Δίλημμα πλουσίων: πόσα να αφήσουν στα παιδιά τους
Δίλημμα πλουσίων: πόσα να αφήσουν στα παιδιά τους
Μια από τις όχι και τόσο σημαντικές διαπιστώσεις των τελευταίων 50 χρόνων λέει ότι ο κληρονομούμενος πλούτος δεν ωφελεί πάντα. Είναι μάλλον κάτι σαν φάρμακο. Αν δώσεις σε κάποιον πάρα πολύ, έχει τις συνέπειες της υπερδοσολογίας: σκοτώνεις τον ασθενή (σε αυτή την περίπτωση το παιδί), που ήθελες να προστατέψεις.
Ενας από τους καλύτερους βρετανούς μυθιστοριογράφους της νέας γενιάς, ο Εντουαρντ Στ Ομπιν μιλά για την ανακούφιση που του προκάλεσε η αποκλήρωσή του από «τη μυστική ντροπή τού να είσαι πλούσιος». «Η διάβρωση του κεφαλαίου ήταν ένας άλλος τρόπος … για να ελαφρύνει το βάρος μιας μεγάλης περιουσίας που δε του άξιζε», γράφει στο «Bad News», στο δεύτερο από τα ημιαυτογραφικά μυθιστορήματά του με κεντρικό ήρωα τον Πάτρικ Μέλροουζ. Παράλληλα ο Μέλροουζ -το λογοτεχνικό alter ego του συγγραφέα- τρέφει τη «φαντασίωση ότι όταν μείνει άφραγκος θα ανακαλύψει κάποιον φλογερό σκοπό γεννημένο από την ανάγκη του να κερδίσει χρήματα». (Στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη το έβδομο βιβλίο του με τίτλο «Μητρικό γάλα», υποψήφιο στην τελική εξάδα για το βραβείο Μπούκερ 2006)
Από τον Ομπιν εμπνεύστηκε ο Ντάνιελ Κρεγκ όταν είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι δεν σκοπεύει να αφήσει στα παιδιά του την περιουσία του γιατί «η κληρονομιά είναι απαίσιο πράγμα»… Το Forbes υπολογίζει την αξία του πλούτου στα 130 εκατ. δολάρια συν άλλα 25 εκατ. δολάρια που του απέφερε η τελευταία του ταινία «No Time To Die».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η τελευταία ταινία του Ντάνιελ Κρεγκ «No Time To Die» του απέφερε 25 εκατ. δολάρια
Αυτό, όμως, δεν αφορά μόνο τον γιο του αξιωματικού του εμπορικού Ναυτικού από το Γουίραλ (κοντά στο Λίβερπουλ), ο οποίος κατάφερε να γίνει επιτυχημένος σταρ του κινηματογράφου και τώρα σκοπεύει να ξοδέψει ο ίδιος τα χρήματα που κέρδισε, ή να τα χαρίσει σε άλλους, πάντως όχι στις κόρες του.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που δεν έχει προηγούμενο σε τέτοια κλίμακα, γράφει η Ελεν Ράμπελοου, στους βρετανικούς The Times. Είναι κάτι που θα συμβεί σε περισσότερους ανθρώπους από ποτέ στη σύγχρονη ιστορία, μέσω του νέου χρήματος των γονέων της γενιάς των μπέιμπι μπούμερ (όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1946-1964).
Αρχίζει τώρα μια διαδικασία, που ονομάστηκε από τους οικονομολόγους «η μεγάλη μεταφορά πλούτου» και η οποία θα διαρκέσει μέχρι τα μέσα αυτού του αιώνα. Τα νούμερα είναι ιλιγγιώδη. Η Wealth-X, αμερικανική εταιρεία ανάλυσης δεδομένων, εκτίμησε ότι την επόμενη δεκαετία περιουσιακά στοιχεία αξίας 15 τρισ. δολαρίων -και είναι ένα συντηρητικό νούμερο- θα περάσουν στις επόμενες γενιές, από τους μπούμερ που θα πεθάνουν: στα παιδιά τους, τώρα 40άρηδες και 50άρηδες, και σε μικρότερο βαθμό, 20άρηδες και 30άρηδες μιλένιαλ.
