Από τα καταφύγια των ουκρανικών πόλεων μέχρι τα κέντρα υποδοχής προσφύγων και από το Κρεμλίνο μέχρι τους διαδρόμους του ΝΑΤΟϊκού αρχηγείου, στις Βρυξέλλες, ένα ερώτημα πλανάται στην ατμόσφαιρα. Πώς θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος…

Με δεδομένο ότι οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ αρνούνται να εμπλακούν σε μια σύρραξη με τον Πούτιν και τον στρατό του, οι δυτικοί αξιωματούχοι προβλέπουν ότι τρία σενάρια είναι επικρατέστερα: η ειρηνική διευθέτηση μέσω του διαλόγου που εκτυλίσσεται παράλληλα με τις πολεμικές επιχειρήσεις, η απομάκρυνση του Πούτιν από την εξουσία ή η παράταση της σύγκρουσης επ’ αόριστον. Ανεξάρτητα , όμως, από το ποιο από τα τρία σενάρια υλοποιηθεί, τρόπος επιστροφής στην προπολεμική τάξη πραγμάτων δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα, εκτιμά το Politico.

«Goodbye, Putin…»

Παρότι πολλοί εξεπλάγησαν όταν ο Τζο Μπάιντεν είπε: «Για όνομα του Θεού, αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία». Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια άποψη που κυριαρχεί στον Δυτικό Κόσμο, χωρίς να εξαιρούνται τα γραφεία πολλών ηγετών. «Δεν καταλαβαίνουν τον τρόπο σκέψης του Πούτιν, έχουν κουραστεί από τις πυρηνικές σπαζοκεφαλιές του και δεν εμπιστεύονται ούτε μια αναθεματισμένη λέξη που λέει» αναφέρουν οι Σάρα Γουίτον και η Κριστίνα Γκαλάρντο.

Ο Πούτιν σκέφτεται και κινείται με βάση την πολιτική του ιδεολογία. «Δεν κάνει ανάλυση κόστους-οφέλους», σχολίασε ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Μόσχα Μάικλ ΜακΦολ. Αυτό σημαίνει ότι η Δύση ίσως να μην μπορούσε να κάνει και πολλά πράγματα για να αποτρέψει τα πολεμικά σχέδιά του, ούτε να τον πείσει να την σταματήσει.

Ετσι, η Ουάσιγκτον και το Λονδίνο έχουν αρχίσει από καιρό να φαντάζονται πώς θα μπορούσε να μοιάζει ένας κόσμος μετά τον Πούτιν. Και αυτό που φαντάζονται, τους αρέσει πολύ…

Η αναπάντεχη για τον ίδιο – και όχι μόνο – ουκρανική αντίσταση κρατά τον Πούτιν εγκλωβισμένο σε μια παρατεταμένη σύγκρουση. Για να παραμείνει στο παιχνίδι, εκείνος είναι υποχρεωμένος να επιστρατεύει όλο και περισσότερους στρατιώτες. Πολλοί εξ αυτών επιστρέφουν στην πατρίδα τους σε νάιλον σακούλες και φέρετρα. Τόσα πολλά που ούτε η μηχανή προπαγάνδας του Κρεμλίνου δεν μπορεί να εξαφανίσει ή να ξεπλύνει – προτρέποντας τις μητέρες να βγουν στους δρόμους, όπως έκαναν κατά την αποτυχημένη κατοχή του Αφγανιστάν από τη Ρωσία.

Ο επαναστατικός ζήλος των Ρώσων και ο θρίαμβος των Ουκρανών φέρνουν, για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, μια νέα ώθηση στη φιλελεύθερη δημοκρατία.

Εν τω μεταξύ, οι ολοένα και πιο τιμωρητικές κυρώσεις ωθούν τη ρωσική μεσαία τάξη – που έχει πλέον συνηθίσει σε καπιταλιστικές απολαύσεις όπως το Ikea και τα McDonalds – να δυσφορεί όλο και περισσότερο για τον πόλεμο και σε κάποιες περιπτώσεις να ριζοσπαστικοποιηθεί.

