Αν τελικά το εμβόλιο των Pfizer και BioNTech πάρει έγκριση κυκλοφορίας, είναι βέβαιο ότι θα είναι σωτήριο. Και μπορεί το δύσκολο μέρος της ανακάλυψής του να αποτελεί παρελθόν, όμως από τη στιγμή που λάβει το πράσινο φως από τις ρυθμιστικές αρχές για την κυκλοφορία του, αναμένεται να δημιουργηθούν αρκετά πρακτικά προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν μέχρι να φτάσει στο μπράτσο μας.

Η επιτυχία του, όπως υπογραμμίζουν οι New York Times (ΝΥΤ), θα εξαρτηθεί από ένα δίκτυο που θα στηθεί δίχως καμία προηγούμενη εμπειρία μεταξύ κυβερνήσεων, εταιρειών και εργαζομένων στην Υγεία.

«Είμαι πολύ σίγουρη. Ζω και αναπνέω από αυτό», λέει η Τάνια Αλκομ, στέλεχος της Pfizer και υπεύθυνη για την αλυσίδα εφοδιασμού για το εμβόλιο. «Εχουμε ήδη αναπτύξει μία διαδικασία, μέσα από την οποία δεν πρόκειται να σπαταλήσουμε ούτε ένα πολύτιμο φιαλίδιο με το εμβόλιο του κορονοϊού», τονίζει στους NYT.

Ωστόσο, η Pfizer, όπως και άλλοι κατασκευαστές φαρμάκων και εμβολίων, δεν ελέγχουν πλήρως τη διαδικασία μεταφοράς και συντήρησης, καθώς δεν είναι ευθύνη τους το τι θα γίνει από την παράδοση και μετά.

Η προσπάθεια είναι συνολική και εμπλέκονται δίκτυα μεταφορικών εταιρειών, δημόσιες υπηρεσίες, ειδικές εγκαταστάσεις συντήρησης που πρέπει να δημιουργηθούν και φυσικά οι εργαζόμενοι του τομέα της υγείας που θα πρέπει να εφαρμόσουν για ακόμη μία φορά με μεγάλη ακρίβεια τις οδηγίες που θα τους δοθούν.

Πριν ξεκινήσει η αποστολή του εμβολίου σε κάθε χώρα, η κυβέρνηση της θα πρέπει να έχει προετοιμάσει τους χώρους όπου θα γίνουν οι εμβολιασμοί ανά την επικράτεια.  Επίσης, να έχει προμηθευτεί ειδικά ψυγεία που θα συντηρούν το εμβόλιο στους μείον 70 βαθμούς Κελσίου αλλά και  ειδικά συστήματα ελέγχου και ειδοποίησης σε περίπτωση που η θερμοκρασία αυξηθεί ή μειωθεί μέσα στο ψυγείο.

Το σύστημα αυτό, σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, θα πρέπει να εφαρμοστεί σε διαφορετικές περιφέρειες και το κόστος είναι ιδιαίτερα υψηλό.

Το καλό είναι ότι το εμβόλιο μπορεί να παραμείνει έως και πέντε μέρες ημέρες και σε θερμοκρασίες απλού ψυγείου μεταξύ 2 και 8 βαθμών Κελσίου, σύμφωνα πάντα με όσα έχει ανακοινώσει η Pfizer.

Κάτι που σημαίνει ότι το σύστημα μπορεί να στηθεί πολύ πιο εύκολα στα κέντρα μεγάλων περιφερειών και τα φιαλίδια να μεταφέρονται, καθώς η μετακίνηση του πληθυσμού θα είναι δύσκολη, αφού και τότε θα ισχύουν περιοριστικά μέτρα λόγω της έξαρσης.

Οι προετοιμασίες στην Ελλάδα

Tις τελευταίες ημέρες οι διοικητές και υποδιοικητές των Υγειονομικών Περιφερειών (ΥΠΕ), έχουν αποστείλει λίστα με όλα τα Κέντρα Υγείας και τις Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) που πληρούν τις προϋποθέσεις και τα πληθυσμιακά κριτήρια, καθώς τους ζητήθηκε από το υπουργείο Υγείας να ορίσουν ανά περιοχή και κατοίκους, συγκεκριμένες Μονάδες Υγείας που θα πρέπει να εμπλακούν στους εμβολιασμούς.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο του υπουργείου Υγείας προβλέπει ότι οι εμβολιασμοί θα πραγματοποιούνται σε Κέντρα Υγείας και ΤΟΜΥ και όχι στα νοσοκομεία.

