Αν οι Αμερικανοί ξεπερνούν συχνά πυκνά τα όρια του πουριτανισμού, οι Γάλλοι ήταν ανέκαθεν λιμπερτίνοι. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι αποκαλύψεις για σκάνδαλα σεξουαλικής παρενόχλησης ξεκίνησαν από τις ΗΠΑ, ούτε ότι αμερικανικό ήταν το δικαστήριο που καταδίκασε (και εξευτέλισε) τον Ντομινίκ Στρος Καν και μαζί του τη γαλλική (και γενικότερα την ευρωπαϊκή) κουλτούρα της ελευθεριότητας και της ανοχής, που έχει βαθιές ρίζες.
Στο πνεύμα, λοιπόν, του Μαρκήσιου ντε Σαντ και άλλων λιμπερτίνων του 18ου αιώνα, η παρισινή διανόηση έχει συγχωρήσει κατά καιρούς πολλά «κακά» παιδιά, ένα από τα οποία είναι και ο μακαρίτης από το 1991 Σερζ Γκενζμπούρ. Ο γάλλος τραγουδοποιός ήταν ένα είδος μεταπολεμικής εκδοχής του Σαρλ Μποντλέρ, «καταραμένου» ποιητή του 19ου αιώνα, του οποίου η ιδιοφυΐα ήταν πάνω από τις συμβάσεις και την καθημερινή ηθική.
Συχνά οι προθέσεις του -όταν έβαζε χέρι και πρόσβαλε γυναίκες που έπεφταν στον δρόμο του- ήταν αμφίβολες. Με τους στίχους του, εξάλλου, ο κακάσχημος Γάλλος με το υπναλέο βλέμμα υπαινισσόταν αιμομιξία και παιδεραστία. Και έγινε πηγή εθνικής υπερηφάνειας αφού ήταν ένας από τους λίγους τραγουδιστές της Γαλλίας που απέκτησε παγκόσμια φήμη με το «Je T’aime -Moi Non Plus», το hit με τους αισθησιακούς αναστεναγμούς που ερμήνευσε μαζί με την σύντροφό του επί 12 χρόνια, βρετανίδα ηθοποιό Τζέιν Μπίρκιν. (Δείτε το βίντεο στο τέλος του κειμένου)
Τα πράγματα όμως αλλάζουν. Σε συνέντευξή της στον γαλλογερμανικό ραδιοφωνικό σταθμό Arte Radio, μια από τις πιο γνωστές τραγουδίστριες της εποχής μας στη Γαλλία, η πορτογαλικής καταγωγής Lio (καλλιτεχνικό όνομα της Βάντα Μαρία Ριμπέιρο Φουρτάδο Ταβάρες ντε Βασκονσέλος) παρουσίασε μια διαφορετική οπτική του Γκενζμπούρ συγκρίνοντάς τον με τον Χάρβεϊ Γουάινσταϊν.
Η Lio σύγκρινε τον Σερζ Γκενζμπούρ με τον Χάρβεϊ Γουάινσταϊν
Η εικόνα που έχει σχηματίσει η Lio για τον διάσημο γάλλο τραγουδοποιό, γράφει από το Παρίσι ο Ανταμ Σέιτζ στους Times, απέχει πάρα πολύ από εκείνη του «un homme à femmes» («άνδρα των γυναικών»), όπως συνήθιζαν να χαρακτηρίζουν τον Γκενζμπούρ τα μέσα ενημέρωσης, χάρη στις αμέτρητες ερωτικές ιστορίες του με σταρ, μεταξύ άλλων και την Μπριζίτ Μπαρντό. «Ο Σερζ ήταν το πάθος μου κι εγώ η μούσα του», έχει πει η ηθοποιός σε συνέντευξή της στο Paris Match.
«Τα χάλασα με τον Γκενζμπούρ γιατί απλά ήταν ένας τύπος που παρενοχλούσε», δήλωσε η 58χρονη Lio σε συνέντευξή της στο Arte Radio. «Δεν ήταν cool με τα κορίτσια, ήταν με βεβαιότητα ο Γουάινσταϊν των τραγουδιών», είπε. Για να συμπληρώσει ότι «ο Γκενζμπούρ έχει γίνει ο αριστοκράτης της γαλλικής μουσικής, αλλά δεν θα του αποτίσω φόρο τιμής. Έχω βιώσει εγώ η ίδια τη συμπεριφορά του που ήταν κάτι παραπάνω από περίεργη και την πραγματική έλλειψη σεβασμού που έδειχνε στις νεαρές γυναίκες».
Η Lio δεν μπήκε σε περισσότερες λεπτομέρειες, αλλά τα σχόλιά της ώθησαν τους κριτικούς να επανεξετάσουν μερικά από τα διαβόητα επεισόδια, που αφορούσαν τον Γκενζμπούρ, ο οποίος πέθανε το 1991 σε ηλικία 62 ετών.
Το 1986, για παράδειγμα, συμμετείχε μαζί με τη Γουίτνεϊ Χιούστον σε μια γαλλική τηλεοπτική εκπομπή και ξαφνικά φώναξε: «Θέλω να την γ—ω»… Και ενώ η Χιούστον, σοκαρισμένη και θυμωμένη, έκλεισε το στόμα της με τα χέρια της, ο οικοδεσπότης της εκπομπής Μισέλ Ντρουκέρ, εμφανώς ταραγμένος, προσπάθησε να αποδώσει την έκρηξη του τραγουδιστή σε μέθη.