Οι ρωσικές ελίτ πιθανότατα θα δημιουργήσουν ένα κυκλικό εκτελεστικό απόσπασμα για την «καταστροφική πρόοδο» της Ρωσίας στον πόλεμο με την Ουκρανία, υποστήριξε δυτικός αξιωματούχος. «Κάποιοι για να υπερασπιστούν τις δικές τους επιλογές και για να καλύψουν τις αποτυχίες τους, θα δείχνουν τους άλλους με το δάχτυλο. Στους κόλπους της ρωσικής ελίτ υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ανησυχίας για τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η εισβολή», πρόσθεσε ο ίδιος.

Τελικά, οι στρατηγοί και οι κατάσκοποι της Ρωσίας – πολλοί από τους οποίους βρίσκονται ήδη σε κατ’ οίκον περιορισμό – αποφασίζουν να δώσουν στον Πούτιν μια δόση από το δικό του δηλητήριο και να τον ξεφορτωθούν με τη βία. Καθώς το πραξικόπημα συμπίπτει με μαζικές διαδηλώσεις, μια φιλοδυτική γενιά ηγετών αναδύεται μέσα από το χάος.

Ο επαναστατικός ζήλος των Ρώσων και ο θρίαμβος των Ουκρανών φέρνουν, για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, μια νέα ώθηση στη φιλελεύθερη δημοκρατία.

Η Ουκρανία γίνεται case study, όχι μόνο για τη Μόσχα, αλλά και για το Πεκίνο. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ βλέπει την ταπείνωση της Ρωσίας μπροστά σε ένα ενιαίο δυτικό μέτωπο και συνειδητοποιεί ότι το να τολμήσει κάτι αντίστοιχο για την Ταϊβάν απλά δεν αξίζει τον κόπο.

H πραγματικότητα: Η τελευταία φορά που οι Ρώσοι ανέτρεψαν απότομα τον ηγέτη τους ήταν το 1917 – και δεδομένης της πλήρους απουσίας οργανωμένης αντιπολίτευσης, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι ένας διάδοχος του Πούτιν θα είχε διαφορετική νοοτροπία.

Εν τω μεταξύ, θα μπορούσε να είναι λάθος να πιστεύουμε ότι η εμπειρία της Ρωσίας θα έκανε το Πεκίνο να κάνει δεύτερες σκέψεις για την Ταϊβάν, όπως υποστήριξε ο ιστορικός Νάιαλ Φέργκιουσον. Η Κίνα, η οποία έχει πολύ μεγαλύτερη οικονομία από τη ρωσική, μπορεί να πάρει κουράγιο από την αδυναμία της Δύσης να απεξαρτηθεί από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και την άρνηση του ΝΑΤΟ να διακινδυνεύσει άμεσα την ασφάλεια των ίδιων των μελών του για να βοηθήσει την Ουκρανία.

Ας κάνουμε μια συμφωνία

Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ήταν απόλυτος ότι μια ειρηνευτική συμφωνία με διαπραγματεύσεις είναι ακόμη δυνατή. Τα περιγράμματα μιας πιθανής διευθέτησης ποικίλλουν σημαντικά και δεν υπάρχει σαφήνεια σχετικά με το πόσες παραχωρήσεις θα μπορούσε να δεχτεί ο ουκρανικός λαός. Και η Δύση, φυσικά.

Οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες έχουν μεγάλο κίνητρο να επιστρέψουν στην οικονομική ομαλότητα. Εν μέσω ενδείξεων ότι η επίδραση των κυρώσεων φθίνει, οι τιμωρίες θα πρέπει μόνο να γίνουν πιο αυστηρές, και αυτό δεν πλήττει μόνο τη Ρωσία.

Η αύξηση του κόστους διαβίωσης φαίνεται ότι μπορεί να αποδειχτεί μεγάλη απειλή για την επανεκλογή του Μακρόν, για παράδειγμα, ενώ στη Γερμανία, ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς προειδοποίησε ότι η αποφυγή του ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου θα προκαλούσε ύφεση.

«Η δική μου άποψη είναι ότι ο Πούτιν είναι εντελώς αναξιόπιστος», δήλωσε ο Μπόρις Τζόνσον και αμφισβήτησε το κατά πόσο οι διαπραγματεύσεις του Μακρόν με το Κρεμλίνο είχαν μεγάλη αξία

«Εάν είχαμε μια διευθέτηση αυτής της σύγκρουσης που θα εξασφάλιζε την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων, που θα προστάτευε την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας μελλοντικά και θα εξασφάλιζε την ανοικοδόμησή της, τότε οι κυρώσεις θα μπορούσαν να ανακληθούν», δήλωσε η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ στο υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ, ρωσόφωνο κανάλι Current Time TV την Τετάρτη.

