Της διαδικασίας που επελέγη και ακολουθείται στις κληρώσεις της λοταρίας αποδείξεων, υπεραμύνεται  η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, με αφορμή σχετική κοινοβουλευτική ερώτηση αναφορικά με την ασφάλεια των κληρώσεων.

Ερωτήματα σχετικά με την αξιοπιστία της λοταρίας και τις περίεργες συμπτώσεις με τους νικητές της είχε θέσει αρχικά το Ποτάμι. «Κάποιος έχει εκατό φορές περισσότερες πιθανότητες να κερδίσει το Τζόκερ παρά να κληρωθεί τρεις φορές στις έντεκα κληρώσεις του 2017», ανέφερε χαρακτηριστικά σε ανακοίνωσή του το Ποτάμι που επανήλθε στο θέμα με κοινή ερώτηση μαζί με τη ΔΗΣΥ προς το υπουργείο Οικονομικών. Η απάντηση του υπουργείου, μέσω κύκλων, στη σχετική ανακοίνωση του Ποταμιού κρίθηκε ως επιεικώς ανεπαρκής και οι υπογράφοντες βουλευτές υπέβαλαν συγκεκριμένα ερωτήματα για τον τρόπο λειτουργίας της κληρωτίδας και τη διαδικασία που ακολουθείται για την ανάδειξη των τυχερών νικητών στο σύνολό της.

Υπό τον τίτλο «Πιο τυχεροί και από το Τζόκερ;» το Ποτάμι σημείωνε στην ανακοίνωσή του ότι μεταξύ των 6 εκατομμυρίων φορολογουμένων που έλαβαν μέρος στις 11 κληρώσεις που διενεργήθηκαν μέσα στο 2017, υπήρξαν 29 άτομα που κέρδισαν δύο φορές και τέσσερα άτομα που κέρδισαν τρεις φορές. «Είναι κάποιοι άνθρωποι στα αλήθεια τόσο τυχεροί; Ή μήπως υπάρχει κάποια λογικότερη εξήγηση;» διερωτάτο με νόημα

Στην απάντηση του (επικεφαλής της ΑAΔΕ) Γιώργου Πιτσιλή υπογραμμίζεται ότι η επιλογή της ηλεκτρονικής κλήρωσης ήταν μονόδρομος για τη διεξαγωγή των κληρώσεων δεδομένου ότι ήταν η μόνη εφικτή στην πράξη διαδικασία. Ξεκαθαρίζεται παράλληλα ότι η ηλεκτρονική διαδικασία δεν υπολείπεται σε τίποτα της μηχανικής κληρωτίδας όσον αφορά τη διασφάλιση μιας δίκαιης και αμερόληπτης κλήρωσης.

Η ακολουθούμενη διαδικασία, διαβεβαιώνει ο κ. Πιτσιλής, είναι απολύτως ασφαλής, αξιόπιστη και ελεγχόμενη και ως εκ τούτου δεν θεωρούμε ότι έχει πληγεί η αξιοπιστία του συστήματος ή πάσχει η διαφάνεια, ώστε να απαιτείται αποκατάσταση.

Όσον αφορά τις πιθανότητες να κερδίσει κάποιος στη λοταρία αποδείξεων (αλλά και τις πιθανότητες ύπαρξης πολλαπλών νικητών), ξεκαθαρίζεται ότι σε καμία περίπτωση δεν συναρτώνται από το σύστημα ηλεκτρονικής κληρωτίδας, αλλά από:

(α) το πλήθος των κερδιζόντων λαχνών

(β) το σύνολο των λαχνών ανά κλήρωση

(γ) τους λαχνούς που έχει εξασφαλίσει κάθε πολίτης από τις ηλεκτρονικές του συναλλαγές

Σημειώνεται τέλος, ότι η πιθανότητα να αναδειχθεί ένας λαχνός τυχερός ΔΕΝ ανάγεται στο πλήθος των φορολογουμένων που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές συναλλαγές στην περίοδο αναφοράς, αλλά στο σύνολο των λαχνών που αντιστοιχούν στις ηλεκτρονικές συναλλαγές της ίδιας περιόδου. Είναι αυτονόητο, αναφέρεται στην απάντηση, και δεν απαιτεί μαθηματική ανάλυση περί πιθανοτήτων, ότι πολίτες που έκαναν για παράδειγμα μεγάλης αξίας συναλλαγές και εξασφάλισαν πολλούς λαχνούς σε συγκεκριμένη κλήρωση, έχουν περισσότερες πιθανότητες κάποιος από τους λαχνούς τους να αναδειχθεί τυχερός.