Προφανώς, όμως, εντός του νοσοκομείου θα εμβολιαστούν οι υγειονομικοί, οι οποίοι ενδέχεται να είναι και η πρώτη ομάδα που θα έχει δικαίωμα να λάβει το εμβόλιο.

Οι πολίτες θα μεταβαίνουν στην πιο κοντινή Μονάδα Υγείας με βάση τις προτεραιότητες που έχουν τεθεί (κατά πάσα πιθανότητα πρώτα οι υγειονομικοί και οι ευπαθείς ομάδες).

Το εμβόλιο θα γίνεται κυρίως από νοσηλευτές αλλά και από επισκέπτες υγείας, πάντα με την επίβλεψη ενός γιατρού που έχει οριστεί ως υπεύθυνος. Ηδη κάθε Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ) έχει καταγράψει το προσωπικό που διαθέτει, ώστε εάν χρειασθεί επιπλέον άτομα να τα αιτηθεί.

Στα Κέντρα Υγείας και τις ΤΟΜΥ που δεν διαθέτουν επαρκή αριθμό επισκεπτών υγείας, οι ανάγκες θα καλύπτονται με επιπλέον νοσηλευτικό προσωπικό.

Το ωράριο που αναμένεται να οριστεί για την εφαρμογή των εμβολίων αναμένεται να είναι από τις 8:00 το πρωί έως τις 8:00 το βράδυ, ώστε να υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος για να τηρούνται οι αποστάσεις ασφαλείας.

Οι εμβολιασμοί θα διεξάγονται σε δύο βάρδιες προσωπικού, ενώ σε κάθε Μονάδα θα μπορεί να εμβολιάζεται συγκεκριμένος αριθμός ατόμων που θα φτάνει τους 42 πολίτες ανά βάρδια και μετά από ραντεβού, ώστε να μην προκληθεί συνωστισμός.

Προτεραιότητα

Και οι 27 χώρες-μέλη της ΕΕ θα έχουν ταυτόχρονη πρόσβαση στις πρώτες παραδόσεις, με τη διανομή να γίνεται με τη βάση τον πληθυσμό της κάθε χώρας που έχει ανάγκη από εμβόλιο, δηλαδή υγειονομικούς υπαλλήλους, ηλικιωμένους και άτομα με χρόνια νοσήματα.

Εντός των επόμενων εβδομάδων οι ειδικοί αναμένεται να εξειδικεύσουν τις προτάσεις τους, αλλά και οι χώρες να ενημερώσουν την ΕΕ, ώστε να εξασφαλίσουν την επάρκεια.

Το σχέδιο της Pfizer

H ανακάλυψη του εμβολίου ήταν το πρώτο ορόσημο. Ωστόσο, επιστήμονες εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους για το εγχείρημα και για το πώς μπορεί να ολοκληρωθεί με επιτυχία, καθώς ακόμη και σε φυσιολογικές κοινωνικές συνθήκες, οι εκστρατείες μαζικού εμβολιασμού είναι πολυσύνθετες και χρειάζεται η κινητοποίηση ενός τεράστιου δικτύου προμηθευτών, μεταφορέων και μεσαζόντων.

Τις επόμενες εβδομάδες, εάν η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του εμβολίου της Pfizer επιβεβαιωθεί, είναι πιθανή η αίτηση προς την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ για επείγουσα άδεια χορήγησης.

Σε αυτή την περίπτωση, οι περιορισμένες δόσεις θα δοθούν σε μεγάλα νοσοκομεία ή ειδικές δομές υγείας και θα χορηγηθούν σε εργαζόμενους στην υγεία και άλλες ευπαθείς ομάδες.

Αλλά οι λεπτομέρειες για το πώς θα διεξαχθεί η διαδικασία δεν είναι ακόμη ξεκάθαρες, γράφουν οι NYT. Στις ΗΠΑ, η Pfizer δεν γνωρίζει ακόμη πώς η κυβέρνηση θέλει να γίνει η διανομή του εμβολίου στις πολιτείες.

Το αμέσως επόμενο ερώτημα αφορά τη σειρά του εμβολιασμού στον πληθυσμό, μια απάντηση που πρέπει να δώσουν οι κυβερνήσεις.

