Κάθε ιστορία έχει δύο αφηγήσεις, αν όχι περισσότερες. Η σπουδαία νίκη για κάποιον είναι η πιο βαριά ήττα για κάποιον άλλον. Μια υπηρεσία, ανάλογα πώς θα προωθηθεί στο κοινό που απευθύνεται, μπορεί να παρουσιαστεί ως κάτι νέο και ας υπάρχει εδώ και καιρό αλλά δεν είναι ευρέως γνωστή σε ένα κοινό.

Και όπως όλες οι ιστορίες, συνήθως γράφεται από τον νικητή. Τι γίνεται, όμως, όταν δεν υπάρχει μάχη; Δημιουργείς νικητές και ηττημένους. Κάπως έτσι ο Economist θεωρεί τον Μαρκ Ζάκεμπεργκ ως τον επόμενο μεγάλο αυτοκράτορα και τον παρομοιάζει με τον Μέγα Κωνσταντίνο. Του χαρίζει μάλιστα και μια όμορφη σύνθεση, που απεικονίζει το πρόσωπο του ισχυρού άντρα του Facebook πάνω στο άγαλμα του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου και, αντί για σπαθί, κρατάει το εικονίδιο του διάσημου κοινωνικού δικτύου του, ενώ το άλλο χέρι έχει σηκωμένο τον αντίχειρά του, όπως εμφανίζεται στο πασίγνωστο σύμβολο «Μου αρέσει».

Η αντίδραση δεν αργεί και η εφημερίδα Guardian ξεσπαθώνει εναντίον του «νέου αυτοκράτορα». Και κάπως έτσι αρχίζει ένας άτυπος πόλεμος, αψιμαχία ο πιο σωστός όρος. Και σε αντίθεση με τα δικά μας δεδομένα με επιχειρήματα.

Για τον Economist ο Μαρκ Ζάκεμπεργκ, είναι η ηγετική μορφή της αυτοκρατορίας του Facebook. Μιας αυτοκρατορίας που βασιλεύει 12 χρόνια από την στιγμή της δημιουργίας της. Και την συγκρίνει με την αυτοκρατορία του Μεγάλου Κωνσταντίνου, αργότερα ιδρυτή του Βυζαντίου, σε μεγέθη τουλάχιστον. Το Facebook είναι το μεγαλύτερο κοινωνικό δίκτυο με πάνω από 1,6 δισεκατομμύρια χρήστες, από τους οποίους το ένα δισεκατομμύριο το χρησιμοποιεί καθημερινά για τουλάχιστον 20 λεπτά. Επίσης, είναι η έκτη πιο πολύτιμη εταιρεία στον κόσμο, με αξία 325 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Και ως αυτοκράτορας που σέβεται τον εαυτό του, έχει βλέψεις για ακόμα μεγαλύτερη επέκταση των κτήσεων της αυτοκρατορίας. Ο 31χρονος ιδρυτής σχεδιάζει να συνδέσει στο Διαδίκτυο όσους βρίσκονται σε φτωχές χώρες μέσω διαδικτυακών σημάτων από drones που λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια. Επίσης, επενδύει μεγάλα ποσά στην τεχνητή νοημοσύνη, «chatbots», και στην εικονική πραγματικότητα. Μια κίνηση που θα τον φέρει σε σίγουρη πορεία σύγκρουσης με τις άλλες αυτοκρατορίες του κλάδου και συγκεκριμένα με την Google. Μια μάχη που ο Economist θεωρεί ότι θα καθορίσει το ψηφιακό μέλλον για όλους μας.

Ο Μαρκ Ζάγκεμπεργκ ως νέος Μέγας Κωνσταντίνος (sic) θέλει να «ενώσει» όλες τις αντίπαλες αυτοκρατορίες υπό το σκήπτρο του. Θυμίζουμε ότι ο Μέγας Κωνσταντίνος ένωσε την μοιρασμένη σε δυο αυτοκράτορες και δύο καίσαρες Ρωμαϊκή αυτοκρατορία κάτω από την ηγεμονία του.

To Facebook θα πρέπει να τα βάλει με την Google, την Apple, και την Microsoft, αν θέλει να μοιάσει στον Μέγα Κωνσταντίνο. Για παράδειγμα, και η Google και το Facebook βγάζουν λεφτά, δημιουργώντας συναρπαστικές υπηρεσίες που προσελκύουν μεγάλο κοινό, του οποίου η προσοχή στην συνέχεια πωλείται σε διαφημιστές. Και οι δύο όμως παίζουν διαφορετικό ρόλο στις ζωές των χρηστών τους. Η Google έχει απίστευτα μεγάλο όγκο δεδομένων για το πλήθος που την χρησιμοποιεί και το Facebook για τους χρήστες του και τους φίλους τους. Αλλωστε οι χρήστες του Διαδικτύου θα χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες της Google για να κάνουν πράγματα ενώ στο Facebook για να χαζολογήσουν.