Νωρίτερα φέτος, εξάλλου, μια έκθεση της Brooks Macdonald, εταιρείας χρηματοοικονομικής διαχείρισης, υπολόγισε ότι μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο θα κληροδοτηθούν 327 δισ. λίρες σε νεότερους ανθρώπους τα επόμενα δέκα χρόνια.
Ο Ντάνιελ Κρεγκ λοιπόν μπορεί να είναι σπάνια περίπτωση σε σχέση με τον πλούτο που συγκέντρωσε, αλλά δεν είναι σπάνιες οι επιλογές του.
Οι μπούμερ έχουν αποκτήσει τα πλούτη τους, κάποιοι γιατί γεννήθηκαν σε ευκατάστατες οικογένειες, και άλλοι χάρη στον οικονομικό φιλελευθερισμό, την παγκοσμιοποίηση και την αύξηση των τιμών των ακινήτων και των μετοχών. Με αυτόν τον τρόπο αποτελούν μια πιο σεμνή σύγχρονη μορφή των αριστοκρατών του Μεσαίωνα, που άρπαξαν εκτάσεις γης ή των αποικιοκρατών και των βιομηχάνων του 19ου αιώνα. Ωστόσο, το πλεονέκτημά τους, γράφει η Ράμπελοου, είναι ότι –αν το θέλουν- μπορούν να διδαχθούν από τα θύματα εκείνων που συσσώρευαν υπέρογκα πλούτη στο παρελθόν, βοηθούμενοι στην αύξηση της αυτοσυνείδησης και την αποφυγή της υπερβολής από το παράδειγμα του αμερικανού επιχειρηματία Μπιλ Γκέιτς, που έγινε φιλάνθρωπος, και του μέντορά του, μεγαλοεπενδυτή Γουόρεν Μπάφετ.
Ο Ντάνιελ Κρεγκ είναι ο πιο πρόσφατος οπαδός της μόδας των υπερπλουσίων, που κάνουν δημόσιες δηλώσεις ενάρετης… αποκλήρωσης των απογόνων τους, πράγμα που βέβαια μοιάζει με πρόοδο σε σχέση με τις δηλώσεις του αμερικανού επιχειρηματία και φιλάνθρωπου Γουίλιαμ Βάντερμπιλντ, ο οποίος τον 19ο αιώνα καταράστηκε την τεράστια κληρονομιά που του άφησε ο πατέρας του. «Δεν μου άφησε τίποτα να ελπίζω», έγραψε, «Κληρονομούμενος πλούτος… είναι τόσο βέβαιος θάνατος της φιλοδοξίας όσο και η κοκαΐνη της ηθικής». Ωστοσο, κατάφερε να διπλασιάσει την τεράστια περιουσία του πατέρα του Κορνέλιους Βάντερμπιλντ, ο οποίος είχε γίνει πλούσιος από τους σιδηροδρόμους.
Ο Κρεγκ είναι πολύ προσεκτικός όταν μιλάει. Τι σημαίνει όμως όταν λέει ότι δεν θα αφήσει στα παιδιά του «μεγάλα ποσά»; Αυτό που κάνει ένα ποσόν «μεγάλο» είναι υποκειμενικό. Πολλοί Βρετανοί της μεσαίας τάξης βοηθούν τα παιδιά τους οικονομικά όταν πρόκειται για αγορές ακινήτων. Η αγορά ενός σπιτιού στο Λονδίνο είναι πλέον σχεδόν αδύνατη χωρίς την συμβολή της μαμάς και του μπαμπά. Και όλοι ξέρουμε ότι το ίδιο συμβαίνει στην Ελλάδα, επίσης. «Χαλάνε», λοιπόν, με αυτό τoν τρόπο οι γονείς τα παιδιά τους ή μήπως κινούνται από την ανησυχία για την καθοδική πορεία των απογόνων τους;
