Η επείγουσα ανάγκη για τη δημιουργία εμβολίων για τον κορονοϊό έχει προκαλέσει διεθνή κινητοποίηση και ανταπόκριση. Ετσι, ένα σκεύασμα που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα μπορούσε να είναι έτοιμο σε τέσσερα χρόνια, ευελπιστούμε τον Δεκέμβριο να ανέβει στα ράφια των φαρμακείων.

Περίπου 23 σκευάσματα βρίσκονται σήμερα σε κάποια φάση κλινικής αξιολόγησης και περισσότερα από 130 σε στάδιο ανάπτυξης, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), γράφει ο Guardian.

Βρετανία, Κίνα και ΗΠΑ όμως, προπορεύονται στην παγκόσμια κούρσα και έχουν από ένα υποψήφιο εμβόλιο για τον κορονοϊό στην τελευταία φάση, κάτι που σημαίνει ότι σύντομα ενδέχεται ένα από τα τρία να καταλήξει στα ράφια των φαρμακείων.

ΗΠΑ

H βιοφαρμακευτική εταιρεία Moderna και το Εθνικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, ανακοίνωσαν την Πέμπτη ότι το εμβόλιό τους απέδειξε ότι είναι ασφαλές και αποτελεσματικό σε 45 άτομα που δοκιμάστηκε. Αυτός είναι και ο λόγος που περνά σε κλινικές δοκιμές μεγαλύτερες κλίμακας με 30.000 συμμετέχοντες.

To αμερικανικό εμβόλιο πρώτον δημιουργεί ισχυρά αντισώματα που προκαλούν ανοσία απέναντι στην Covid-19 και δεύτερον λειτούργησε σε όλους τους συμμετέχοντες, σύμφωνα με την επιστημονική επιθεώρηση New England Journal of Medicine.

Βρετανία

Πολύ θετικά αποτελέσματα φέρεται να έχουν οι έρευνες που διεξάγει το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για την ανάπτυξη του εμβολίου της Covid-19, ανέφεραν βρετανικά Μέσα, με κάποια να κάνουν λόγο για «διπλό επίπεδο προστασίας».

Μέρος των αποτελεσμάτων για το εμβόλιο αναμένεται να δημοσιευθεί από την ιατρική επιθεώρηση The Lancet τη Δευτέρα, ενώ το πρόγραμμα του Πανεπιστημίου θεωρείται από τα πιο υποσχόμενα παγκοσμίως.

Σύμφωνα με την Telegraph, στην πρώτη φάση των κλινικών δοκιμών που έγινε σε ανθρώπους, φάνηκε πώς το εμβόλιο προκάλεσε ανοσολογική ανταπόκριση με αντισώματα και Τ λεμφοκύτταρα, δηλαδή κύτταρα που σκοτώνουν τον κορονοϊό. «Είναι ο συνδυασμός των δύο για τον οποίο ελπίζουμε ότι θα προστατεύσει τους ανθρώπους. Είναι μια σημαντική στιγμή, αλλά έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε», προσθέτει η ίδια πηγή στην εφημερίδα.

Τα αποτελέσματα χαρακτηρίζονται «εξαιρετικά υποσχόμενα» από υψηλά ιστάμενη πηγή την οποία επικαλείται η εφημερίδα, ωστόσο δεν επιτρέπουν ακόμη να ξέρουμε ποια θα είναι η χρονική διάρκεια της προστασίας, την οποία θα παρέχει το εμβόλιο.

Κίνα

Η κινεζική φαρμακοβιομηχανία China National Biotec Group (CNBG) ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι το πειραματικό εμβόλιό της για τον κορονοϊό έχει δημιουργήσει ισχυρά αντισώματα σχεδόν σε όλους τους συμμετέχοντες στο τελικό στάδιο των κλινικών δοκιμών και αν όλα πάνε καλά, θα είναι το πρώτο εμβόλιο που θα εγκριθεί.

