Οσο το Μουντιάλ συνεχίζει να προσφέρει συγκινήσεις επιβεβαιώνεται η κυριαρχία του ποδοσφαίρου. Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι πρόκειται για τον βασιλιά των σπορ, όσο κι αν στεναχωρήσω τους «μπασκετικούς» φίλους μου. Το όπιο των λαών. «Οπλο για την επανάσταση» όπως το χαρακτήρισε ο Τσε Γκεβάρα. Και σε κάθε Μουντιάλ, σε κάθε ραντεβού των λαών με σκοπό την ανάδειξη του καλύτερου, σκέφτεται κανείς πόσους και ποιους έχει μαγέψει η θεά της ηδονής… η μπάλα.

Οταν πρωτοέμαθα ότι ο Αλμπέρ Καμί, συγγραφέας της Πανούκλας και του Ξένου, ήταν τερματοφύλακας κατά τα παιδικά του χρόνια, συγκλονίστηκα. Οχι επειδή του άρεσε το ποδόσφαιρο, αλλά επειδή η θέση που επέλεξε ταιριάζει τόσο με την ψυχολογία και την ψυχοσύνθεσή του. «Ο,τι ξέρω περί ηθικής και καθήκοντος μου τα έμαθε το ποδόσφαιρο» εξομολογείται ο Καμί και δεν έχει άδικο, αν αναλογιστεί κανείς τι περιέχει το μαγικό κουτί του ποδοσφαίρου.

Ο Μάνος Χατζηδάκις, εμπνευσμένος από τον θρυλικό Τζορτζ Μπεστ, γράφει το «Αιώνιο πάθος» μια μπαλάντα για τον βρετανό άσο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Εθνικής Αγγλίας, φανερώνοντας έτσι ότι κανένας καλλιτεχνικός ελιτισμός δεν μπορεί να καταργήσει τη μαγεία του ποδοσφαίρου και ότι το πάθος είναι χαρακτηριστικό των μεγάλων καλλιτεχνών. Ο Πιέρ-Πάολο Παζολίνι χαρακτήρισε το ποδόσφαιρο μια υπέροχη πρόζα με κεραυνοβόλους στίχους.

Μανώλης Αναγνωστάκης, Νίκος Εγγονόπουλος, Γιάννης Ρίτσος: ποτέ δεν έκρυψαν την αγάπη τους για το ποδόσφαιρο.  Ισως αυτός ο ρομαντισμός του ποδοσφαίρου, κυρίως σε διοργανώσεις όπως αυτή που παρακολουθούμε αυτές τις μέρες βέβαια και όχι τα εθνικά πρωταθλήματα και το εμπορευματοποιημένο Champions League, να συγκινεί και να εμπνέει τους διανοούμενους. Ο Σερ Τόμας Μπίτσαμ, κορυφαίος μαέστρος παγκοσμίως έχει απερίφραστα δηλώσει ότι  όταν κέρδιζε η Φούλαμ, τα κομμάτια έβγαιναν πιο εύκολα και πιο όμορφα.

Πόσα τραγούδια έχουν γραφτεί για τον Πελέ, για τον Μαραντόνα… Για τον Γκαρίντσα μάλιστα έχει γραφτεί και ολόκληρο θεατρικό έργο.

Και αν πάμε στην πολιτική, θα διαπιστώσουμε ότι το ποδόσφαιρο κατέχει σημαντικό ρόλο σε διαμάχες ετών, σε μίση και πάθη αιώνια που εκφράστηκαν μέσα από τη «θρησκεία» του ποδοσφαίρου. Από τη Γλασκώβη και τις θρησκευτικές διαφορές Ρέιντζερς και Σέλτικ μέχρι τον κοινωνικό και εθνικό αναβρασμό των Βάσκων στην Ισπανία που εκδηλώθηκε και με τη βοήθεια της στρογγυλής θεάς, το ποδόσφαιρο περικλείει τα πάντα. Εχει προκαλέσει διπλωματικά επεισόδια, έχει εγείρει εθνικές διαφορές, έχει πυροδοτήσει κοινωνικές εντάσεις. Η «αραβική άνοιξη», που άλλαξε τον πολιτικό χάρτη των βορειοαφρικανικών χωρών, εκφράστηκε με τον χειρότερο τρόπο σε έναν ποδοσφαρικό αγώνα μεταξύ Αλ Μασρί και Αλ Αχλί. Από εκείνη την αναμέτρηση και ύστερα ξεκίνησε η αντίστορφη μέτρηση για τον Μουμπάρακ. Εδώ όμως χάνεται κάθε καλλιτεχνικός ρομαντισμός του ποδοσφαίρου και πάμε σε παιχνίδια εξουσίας….

Πολλές είναι οι έννοιες λοιπόν που το συνθέτουν, πολλές εξ αυτών άσχετες σε μια πρώτη ανάγνωση. Ονειρα, αγάπη, πάθος, συναίσθημα, πόνος, δάκρυα, χαρά….Οπως είπε και η Ντόροθι Σέλε, κορυφαία κοινωνιολόγος και θεολόγος, «αν θες να εξηγήσεις σε ένα παιδί τι είναι ευτυχία, δώσ’ του μια μπάλα να παίξει…»

---

Κωνσταντίνος Σύρρης

Φιλόλογος, Θεσσαλονίκη

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News