407
Ένα παιχνίδι του φακού με τον Αλ. Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη, όπου επέμεινε στην επιθετική ρητορική | Achilleas Chiras / SOOC

Χρειάζεται η χώρα μια «πολιτική χαρακτηρισμών»;

Παναγιώτης Δουδωνής Παναγιώτης Δουδωνής 26 Σεπτεμβρίου 2020, 08:45
Ένα παιχνίδι του φακού με τον Αλ. Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη, όπου επέμεινε στην επιθετική ρητορική
|Achilleas Chiras / SOOC

Χρειάζεται η χώρα μια «πολιτική χαρακτηρισμών»;

Παναγιώτης Δουδωνής Παναγιώτης Δουδωνής 26 Σεπτεμβρίου 2020, 08:45

Την εβδομάδα που πέρασε ο τρόπος άσκησης της αντιπολίτευσης από πλευράς του ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε -παραδόξως- στο επίκεντρο του πολιτικού ενδιαφέροντος. Στον πυρήνα της συζήτησης ήταν η έκφραση αντιρρήσεων από την πλευρά του Ευκλείδη Τσακαλώτου στην επιλογή του Αλέξη Τσίπρα να μιλά επανειλημμένα για «απάτη» και «απατεώνες», χαρακτηρίζοντας έτσι τους πολιτικούς του αντιπάλους.

Φυσικά, οι τοποθετήσεις του κ. Τσίπρα δεν είναι οι μοναδικές από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ που κάνουν χρήση τέτοιου είδους χαρακτηρισμών: μόλις προ ολίγων ημερών η αναπληρώτρια Τομεάρχης Εξωτερικών του κόμματος Θεοδώρα Τζάκρη αποκάλεσε «απάτριδα» και «διεθνιστή» τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Είναι όμως οι πλέον προβληματικές, καθώς ο κ. Τσίπρας κατέχει τόσο τον θεσμικό ρόλο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης όσο και αυτόν του πρώην Πρωθυπουργού.

Θα μου επιτρέψετε ωστόσο να διαφωνήσω με την τάση να βλέπουμε αυτή τη συζήτηση ως μια σύγκρουση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ: το όλο ζήτημα λίγο αφορά στις εσωκομματικές ισορροπίες στην αξιωματική αντιπολίτευση, για τις οποίες ελπίζω πως θα υπάρχουν αρμόδια όργανα και διαδικασίες για να επιλυθούν, κατά τα πρότυπα ενός σύγχρονου «ανοιχτού» και όχι ενός παλαιού «αρχηγικού» κόμματος. Αυτό στο οποίο πραγματικά αφορά αυτή η συζήτηση είναι η χρήση χαρακτηρισμών και δη ακραίων για την άσκηση αντιπολίτευσης ή και την εν γένει άρθρωση πολιτικού λόγου. Με άλλα λόγια, ανοίγει ένα πολύ ευρύτερο ερώτημα: χρειάζεται η χώρα μια «πολιτική χαρακτηρισμών»;

Είναι γνωστό πως οι χαρακτηρισμοί τείνουν να αντικαθιστούν τους ανθρώπους με διαστρεβλωτικές της πραγματικότητας ταμπέλες. Και ακόμα: διεγείρουν τα πάθη, αυξάνοντας την ένταση και δημιουργώντας μια πόλωση ανάμεσα στον θίγοντα και στον θιγόμενο, επικεντρώνοντας τη συζήτηση όχι στο πρακτέο αλλά στην υπεράσπιση της προσωπικότητας των εμπλεκομένων από την απόπειρα μείωσής της.

Η εθνικά επωφελής πολιτική όμως συνίσταται σε κάτι διαφορετικό: στηρίζεται στην ανταλλαγή επιχειρημάτων που, φανερώνοντας μέσω των προκειμένων τους καλή γνώση της υφιστάμενης πραγματικότητας, λειτουργούν ως προτάσεις δράσης. Αντίπαλος ενός τέτοιου επιχειρήματος δράσης είναι ιδανικά ένα αντεπιχείρημα ή μια άλλη πρόταση για το πρακτέο, ενώ κριτής εν τέλει των αντίπαλων προτάσεων είναι το forum του εκλογικού σώματος αλλά και το Κοινοβούλιο. Έτσι προωθήθηκε η δημοκρατία για πολλές δεκαετίες στο δυτικό κόσμο, μέσω μιας κουλτούρας debate που βρίσκεται σε μια διαρκή συνομιλία με την πραγματικότητα και αγωνίζεται να τη βελτιώσει.

Η επιλογή του κ. Τσίπρα να ακολουθήσει μια πολιτική χαρακτηρισμών είναι αδύνατον να οδηγήσει σε μια αντιπολιτευτική αναβάπτιση του πρώην κυβερνώντος κόμματος, όπως ο ίδιος επιδιώκει. Κι αυτό γιατί στηρίζεται σε μια στείρα επανάληψη όλων των προβληματικών σημείων και στιγμών του πολύ παλιού ελληνικού πολιτικού συστήματος.

Καθώς ένας λαός που ταλαιπωρήθηκε από μια δεκαετή κρίση προσπαθεί να προχωρήσει μπροστά, παρά τις αντιξοότητες της πανδημίας, μια επιστροφή στην πολωτική ρητορική του παρελθόντος μπορεί να λειτουργήσει μόνο ως μια υπενθύμιση της ανάγκης για άσκηση μιας νέας πολιτικής αρχών και επιχειρημάτων. Γιατί η χώρα δεν έχει ανάγκη μια επιστροφή στην εποχή των χαρακτηρισμών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...