Την τελευταία τριετία οι Ισλανδοί, μια χώρα με μόλις 335.000 κατοίκους γράφουν το δικό τους ποδοσφαιρικό παραμύθι. Τους είδαμε στο Euro 2016, όπου προκρίθηκαν στους «8» νικώντας την Αγγλία με 2-1 και αποκλείστηκαν στη συνέχεια από τη Γαλλία με 5-2. Στη συνέχεια τους είδαμε αυτές τις μέρες στο Μουντιάλ 2018, όπου έδειξαν μαχητικότητα αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Καταγράφηκαν όμως ως το μικρότερο κράτος που συμμετείχε ποτέ σε Μουντιάλ. Για να φτάσουν όμως στη Ρωσία, κατέκτησαν τη πρώτη θέση σε έναν όμιλο με Κροατία, Τουρκία, Ουκρανία, Φιλανδία και Κόσοβο. Να θυμίσουμε ότι στο τελευταίο αγώνα είχε κερδίσει τη Τουρκία με 3-0 μέσα στη Κωνσταντινούπολη.
Ποιο όμως είναι, πέρα από τη θέληση, το ιδιαίτερα μυστικό τους;
Στις 11 Σεπτεμβρίου 2017 διεξήχθη στη Φλωρεντία από τον IRENA (International Renewable Energy Agency) και την Ιταλική κυβέρνηση η πρώτη διάσκεψη του Global Geothermal Alliance.
Κεντρικός ομιλητής της διάσκεψης ήταν ο H.E. Ólafur Grímsson, πρώην Πρόεδρος της Ισλανδίας, ο οποίος αναφερόμενος στα επιτεύγματα της χώρας του από την αξιοποίηση της γεωθερμίας, μας αποκάλυψε ότι ακόμα και οι επιτυχημένες παρουσίες της ομάδας ποδοσφαίρου οφείλονται στη γεωθερμία. Η γεωθερμική ενέργεια χρησιμοποιείται για τη θέρμανση των ποδοσφαιρικών γηπέδων, επιτρέποντας στους Ισλανδούς ποδοσφαιριστές να εξασκηθούν σε υπαίθριους χώρους κατά τη διάρκεια του έτους. Το πρώτο γήπεδο ποδοσφαίρου στο Ρέικιαβικ για να θερμανθεί με γεωθερμική ενέργεια ανοίχτηκε στην περιοχή αναψυχής Laugardalur το 1984 και έκτοτε όλα τα νέα γήπεδα ποδοσφαίρου εξοπλίστηκαν με αντίστοιχο σύστημα θέρμανσης. Σήμερα η πόλη του Ρέικιαβικ έχει 10 θερμαινόμενα γήπεδα ενώ υπάρχουν επιπλέον, στα σχολεία του Ρέικιαβικ άλλα 36 μικρότερα θερμαινόμενα γήπεδα.
Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, η Ισλανδία πέρασε από μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης, εξαρτώμενη ενεργειακά από την τύρφη και τον εισαγόμενο άνθρακα, σε μια χώρα με υψηλό βιοτικό επίπεδο, όπου σχεδόν όλη η ενέργεια προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Ειδικότερα για τη γεωθερμία, οι εγκαταστάσεις γεωθερμικής ενέργειας παράγουν σήμερα το 25% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, ενώ οι θερμικές ανάγκες της χώρας καλύπτονται στην ουσία από τα δίκτυα τηλεθέρμανσης. Καταγράφονται αξιόλογες εφαρμογές σε πισίνες ιχθυοκαλλιέργειες, θερμοκήπια, βιομηχανική χρήση, σε πεζοδρόμια και χώρους στάθμευσης (για να λιώνουν τα χιόνια, και η κίνηση να γίνεται με ασφάλεια) και φυσικά στη θέρμανση χώρων, όπου περίπου 9/10 νοικοκυριά θερμαίνονται με γεωθερμική ενέργεια.
Παράλληλα στο πλαίσιο του προγράμματος IDDP (Iceland Deep Drilling Project) για την αξιοποίηση υψηλότερων θερμοκρασιών, ολοκληρώθηκε γεώτρηση βάθους 4.659 μ. με τελική θερμοκρασία 427°C. Λέγεται ότι η αξιοποίηση των νέων αναπτυσσόμενων τεχνολογιών θα επιφέρει ακόμα και δεκαπλασιασμό της σημερινής παραγόμενης γεωθερμικής ενέργειας.
Η βιώσιμη και ορθολογική αξιοποίηση των εγχώριων πηγών μιας χώρας, στο πλαίσιο της προστασίας του περιβάλλοντος, προσφέρει ευημερία στους κατοίκους της χώρας και χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Ισλανδία. Στη χώρα μας, και ιδιαίτερα για τη γεωθερμία, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να παρουσιάζεται, κυρίως στη Β. Ελλάδα, αξιόλογη κινητικότητα στο τομέα της κάλυψης θερμικών αναγκών, ενώ στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, μας κυνηγούν σφάλματα του παρελθόντος, όταν η τεχνολογία σήμερα έχει κάνει άλματα. Δίπλα μας η Ιταλία είναι 6η παγκοσμίως με εγκατεστημένη ισχύ 944 MW (πρώτη εφαρμογή 1904 Larderello) ενώ η Τουρκία μόλις πέρασε στη 4η θέση παγκοσμίως με εγκατεστημένη ισχύ 1.005 MW. Η πολυπόθητη ανάπτυξη απαιτεί σοβαρότητα και τόλμη. Η διατήρηση της ισχύουσας κατάσταση με την εισαγωγή ενεργειακών πόρων αποτελεί τροχοπέδη για την ελληνική οικονομία.
* Ο Λουκάς Γεωργαλάς είναι γεωλόγος, διδάκτορας ΕΜΠ
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News