Σχεδόν τέσσερις μήνες μετά την έγκριση του πολυσυζητημένου σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, ήρθε η σειρά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να εγκρίνει τον μηχανισμό που θα βοηθήσει τα κράτη-μελη της Ενωσης να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της πανδημίας.

Κατά τις συνομιλίες της Τρίτης, αναμενόταν η επισφράγιση της δύσκολης κατά τα άλλα συμφωνίας για τον  Προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης και το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ, εξέλιξη που δίνει «πράσινο φως» για την εκταμίευση της πολυαναμενόμενης βοήθειας στις πληγείσες οικονομίες του μπλοκ.

During #COVIDー19, decisive European action raised international funds to finance vaccine research.

Now Europe should continue to lead.

By launching for instance the idea of an International treaty on pandemics to learn valuable lessons & bolster global resilience. pic.twitter.com/QFbUlcnyvG

— Charles Michel (@eucopresident) November 10, 2020

Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί, είναι αν η συμφωνία θα «περάσει» από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (μετά την έγκρισή του από το Ευρωκοινοβούλιο), καθώς ήδη ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπαν, σε επιστολή προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, απείλησε να μπλοκάρει το πακέτο Προϋπολογισμού-Ταμείου, λόγω της σύνδεσης της εκταμίευσης των ευρωπαϊκών κονδυλίων με τον σεβασμό στο κράτος δικαίου.

«Εάν ο Βίκτορ Ορμπαν θέλει να σταματήσει τη χρήση αυτών των κεφαλαίων για όλους, τότε θα πρέπει να το εξηγήσει αυτό στα εκατομμύρια των εργαζομένων και των ιδιοκτητών επιχειρήσεων, των δημάρχων, των φοιτητών, των ερευνητών και των αγροτών που βασίζονται στην υποστήριξη αυτών των κεφαλαίων», παρατήρησε από την πλευρά του ο Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωκοινοβούλιο, που περιλαμβάνει στις τάξεις του μέλη του ουγγρικού κόμματος Fidesz.

«Οποιος σέβεται το κράτος δικαίου δεν έχει τίποτα να φοβάται αυτόν τον μηχανισμό», πρόσθεσε ο κ. Βέμπερ, απαντώντας στις αιτιάσεις που προβάλλει ο Βίκτορ Ορμπαν.

Τη Δευτέρα, με 73 ψήφους υπέρ, 11 ψήφους κατά και 15 αποχές, οι επιτροπές Προϋπολογισμών και Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκριναν τους στόχους, τη χρηματοδότηση και τους κανόνες για την παροχή χρηματοδότησης από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility),

Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν ακόμα, με 84 ψήφους υπέρ, 11 κατά και 4 αποχές, τη διαπραγματευτική εντολή για την έναρξη των συνομιλιών με τις κυβερνήσεις της ΕΕ. Στόχος, να ανακοινωθεί η εντολή κατά την προσεχή σύνοδο Ολομέλειας στις 11-13 Νοεμβρίου, ώστε να καταστεί δυνατή η έναρξη των συνομιλιών χωρίς άλλη καθυστέρηση.

Κριτήριο για τη λήψη χρηματοδότησης, ο σεβασμός του κράτους δικαίου

Σύμφωνα με τα μέλη του ΕΚ, ο μηχανισμός θα πρέπει να είναι διαθέσιμος μόνο για τα κράτη-μέλη που δεσμεύονται να σέβονται το κράτος δικαίου και τις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση εάν συνάδουν με έξι προτεραιότητες της ΕΕ: πράσινη μετάβαση, ψηφιακός μετασχηματισμός, οικονομική συνοχή και ανταγωνιστικότητα, κοινωνική και εδαφική συνοχή, θεσμική αντίδραση σε κρίσεις και ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων, καθώς και με τις πολιτικές της ΕΕ για την επόμενη γενιά, οι οποίες περιλαμβάνουν το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων, την εγγύηση για τη νεολαία και την εγγύηση για τα παιδιά.

Σύμφωνα με τις θέσεις που εγκρίθηκαν, κάθε τέτοιο σχέδιο θα πρέπει να αξιοποιεί τουλάχιστον το 40% του προϋπολογισμού του για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα και τουλάχιστον το 20% για ψηφιακές δράσεις. Τα σχέδια αυτά θα πρέπει να επιφέρουν μακροχρόνια βελτίωση στις χώρες της ΕΕ, τόσο από κοινωνικής όσο και από οικονομικής απόψεως, καθώς και να περιλαμβάνουν ολοκληρωμένα πακέτα μεταρρυθμίσεων και στιβαρών επενδυτικών μέτρων.

Τομείς χρηματοδότησης

Οι ευρωβουλευτές ζητούν το ποσό των 672,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια να διατεθεί για τη χρηματοδότηση εθνικών μέτρων που στοχεύουν στην άμβλυνση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας, αρχής γενομένης από την 1η Φεβρουαρίου 2020.

Επιδίωξή τους είναι η χρηματοδότηση να είναι διαθέσιμη για τέσσερα έτη (αντί για τρία, όπως πρότεινε το Συμβούλιο) και οι κυβερνήσεις της ΕΕ να μπορούν να ζητούν έως και 20% προχρηματοδότηση για τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, αντί του προτεινόμενου 10%, ώστε να μπορούν να αντιδρούν ταχύτερα και να κάνουν περισσότερα.

Αμφότερες οι επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ως αρμόδια για την εφαρμογή του μηχανισμού) να λογοδοτεί σε αυτό, μεταξύ άλλων υποβάλλοντας έκθεση δύο φορές τον χρόνο, στην οποία θα περιγράφονται ο τρόπος υλοποίησης των στόχων και των οροσήμων, καθώς και τα ποσά που καταβάλλονται σε κάθε χώρα της ΕΕ.

Επιπρόσθετα, οι δικαιούχοι θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι δαπάνες στο πλαίσιο του μηχανισμού είναι ορατές στο κοινό, χαρακτηρίζοντας σαφώς τα υποστηριζόμενα έργα ως «Πρωτοβουλία Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ενωσης».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News