«Θα μπορούσαμε να δούμε ένα σενάριο όπου, τα βήματα για την απομάκρυνση των ρωσικών δυνάμεων από την Ουκρανία, θα ακολουθούσε η σταδιακή άρση των κυρώσεων», δήλωσε η ίδια, αν και όπως πρόσθεσε «είμαστε πολύ, πολύ μακριά από εκεί».

Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει ήδη ανοίξει το παράθυρο στο να παραιτηθεί η Ουκρανία από την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Ο Πούτιν μπορεί επίσης να είναι σε θέση να αποσπάσει κάποια εδάφη – ας πούμε, να φύγει με την Κριμαία και το Ντονμπάς χωρίς περαιτέρω ουκρανική αμφισβήτηση – με αντάλλαγμα μια ρωσική απόσυρση από την υπόλοιπη χώρα.

Οι Πολωνοί στο Βερολίνο και το Παρίσι νιώθουν τα σωθικά τους να ξεσφίγγονται και μόνο που σκέφτονται αυτό το αποτέλεσμα, με τις πιθανότητες για νίκες ήπιας ισχύος μακροπρόθεσμα. Αν η Ουκρανία διασπαστεί στα δύο, η ΕΕ μπορεί να αναλάβει επιδεικτικά την ευθύνη για την ανοικοδόμηση της ελεύθερης πλευράς. Αυτό δημιουργεί μια ελκυστική αντίθεση τύπου Δυτικής-Ανατολικής Γερμανίας για να γίνει κατανοητό πόσο κακή είναι η προσφορά της Μόσχας για τον τρόπο ζωής (μην ξεχνάει κανείς πως η πτώση του Πούτιν παραμένει ελκυστική).

Επίσης το να έχει η ΕΕ ένα καθαρό και de facto σύνορο με τη Ρωσία στον ποταμό Δνείπερο είναι σαφώς προτιμότερη εναλλακτική από μια μεθόριο στα σύνορα της Πολωνίας, της Σλοβακίας, της Ουγγαρίας και της Ρουμανίας, αν ο Πούτιν καταφέρει να καταλάβει όλη την Ουκρανία.

H πραγματικότητα: Ο Πούτιν έχει αθετήσει σχεδόν κάθε υπόσχεση που έχει δώσει τον τελευταίο μήνα, είτε πρόκειται για την αποχώρηση από το Κίεβο είτε για την έγκριση ανθρωπιστικών οδών διαφυγής από τη Μαριούπολη. «Η δική μου άποψη είναι ότι ο Πούτιν είναι εντελώς αναξιόπιστος», δήλωσε ο Μπόρις Τζόνσον και αμφισβήτησε το κατά πόσο οι διαπραγματεύσεις του Μακρόν με το Κρεμλίνο είχαν μεγάλη αξία.

Ακόμη και αν ο Πούτιν τηρήσει μια συμφωνία, τα όποια κέρδη επιτευχθούν μέσω απρόκλητης βίας υπονομεύουν βαθιά την εθνική τάξη που βασίζεται σε κανόνες. Οι ανατολικές χώρες της ΕΕ που έχουν επιθετική στάση απέναντι στη Ρωσία θα έβλεπαν μια τέτοια συμφωνία ως κατευνασμό για έναν νταή που απειλεί τη δική τους ασφάλεια. Ο Πούτιν θα μπορούσε να τη δει ως πρόσκληση να προσπαθήσει ξανά να εισβάλει σε έναν γείτονα – και αυτή τη φορά θα μπορούσε να είναι καλύτερα προετοιμασμένος.

Δεν υπάρχει τέλος…

Το υπουργείο Αμυνας των ΗΠΑ εκτιμά ότι η σύγκρουση θα μπορούσε να συνεχιστεί για μια δεκαετία. Πράγματι, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οποιοδήποτε από τα δύο μέρη θα είναι έτοιμο για σοβαρές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις σύντομα.

