Κάθε καθεστώς που θέλει να δείξει ότι διαθέτει τους πόρους και το σθένος να είναι μια κάποια δύναμη χτίζει στάδια για να αποδείξει την ισχύ του – διότι η καλή ημέρα φαίνεται από το πρωί και η ανάπτυξη από την μπάλα. Από αυτόν τον εξουσιαστικό κανόνα δεν θα μπορούσε να παρεκκλίνει η αγχωμένα φιλόδοξη ηγεσία της Κίνας. Ετσι έβαλε στόχο να κατασκευάσει το γήπεδο ποδοσφαίρου «Ανθος του λωτού», το οποίο συγχρόνως θα αποτελούσε και τον κολοφώνα της κατασκευαστικής δεινότητας της υπό πτώχευση σήμερα εταιρείας Evergrande. Δεν έχει σημασία ότι η Κίνα από τόπι ξέρει όσα και οι βραζιλιάνοι μπαλαδόροι από μαοϊσμό. Το γήπεδο θα ήταν έτοιμο τον καινούργιο χρόνο και θα έκανε μπαμ, αν δεν το προλάβαινε το ηχηρότερο σκάσιμο της φούσκας της γιγάντιας κατασκευαστικής. Εκεί θα έπαιζε ποδόσφαιρο η αγορασμένη από την Evergrande ομάδα, η… θρυλική Γκουανγκτζού.

Ο Fitch τη χρεοκόπησε

Την περασμένη εβδομάδα ο οίκος αξιολόγησης Fitch όρμησε κεφάτος στο τερέν και άδραξε τη νίκη από τα αποδυτήρια: καθώς οι πιστωτές της Evergrande σέρνονταν στον αγωνιστικό χώρο έχοντας τεράστιο βάρος στα πόδια τους, αφού φόραγαν ένα ασήκωτο «φέσι» αξίας 83 εκατ. δολαρίων από ομόλογα, ο Fitch χαρακτήρισε την κινεζική εταιρεία χρεοκοπημένη και το ματς σχόλασε στο άψε σβήσε. Η Evergrande έχει συνολικό χρέος 300 δισ. δολαρίων, με εφετινές ειλημμένες υποχρεώσεις αποπληρωμής ύψους 366 εκατ. δολαρίων. (Και για να αντιληφθούμε τα μεγέθη: τα χρέη της κινεζικής κατασκευαστικής πλησιάζουν το δημόσιο χρέος της Ελλάδας, το οποίο υπολογίζεται περί τα 350 δισ.). Η εταιρεία απελπισμένα μάχεται να επιβιώσει, μάλιστα το αφεντικό της, ο Χούι Κα Γιάν, πουλάει τις μετοχές του. Ωστόσο οι ομολογιούχοι δεν είναι τα μοναδικά θύματα της Evergrande. Τουλάχιστον ενάμιση εκατομμύριο Κινέζοι έχουν προπληρώσει κατοικίες οι οποίες είτε δεν κατασκευάστηκαν ποτέ είτε είναι ημιτελείς.

Τα χρέη της κινεζικής κατασκευαστικής πλησιάζουν το δημόσιο χρέος της Ελλάδας

Οι λονδρέζικοι Times έγραψαν ότι το πρόβλημα της Evergrande δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο διά της υφέσεως στην κτηματαγορά. Είναι δομικό πολιτειακό πρόβλημα, αφορά τη σύγκρουση καπιταλισμού και κομμουνισμού στο «είναι» του κινεζικού καθεστώτος. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πιστεύει στον κομμουνισμό, γνωμάτευσαν οι Βρετανοί, και έχει αλλεργία στις καπιταλιστικές φούσκες. Πλέον προτιμά επενδύσεις στην «πραγματική οικονομία», τουτέστιν στην παραγωγική, και μάλιστα σε τομείς αιχμής. Το πλαίσιο αυτό αφορά τον υπόλοιπο κόσμο κατά τούτο: η εξαιτίας της Evergrande κρίση στα κινεζικά χρηματιστήρια ενδέχεται να επηρεάσει ακόμη και συνταξιοδοτικά ταμεία δυτικών χωρών. Η δε λύση του πολιτικού προβλήματος της Κίνας (η όποια λύση) είναι αυτή που θα διαμορφώσει και τους πολιτικοϊδεολογικούς συσχετισμούς στον κόσμο τα επόμενα χρόνια.

