«Η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της εποχής ενωμένη» δήλωσε σε συνέντευξή της στη γερμανική εφημερίδα «Die Zeit» η Ανγκελα Μέρκελ. Η καγκελάριος της Γερμανίας λέει ότι οι πιθανότητες συνεννόησης και συμφωνίας με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ είναι «πολύ μακρινές» και είναι ιδιαίτερα επικριτική για την απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη Συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή. Στέλνει μήνυμα στον γάλλο ομόλογό της Εμανουέλ Μακρόν ότι πρέπει να συνεργαστούν με στόχο την ενίσχυση της Ευρώπης, μιλάει για τον κίνδυνο παγκόσμιας αποσταθεροποίησης και τονίζει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να στηρίζεται σε άλλους για την ασφάλειά της.

 Το κλίμα, ο Τραμπ και οι αποφάσεις

«Προσπαθούμε να τετραγωνίσουμε τον κύκλο» σχολιάζει χαριτολογώντας η Ανγκελα Μέρκελ αναφερόμενη στις δυσκολίες συνεννόησης των ηγετών εν όψει του G20 στο Αμβούργο. «Είναι δύσκολη η κατάσταση», παραδέχεται, «και γίνεται ακόμα πιο δύσκολη καθώς οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αποχωρήσουν από τη Συμφωνία των Παρισίων για το Κλίμα».

Επιδίωξη της συνάντησης είναι κατά τη καγκελάριο μία κοινή απόφαση που να δείχνει ότι «ασχολούμαστε με τρόπο εποικοδομητικό με τα παγκόσμια προβλήματα, αλλά που δεν θα κρύβει τις διαφωνίες μας». «Η Συμφωνία για το Κλίμα δεν αφορά το G20 αλλά τον ΟΗΕ» προσθέτει η καγκελάριος. Εν τούτοις παραδέχεται ότι στο παρελθόν η Σύνοδος των 20 είχε τοποθετηθεί με τρόπο συλλογικό και θετικό στο πρόβλημα. «Είναι θλιβερή και απαράδεκτη η απόφαση των ΗΠΑ να εγκαταλείψουν την Συμφωνία για το Κλίμα. Υπάρχουν όμως πολλές Πολιτείες των ΗΠΑ που θα συνεχίσουν να συνεργάζονται. Πρόκειται για μία συμφωνία μακράς πνοής που θα έχει σημαντικές επιπτώσεις για το μέλλον. Οφείλουμε να δράσουμε μαζί ώστε να αποτρέψουμε τις αρνητικές συνέπειες».

Σε μία εποχή που χαρακτηρίζεται από την έλλειψη διαλόγου είναι θετικό κατά την καγκελάριο το γεγονός ότι τόσοι ηγέτες αλλά και εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών μαζεύονται και συζητούν. Παραδέχεται ότι η παγκόσμια τάξη όπως την γνωρίζαμε ως σήμερα αλλάζει και ότι οι ισορροπίες ανατρέπονται. Σημειώνει την οικονομική άνοδο της Κίνας αλλά και της Ινδίας που ακολουθεί με εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης. «Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε το γεγονός ότι η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ έχει διαφορετική άποψη για την παγκοσμιοποίηση από εκείνη της γερμανικής κυβέρνησης. Ενώ εμείς προσπαθούμε να επωφεληθούμε από τις δυνατότητες που προκύπτουν από τη συνεργασία, για την αμερικανική κυβέρνηση δεν αντιμετωπίζει την παγκοσμιοποίηση σαν μία διαδικασία win-win αλλά μόνο ένα παιχνίδι με νικητές και ηττημένους».

Οι λύσεις περνούν από τη συνεργασία

«Ο κόσμος είναι μία αρένα» σχολίασε πρόσφατα ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Τραμπ,  Χερμπερτ Μακμάστερ. «Είναι μία άποψη στον αντίποδα των δικών μας αντιλήψεων» σχολιάζει η Ανγκελα Μέρκελ. «Το ίδιο το G20», αναφέρει η καγκελάριος, «είναι μία απόδειξη τού πώς ο κόσμος κατάφερε να ξεφύγει από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008-2009 μέσω της διεθνούς συνεργασίας η οποία απέφερε θετικά αποτελέσματα για όλους».

