Πού συναντώνται η εξελικτική βιολογία, το design και η stand up comedy; Στην έννοια της εξέλιξης. Τι ενώνει έναν τρισδιάστατο εκτυπωτή με τη θεραπεία της παχυσαρκίας; Η καινοτομία. Γιατί βρέθηκαν στον ίδιο χώρο ένας Αμερικανός επιστήμονας από τη NASA, ένας Έλληνας καθηγητής κοινωνικής ψυχιατρικής και ο άνθρωπος με το πιο εξελιγμένο βιονικό χέρι στον κόσμο; Βασικά, επειδή τους κάλεσαν οι διοργανωτές -και συγκεκριμένα η διοργανώτρια Νίκη Σιροπούλου– του 6ου κατά σειρά TedX Academy που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα. Ουσιαστικά, για να μας αλλάξουν τα φώτα.

Το θέατρο στο Μέγαρο Μουσικής ήταν γεμάτο, αλλά μόνο όταν έπεφτε χειροκρότημα ή την ώρα των διαλειμμάτων καταλάβαινες πόσο ζωηρό ήταν – ο μέσος όρος ηλικίας ήταν το πολύ 30 χρόνων. Κατά τη διάρκεια των λεπτών που ανήκαν σε καθέναν από τους 15 καλεσμένους ομιλητές το μόνο που κινούταν ήταν ο βραχίονας μιας μεγάλης βιντεοκάμερας. Όλα τα μάτια ήταν καρφωμένα στη σκηνή. Γούρλωναν όταν ο αντιπρόεδρος της εταιρείας παροχής επιχειρηματικού λογισμικού SAP, Steve Στάθης Τζικάκης, εξηγούσε ότι όπου να ’ναι θα μπορούμε να μυρίσουμε ένα λουλούδι που θα βρίσκεται στην άλλη άκρη της Γης, μέσα από ένα smartphone. Σκοτείνιαζαν όταν ο επιχειρηματίας David Orban προειδοποιούσε ότι, όταν έρθει η ώρα, θα πρέπει να μάθουμε να συμβιώνουμε με τα προϊόντα της Τεχνητής Νοημοσύνης (βλ. ρομπότ) και όχι να τα ανταγωνιζόμαστε. Και χαλάρωναν όταν ο παρουσιαστής του συνεδρίου, Κώστας Γιαννακίδης, έβαζε τη δική του πινελιά, προτείνοντας να αντικατασταθούν τα βιβλία Θρησκευτικών από technological manuals, και να γράψουν οι Depeche Mode μια νέα έκδοση του "Personal Jesus" για τον "3D Printer".

Κάθε προσωπική ιστορία εξέλιξης και κάθε ιδέα για το μέλλον της τεχνολογίας σε χτυπούσε κατευθείαν στο κούτελο, λες και σε ξυπνούσε από ένα μούδιασμα στην καλύτερη περίπτωση ή από έναν λήθαργο στη χειρότερη. Για τα μυαλά που γνωρίσαμε εκείνη την ημέρα δεν επιτρέπεται να καταγράφεται 50% ανεργία των νέων σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, την ώρα που ο τομέας των τεχνολογιών της πληροφορίας (IT) έχει περισσότερες από 100.000 κενές θέσεις εργασίας. Δεν μπορούν να συλλάβουν πώς είναι δυνατόν «η πιο προνομιούχα γενιά των νέων», στις καταλληλότερες τεχνολογικές συνθήκες δηλαδή, να δυσκολεύεται σήμερα να βρει δουλειά. Πολλοί από αυτούς που ανέβηκαν στη σκηνή ζουν κι εργάζονται στη Μέκκα της τεχνολογίας, στη Σίλικον Βάλεϊ, εκεί που η εξέλιξη γίνεται αντιληπτή κάθε λεπτό της ημέρας. Ωστόσο, εκείνη τη στιγμή, βλέποντας την εικόνα ενός πλωτού χωραφιού να κυματίζει στην επιφάνεια της θάλασσας και ακούγοντας ότι σε λίγο ένα μαγικό κουτί θα εντοπίζει μόνο με ένα δείγμα αίματος τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου (project της μοριακής βιολόγου Φαίης Χριστοδούλου), είχες την αίσθηση ότι όλα είναι δυνατά και την έντονη επιθυμία να συμβάλεις κι εσύ στην ανθρώπινη εξέλιξη. «Με τον ήλιο και τη θάλασσα της Ελλάδας, αυτή η χώρα είναι το ιδανικό μέρος για το σύστημα που μετατρέπει τα υγρά απόβλητα σε πόσιμο νερό», μας είπε ένας ενθουσιασμένος Jonathan Trent, επιστήμονας της NASA και διευθυντής της Omega Global Initiative.

