Τι κοινό έχουν τα Σεπόλια με το Πόρτο Χέλι και τη Θεσσαλονίκη; Ο Βίγκο Μόρτενσεν με τον Ντάνιελ Κρεγκ, τον Αντόνιο Μπαντέρας, τον Τζέισον Στέιθαμ και τον Γιάννη Αντετοκούνμπο; Εκ πρώτης όψεως ουδέν (εκτός βέβαια από το κοινό επάγγελμα των τριών σταρ). Κι όμως. Η 7η Τέχνη (και η τηλεοπτική της εκδοχή εάν θέλουμε να είμαστε πιο ακριβείς) ένωσε όλους αυτούς τους σταρ με την Ελλάδα.

Το 2021, οι μεγάλες ξένες κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές που επέλεξαν τη χώρα μας για γυρίσματα πολλαπλασιάστηκαν. Σε όλη τη χώρα έγιναν γυρίσματα δέκα πολύ μεγάλων φιλμ ή σειρών, προϋπολογισμού 8 έως 20 εκατομμυρίων ευρώ το καθένα: από το “Rise” (πρώην “Greek Freak”) με θέμα τη ζωή του Γιάννη Αντετοκούνμπο που έκανε γυρίσματα στη γειτονιά που μεγάλωσε ο κορυφαίος ΝΒΑer , μέχρι το σίκουελ του “Knives out” με τον Ντάνιελ Κρεγκ στο Πόρτο Χέλι ή το “Crimes of the Future” του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ με τον Βίγκο Μόρτενσεν, στην Αττική και στη Φθιώτιδα.

H διεθνής αγορά ανταποκρίθηκε με θέρμη στα πολύ ισχυρά κίνητρα που δόθηκαν, όπως το cash rebate (επιστροφή κόστους, σήμερα στο 40% για τις επιλέξιμες δαπάνες). Αντίστοιχα κίνητρα ισχύουν εδώ και δεκαετίες σε άλλες χώρες και θεσπίστηκαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια στην Ελλάδα. Η νέα δημοσιογραφική έρευνα της διαΝΕΟσις, από τον senior editor του οργανισμού Ηλία Νικολαΐδη, καταγράφει τόσο τον αντίκτυπο αυτών των μέτρων στην τοπική αγορά όσο και τις σημαντικές προοπτικές σε έναν κλάδο που αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς.

Ευκαιρία

Ο οπτικοακουστικός κλάδος στην Ελλάδα, ποσοτικά, είναι αρκετά περιορισμένος σε σχέση με την υπόλοιπη ελληνική οικονομία: €433 εκατ. ή 0,26% του ΑΕΠ το 2018, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Σε άλλες χώρες οι ίδιες δραστηριότητες έχουν διπλάσιο ή μεγαλύτερο σχετικό μέγεθος. Στη Φινλανδία, λόγου χάριν, ο κλάδος έχει ακαθάριστη προστιθέμενη αξία €1,06 δισ., δηλαδή 0,45% του ΑΕΠ.

Οι μεγάλες ξένες παραγωγές ωφελούν με έμμεσο τρόπο και άλλους κλάδους, όπως τον τουρισμό. Το 2008, μετά την προβολή του “Mamma Mia!” που γυρίστηκε στη Σκόπελο, τη Σκιάθο και το Πήλιο ο τουρισμός στην περιοχή ήταν αυξημένος κατά περίπου 5% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Μέσω του σχήματος του cash rebate τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν χρηματοδοτηθεί συνολικά 176 έργα, 94 εγχώρια και 82 διασυνοριακά (συνήθως συμπαραγωγές) ή ξένα, με συνολικό προϋπολογισμό €252 εκατ.

Σύμφωνα με το ΕΚΟΜΕ, τη δημόσια επιχείρηση που εφαρμόζει το cash rebate, οι παραγωγές που επωφελήθηκαν, γυρίστηκαν σε 140 τοποθεσίες σε όλη την Ελλάδα και δημιούργησαν 43.746 θέσεις εργασίας.

Η θέσπιση οικονομικών κινήτρων για την ανάπτυξη του κλάδου αποτελεί γενικώς μια καλή επένδυση, την οποία επιλέγουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες:

• Στο Ηνωμένο Βασίλειο 1 στερλίνα έκπτωσης φόρου για γυρίσματα εκτιμάται ότι φέρνει 3,74 στερλίνες φορολογικού εισοδήματος
• Στη Γαλλία κάθε €1 χρηματοδότησης μέσω κινήτρων φέρνει πίσω €2,7 σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές
• Στην Ιταλία τέλος, κάθε €1 φέρνει €1,4 σε ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος

Προβλήματα

1) Αν και οι επιχειρηματίες ανταποκρίνονται θετικά στα κίνητρα, το εξειδικευμένο προσωπικό που εργάζεται στη χώρα δεν επαρκεί για να καλύψει την απότομη αύξηση των αναγκών, τοπικών και εισαγόμενων.

2) Πολλοί Έλληνες παραγωγοί δυσκολεύονται εδώ και μήνες να βρουν συνεργεία για το φθινόπωρο του 2022 ή ακόμα και για το 2023, για επερχόμενες ξένες αλλά και τοπικές παραγωγές.

3) Οι ελλείψεις εξειδικευμένου προσωπικού αναδεικνύουν την ανάγκη για τη δημιουργία ενός αξιόπιστου και νέου συστήματος εκπαίδευσης, κατάρτισης και επιμόρφωσης επαγγελματιών του κλάδου, σε όλα τα επίπεδα.

Είπαν…

«Ο κινηματογράφος στην Ελλάδα δεν απέκτησε ποτέ βιομηχανική υπόσταση. Τα οικονομικά μεγέθη του διαχρονικά προσομοιάζουν
σε μια βιοτεχνία». Μάρκος Χολέβας, σκηνοθέτης, πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.

«Αυτό που κάναμε εξαρχής είναι κάθε έξι μήνες να μελετάμε την πορεία του cash rebate και να το βελτιώνουμε». – Πάνος Κουάνης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, ΕΚΟΜΕ

«Η Αθήνα δεν το έχει ξαναζήσει αυτό. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε κλείσει η Πανεπιστημίου για να γίνει καταδίωξη με περιπολικό για γυρίσματα ταινίας». Βαγγέλης Βλάχος, διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών

«Νομίζω ότι δεν υπάρχουν αρκετοί επαγγελματίες στην Αθήνα προκειμένου να εξυπηρετήσουν όλες τις παραγωγές -αυτό ήταν ένα από τα προβλήματα που είχαμε στα γυρίσματα της δεύτερης σεζόν”. Ντάνα Έντεν, παραγωγός της σειράς της Apple TV, «Τεχεράνη»

«Το ελληνικό σινεμά έχει ήδη δείξει τη δυναμική του. Πρέπει να ενισχυθεί ώστε να οδηγήσει σε περαιτέρω ανάπτυξη του ταλέντου των καλλιτεχνικών
και τεχνικών συντελεστών». Γιώργος Τσούργιαννης, παραγωγός

«Κανένας δεν μπορεί να χαράξει μια πολιτική με την οποία θα γυρίζονται αριστουργήματα. Μπορεί, όμως, να κάνει πολιτική για να γυρίζονται καλές ταινίες». Γιώργος Τσεμπερόπουλος, σκηνοθέτης.

 

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News