Κάποτε ήταν το φόβητρο των αυτοκινητοβιομηχανιών και οι διευθυντές των περιοδικών αυτοκινήτων πλήρωναν πανάκριβα τις φωτογραφίες τους. Μιλάμε για τους κατασκόπους φωτογράφους, που παραμόνευαν για να απαθανατίσουν μελλοντικά μοντέλα αυτοκινήτων σε πρωτότυπη μορφή και πολύ προτού βγουν στην παραγωγή. Σήμερα έχει μείνει μόνο μία ντουζίνα παπαράτσι των τεσσάρων τροχών σε όλον τον κόσμο, καθώς το επάγγελμα περνά κρίση.

Οι τελευταίοι κατάσκοποι αυτοκινήτων βγάζουν πλέον δύσκολα το ψωμί τους, σε αντίθεση με τις προηγούμενες δεκαετίες, όταν έκαναν οι εκδότες του Ειδικού Τύπου πλειοδοτικούς διαγωνισμούς για τις φωτογραφίες των συνήθως καμουφλαρισμένων πρωτότυπων μοντέλων. Το συγκεκριμένο υλικό αναβάθμιζε την εικόνα των εντύπων τους, κοσμούσε συχνά τα εξώφυλλά τους και ήταν ένα δυσεύρετο προϊόν κοπιαστικής δουλειάς.

Ο καλός κατάσκοπος έπρεπε να γνωρίζει σαν την παλάμη του χεριού του τα κατατόπια στις περιοχές, όπου συνήθιζαν να δοκιμάζουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες τα μοντέλα προπαραγωγής. Οφειλε επίσης να έχει μύτη λαγωνικού και ένα δίκτυο πληροφοριοδοτών, τους οποίους δεν απεκάλυπτε ποτέ, ενώ κουβαλούσε δεκαετίες εμπειρίας στη… φωτογραφική μηχανή του.

Ομως το σημαντικότερο προσόν του ήταν –και παραμένει- ένα: Η υπομονή! Οι παπαράτσι της αυτοκίνησης παραμονεύουν ατέλειωτες ώρες στα πιο απομακρυσμένα σημεία της υδρογείου με βροχές και χιόνια, νύχτα και ημέρα, ελπίζοντας να πιάσουν στα δίχτυα τους κάτι σημαντικό. Οπως συνέβη, για παράδειγμα, στο φωτογράφο που απαθανάτισε στις αρχές της δεκαετίας του 70 το πρώτο –καμουφλαρισμένο βεβαίως- VW Golf και έλαβε για το υλικό του 50.000 γερμανικά μάρκα.

Τέτοιες μεγάλες επιτυχίες σπανίζουν πλέον, με αποτέλεσμα να μαραζώνει ένα επάγγελμα που ταυτιζόταν με την περιπέτεια, ανέβαζε την αδρεναλίνη των πρωταγωνιστών του και αμειβόταν πλουσιοπάροχα. Οι λόγοι της παρακμής είναι πολλοί. Κατ΄ αρχάς οι ίδιες οι αυτοκινητοβιομηχανίες χρησιμοποιούν συνεχώς νέες περιοχές για τις δοκιμές τους, καμουφλάρουν καλύτερα τα μοντέλα τους και γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίσουν τους –ελάχιστους πλέον- αντιπάλους τους. Oι εταιρείες αυτοκινήτων δε θέλουν δημοσιότητα γύρω από τα μελλοντικά μοντέλα τους, γιατί έτσι καταβαραθρώνονται οι πωλήσεις των αυτοκινήτων τους που βρίσκονται στο τέλος του κύκλου παραγωγής τους και πρόκειται να αντικατασταθούν από νέα. Επίσης το κατασκοπευτικό υλικό θα μπορούσαν να το αξιοποιήσουν οι ανταγωνιστές τους, όπως συμβαίνει εξάλλου και με τα περισσότερα βιομηχανικά προϊόντα.

Με τα Smartphones μπορείς να φωτογραφίσεις οποιαδήποτε στιγμή ένα μοντέλο, που σου φαίνεται περίεργο και διαφορετικό, και μετά προσπαθείς να το πουλήσεις για να βγάλεις ένα χαρτζιλίκι

Γι’ αυτό και επιλέγουν συνεχώς νέες περιοχές στον πλανήτη για τις δοκιμές τους, αν και οι περισσότερες εξακολουθούν να γίνονται στη σουηδική κωμόπολη Αργιεπλογκ (Arjeplog) και στην έρημο της Αριζόνα και κατά προτίμηση στην Κοιλάδα του Θανάτου (Death Valley). Στο Αργιεπλογκ δοκιμάζεται η αντοχή των πρωτοτύπων σε ακραίες συνθήκες πολικού ψύχους και πάγου ενώ στην Αριζόνα ελέγχεται η αξιοπιστία τους σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, όπου για να φτιάξεις ομελέτα, σπας απλά τα αβγά πάνω σε καυτές πέτρες και βράχια.

