Είναι μια παλιά ιστορία. Οι Σέρβοι της Βοσνίας. Τι θέλουν; Τι μπορούν να κάνουν; Πόσο πιστοί είναι στο παρελθόν τους – αιματοβαμμένο, αλίμονο, όπως κάθε ενός που ρίχνεται στις μάχες ενός εμφυλίου σπαραγμού;

Αυτό που συνέβη την Κυριακή με ένα αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα, μοιάζει να είναι τοπικής εμβέλειας αλλά μπορεί να προκαλέσει γενικότερη αναταραχή σε μια περιοχή που τώρα μόλις αρχίζει να ηρεμεί: Με συντριπτικό ποσοστό οι Σέρβοι της Βοσνίας αποφάσισαν ότι η 9η Ιανουαρίου θα είναι η εθνική τους εορτή, σε μια ψήφο που αψήφησε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Γιατί έχει τόση σημασία αυτή ημερομηνία; Διότι ήταν 9 Ιανουαρίου του 1992 όταν οι Σερβοβόσνιοι είχαν ανακηρύξει την απόσχισή τους από τη χώρα για να ακολουθήσει έπειτα ο αιματηρός εμφύλιος, οι σφαγές μουσουλμάνων Βόσνιων και ορθόδοξων Σέρβων, ο Ράντοβαν Κάρατζιτς, ο Μλάντιτς και λοιποί εγκληματίες πολέμου.

«Eίμαι υπερήφανος για τον λαό της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας. Είμαι υπερήφανος για όσους ψήφισαν. Ντροπή σε εκείνους τους Σέρβους που δεν πήγαν στις κάλπες. Το σημερινό δημοψήφισμα όμως συνιστά επιτυχία», ανέφερε ο Μίλοραντ Ντόντικ πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας. Οντως η αποχή ήταν αρκετά μεγάλη. Στο Πάλε, λίγα χιλιόμετρα μακριά από το Σεράγεβο το κλίμα για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν μεν πανηγυρικό, αλλά η αποχή κινήθηκε στο 40%.

To Συνταγματικό Δικαστήριο της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης είχε κρίνει ότι η 9η Ιανουαρίου πρέπει να αποφευχθεί. Δεν είχε επικαλεστεί πολιτικούς λόγους ή λόγους ιστορικής μνήνης, αλλά μια τεχνική λεπτομέρεια: η ημερομηνία αυτή συμπίπτει με την περίοδο εορτασμού των Χριστουγέννων για τους παλαιοημερολογίτες ορθόδοξους, άρα θα δημιουργούσε διακρίσεις σε βάρος των μουσουλμάνων της Βοσνίας και των καθολικών Κροατών.

Αλλά και αυτός ο ρόλος της θρησκείας δεν είναι καθόλου αμελητέος σε αυτό το εύθραυστο μωσαϊκό της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Τουναντίον είναι το κυρίαρχο πρόβλημα. Παρά τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των ΗΠΑ για σταθερότητα και επιμονή στις συμφωνίες ειρήνευσης του Ντέιτον στα μέσα της δεκαετίας του 1990, οι φωνές για έναν διαχωρισμό της χώρας των 3,5 εκατ. ψυχών ανάμεσα στο κυρίαρχο μουσουλμανικό στοιχείο (45%) και στους Σέρβους (35%) είναι όλο και πιο ισχυρές.

Επισήμως το Βελιγράδι δεν υποστηρίζει τέτοιες φωνές. Είναι ταγμένο στην ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας και δεν θέλει σε καμία περίπτωση να χαλάσει τις σχέσεις με τους Ευρωπαίους που με τόση δυσκολία έχτισε. Σύμφωνα όμως με το Εuronews και άλλα μέσα ενημέρωσης, πίσω από τους Σέρβους της Βοσνίας και τέτοιες πρωτοβουλίες για δημοψηφίσματα βρίσκεται ένας ακόμα μεγαλύτερος ορθόδοξος αδελφός. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News