Από τ’ αλώνια στα σαλόνια

Ο εκπεσών Κροίσος της Evergrande γεννήθηκε στην κινεζική ενδοχώρα από πολύ φτωχή οικογένεια και μεγάλωσε χωρίς μάνα, τρεφόμενος με γλυκοπατάτες και ψωμί – για τέτοια φτώχεια μιλάμε. Το μεσοδιάστημα μέχρι την εποχή που ξόδευε 100.000 δολάρια για ένα μπουκάλι κρασί στο Παρίσι (όπου ταξίδευε με ιδιωτικό τζετ) κύλησε με τεχνικές σπουδές και εκμετάλλευση των περιθωρίων που άφηνε η οικονομική πολιτική του Ντενγκ Σιάο-πινγκ, του καταδιωχθέντος από τον Μάο πολιτικού που όμως κατάφερε να αλλάξει την πορεία της Κίνας. Ο Χούι μπορεί κάποτε να μην αγόρασε στην Κυανή Ακτή ένα γιοτ 100 εκατ. δολαρίων που είχε λιμπιστεί, ωστόσο κατάφερε να γίνει ο πλουσιότερος άνθρωπος της Κίνας μέχρι το 2017. Την επιτυχία τους την είχε αποδώσει και στο κόμμα, λέγοντας ότι το κόμμα δίνει και το κόμμα παίρνει….

Ανακατεύθυνση των πόρων 

Η στροφή του κινεζικού καθεστώτος στην παραγωγή και όχι στις υπηρεσίες –στροφή που σηματοδοτήθηκε από εν ψυχρώ αποκαθηλώσεις ή «συμμαζέματα» κορυφαίων μπίζνεσμαν της χώρας όπως είναι οι Τζακ Μα, Γουάνγκ Ξινγκ, Ζανγκ Γιμίνγκ, Ρίτσαρντ Λιού, κ.ά. – δείχνει ότι η ηγεσία του Πεκίνου θέλει να περιορίσει τις δραματικές ανισότητες στην κοινωνία, όπως και την ακρίβεια στην αστική διαβίωση, στο πλαίσιο της πολιτικής του Σι περί «κοινής ευημερίας». Κομβικό σημείο είναι η απόφαση να χαλιναγωγηθεί η διόγκωση στην κτηματαγορά ώστε να καταστεί η κινεζική κοινωνία περισσότερο ισότιμη. Βέβαια, σε επίπεδο αυστηρώς οικονομικό, η ανησυχία της νομενκλατούρας αφορά το δημόσιο χρέος της Κίνας. Και σε γεωπολιτικό, την εξάρτηση από τις εισαγωγές προϊόντων υψηλής τεχνολογίας – κατάσταση η οποία μπορεί να αποβεί επικίνδυνη ακόμη και για την εθνική ασφάλεια της Κίνας εφ’ όσον παροξυνθούν οι αντιθέσεις με τις ΗΠΑ. Ετσι, η έμφαση που δίνεται στην εθνική ασφάλεια σημαίνει ανακατεύθυνση και των πόρων από την ιδιοκτησία (αγορά ακινήτου) στην τεχνολογία: η πολιτική εντολή που έχει δοθεί κεντρικά στις τράπεζες είναι να ευνοούν τη μεταποίηση έναντι των στεγαστικών δανείων, και η άμεση συνέπεια ήταν η μείωση των (προ)πωλήσεων διαμερισμάτων.

65 εκατομμύρια άδεια σπίτια

Η συμπίεση του τομέα των ακινήτων ευνοεί την επίτευξη των στόχων του Σι, όμως εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους, ισχυρίζονται οι Times, επειδή η ιδιοκτησία είναι αυτή που συνετέλεσε στην άνοδο της Κίνας. Τα στελέχη των δήμων είχαν λάβει κίνητρα να πουλήσουν γη για ανοικοδόμηση, μα το αποτέλεσμα είναι να έχει γεμίσει η Κίνα από «πόλεις-φαντάσματα» χωρίς κατοίκους (τεράστιες κατασκευές πολυκατοικιών στις οποίες δεν μένει κανείς). Σήμερα υπάρχουν 65 εκατομμύρια κενά ακίνητα. Ο τομέας των ακινήτων αντιπροσωπεύει το 29% της εθνικής οικονομίας και βαρύνεται με χρέος 5 τρισ. δολάρια – ένα αστρονομικό νούμερο. Και η Evergrande δεν είναι η μοναδική εταιρεία υπό πτώχευση, αφού κινδυνεύουν άλλες δέκα εταιρείες του κλάδου. Συνεπώς είναι εύλογες οι ανησυχίες και για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Το σχέδιο της κινεζικής κυβέρνησης, κατέληξαν οι Βρετανοί, μοιάζει να είναι η ελεγχόμενη κατάρρευση της Evergrande – και, πάντως, όχι απότομα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News