Εκτιμά ότι επειδή ο Ντόναλτ Τραμπ εκλέχθηκε με την ψήφο πολλών Αμερικανών που στέκονται με σκεπτικισμό απέναντι στην παγκοσμιοποίηση αισθάνεται τώρα υποχρέωση απέναντι στους ψηφοφόρους του. Αλλά όπως τονίζει «δεν θέλουμε να είναι λίγοι εκείνοι που θα επωφεληθούν από τις προόδους της οικονομίας. Ολοι πρέπει να έχουν μερίδιο από τα οφέλη. Σε αυτό το πνεύμα είναι που θέλω να οδηγήσω τη Σύνοδο των G20. Για αυτό κάλεσα στο Βερολίνο, πριν από τη Σύνοδο, τους ηγέτες των ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν όπως και τους εκπροσώπους των θεσμών της ΕΕ. Συμμεριζόμαστε κοινές αρχές που θα παρουσιάσουμε στην Σύνοδο. Η Ευρώπη πρέπει να δράσει ενωμένη».

Παραδέχεται ότι σήμερα η ενότητα δράσης του δυτικού κόσμου έχει όρια. Σε κάποια ζητήματα βλέπει περιθώρια κοινής δράσης, σε άλλα όχι. «Παλαιότερα υπήρχε περισσότερη ενότητα, μία κοινή θεώρηση του κόσμου. Τώρα πια δεν ισχύει αυτό σε όλα τα ζητήματα. Αλλά δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βρούμε κοινά σημεία έστω σε ορισμένα θέματα» εξηγεί.

Η θέση των ΗΠΑ και της Ευρώπης στον κόσμο

Οσο για τη σημερινή θέση των ΗΠΑ στον κόσμο ως οικονομική, πολιτική και στρατιωτική δύναμη εκτιμά ότι η Αμερική παραμένει και σήμερα μία υπερδύναμη. «Προφανώς η σημερινή κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν θέλει να παίζει πια τον ρόλο του παγκόσμιου “χωροφύλακα” που ορίζει την τάξη σε όλες τις περιοχές του κόσμου. Αυτό μπορεί να το δει κανείς και θετικά και αρνητικά, ανάλογα με την οπτική γωνία». Παραδέχεται πάντως ότι η απόσυρση των ΗΠΑ από τον ρόλο που είχαν ως σήμερα στην παγκόσμια σκηνή αφήνει ένα κενό οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. «Αν οι ΗΠΑ αποφασίσουν για παράδειγμα να αποχωρήσουν από διεθνή συμμαχία κατά της τρομοκρατίας αυτό θα ήταν πραγματικό πρόβλημα. Παραμένει πάντως το γεγονός ότι έχουμε κοινά συμφέροντα σε ό,τι αφορά την ασφάλεια και την ειρήνη και κατά συνέπεια κοινούς στόχους».

Μετά τη σύνοδο των G7 στη Σικελία η Ανγκελα Μέρκελ είχε δηλώσει ότι «οι καιροί που μπορούσαμε να στηριχθούμε στους άλλους ανήκουν στο παρελθόν» και επιμένει σε αυτό. «Δεν μπορούμε πια να είμαστε βέβαιοι ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να στηρίζουν όπως και στο παρελθόν τον ΟΗΕ, την πολιτική ειρήνευσης στη Μέση Ανατολή ή τις μεσολαβητικές προσπάθειες στην Αφρική. Είναι όλο και πιο ξεκάθαρο ότι επιβάλλεται να χτίσουμε συνεργασίες με τις χώρες της Αφρικής και των άλλων ηπείρων. Αυτό είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης» τονίζει η καγκελάριος.

«Η Ευρώπη συνήθισε από τον καιρό του Ψυχρού Πολέμου να βλέπει τις ΗΠΑ σαν τη μεγάλη δύναμη που στεκόταν απέναντι στη Σοβιετική Ενωση ενώ μετά την πτώση του Τείχους η Αμερική ήταν η μοναδική υπερδύναμη», λέει . «Αλλά ο κόσμος σήμερα είναι πια πολυπολικός» και αυτό είναι σωστό κατά την Ανγκελα Μέρκελ. «Οι Αμερικανοί δεν έχουν δικαίωμα να επεμβαίνουν σε κάθε περιοχή του πλανήτη. Είναι πιθανότατο λοιπόν ότι οι ΗΠΑ δεν θα μετέχουν τελικά στα μέτρα στήριξης της Αφρικής όπως θα ήταν απαραίτητο» εκτιμά.

