Η αναθεώρηση της Ιστορίας δεν αφήνει αλώβητο ούτε τον Ουίνστον Τσόρτσιλ και εξαιτίας του γεγονότος ξέσπασε στη Βρετανία μία διαμάχη στην οποία εμπλέκονται πέρα από πολλούς επιφανείς ιστορικούς, οι απόγονοι του εμβληματικού βρετανικού πολιτικού αλλά και ο Μπόρις Τζόνσον.

Πρόσφατα το κοινωφελές ίδρυμα που φέρει το όνομα του πιο διάσημου βρετανού πρωθυπουργού αποφάσισε να αλλάξει την επωνυμία του, ανησυχώντας για τη συσχέτιση του Ουίνστον Τσόρτσιλ με ρατσιστικές απόψεις που σήμερα θεωρούνται απαράδεκτες. Ετσι, το Winston Churchill Memorial Trust – ήτοι το Ταμείο (παροχής υποτροφιών) στη Μνήμη του Ουίνστον Τσόρτσιλ – μετονομάστηκε σε The Churchill Fellowship, Σωματείο Τσόρτσιλ. Συγχρόνως το ίδρυμα απέσυρε από τον ιστότοπο του φωτογραφίες του ιστορικού βρετανού ηγέτη.

Στο ρεπορτάζ του ο Λουίτζι Ιπόλιτο, ανταποκριτής της Corriere della Sera Λονδίνο, εξηγεί πως πρόκειται «για ένα ακόμη επεισόδιο της αναθεώρησης του παρελθόντος που στον αγγλοσαξονικό κόσμο έχει λάβει διαστάσεις εικονοκλαστικής μανίας». Σε αυτό το πλαίσιο κάποιος έγραψε με σπρέι στο βάθρο του αγάλματος του Τσόρτσιλ μπροστά από το Ουεστμίνστερ ότι «ήταν ρατσιστής» ενώ ακόμη και το κολέγιο του Κέιμπριτζ που ίδρυσε ο ίδιος και φέρει το όνομά του συνέστησε ειδική επιτροπή για να επανεξετάσει κριτικά τον βίο και την πολιτεία του, ειδικά όσον αφορά φυλετικά ζητήματα και τον ιμπεριαλισμό.

Εκρηξη Τζόνσον

Ωστόσο η μετονομασία του Winston Churchill Memorial Trust εξόργισε τον Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος «δεν χάνει ευκαιρία να εμπλέκεται στους “πολιτισμικούς πολέμους” υπέρ των παραδοσιακών αξιών», υπενθυμίζει ο ιταλός δημοσιογράφος.

Σε δηλώσεις του ο εκπρόσωπος Τύπου της Ντάουνινγκ Στριτ ανέφερε μεταξύ άλλων πως ο βρετανός πρωθυπουργός (ο οποίος, μάλιστα, έχει γράψει και μία βιογραφία του μακρινού προκατόχου του τον οποίο θαυμάζει απεριόριστα) πιστεύει πως ο Τσόρτσιλ υπήρξε ένας «ήρωας» που «συνέβαλε στη διάσωση αυτής της χώρας και ολόκληρης της Ευρώπης από μία φασιστική και ρατσιστική τυραννία». Ο εκπρόσωπος του Μπόρις Τζόνσον προέτρεψε επίσης τη διοίκηση του κοινωφελούς ιδρύματος να «επανεξετάσει» την απόφασή του και να μην αποπειράται να «ξαναγράψει το παρελθόν».

Ομως εντύπωση προκαλεί το ότι μεταξύ των πρώτων που τάχθηκαν υπέρ της μετονομασίας του ιδρύματος που συστάθηκε προς τιμήν και στη μνήμη του Ουίνστον Τσόρτσιλ, ήταν οι απόγονοί του. Ο σερ Νίκολας Σόουμς, πρώην βουλευτής των Τόρις και ένα από τα εγγόνια του Τσόρτσιλ, απέρριψε τις επικρίσεις κατά του ιδρύματος, εκφράζοντας την πλήρη στήριξη της οικογένειας Τσόρτσιλ στο έργο που επιτελεί ενώ και ο αδελφός του ονόματι Τζέρεμι, που εκτελεί χρέη προέδρου στο ίδρυμα, τάχθηκε υπέρ της απόφασης.

Μέσω ανακοίνωσης που αναρτήθηκε στον ιστότοπό του, το αποκαλούμενο, πλέον, The Churchill Fellowship εξήγησε ότι «το κύριο στοιχείο που διατηρήσαμε ήταν το όνομα “Τσόρτσιλ” – δεν γίνεται να δει κάποιος το νέο μας λογότυπο και να του ξεφύγει η σημασία που δίνουμε σε αυτό το όνομα». Το ίδρυμα σε καμία περίπτωση δεν αμφισβητεί πως ο Ουίνστον Τσόρτσιλ θαυμάζεται διεθνώς επειδή «έσωσε τη Βρετανία και την Ευρώπη από τον ναζισμό» αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός πως υφίστανται «διενέξεις σχετικά με τις απόψεις του για φυλετικά ζητήματα».

Αλλες εποχές…

Οσον αφορά την εμπλοκή των ιστορικών στη διαμάχη, «δεν ωφελεί να χρησιμοποιούμε σύγχρονες απόψεις για να επιτιθόμαστε σε κάποιον που έζησε σε μία διαφορετική εποχή. Είναι παράλογο, για παράδειγμα, να επικρίνουμε τον Γουλιέλμο τον Κατακτητή επειδή δεν ήταν οπαδός του φεμινισμού», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Βέρνον Μπόγκντανορ, καθηγητής στο King’s College του Λονδίνου.

Και ο Ντέιβιντ Αμπουλάφια από το Κέιμπριτζ σημείωσε αναφορικά πως, δεδομένου ότι οι όποιες αμφιλεγόμενες απόψεις του Τσόρτσιλ «ανήκαν στην εποχή του», εμείς σήμερα «δεν πρέπει να ξεθάβουμε από το παρελθόν πρόσωπα που δεν είναι σε θέση να εξηγήσουν τη στάση τους». Εχοντας αυτό κατά νου, πρόσφατα ο Ντέιβιντ Αμπουλάφια, μαζί με έναν άλλο διάσημο ιστορικό του Κέιμπριτζ, τον Ρόμπερτ Τομς, κυκλοφόρησαν ένα μανιφέστο με στόχο όχι την «επανεγγραφή» της Ιστορίας αλλά για την «αποκατάστασή» της.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News