«Σκεφτείτε πώς θα τον κοίταζε ένας Έλληνας υπουργός», συμπλήρωσε μετά ο παρουσιαστής. Γέλασε όλο το ακροατήριο αλλά η φράση αυτή ήρθε σαν χαστούκι απότομης προσγείωσης. Πώς θα προχωρήσει οποιαδήποτε ιδέα σε μια χώρα όπου ο προϋπολογισμός που δίνεται στην έρευνα δεν ξεπερνά το 0,6% του ΑΕΠ (το ποσό που γίνεται καπνός δεν έχει αφαιρεθεί), οι πολιτικοί δεν ασχολούνται με το μέλλον, ούτε καν με το παρόν, και για να πετύχεις κάτι πρέπει να ’χεις πονηριά, κονέ ή φακελάκια (ή και τα τρία, αν γίνεται); «Προτού αλλάξει η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει η ίδια η Ελλάδα» απάντησε σε όσους σκέφτονταν ότι η εξέλιξη και οι τεχνολογικές εφευρέσεις ανήκουν σ’ έναν άλλο κόσμο, ο Λουκάς Τσούκαλης, πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής πολιτικής. Σύμφωνοι. Αλλά πώς;

O Λουκάς Τσούκαλης

Ο Στέλιος Στυλιανίδης, καθηγητής κοινωνικής ψυχιατρικής, είπε ότι ο λόγος που δεν εξελίσσεται η χώρα είναι γιατί «οι ίδιοι οι Έλληνες δεν θέλουν να αλλάξουν», εντοπίζοντας, μάλιστα πέντε τύπους ψυχοπαθολογίας που εμφανίζονται στους πολίτες και πολιτικούς της χώρας. Ήταν από εκείνες τις στιγμές -τέτοιες πληθαίνουν σε όλα τα TedX συνέδρια που διοργανώνονται στον δυτικό κόσμο- όπου ο ακροατής έρχεται αντιμέτωπος με τον ίδιο του τον εαυτό και δεν μπορεί να αποφύγει τις ερωτήσεις. Κι ο ίδιος δεν έχει προβάλλει τα δικά του αρνητικά σε άλλους (εδώ ο τύπος ψυχοπαθολογίας είναι η παράνοια); Δεν έχει κάνει λάθος επιλογές προσώπων (εξιδανίκευση); Πότε αναγνώρισε τα δικά του λάθη ή ελαττώματα (ναρκισσισμός);

Από την άλλη πλευρά, για τον καθηγητή εγκληματολογίας και ποινικής δικαιοσύνης, Νίκο Πασσά, η προϋπόθεση για την εξέλιξη της χώρας, στις σημερινές συνθήκες, είναι η ελαστικότητα στους κανόνες, «ελαστικότητα σαν κι αυτήν που επιδεικνύει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο Προσφυγικό». Και για τον πιο ζωηρό και σαρκαστικό ομιλητή της ημέρας, γιατρό στο επάγγελμα και ποιητή στον ελεύθερό του χρόνο, Ιωάννη Ιωαννίδη, προϋπόθεση είναι μια λέξη που τελευταία μας σηκώνει την τρίχα, η «αριστεία», και κάποιοι άνθρωποι που, «ως ανυπόληπτοι», κοντεύουν να εξαφανιστούν από την πολιτική ζωή, οι ερευνητικοί επιστήμονες.

Με λίγα λόγια, το εξάωρο που διήρκεσε το event του TedX Academy αφορούσε την εξέλιξη. Οι ιστορίες που ακούστηκαν ήταν πολύ προσωπικές – ακόμα και ο μοναδικός πολιτικός που παρευρέθηκε, ο δήμαρχος της Αθήνας, Γιώργος Καμίνης, επέλεξε να κάνει μια ενδοσκόπηση. Όμως οι ιστορίες ήταν και μεγάλες: από την εφεύρεση του τροχού μέχρι τον τουρισμό στο Διάστημα, από την αξιοποίηση των μορίων RNA μέχρι την ανακάλυψη της ψυχοσύνθεσης ενός ατόμου που έχει διαταραχή με το βάρος του.

Ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Γιώργος Καμίνης

 Είχε και μια στιγμή που μας έπιασε απροετοίμαστους. Ο Nigel Ackland, που έχασε το χέρι του σε εργασιακό ατύχημα το 2006, «ένας απλός άνθρωπος με το πιο εξωπραγματικό (βιονικό) χέρι» όπως μας συστήθηκε, δήλωσε ότι καθένας από εμάς, τους εκατοντάδες ακροατές που ακούσαμε την ιστορία του, είχε κάνει τη ζωή του καλύτερη.

Ο κ. Nigel Ackland

Υ.Γ.: Κάπου ανάμεσα στις ομιλίες σηκώθηκε στη σκηνή ο ιδρυτής και πρόεδρος της Coco Mat, Παύλος Ευμορφίδης. «Καλούμε οποιονδήποτε θέλει να κατασκευάσει κάτι να έρθει να μας βρει, έχουμε ένα κτίριο τεράστιας έκτασης στην κατοχή μας, θα μοιράσουμε από 30-40 τετραγωνικά μέτρα σε όποιον έχει ένα όραμα και θέλει να δημιουργήσει», είπε. «Θα είναι δωρεάν, για έξι μήνες ή έναν χρόνο δεν έχουμε αποφασίσει, θα σας ενημερώσουμε στο site του TedX, γιατί μόλις μας ήρθε η ιδέα». Δεν θα μπορούσα να σκεφτώ ιδανικότερο χώρο ή χρόνο για να συλληφθεί μια παρόμοια ιδέα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News