Η κοινή Ευρώπη

Οσο για την Ευρώπη η καγκελάριος απαριθμεί μία σειρά από επείγονται ζητήματα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει: την άμυνα των εξωτερικών συνόρων, τη δημιουργία ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων όσων φεύγουν και όσων εισέρχονται και κοινής υπηρεσίας πληροφοριών, την ενεργειακή πολιτική και την κλιματική αλλαγή.

Σε ερώτηση αν αυτό σημαίνει πως συμφωνεί με την πρόταση Μακρόν για τη δημιουργία θέσης ευρωπαίου «υπουργού Οικονομικών» και κοινό προϋπολογισμό των χωρών του ευρώ απαντά: «Ναι, απαιτούνται μέτρα ενίσχυσης του κοινού νομίσματος, εξέλιξης της ευρωζώνης, της κοινής αγοράς και της ψηφιακής μετάβασης. Συμφωνώ επί της αρχής στην αναγκαιότητα μιας κοινής οικονομικής διακυβέρνησης και ενός ευρωπαίου υπουργού Οικονομικών. Αλλά πρώτα πρέπει να λύσουμε πρακτικά ζητήματα. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις στην Ευρώπη. Μαζί με τον Εμανουέλ Μακρόν θα αντιμετωπίσουμε όλα αυτά τα ζητήματα. Πρέπει να θυμόμαστε πάντα τους στόχους μας όταν λέμε ότι η Ευρώπη πρέπει να πάρει την τύχη της στα χέρια της: να διατηρήσουμε τις αξίες μας, τα συμφέροντά μας, να δημιουργήσουμε πλούτο και νέες θέσεις εργασίας στα κράτη-μέλη».

Ο πραγματισμός της Μέρκελ φαίνεται και στην ερώτηση αν θα φανταζόταν έναν χρόνο πριν από μία Σύνοδο με τον Τραμπ, τον Πούτιν και τον Ερντογάν. «Δεν έχει σημασία τι φανταζόμουν έναν χρόνο πριν», απαντά. «Πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις όπως είναι. Ως πρόεδρος του G20 οφείλω να προωθήσω όλες τις πιθανές λύσεις για κοινές αποφάσεις, χωρίς να ξεχνώ ασφαλώς και τις διαφορές μας».

Δεν φαίνεται να ανησυχεί για βίαιες διαδηλώσεις στο Αμβούργο παρότι όπως λέει «καταλαβαίνω ότι η διεξαγωγή της Συνόδου σημαίνει κάποιες παραχωρήσεις εκ μέρους των κατοίκων. Η πόλη είναι κυκλωμένη από ελικόπτερα, υπάρχουν απαγορεύσεις σε κάποιους δρόμους και άλλοι περιορισμοί που θέτουν περιορισμούς στην καθημερινότητα των πολιτών και για αυτόν τον λόγο θέλω να ζητήσω την κατανόησή τους. Αλλά δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για βίαιες διαμαρτυρίες. Σέβομαι τις ειρηνικές διαδηλώσεις, αλλά όποιος χρησιμοποιεί βία πλήττει τη δημοκρατία».

Μήνυμα στον Ερντογάν

Τέλος η καγκελάριος στέλνει και ένα μήνυμα στον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. «Με απασχολεί ιδιαίτερα η ειρηνική συμβίωση με τους πολίτες τουρκικής καταγωγής στη Γερμανία. Για εκατομμύρια από αυτούς η Γερμανία είναι το σπίτι τους, όπου έχουν ευκαιρίες όπως όλοι. Κατά τον ίδιο τρόπο ελπίζω σε λογικές σχέσεις με την Τουρκία παρότι γνωρίζω ότι τα προβλήματα τελευταία αυξάνονται. Είμαι πάντοτε πρόθυμη για επαναπροσέγγιση, αλλά ως καγκελάριος της Γερμανίας δεν πρόκειται να σταματήσω να ζητώ την απελευθέρωση του Ντενίζ Γιουσέλ και των άλλων δημοσιογράφων» (σ.σ.: Ο Ντενίζ Γιουσέλ είναι γερμανός δημοσιογράφος τουρκικής καταγωγής και ανταποκριτής της εφημερίδας «Die Welt», ο οποίος συνελήφθη τον Φεβρουάριο από τις τουρκικές Αρχές με την κατηγορία συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση και προπαγάνδας).

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News