Η ελληνική μυθοπλασία άργησε μια μέρα. Για την ακρίβεια, άργησε μια δεκαετία. Από τη μια η κρίση, από την άλλη η πανδημία, ολοκληρώθηκε το κακό. Ως ένα βαθμό, δικαιολογημένα. Ποιος να τολμήσει να ξεκινήσει την παραγωγή μιας σειράς αξιώσεων, μέσα σε συνθήκες οικονομικής στενότητας και αυστηρών περιορισμών για την υγεία;

Κάπως έτσι, επί δέκα ολόκληρα χρόνια, στην ελληνική τηλεόραση παίχτηκαν σειρές μετρημένες στα δάχτυλα, οι οποίες, στην πλειοψηφία τους, βαθμολογούνταν κάτω του μετρίου. Προφανώς, δεν τις βλέπαμε. Και προφανώς, στραφήκαμε στο Netflix. Ηρθε σα μάνα εξ’ ουρανού για να δείξει στον ταλαίπωρο τηλεθεατή έναν άλλο κόσμο επί της οθόνης, πλούσιο, προσιτό ανά πάσα στιγμή, και, αν όχι στο σύνολό του, τουλάχιστον στα σημεία του, αριστοτεχνικά πλασμένο.

Την ίδια ώρα, όμως, που τα ελληνικά κανάλια είχαν βάλει στον πάγο τη μυθοπλασία, δεν προλάβαιναν να βγάζουν από τα συρτάρια τους format ριάλιτι. Είδαμε τα πάντα. Ριάλιτι επιβίωσης, styling, σχέσεων, μεταμορφώσεων, ταλέντων, χορού, τραγουδιού, μαγειρικής (εδώ τα έδωσαν όλα), επανήλθε μέχρι και το «Big Brother» στους δέκτες, από το μακρινό 2000. Κοινώς, πήξαμε στο ριάλιτι, μπουκώσαμε τόσο πολύ που μας βγήκε απ’ τα ρουθούνια.

Γιατί; Μα γιατί δήθεν αυτό θέλαμε… «Το κοινό θέλει ριάλιτι!»

Την παραπάνω φράση την ακούσαμε άπειρες φορές. Ηταν η επίσημη δικαιολογία, η πιο συνηθισμένη τοποθέτηση επιχειρήματος για το χτίσιμο προγραμμάτων, τα προηγούμενα χρόνια. Γίνεται έτσι και όχι αλλιώς, γιατί το έτσι πουλάει. Το μετράνε τα μηχανάκια, το δείχνει η τηλεθέαση: ο τηλεθεατής ψηφίζει τα ριάλιτι. Τα βλέπει, βρε παιδί μου. Κι αφού το βλέπει, του δίνουμε κι άλλο.

Εχει ο καιρός γυρίσματα, όμως. Και φέτος, για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό, τα μηχανάκια μέτρησης τηλεθέασης δείχνουν διαφορετικά πράγματα. Ο «Σασμός» στον Alpha, η «Γη της Ελιάς» στο Mega και οι «Αγριες Μέλισσες» στον Ant1, πληγωμένες μεν αλλά δυναμικές ακόμα, έχουν τον πρώτο λόγο στις επιλογές του τηλεκοντρόλ, στην άλλοτε χτισμένη κατά βάση με ριάλιτι, prime time ζώνη.

Ο «Σασμός» κόβει συνήθως πρώτος το νήμα, χτυπώντας ακόμα και τριαντάρια τηλεθέασης. «Γη της Ελιάς» και «Αγριες Μέλισσες» κονταροχτυπιούνται καθημερινά για τη δεύτερη και τρίτη θέση. Ακολουθούν άλλες σειρές της ιδιωτικής τηλεόρασης, αλλά και της κρατικής, όπως τα «Χαιρέτα μου τον Πλάτανο», «Τα καλύτερά μας χρόνια», «Βαρδιάνος στα Σπόρκα» και «Τούρτα της μαμάς», οι οποίες διεκδικούν κομμάτι απ’ την πίτα, βάζοντας την ΕΡΤ στο παιχνίδι.

Ποσώς πρέπει να μας ενδιαφέρει, βέβαια, σε ποια θέση τερματίζει η κάθε μία σειρά του φετινού προγράμματος. Είναι προτιμότερο να εστιάσουμε στο γεγονός ότι για πρώτη φορά, φέτος, υπάρχουν τόσες επιλογές μυθοπλασίας στο μενού, και όχι κυρίως επιλογές ριάλιτι. Κι αν κάτι μπορούμε να παρατηρήσουμε, με αφορμή το φετινό δεδομένο, είναι ότι ο τηλεθεατής επιλέγει τη μυθοπλασία. Τα ριάλιτι έχουν κυριολεκτικά πατώσει σε τηλεθέαση. Ακόμα και όσα αντέχουν ακόμη, σημειώνουν χαμηλές πτήσεις επειδή συναγωνίζονται με δυνατές σειρές μυθοπλασίας.

Και κάπως έτσι, καταρρίπτεται το βασικό επιχείρημα όσων ήθελαν να μας πείσουν ότι η κυριαρχία των ριάλιτι, που βιώσαμε τα προηγούμενα χρόνια, συνέβη επειδή οι τηλεθεατές επέλεγαν το ευτελές και το ανούσιο. Οχι. Οι τηλεθεατές επιλέγουν το καλύτερο μεταξύ των επιλογών που τους δίνονται, σε κάθε δεδομένη στιγμή.

Το πρόβλημα δεν είναι το κοινό, αλλά το πώς διαμορφώνεται το μενού που παίρνει στα χέρια του. Για πολλά χρόνια, λοιπόν, έδιναν στο κοινό έναν ευτελή τηλεοπτικό κατάλογο με junk food επιλογές. Τώρα που μπήκαν μερικά καλά πιάτα σ’ αυτό το μενού, τώρα που τα κανάλια επένδυσαν σ’ ένα πιο ποιοτικό περιεχόμενο, η προσοχή στράφηκε εκεί και το κουμπί στο τηλεκοντρόλ πατήθηκε με άλλον τρόπο.

Το κοινό δεν ψηφίζει την ανοησία, όταν έχει κάτι καλύτερο να δει. Το μεγάλο συμπέρασμα της σεζόν. Και φέτος, ευτυχώς, έχει.

ΥΓ. Φυσικά ο τηλεθεατής έχει και την επιλογή του να μην δει την ανοησία, όταν του προσφέρεται μόνο η ανοησία. Το ότι δεν το κάνει, είναι ένα άλλο θέμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News