… και οι απαντήσεις

1.2.3. Με την εφαρμογή του μέτρου των Δημοσίων Κληρώσεων τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο 2017, έγινε για πρώτη φορά εφικτή η επιμέτρηση του πραγματικού όγκου των συναλλαγών με «πλαστικό χρήμα» ήτοι με τη χρήση καρτών ή με άλλους ηλεκτρονικούς τρόπους πληρωμής. Η επιβράβευση με χρηματικά ή σε είδος έπαθλα της 1ης παρ. άρθρου 70 ν.4446/2017 σε συνδυασμό με το μη εκτιμώμενο αρχικά ποσό των 2,1 δισ. ευρώ μηνιαίως και τους αναλογούντες 1,1 δισ. περίπου λαχνούς, επέβαλε την πρόβλεψη εναλλακτικών δυνατοτήτων υλοποίησης των κληρώσεων, είτε με ειδική μηχανική κληρωτίδα, είτε με ηλεκτρονικό τρόπο σε συνεργασία με ανεξάρτητο πιστοποιημένο φορέα. Είναι προφανές, σε κάθε περίπτωση, ότι οι προβλεπόμενες στη σχετική απόφαση εναλλακτικές διαδικασίες κληρώσεων είναι ισοβαρείς και ίσης αξίας.

Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι η χρήση μηχανικής κληρωτίδας αποτελεί ενδεδειγμένη λύση σε κληρώσεις με άλλα χαρακτηριστικά. Στις κληρώσεις του ΟΠΑΠ π.χ. και ειδικά στις επαναλαμβανόμενες κληρώσεις του Joker ή του ΛΟΤΟ, όπου η διαδικασία αφορά στην κλήρωση 5 ή 6 μεταξύ 40 ή 50 αριθμών, για μία φορά σε κάθε κλήρωση. Εν προκειμένω, όταν πρέπει να αναδειχθούν χίλιοι (1000) ισάξιοι λαχνοί στην ίδια κατηγορία κέρδους και άλλοι τόσοι αναπληρωματικοί, μεταξύ δισεκατομμυρίων, δε θα μπορούσε να εφαρμοστεί κάποια ανάλογη διαδικασία στη Δημόσια Κλήρωση.

Η επιλογή της ηλεκτρονικής κλήρωσης ήταν μονόδρομος για τη διεξαγωγή των δημόσιων κληρώσεων της ΑΑΔΕ, δεδομένου ότι ήταν η μόνη εφικτή στην πράξη διαδικασία. Ουδόλως πάντως υπολείπεται η (πιστοποιημένη) ηλεκτρονική διαδικασία της μηχανικής κληρωτίδας στη διασφάλιση μιας δίκαιης και αμερόληπτης κλήρωσης, ιδίως μάλιστα όταν έχει και τα μεθοδολογικά εχέγγυα και την επιστημονική τεκμηρίωση και τις επιτυχείς διεκπεραιώσεις ανάλογων διαδικασιών κληρώσεων για να την εγγυηθεί.

4. Οι πιθανότητες ανάδειξης ενός λαχνού ως τυχερού καθώς και οι πιθανότητες ύπαρξης πολλαπλών νικητών, συναρτώνται από: (α) το πλήθος των κερδιζόντων λαχνών, (β) το σύνολο των λαχνών ανά κλήρωση και (β) τους λαχνούς που έχει εξασφαλίσει κάθε πολίτης από τις ηλεκτρονικές του συναλλαγές και σε καμία περίπτωση από το σύστημα ηλεκτρονικής κληρωτίδας που χρησιμοποιήθηκε. Περαιτέρω, η πιθανότητα να αναδειχθεί ένας λαχνός τυχερός ΔΕΝ ανάγεται στο πλήθος των φορολογουμένων που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές συναλλαγές στην περίοδο αναφοράς, αλλά στο σύνολο των λαχνών που αντιστοιχούν στις ηλεκτρονικές συναλλαγές της ίδιας περιόδου. Είναι αυτονόητο και δεν απαιτεί μαθηματική ανάλυση περί πιθανοτήτων, ότι πολίτες που έκαναν για παράδειγμα μεγάλης αξίας συναλλαγές και εξασφάλισαν πολλούς λαχνούς σε συγκεκριμένη κλήρωση, έχουν περισσότερες πιθανότητες κάποιος από τους λαχνούς τους να αναδειχθεί τυχερός.