Από το εργοστάσιο ως το μπράτσο μας

Το εμβόλιο παρασκευάζεται σε δύο πλευρές του Ατλαντικού, σε εγκαταστάσεις στο Βέλγιο, αλλά και στις ΗΠΑ, στο Καλαμαζού του Μίσιγκαν.

Στις ΗΠΑ τα εμβόλια μεταφέρονται σε φιαλίδια, με κάθε φιαλίδιο να περιλαμβάνει πέντε δόσεις.

Τα φιαλίδια μπαίνουν σε δίσκους (195 φιαλίδια ανά δίσκο), που μεταφέρονται σε ειδικά σχεδιασμένα κουτιά, με τις κατάλληλες θερμοκρασίες (έως και πέντε δίσκους ανά κουτί).

Η Pfizer σχεδιάζει να έχει περίπου 100.000 τέτοια ψυγεία μέχρι το τέλος του μήνα και να υπερδιπλασιάσει το σύνολο μέχρι τον Μάρτιο.

Τα κουτιά έχουν τη δυνατότητα νέας χρήσης και το καθένα έχει αποθηκευτικό χώρο από 1.000 έως 5.000 δόσεις. Είναι γεμισμένα με ξηρό πάγο ώστε να συντηρείται στη θερμοκρασία των μείον 70 βαθμών Κελσίου και είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες GPS.

Παρακολουθώντας τις θέσεις και τις θερμοκρασίες, τα ψυγεία θα μπορέσουν να μεταφερθούν σε νοσοκομεία και κλινικές, με τις εταιρείες FedEx και UPS.

Εκπρόσωποι των δύο εταιρειών δήλωσαν ότι σχεδιάζουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διανομή εμβολίων και είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν τη διαδικασία.

Οταν τα ψυγεία της Pfizer φτάσουν στον προορισμό τους, τα νοσοκομεία και τα φαρμακεία έχουν κάποιες επιλογές για το πώς θα αποθηκεύσουν το εμβόλιο.

Η ευκολότερη είναι να χρησιμοποιήσουν ειδικούς καταψύκτες. Ωστόσο, αυτοί οι καταψύκτες είναι σπάνιοι και επιπλέον δεν χωρούν την ποσότητα των εμβολίων, ακόμη και αν σε κάποια νοσοκομεία υπάρχουν. Διαφορετικά, οι δίσκοι μπορούν να συντηρηθούν σε συμβατικά ψυγεία, αλλά μόνο μέχρι και πέντε ημέρες.

Επίσης, τα φιαλίδια μπορούν να συντηρηθούν στο ψυγείο για διάστημα έως και 15 ημερών, αρκεί να αναπληρώνεται ο ξηρός πάγος και να μην ανοίγονται για πάνω από δύο φορές την ημέρα.

Αυτόν τον χρόνο, η Pfizer αναμένει να παρασκευάσει 50 εκατομμύρια δόσεις. Οι μισές από αυτές μάλλον θα δοθούν στις ΗΠΑ. Από τη στιγμή που για κάθε άτομο χρειάζονται δύο δόσεις, περίπου 12,5 εκατομμύρια Αμερικανοί μπορούν να εμβολιαστούν. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι θα πρέπει να ληφθούν πολύ σκληρές και δύσκολες αποφάσεις για το ποιος θα εμβολιαστεί, αφού οι δόσεις θεωρούνται λίγες.

Μια άλλη πρόκληση αφορά τη διανομή του εμβολίου σε αγροτικές περιοχές, όπου ενδέχεται να μην είναι αρκετά γρήγορη με αποτέλεσμα να καταστραφεί το εμβόλιο. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν πληροφορίες για το πώς θα διεξαχθεί η διαδικασία.

Και, βέβαια, παράγοντες της βιομηχανίας εξετάζουν το ενδεχόμενο άρνησης πολιτών να λάβουν το εμβόλιο, τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε όλον τον κόσμο.

Πάντως, εάν και εφόσον το εμβόλιο εγκριθεί, όλα αυτά δείχνουν δευτερεύοντα αφού, όπως δηλώνουν στελέχη της αγοράς στους NYT, «τα της διανομής δεν θεωρούνται ανυπέρβλητα προβλήματα».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News