Η πρόσφατη, ανθρωπιστικά καταστροφική, έκρηξη στην καρδιά της Βηρυτού, ήρθε να υπενθυμίσει, σε εμάς τους νέους ενήλικες των ευημερουσών ευρωπαϊκών χωρών, την πολύ πιο αβέβαιη και ανασφαλή φύση της ζωής των ανθρώπων στις χώρες της Μέσης Ανατολής.

Έχουμε συνηθίσει να πορευόμαστε ως κοινωνίες της Δύσης με ένα θεμελιώδες προνόμιο: την σιγουριά ενός βιολογικού θανάτου. Ως εκ τούτου, εκτός απροόπτου —όπως για παράδειγμα οι φονικές τρομοκρατικές επιθέσεις του Παρισιού, το 2015— η ζωή μας, η πορεία και το τέλος αυτής, είναι στο χέρι μας. Κυκλοφορούμε αμέριμνοι στην ζώνη Σένγκεν, σπουδάζουμε ο ένας στην χώρα του άλλου, με τη βοήθεια των ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Ο χειρότερος μας εφιάλτης είναι ο λαϊκισμός, ή αλλιώς μια κυβέρνηση λαοπλάνων η οποία βρίσκει πάτημα στις φαινομενικά αιώνιες κοινωνικές ανισότητες, που αρνούνται πεισματικά να αντιληφθούν και να αντιμετωπίσουν οι προνομιούχες κάστες των δυτικών κοινωνιών.

Προς αποφυγή παρεξήγησης, οι παθογένειες των Δυτικών, και δη των ευρωπαϊκών κοινωνιών μας, ποικίλουν. Παραταύτα έχουμε κατακτήσει συνολικά ένα επίπεδο ασφαλείας, που κάθε άλλο παρά αυτονόητο είναι για χώρες κοντινές μας, τόσο ως προς την νοοτροπία τους, όσο και ως προς το οικονομικοκοινωνικό τους μοντέλο.

Όπως και εκείνα της Ελλάδας, και των άλλων περιφερειακών ευρωπαϊκών χωρών, τα παιδιά του Λιβάνου, που διαθέτουν την οικονομική δυνατότητα, ξενιτεύονται για σπουδές στην Γαλλία και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Κάποια εξ αυτών οραματίζονται την επιστροφή τους στην χώρα καταγωγής τους, και την εμπλοκή τους στα εθνικά πολιτικά ή θεσμικά δρώμενα, προκειμένου να εξασφαλίσουν στον τόπο τους ένα πιο αισιόδοξο μέλλον ευημερίας.

Φανταστείτε λοιπόν, αντίστοιχα, όσοι εξ ημών σπουδάζουμε στο εξωτερικό να χρειαζόταν να αντιμετωπίσουμε μια ανθρωπιστική καταστροφή, σε μια παγκόσμια συγκυρία υγειονομικής κρίσης. Θα μου πείτε και εμείς περάσαμε τα ζόρια μας το 2015, η αβεβαιότητα ήταν σαφώς σημαντική, ωστόσο δεν είχε ανατιναχθεί η μισή, σε όγκο, πρωτεύουσα της χώρας μας.

Τα παιδιά αυτά για τα οποία σας μιλώ βρίσκονται στην δυσάρεστη θέση να πρέπει να φύγουν εκ νέου, κακήν κακώς, από την χώρα τους, και να αφήσουν πίσω οικογένειες και αγαπημένους, προκειμένου να συνεχίσουν την σπουδαστική τους προσπάθεια. Ξέροντας μάλιστα ότι υπάρχει η περίπτωση, ένα απόγευμα, να πληροφορηθούν ότι δυστυχώς οι άνθρωποι τους τραυματίστηκαν ή βρήκαν τον θάνατο σε μια έκρηξη, είτε τρομοκρατικής φύσεως, είτε επιπόλαιης αμέλειας της εγχώριας πολιτικής τάξης.

Το παράξενο της υπόθεσης είναι ωστόσο, κατά την άποψη μου, το εξής: η επίσκεψη του προέδρου Μακρόν την Τρίτη – ο οποίος είχε προαναγγείλει την έμπρακτη συνεισφορά της Γαλλίας, σε υγειονομικό υλικό και ανθρώπινο δυναμικό – σηματοδοτήθηκε από την σφοδρή και επίμονη νύξη πολιτών του Λιβάνου, για περαιτέρω εμπλοκή του προέδρου Μακρόν, και κατ’επέκταση της Γαλλίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε αμιγώς πολιτικό επίπεδο.

Όπως απεδείχθη και από τις διαδηλώσεις του περασμένου φθινοπώρου, οι πολίτες του Λιβάνου δεν ταυτίζονται με την πολιτική τάξη της χώρας τους, όπως και με την σαφή διαφθορά που διακατέχει τους πολιτικούς και κοινωνικούς θεσμούς. Επιζητούν λοιπόν, εδώ και καιρό, μια βαθιά και ριζική πολιτική μεταβολή, μια μεταρρύθμιση που θα βασιστεί στην διαβούλευση και την συμμετοχή των πολιτών, και όχι στην αναβίωση νεποτισμών και πελατειακών σχέσεων.

Οι πολίτες του Λιβάνου φαίνεται να διατηρούν στο πρόσωπο της Γαλλίας ως, επί τούτου αντιπρόσωπο της Δύσης και της Ευρώπης, την ελπίδα μιας χείρας βοηθείας για την υλοποίηση της πολυπόθητης αναμόρφωσης του πολιτικού συστήματος, και την ανανέωση της πολιτικής τάξης.

Τα σπουδαγμένα στην Ευρώπη παιδιά του Λιβάνου, σαφέστατα κατέχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και κουλτούρα για να βοηθήσουν τον τόπο τους να ορθοποδήσει. Ελπίζω ειλικρινώς πως η ΕΕ θα αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και θα κάνει την έκπληξη, ουσιωδώς εμπλεκόμενη στην κρίσιμη αυτή συγκυρία, στη Μέση Ανατολή. Όχι με στρατιωτική παρουσία και τακτικά παιχνίδια με την ολιγαρχική Ρωσία και την υπό αυταρχικό καθεστώς Τουρκία. Αλλά με το πνεύμα του Διαφωτισμού και την επιθυμία να παράσχουν την κατάλληλη βοήθεια, σε μια κοινωνία που δεν αναζητά τίποτα παραπάνω από τα αυτονόητα: ασφάλεια, ευημερία, πολιτικά δικαιώματα και κυρίως την δυνατότητα οι πολίτες να μπορούν καθορίζουν την μοίρα της χώρας τους.

---

* Ο Στρατής Χωμενίδης είναι κάτοχος Economics BA – Paris I Panthéon-Sorbonne και Political Philosophy MA – École des Hautes Études en Sciences Sociales

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News