Αν υπάρχουν κάποιες εταιρείες που έχουν τη δυνατότητα να φαντάζονται την εργασία του μέλλοντος αποκλειστικά σαν «εξ αποστάσεως», αυτές σίγουρα βρίσκονται στη Σίλικον Βάλεϊ. Επειδή η Big Tech είναι ο ιδανικός χώρος για τη καλλιέργεια αυτής της «πρωτοποριακής ιδέας», πιθανώς και για την ολοκληρωτική εφαρμογή της.

Η πανδημία του κορονοϊού, η οποία άδειασε τα επαγγελματικά γραφεία παντού στον κόσμο, έχει ήδη διδάξει σε όλους τους επιχειρηματίες ότι το ζήτημα συνδέεται με την παραγωγικότητα. Αν αυτή πέφτει, δεν έχει κανένα νόημα η υλοποίηση του πρότζεκτ «εργασία εξ αποστάσεως» (εκτός και αν το ζήτημα είναι ακριβώς η επίτευξη μείωσης της παραγωγής).

Ξεπερνώντας αυτό το σημείο και λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι επιδιώκουμε την ίδια ή και μεγαλύτερη παραγωγικότητα, τότε εύκολα γίνονται αντιληπτά τα εξής απλά: ότι απαραίτητα πράγματα είναι τόσο ο τεχνολογικός εξοπλισμός που θα διεκπεραιώσει το έργο όσο και η κατάκτηση νέας κουλτούρας εργασίας, καινούργιας νοοτροπίας γενικώς, από τους εργαζομένους.

Τις τελευταίες ημέρες και για το θέμα αυτό, από την πατρίδα της τεχνολογίας αιχμής εκπέμπονται ποικίλα μηνύματα. Οι εταιρείες-κολοσσοί της Big Tech σκέφτονται πώς θα περάσουν στο στάδιο της χαλάρωσης έπειτα από τον πανδημικό συναγερμό, πώς θα αξιοποιήσουν αύριο τη χθεσινή εμπειρία της «εργασιακής καραντίνας».

Ζάκερμπεργκ: Οι «έξυπνοι» από το σπίτι

Σε ό,τι αφορά το Facebook, τα πράγματα μάλλον έχουν ξεκαθαρίσει: εκεί έγινε και θα παραμείνει «ευέλικτος» ο εργοδότης, έτσι οι εργαζόμενοί του θα δύνανται να εργάζονται και εκείνοι «ευέλικτα» και «έξυπνα» εφ’ όσον το επιθυμούν. Ο ίδιος ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ, CEO και ιδρυτής της εταιρείας, ανακοίνωσε ότι επεκτείνεται το μέτρο που μέχρι τώρα αφορούσε μόνο ορισμένους κλάδους υπαλλήλων του. Από αυτούς ζητάει μόνο να συμπληρώσουν τη σχετική αίτηση.

Η «έξυπνη» εργασία δεν θα αποκλείει κανέναν τους, σε όλα τα επίπεδα και σε οποιοδήποτε πόστο, και θα ισχύει επ’ αόριστον. Ωστόσο το μέτρο είναι προαιρετικό. Εγραψε ο Ζάκερμπεργκ: «Η εξ αποστάσεως εργασία μού έδωσε την ευκαιρία να σκεφτώ, με βοήθησε να είμαι περισσότερο καιρό με την οικογένειά μου, γεγονός που με έκανε πιο ευτυχισμένο και πιο παραγωγικό». Πιθανολογεί ότι το ίδιο συνέβη και με τους εργαζομένους του.

Ωστόσο, η πρόοδος των εμβολιαστικών προγραμμάτων και η μείωση του αριθμού των κρουσμάτων ώθησε πολλές εταιρείες στην απόφαση να σαλπίσουν κάλεσμα γενικής επιστροφής στα γραφεία, δηλαδή να επαναφέρουν διευθυντές και υπαλλήλους στην εργασία με φυσική παρουσία.

Το ίδιο το Facebook ανακοίνωσε ότι πιθανότατα θα ανοίξει και πάλι τα περισσότερα γραφεία του -αν όχι και όλα- στις ΗΠΑ το φθινόπωρο, και ότι οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν στο γραφείο τουλάχιστον το 50% του ωραρίου τους, ενώ όσοι θέλουν να συνεχίσουν να εργάζονται αποκλειστικά από το σπίτι πρέπει να το ζητήσουν από την επιχείρηση.

Θετική η Google, όχι όμως και η Amazon

Αλλες εταιρείες ακολουθούν κάπως διαφορετικούς δρόμους. Το Twitter έδωσε πέρυσι στους υπαλλήλους του την επιλογή να εργάζονται από το σπίτι τους και «για πάντα». Η προσφορά της Spotify, πάλι, είναι η εξής: οι 6.500 εργαζόμενοι σε αυτήν την πλατφόρμα μπορούν να εργάζονται απ’ όπου επιθυμούν, διατηρώντας μισθούς Σαν Φρανσίσκο ή Νέας Υόρκης, ενώ η εταιρεία αναλαμβάνει τα έξοδα της υποδομής.

Οι εταιρείες Google και Microsoft προαναγγέλλουν την υιοθέτηση «υβριδικών» ή «ευέλικτων» συστημάτων εργασίας, αλλά δηλώνουν παράλληλα ότι απαιτείται ακόμη δουλειά ώστε να αποδώσουν έργο οι νέες τεχνικές απασχόλησης. Η δεύτερη μιλάει μεν για το «πρότυπο» της «εξ αποστάσεως» εργασίας, αλλά  αναφέρεται σε «μέρος του εργασιακού χρόνου, λιγότερο από το 50%».

Η Alphabet σκοπεύει να επαναφέρει ένα μέρος του προσωπικού της σταδιακώς, ξεκινώντας από το φθινόπωρο, έχοντας πρώτα εξασφαλίσει μεγαλύτερους χώρους σε καινούργιες εγκαταστάσεις.

Μάλλον στον αντίποδα κινείται η Amazon. Η ατζέντα μας, λέει η εταιρεία, είναι να επιστρέψουμε σε μία κουλτούρα εργασίας που εστιάζει στο γραφείο, αφού πιστεύουμε ότι το γραφείο μάς επιτρέπει την καλύτερη και την αποτελεσματικότερη συνεργασία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News