5. Για τις ανάγκες των Δημοσίων Κληρώσεων η Α.Α.Δ.Ε. συνεργάστηκε με το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων (ΙΤΎΕ-ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ) με έδρα την Πανεπιστημιούπολη Ρίου Πατρών, στη βάση σχετικής δημόσιας σύμβασης που έχει υπογράφει μεταξύ του Ινστιτούτου και του Υπουργείου Οικονομικών.

Το Ινστιτούτο ανέλαβε την υποχρέωση σχεδιασμού, υλοποίησης, διαχείρισης και λειτουργίας της «εφαρμογής λογισμικού ηλεκτρονικής κληρωτίδας», που βασίζεται στην αρχή της τυχαιότητας, ακολουθεί επιστημονικά τεκμηριωμένη μεθοδολογία και έχει ευρέως αποδεκτά αποτελέσματα. Το λογισμικό έχει εγκατασταθεί και φυλάσσεται σε εξοπλισμό της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων.

Η εφαρμογή δέχεται ως είσοδο το συνολικό πλήθος των λαχνών που συμμετέχουν σε κάθε κλήρωση καθώς και το πλήθος των λαχνών (νικητήριων και αναπληρωματικών) και επιστρέφει

(α) ισάριθμο πλήθος τυχαία επιλεγμένων αριθμών χωρίς επανάληψη, στο εύρος από 1 έως τον πληθάριθμο του συνόλου των λαχνών που συμμετέχουν στην κλήρωση,

(β) το άθροισμα των λαχνών για τις ανάγκες πρόσθετου ελέγχου και

(γ) τα φύτρα τυχαιότητας για τυχόν αναπαραγωγή της κλήρωσης σε ύστερο χρόνο.

Τα ανωτέρω στοιχεία παραδίδονται στη ΔΗΛΕΔ από το ΔΙΟΦΑΝΤΟ σε ψηφιακό μέσο και φυλάσσονται σε ασφαλές σύστημα. Για την εξάλειψη οποιοσδήποτε πιθανότητας επηρεασμού του αποτελέσματος από κάθε ένα από τα εμπλεκόμενα μέρη (ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ, ΔΗΛΕΔ), η ΔΗΛΕΔ μετά την παραλαβή των τυχαία επιλεγμένων λαχνών, εφαρμόζει ενιαίο σταθερό βήμα ολίσθησης σε όλους τους λαχνούς. Το βήμα ολίσθησης προκύπτει από συγκεκριμένο – όμοιο σε όλες τις κληρώσεις – αλγόριθμο συναρτήσει του αθροίσματος της αξίας των συναλλαγών κάθε κλήρωσης. Το βήμα ολίσθησης δημοσιοποιείται μετά την κλήρωση, μαζί με τους νικητήριους και αναπληρωματικούς λαχνούς, για την επιβεβαίωση της διαδικασίας.

6. Στη διεξαγωγή των κληρώσεων συμμετέχουν αρμόδιοι υπάλληλοι του φορέα καθώς και τρεις (3) εξειδικευμένοι τεχνικοί του πιστοποιημένου Ινστιτούτου. Οι εργασίες διεκπεραιώνονται σε ελεγχόμενους χώρους στους οποίους είναι εγκατεστημένος ο χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός και οι οποίοι πληρούν τις απαιτούμενες γενικότερα συνθήκες ασφαλείας, αλλά όχι τις συνθήκες μιας ζωντανής τηλεοπτικής προβολής, η οποία θα απαιτούσε ενδεχομένως τη χρήση άλλου χώρου ή/και θα έθετε ζητήματα ασφάλειας.

Δεν εκτιμήθηκε ότι θα προσέθετε κάτι η διαδικασία αυτή, δεν κρίθηκε απαραίτητη ούτε ήταν επιθυμητή.

7. Δεν θεωρούμε ότι έχει πληγεί η αξιοπιστία του συστήματος ή πάσχει η διαφάνεια, ώστε να απαιτείται αποκατάσταση. Η ακολουθούμενη διαδικασία είναι απολύτως ασφαλής, αξιόπιστη και ελεγχόμενη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News