«Τα δεδομένα των κλινικών δοκιμών έδειξαν ικανοποιητικό προφίλ ασφάλειας και υψηλά επίπεδα ανοσολογικής κυτταρικής και χημικής ανταπόκρισης» επισημαίνει η εταιρεία σε ανακοίνωσή της προς το χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ. Ωστόσο, η χορήγηση του εμβολίου δεν μπορεί να επεκταθεί χωρίς περαιτέρω εγκρίσεις, που θα προκύψουν από τις μελέτες, συμπληρώνει. Γι’ αυτό και ο στρατός της Κίνας που αριθμεί περίπου δύο εκατομμύρια άτομα, θα υποχρεωθεί να δοκιμάσει το εμβόλιο.

Η εταιρεία προγραμματίζει το τελικό στάδιο των κλινικών δοκιμών και σε χώρες του εξωτερικού, και αν όλα πάνε καλά, θα είναι το πρώτο εμβόλιο που εγκρίνεται για τον κορονοϊό.

Ωστόσο, ακόμη και αν τα εμβόλια είναι έτοιμα προς χορήγηση τον Δεκέμβριο, προκύπτουν διάφορα θέματα, τα οποία θα πρέπει επίσης άμεσα να επιλυθούν.

Τι εκτιμούν όμως οι ειδικοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό για την ημερομηνία κυκλοφορίας του εμβολίου, αλλά και τα επιμέρους θέματα που ενδέχεται να προκύψουν, όπως η επάρκεια, η αποτελεσματικότητα αλλά και ο αριθμός των διαφορετικών εμβολίων.

Ημερομηνία κυκλοφορίας

Ο διάσημος αμερικανός λοιμωξιολόγος Αντονι Φάουτσι, ο οποίος είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στις διατυπώσεις και τις προβλέψεις του, τόνισε μιλώντας στο Reuters, ότι μέχρι το τέλος του 2020 η ανθρωπότητα θα έχει στη διάθεσή της εμβόλιο για τον κορονοϊό. «Ξέρετε ότι βρισκόμαστε σε μία διαδικασία δοκιμών που απαιτεί χρόνο. Αλλά μπορώ να σας πω ότι σε μερικούς μήνες, στο τέλος του 2020, στις αρχές του 2021 θα μπορούμε να έχουμε στη διάθεσή μας εμβόλιο. Οχι μόνο ένα. Εύχομαι βασικά να μην είναι μόνο ένα αλλά δύο και προς αυτήν την κατεύθυνση εργαζόμαστε», τόνισε ο Φάουτσι.

Επάρκεια

Το θέμα της επάρκειας και τη διανομής σε διάφορες χώρες, αλλά και ποιες ομάδες πληθυσμού θα έχουν προτεραιότητα στη χορήγηση του εμβολίου, είναι θέματα που ήδη απασχολούν κυβερνήσεις και ειδικούς.

Για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχει ήδη οριστεί κεντρική επιτροπή από τέσσερις χώρες, η οποία θα κάνει ισότιμη διανομή, ενώ θα διαπραγματευτεί και την τιμή του εμβολίου (εδώ).

Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ήδη μία ισχυρή ομπρέλα που καλύπτει την Ελλάδα, καθώς λόγω των μέτρων λιτότητας, η χώρα μας δεν είναι πρώτη στις επιλογές για προμήθειες από επιχειρήσεις του εξωτερικού, λόγω των καθυστερήσεων στις αποπληρωμένες. Μία φαρμακευτική εταιρεία θα προτιμήσει δηλαδή να πουλήσει στη Γερμανία και να είναι σίγουρη ότι θα πάρει άμεσα τα λεφτά της, παρά στην Ελλάδα που έχει εξαιρετικά κακή πιστωτική φήμη.

Ο καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών Χαράλαμπος Γώγος, εκτιμά πως το θέμα του εμβολίου προχωρά, όμως κρατά επιφύλαξη για την ποσότητα της παραγωγής του, ώστε να γίνει παγκόσμια διάθεση. «Εχουμε πολύ καλά δεδομένα για τα αποτελέσματα στην ανοσιακή απάντηση στη δεύτερη φάση. Υπάρχουν θετικές εξελίξεις για δύο με τρεις εταιρείες με εμβόλια για τον κορονοϊό», εξηγεί ο κ. Γώγος.

