πολύ καλά πως μόνο μια μειοψηφία θα συμμετείχε σε αυτό καθώς το 60% των Καταλανών είναι κατά της απόσχισης. Από την άλλη πλευρά, χρησιμοποιήθηκε δυσανάλογη βία για να το σταματήσει», επισήμανε.
Αστυνομικοί -για την ακρίβεια στρατοχωροφύλακες- κυνηγούσαν εκλογείς και τους τραβούσαν για να τους απομακρύνουν, μέλη των επιτροπών με τις κάλπες και τα ψηφοδέλτια στα χέρια, αστυνομικοί να κατάσχουν κάλπες και ψηφοδέλτια, πολίτες που κάνουν το σήμα της νίκης, άλλοι που κατασκήνωσαν -στην κυριολεξία- όλο το βράδυ στα κέντρα για να κρατήσουν την αστυνομία μακριά.
Η κατάσταση προς το μεσημέρι άρχισε να παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις, καθώς η αστυνομία έκανε χρήση πλαστικών σφαιρών εναντίον του πλήθους σε δρόμο της Βαρκελώνης, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί σοβαρά στο μάτι ένας άνδρας.
Αλλος ένας νοσηλεύεται με καρδιολογικά προβλήματα όταν οι αστυνομικοί επιχείρησαν να τον απομακρύνουν δια της βίας. Ο τραυματίας μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο (Sant Pau) στην Βαρκελώνη, ενώ βρίσκεται στο χειρουργείο. Φαίνεται πως τραυματίστηκε από βολή αστυνομικού μετά την μετακίνηση του από το ινστιτούτο Ramón Llull στο οποίο είχε οργανωθεί εκλογικό κέντρο.
Οπως φαίνεται σε βίντεο που ανέβηκαν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι αστυνομικοί χτυπούν ανθρώπους στο συγκεντρωμένο πλήθος με γκλομπ, ενώ οι ψηφοφόροι έχουν σηκώσει τα χέρια τους ψηλά.
Vídeo | Altercados entre Policía Nacional y la Guardia Civil con los concentrados en los centros de votación https://t.co/VTIn7KPmDZ pic.twitter.com/FmQOpI605C
— EL PAÍS (@el_pais) October 1, 2017
Για τα γεγονότα και τη στάση των αρχών ασφαλείας πρόκειται να αρχίσει εισαγγελική έρευνα.
Ως αργά το απόγευμα, οι τραυματίες πολίτες ήταν 860, οι περισσότεροι ελαφρά.
Η απάντηση του υπουργού Εσωτερικών της Ισπανίας, Χουάν Ιγνάθιο Θόιδο, ήταν ότι η αντίδραση των υπηρεσιών ασφαλείας ήταν «ανάλογη των περιστάσεων και επαγγελματική», αναρτώντας μάλιστα βίντεο με αστυνομικό που βοηθούσε έναν πατέρα και το παιδί του.
Proporcionalidad y profesionalidad. Así actúan la @guardiacivil y la @policia, como este agente dialogando con un padre. #EstamosporTI pic.twitter.com/TX54CDjfJy
— Juan Ignacio Zoido (@zoidoJI) October 1, 2017
Από την πλευρά του, το υπουργείο των Εσωτερικών της Ισπανίας ανέφερε ότι εννέα αστυνομικοί και δύο μέλη στρατοχωροφυλακής, τραυματίστηκαν κατά την προσπάθειά τους να σταματήσουν την διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Το υπουργείο δημοσιοποίησε ακόμη βίντεο με κουκουλοφόρους να πετούν αντικείμενα κατά των αστυνομικών δυνάμεων στο κέντρο της Βαρκελώνης.
Διεξάγεται μάλιστα και ένας ιδιότυπος «πόλεμος» στα κοινωνικά δίκτυα ανάμεσα στο υπουργείο Εσωτερικών και την στρατοχωροφυλακή και τις τοπικές καταλανικές Αρχές από την άλλη πλευρά. Το υπουργείο εξαπολύει σειρά ειρωνικών μηνυμάτων έναντι των Καταλανών, μιλώντας για «δειλία» εκ μέρους των τοπικών Αρχών.
Κατακραυγή για την αστυνομική βία
Εκκληση για σεβασμό του δικαιώματος των πολιτών για ειρηνική συγκέντρωση και αποχή από υπερβολική βία έκανε ακόμη και η Human Rights Watch.