Το μεγαλύτερο πλήγμα επέφεραν ωστόσο στους κατασκόπους αυτοκινήτων τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα και οι ψηφιακές τεχνολογίες. Με τα Smartphones μπορείς να φωτογραφίσεις οποιαδήποτε στιγμή ένα μοντέλο, που σου φαίνεται περίεργο και διαφορετικό, και μετά προσπαθείς να το πουλήσεις για να βγάλεις ένα χαρτζιλίκι.

Kάπως έτσι είχε ξεκινήσει την καριέρα της και η διασημότερη αμερικανίδα «κατάσκοπος» αυτοκινήτων, που θεωρείται κατά πολλούς γνώστες η καλύτερη στον κόσμο.

Η 56χρονη Μπρέντα Πρίντι παραμονεύει κυρίως στην Κοιλάδα του Θανάτου, στην οποία γνωρίζει πού βρίσκεται ακόμη και ο κάθε κροταλίας, καθώς είναι γέννημα θρέμμα της ευρύτερης περιοχής. Η Πρίντι ανακάλυψε το 1992 εμπρός από το σούπερ μάρκετ του χωριού της μερικά καμουφλαρισμένα οχήματα, έφερε γρήγορα από το σπίτι της την κάμερα, για να τραβήξει φωτογραφίες και να τις δείξει στον άντρα της, και τελικά το υλικό της κατέληξε εξώφυλλο στο περιοδικό Automobile έναντι αδράς αμοιβής. Χωρίς να το γνωρίζει, η Πίντι είχε απαθανατίσει τη νέα Ford Mustang δύο ολόκληρα χρόνια πριν το λανσάρισμά της στην αγορά! Από τότε μπήκε στο κλαμπ των κατασκόπων και, όπως δηλώνει με υπερηφάνεια, «δεν υπάρχει σχεδόν κανένα νέο αυτοκίνητο, που δεν πέρασε μπροστά από τον φακό μου».

Η χαριστική βολή για τα μοντέλα με τα αλλόκοτα καμουφλάζ δόθηκε από το ίδιο το κοινό, που έχει αλλάξει και δεν ικανοποιείται με πρωτότυπα αμαξώματα καλυμμένα με ριγέ και καρό αυτοκόλλητα. Αντίθετα θέλει να βλέπει κανονικά και χωρίς διακοσμητικά παραλλαγής τα μελλοντικά μοντέλα. Ετσι προέκυψε μια ιδιότυπη συμμαχία μεταξύ δημοσιογράφων αυτοκινήτου και βιομηχανικών σχεδιαστών. Οι δημοσιογράφοι συνεισφέρουν με σημαντικά στοιχεία του νέου μοντέλου, που προέρχονται είτε από επίσημα στοιχεία των εταιρειών είτε από πληροφοριοδότες, και οι σχεδιαστές τα μετατρέπουν σε ψηφιακά σκίτσα, που τα μπερδεύεις εύκολα με φωτογραφίες.

Η συγκεκριμένη συμμαχία πλεονεκτεί συντριπτικά απέναντι στους παραδοσιακούς κατασκόπους, καθώς χρησιμοποιεί υπερσύγχρονους υπολογιστές υψηλών δυνατοτήτων και με εξειδικευμένα προγράμματα, ενώ όλη η εργασία πραγματοποιείται σε στούντιο και γραφεία και όχι στον Αρκτικό Κύκλο ή σε κάποια έρημο.

Αυτό που μετράει όμως περισσότερο, είναι σίγουρα το αποτέλεσμα, όπου γίνεται αμέσως εμφανής η υπεροχή των νέων τεχνολογιών. Τα σκίτσα είναι τις περισσότερες φορές καταπληκτικά και –όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων- μοιάζουν πολύ στα μοντέλα παραγωγής, που λανσάρονται αργότερα. Πώς να αντέξει, λοιπόν, σε έναν τέτοιο ανταγωνισμό, ο έμπειρος κατάσκοπος που ξυλιάζει μήνες στα χιόνια και βράζει στην έρημο με αβέβαιη κατάληξη;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News