Ανάλογη αισιοδοξία εκφράζει και η καθηγήτρια Εντατικής Θεραπείας του ΕΚΠΑ Αναστασία Κοτανίδου, η οποία επίσης δήλωσε αισιόδοξη προς την ανακάλυψη, αλλά όχι ως προς την επάρκεια. «Η Οξφόρδη με την AstraZeneca όντως θα έχουν σύντομα εμβόλιο. Το θέμα είναι η ποσότητα, όμως γιατί πρέπει να παραχθεί μία ποσότητα που να είναι τεράστια. Οι πάντες πρέπει να έχουν πρόσβαση στα εμβόλια».

Αποτελεσματικότητα

Ποιο εμβόλιο έχει αποτελεσματικότητα 100%; Κανένα. Δεν υπήρξε ποτέ στην Ιστορία εμβόλιο που να είναι τόσο αποτελεσματικό. Ενα εμβόλιο θεωρείται εξαιρετικά καλό, όταν έχει αποτελεσματικότητα τουλάχιστον 70%. «Το πρόβλημα είναι οι κλινικές μελέτες και κατά πόσο καλύπτει το 60% της ανοσίας που θέλουμε για να μπορέσει να είναι αποτελεσματικό. Πιστεύω ότι μέχρι τέλος του χρόνου θα έχουμε κάποια συγκεκριμένα εμβόλια που θα έχουν δείξει την αποτελεσματικότητά τους», προσθέτει ο κ. Γώγος.

Ενδεικτικό είναι ότι το εμβόλιο της γρίπης δημιουργεί αντισώματα στο 58% όσων εμβολιάζονται και η διάρκειά του είναι περίπου εννέα μήνες.

Πάντως, και τα τρία υποψήφια εμβόλια που έχουν δοκιμαστεί, εκτός από την ασφάλεια, έχουν δείξει μέχρι στιγμής ότι μπορούν να δημιουργήσουν ισχυρά αντισώματα, δηλαδή είναι αποτελεσματικά.

Αυτό που είναι μέχρι στιγμής άγνωστο, είναι η διάρκεια των αντισωμάτων, καθώς τέτοιου τύπου εμβόλια, διαρκούν από τέσσερις έως έξι μήνες. Δηλαδή αν κάνει εμβόλιο κάποιος σήμερα, σε τέσσερις μήνες είναι πιθανό να έχει σταματήσει η επίδρασή του. Ωστόσο, αυτό θα το γνωρίζουμε και θα κάνουμε αναμνηστικές δόσεις.

Γιατί δεν είναι αρκετό ένα εμβόλιο;

Οχι μόνο ο δρ Φάουτσι, αλλά και άλλοι επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, έχουν εκφράσει την άποψη ότι ένα εμβόλιο ίσον κανένα. Για ποιους λόγους;

Μόνο του ένα εμβόλιο στην παγκόσμια αγορά δεν διασφαλίζει κάτι σημαντικό σε επίπεδο δημόσιας υγείας, καθώς σε ορισμένους μπορεί να μη δημιουργεί καθόλου αντισώματα, ενώ σε άλλους να μη διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Δηλαδή η αποτελεσματικότητα του ενός εμβολίου σε επίπεδο Δημόσιας Υγείας θα πρέπει να καλυφθεί με τουλάχιστον δύο εμβόλια. Αν σε κάποιον δεν έχει αποτελεσματικότητα το ένα, θα έχει το άλλο. Βέβαια, το θέμα είναι λίγο πιο σύνθετο, καθώς στο ενδιάμεσο θα πρέπει να πραγματοποιείται και ειδικός έλεγχος αντισωμάτων, με τεστ τα οποία δεν υπάρχουν ακόμη…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News