Όμως, δεν ήταν η πρώτη φορά, που ο Γκενζμπούρ κατάφερε να προκαλέσει αμηχανία στο πρόγραμμα του Ντουκέρ. Μερικά χρόνια νωρίτερα, ήταν καλεσμένος μαζί με την ηθοποιό Κατρίν Ντενέβ να τραγουδήσουν την επιτυχία του, του 1980, «Dieu est un fumeur de havanes» («Ο Θεός καπνίζει πούρα της Αβάνας»).
Ζωντανά στον αέρα, και προφανώς μεθυσμένος, άρχισε να χαϊδεύει την Ντενέβ, η οποία, σαφώς αναστατωμένη, αγωνιζόταν να τραβήξει τα χέρια του από πάνω της ενώ συνέχιζε να τραγουδά. Το επεισόδιο προκάλεσε θυμηδία στα μέσα ενημέρωσης και υποτιμήθηκε. Μάλιστα θεωρήθηκε ως ακόμη μια απόδειξη της «αγάπης» του Γκενζμπούρ για τις γυναίκες. Προκάλεσε επίσης εικασίες ότι είχε σχέση με την Ντενέβ, πράγμα που όμως η ηθοποιός αρνήθηκε αργότερα.
Οι γάλλοι σχολιαστές είχαν μια παρόμοια επιεική στάση απέναντί του όταν πρόσβαλε την Κατρίν Ρανζέ, μια άλλη γαλλίδα τραγουδίστρια, χορεύτρια και ηθοποιό, σε μια άλλη τηλεοπτική εκπομπή, το 1986. Η Ρανζέ εξηγούσε ότι είχε ξεκινήσει την καριέρα της ως ηθοποιός σε ταινίες πορνό όταν στράφηκε προς το μέρος της και είπε: «Είσαι πόρνη. Είσαι αηδιαστική»…
Η Ρανζέ δεν του χαρίστηκε: «Σταματήστε να μου δίνετε μαθήματα ηθικής. Είστε το στερεότυπο του αηδιαστικού άνδρα», του απάντησε αμέσως. Αλλά όταν την διέκοψε, λέγοντας: «Θα φας δύο γροθιές στο στόμα γρήγορες σαν αστραπή, σκύλα», ο οικοδεσπότης της εκπομπής και το κοινό γέλασαν. Και δεν δέχτηκε καν κριτική για την απειλή, που εκτόξευσε.
Νωρίτερα, τη δεκαετία του 1960, κέρδισε μεγάλο θαυμασμό με το τραγούδι του «Les sucettes» («Τα γλειφιτζούρια») που ερμήνευσε η τότε ακόμη έφηβη τραγουδίστρια της ποπ Φρανς Γκαλ. Το τραγούδι, όπως πολλά από όσα έγραψε ο Γκενζμπούρ, ήταν γεμάτο σεξουαλικά υπονοούμενα, που φαίνεται ότι τότε δεν είχαν περάσει από το αθώο μυαλό της Φρανς Γκαλ.
Αργότερα, η ποπ σταρ, που πέθανε το 2018, παραδέχτηκε ότι δεν είχε φανταστεί ποτέ ότι το τραγούδι αφορούσε κάτι άλλο από το να πιπιλίζει γλειφιτζούρια και ότι ο Γκενζμπούρ ήταν πολύ προσεκτικός και δεν της είχε πει τίποτα. Η Γκαλ δήλωσε ακόμη πως όταν συνειδητοποίησε ότι το τραγούδι ήταν γεμάτα διπλά νοήματα, ένιωσε ταπεινωμένη και αποκάλεσε τον τραγουδοποιό «χοντρό γουρούνι».
«Ηταν σαν βιασμός για εκείνη και ήταν θεμιτό», είπε η Lio συμπάσχοντας, «Η [μουσική] βιομηχανία γέλασε. Είναι απαράδεκτο».
Το 1984 ο Γκενζμπούρ έγραψε το «Lemon incest» (ένα τραγούδι με αναφορά στην αιμομειξία), το οποίο ερμήνευσε με την Σαρλότ, την κόρη που απέκτησε με την Τζέιν Μπίρκιν. Η Σαρλότ, ηθοποιός σήμερα, ήταν τότε 12 ετών. Οι προκλητικοί στίχοι και το βίντεο του τραγουδιού, που δείχνει πατέρα και κόρη ξαπλωμένους σε ένα διπλό κρεβάτι, προκάλεσαν αντιπαραθέσεις εκείνη την εποχή.
Αλλά και πάλι ο Γκενζμπούρ, ο οποίος έγραψε περισσότερα από 550 τραγούδια, τη γλύτωσε, αφού η γαλλική ελίτ τον αντιμετώπιζε πάντα με δέος χάρη στο ταλέντο του: «Εκείνη την εποχή απέφυγε τη δίωξη, αλλά 30 χρόνια αργότερα, οι πολλαπλές προκλήσεις του δεν θα γίνονταν αποδεκτές», έγραψε το περιοδικό Le Point μετά την καταγγελία της Lio.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News