Από την πλευρά της, η δήμαρχος της Βαρκελώνης Άντα Κολάου κάλεσε τον ισπανό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι να παραιτηθεί, απαιτώντας τον τερματισμό της χρήσης βίας από τις αστυνομικές δυνάμεις κατά των πολιτών που θέλουν να ψηφίσουν στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας.
Moment en que sóc colpejat per l’esquena i al cap. Mentre gravava #CatalanReferendum pic.twitter.com/UIkdXfTwuK
— XabiBarrena (@XabiBarrena) October 1, 2017
Σε ένα παράλληλο ζήτημα, ο αγώνας της Μπαρτσελόνα με την Λας Πάλμας διεξήχθη κεκλεισμένων των θυρών, ενώ όλοι οι άλλοι αγώνες στην Καταλονία ακυρώθηκαν. Η Μπαρτσελόνα καταδικάζει μάλιστα τα γεγονότα που στερούν από τους πολίτες το δικαίωμα να εκφραστούν ελεύθερα.
- Διαβάστε: Τι ψηφίζει η Μπαρτσελόνα;
Ενας από αυτούς που ψήφισαν ήταν ο κεντρικός αμυντικός της Μπαρτσελόνα Ζεράρ Πικέ που ανήρτησε στο Twitter φωτογραφία του να χαιρετάει τα μέλη της επιτροπής στο εκλογικό τμήμα: «Ψήφισα ήδη. Μαζί είμαστε ασταμάτητοι στην υπεράσπιση της δημοκρατίας», γράφει.
Ja he votat. Junts som imparables defensant la democràcia. pic.twitter.com/mGXf7Qj1TM
— Gerard Piqué (@3gerardpique) October 1, 2017
«Η ψηφοφορία είναι δημοκρατία», γράφει επίσης στο Twitter ο πρώην αρχηγός της ομάδας Κάρλες Πουγιόλ.
Votar es democracia!
— Carles Puyol (@Carles5puyol) October 1, 2017
Οι κάλπες άνοιξαν στις 10:00 της Κυριακής (ώρα Ελλάδας) μέσα σε τεχνικά προβλήματα και δυσκολίες από την προσπάθεια παρεμπόδισης του δημοψηφίσματος που εξαπέλυσαν οι αρχές της Μαδρίτης. Το ερώτημα στο οποίο καλούνταν να απαντήσουν οι ψηφοφόροι ήταν: «Θέλετε η Καταλονία να γίνει ανεξάρτητο κράτος με τη μορφή της Δημοκρατίας;».
Σφραγισμένα εκλογικά κέντρα, ψηφοδέλτια που κατάσχονταν και όσο περνούσαν και οι ώρες έρχονται και καταγγελίες για δυσκολίες στο ηλεκτρονικό σύστημα. Έστω και έτσι ο ενθουσιασμός των ψηφοφόρων –όσων πήγαν- ήταν διάχυτος.
Η απάντηση των καταλανικών Αρχών: οι πολίτες να ψηφίσουν όπου μπορούν και με ψηφοδέλτια που έχουν τυπώσει από τα σπίτια τους.
Με δυσκολία, γιατί η αστυνομία είχε επιχειρήσει να αποκλείσει το κέντρο του, κατάφερε να ψηφίσει ο πρόεδρος της επαρχίας Κάρλες Πουτζεμόν, όπως φαίνεται στη φωτογραφία που ανέβασε στο Twitter ο πολιτικός Ζόρντι Σάντσες.
El president Puigdemont vota. No poden silenciar la veu d'un poble. Votarem i guanyarem pic.twitter.com/lQYf3Wq5ki
— Jordi Sànchez (@jordisanchezp) October 1, 2017
Η επαρχία είναι σχεδόν διχασμένη αναφορικά με το θέμα της ανεξαρτησίας. Η πιο πρόσφατη δημοσκόπηση που είχε παραγγελθεί από την περιφερειακή κυβέρνηση δίνει προβάδισμα στην παράταξη του «όχι (στη ανεξαρτησία)» με 49,4% των ερωτηθέντων, έναντι 41,1% που θέλουν την ανεξαρτησία.
Η πλειονότητα των κατοίκων, σε ποσοστό 70%, επιθυμεί πάντως να διεξαχθεί ένα νόμιμο δημοψήφισμα με την άδεια της κεντρικής κυβέρνησης. Ωστόσο το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας κήρυξε το δημοψήφισμα παράνομο.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News