Ο Ζελένσκι αρνείται ακόμη και να συζητήσει την παράδοση εδαφών μέχρι οι Ρώσοι να μετακινήσουν τα στρατεύματα πίσω στις θέσεις που κατείχαν πριν από την 24η Φεβρουαρίου, και η άλλη πιθανή παραχώρησή του – η δεδηλωμένη ουκρανική ουδετερότητα – απαιτεί ένα συνταγματικό δημοψήφισμα που είναι σχεδόν αδύνατο να οργανωθεί. Εν τω μεταξύ, οι εκτιμήσεις των δυτικών μυστικών υπηρεσιών υποστηρίζουν ότι ο Πούτιν δεν γνωρίζει καν πόσο άσχημα πάνε τα πράγματα γι’ αυτόν- οι σύμβουλοι τον κρατούν σε μακάρια άγνοια. Η φθίνουσα επίδραση των κυρώσεων στη Ρωσία σκληραίνει την αποφασιστικότητα της Μόσχας, ενώ οι δυτικοί ηγέτες δείχνουν όλο και μεγαλύτερη απροθυμία να αυξήσουν τον πόνο στους δικούς τους ψηφοφόρους.

Η συνεχιζόμενη στρατιωτική σύγκρουση αρχίζει να μοιάζει με μια Συρία στην Ανατολική Ευρώπη. Το ΝΑΤΟ παραμένει σταθερό και ενωμένο στην άρνησή του να στείλει στρατεύματα εντός της Ουκρανίας ή να καταρρίψει ρωσικά αεροπλάνα στον εναέριο χώρο της. Οι Ουκρανοί, παρά το πάθος και την πειθαρχία τους, είναι πολύ διασκορπισμένοι υπερασπιζόμενοι το Κίεβο και άλλα σημεία-κλειδιά από τις ρωσικές παρενοχλήσεις για να ξεκινήσουν μια πραγματική αντεπίθεση.

Το ΝΑΤΟ μένει έξω για να αποφύγει έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά ένας παρατεταμένος πόλεμος έχει παγκόσμιες συνέπειες

«Θα υπάρξει κάποια στιγμή που οι ρωσικές δυνάμεις θα αποφασίσουν ότι έκαναν αρκετά στη Μαριούπολη και τότε θα κοιτάξουν προς τα βόρεια και θα προσπαθήσουν να οργανώσουν αυτή την ευρύτερη επιχείρηση περικύκλωσης» των ουκρανικών δυνάμεων στο Ντονμπάς, δήλωσε δυτικός αξιωματούχος.

Αν οι Ρώσοι καταφέρουν να καταλάβουν πόλεις, η καλύτερη ελπίδα των ουκρανικών δυνάμεων θα είναι να χρησιμοποιήσουν τεχνικές τύπου αντάρτικου για να εμποδίσουν μια στρατιωτική επιχείρηση να γίνει πολιτική πραγματικότητα. Αυτό σημαίνει απορρόφηση πόρων από την πρώτη γραμμή της ρωσικής οικονομίας, μια «πολύ δαπανηρή εξέλιξη», σχολίασε η Τζένιφερ Καφαρέλα, επικεφαλής του προσωπικού του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου με έδρα τις ΗΠΑ.

Χωρίς πολλές ελπίδες να κρατήσει πραγματικά την Ουκρανία, ο Πούτιν επιλέγει τη συστηματική καταστροφή, καθιστώντας το κόστος της ανοικοδόμησης της χώρας απαγορευτικά ακριβό. Η Ρωσία δεν κερδίζει ποτέ στην πραγματικότητα, αλλά η Ουκρανία χάνει τον πληθυσμό και την οικονομία της.

H πραγματικότητα: Το ΝΑΤΟ μένει έξω για να αποφύγει έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά ένας παρατεταμένος πόλεμος έχει παγκόσμιες συνέπειες. Οι Ουκρανοί πρόσφυγες που κατακλύζουν τη Δύση δεν θα μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Και δεν θα είναι οι μόνοι νεοαφιχθέντες: άνθρωποι από τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Κεντρική Ασία που απειλούνται από την κατάρρευση της ρωσικής οικονομίας και την παύση των εξαγωγών τροφίμων θα ανανεώσουν τη μετανάστευση ως ζήτημα – σφήνα στις Δυτικές δημοκρατίες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News