Ο Economist καταλήγει ότι το Facebook θέλει τα όρια της «αυτοκρατορίας» του να συμβαδίζουν με τα όρια του κόσμου. Ενα οικοσύστημα όπου οι χρήστες του δεν θα φεύγουν από αυτό. Επειδή, όπως σωστά γράφει η Guardian, ο αυτοκράτορας Μαρκ Ζάκεμπεργκ θέλει να ταυτίσει στα μυαλά των χρηστών του το Διαδίκτυο με το Facebook και όλα τα θαύματα που μπορεί κάποιος να κάνει μέσα σε αυτό. Θαύματα που οι πολίτες του Διαδικτύου βρίσκουν και σε άλλα κοινωνικά δίκτυα. Ενα εύκολο παράδειγμα είναι η τελευταία υπηρεσία «live» μετάδοσης βίντεο. Μια υπηρεσία που είναι ήδη διαθέσιμη στο Twitter εδώ και αρκετό καιρό (Periscope).

Αλλά για να συνεχίσει να βγάζει λεφτά, θα πρέπει να κρατήσει τους χρήστες του προσηλωμένους στο περιβάλλον που δημιουργεί. Σε έναν μεγάλο κήπο που έχει τεράστια τείχη, όχι για να προστατεύει τους επισκέπτες του αλλά για να μην βλέπουν τι υπάρχει στον ορίζοντα.

Για να καταλάβετε το μέγεθος της φιλοδοξίας του Facebook αλλά και των αντιπάλων του, αντικατοπτρίζουν την μετάλλαξη της τεχνολογίας της επικοινωνίας, δηλαδή, τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν μεταξύ τους οι άνθρωποι, με την πληροφορία αλλά και με ότι υπάρχει γύρω τους.

Η τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει τις συσκευές και τις υπηρεσίες να προβλέπουν τις ανάγκες του χρήστη. Ηδη, η εφαρμογή της Google Inbox, δίνει πιθανές απαντήσεις για την ηλεκτρονική σας αλληλογραφία. Στο μέλλον οι χρήστες θα χρησιμοποιούν, με πλήρη ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης, χειρονομίες και φωνητικές εντολές, ενώ θα έχουν ολόκληρο τον κόσμο για την προβολή των αποτελεσμάτων των εντολών τους, χάρη στην τεχνολογία επαυξημένης πραγματικότητας. Κάτι που σίγουρα θα δημιουργήσει νέους τρόπους επικοινωνίας, συνεργασίας και δημιουργικότητας.

Βέβαια, στον δρόμο αυτόν όλες οι σύγχρονες αυτοκρατορίες θα έρθουν αντιμέτωπες με θέματα ιδιωτικότητας και ασφάλειας. Και το όριο μεταξύ παρακολούθησης και απλής χρήσης των συνηθειών των χρηστών αρχίζει να μην είναι πια τόσο διακριτό. Κάτι τέτοιο θα δημιουργήσει αρνητικό κλίμα στους καταναλωτές που δεν θα νιώθουν ότι παίρνουν αρκετά ώστε να θυσιάσουν τα προσωπικά τους στοιχεία και πληροφορίες ή ακόμα και την ασφάλεια που θα μοιάζει ανεπαρκής.

Επίσης, δημιουργείται ανησυχία ότι ένα τέτοιο οικοσύστημα, όπου συγκεντρώνονται υπηρεσίες με μονοπωλιακές τακτικές, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος οι χρήστες να μην μπορούν να αλλάξουν εύκολα πάροχο υπηρεσιών. Το σχέδιο του Facebook να προσφέρει δωρεάν πρόσβαση στο Διαδίκτυο αλλά σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες στην Ινδία, σταμάτησε από την ρυθμιστική αρχή τηλεπικοινωνιών της χώρας ως επικίνδυνο το να επιλέγει μία μόνο εταιρεία το τι θα είναι προσβάσιμο και τι όχι. Και η γερμανική αρχή ανταγωνισμού διερευνά τον τρόπο με τον οποίο επεξεργάζεται και χρησιμοποιεί τα προσωπικά δεδομένα το Facebook. Και όσο η κυριαρχία του μεγαλώνει, θα πρέπει να είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει τέτοιες υποθέσεις, όπως και έγινε και με τους ανταγωνιστές του, Google και Microsoft.

Και όπως τονίζει η Guardian, μπορεί ο Economist να πιστεύει ότι μπορεί να τα καταφέρει αλλά το Facebook δεν είναι ο μόνος ψηφιακός ιμπεριαλιστής εκεί έξω. Για παράδειγμα, η Amazon θέλει να πουλάει κάποια στιγμή τα πάντα σε όλους. Η Google που κατέχει το 95% της αγοράς στην αναζήτηση και παίρνει το 35% των διαφημιστικών εσόδων στις φορητές συσκευές σε αντίθεση με το 19% που λαμβάνει το Facebook. Επίσης, φιλοδοξεί να κρατήσει τους χρήστες στην δικιά της τροχιά. Αλλά αντίθετα με την αυτοκρατορία του Μαρκ Ζάκεμπεργκ, η Google βγάζει λεφτά από χρήστες που χρησιμοποιούν το ευρύ Διαδίκτυο και όχι από χρήστες που αρκούνται σε μαντρωμένους κήπους.

Εκεί που και οι δύο συμφωνούν, είναι στο ότι καμία αυτοκρατορία δεν κράτησε για πάντα και οι χθεσινοί χειροκροτητές μπορεί να είναι οι αυριανοί δήμιοι ενός αυτοκράτορα. Αν ισχύσει ότι και για τον Μέγα Κωνσταντίνο πάντως, που βασίλεψε για 31 χρόνια, στον Μαρκ Ζάκεμπεργκ μένουν άλλα 19… βοήθειά μας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News