Ο Γουόρεν Μπάφετ έχει πει ότι ήθελε να αφήσει σε καθένα από τα τρία παιδιά του «αρκετά χρήματα για να νιώσουν ότι μπορούν να κάνουν οτιδήποτε, αλλά όχι τόσο πολλά ώστε να μην μπορούν να κάνουν τίποτα»… Στην περίπτωση του γιου του, Πίτερ Μπάφετ, το «αρκετά» ήταν ένα δώρο σε μετοχές όταν ήταν 19 ετών, που σήμερα αξίζουν 200 εκατ. δολάρια (συν μερικά δισεκατομμύρια για το ίδρυμα του Πίτερ), ποσόν που για την Ελεν Ράμπελοου θα ήταν τόσο μεγάλο ώστε να μην κάνει τίποτα, όπως γράφει στους Times. (Εμένα πάλι γιατί μ’ αρέσει να φαντάζομαι τι θα τα έκανα;)
Ο Γκέιτς, πάλι, ισχυρίζεται ότι εμπνεύστηκε από τον Μπάφετ για να δώσει στα παιδιά του μόνο από 10 εκατ. δολάρια στο καθένα. «Σίγουρα πιστεύω ότι το να αφήσεις μεγάλα χρηματικά ποσά στα παιδιά δεν είναι καλό γι’ αυτά», έχει πει, ωστόσο, εξακολουθεί να μην μπορεί να τους κόψει τελείως την οικονομική στήριξη. Μεγάλα λόγια («Σίγουρα δεν θα πάνε στα παιδιά, όχι από κακία, αλλά για να μην τα χαλάσουν») έχει πει και ο διάσημος σεφ Γκόρντον Ράμσεϊ, ο οποίος όμως στο δια ταύτα αποδείχτηκε πολύ λιγότερο αυστηρός. «Το μόνο που έχω συμφωνήσει με την Τάνα είναι ότι θα πάρουν το 25% για ένα διαμέρισμα, αλλά όχι ολόκληρο το διαμέρισμα», πρόσθεσε ο Ράμσεϊ, αναφερόμενος στη σύζυγό του Τάνα με την οποία έχει αποκτήσει πέντε παιδιά. Τον Ιούνιο, ωστόσο, έγινε γνωστό ότι η κόρη τους Χόλι, φοιτήτρια μόδας, κατάφερε με κάποιο τρόπο να αγοράσει ένα διαμέρισμα 800.000 λιρών (περίπου 935.000 ευρώ) κοντά στο σπίτι των γονιών της.
Πόσα είναι, λοιπόν, τα πάρα πολλά; Η γενετική επιταγή για την προστασία των απογόνων είναι δύσκολο να παρακαμφθεί. Για πολλούς ανθρώπους (υπερπλούσιους επίσης), η αναγκαιότητα της εργασίας είναι μια από τις ασπίδες προστασίας ενάντια στον μηδενισμό και την αποστροφή για τον εαυτό. Για άλλους πάλι τα ναρκωτικά είναι η οδυνηρή κατάληξη. «Το πρόβλημα είναι ότι η κάθοδος στον πάτο είναι πάρα πολύ μεγάλη αν ζεις τη ζωή που κάνουμε εμείς», έγραφε η Σίγκριντ Ράουζινγκ (μία από τις κληρονόμους της τεράστιας περιουσίας του ιδρυτή της πολυεθνικής εταιρείας Tetra Pak) σε ένα γράμμα προς την κουνιάδα της, Εύα, πριν από τον τραγικό θάνατό της τελευταίας, που ήταν εξαρτημένη από την ηρωίνη όπως και ο αδελφός της Σίγκριντ, Χανς Ράουζινγκ.
Τα πλούτη εξάλλου μπορεί να σε απομονώσουν: «Εμαθα ότι δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι πάρα πολλούς ανθρώπους», έχει πει σε συνέντευξή της στην Ελεν Ράμπελοου η Πέτρα Εκλεστοουν, μια από τις τρεις κόρες του δισεκατομμυριούχου βρετανού μεγαλοεπιχειρηματία και πρώην επικεφαλής της Φόρμουλα 1, Μπέρνι Εκλεστοουν. «Τα χρήματα δεν μπορούν να σου αγοράσουν ευτυχία, αγοράζουν πράγματα», δήλωσε η πλούσια κληρονόμος και μοντέλο.
Η Ράμπελοου μίλησε επίσης με την Εντουίνα Γκρόβενορ, κόρη του 6ου Δούκα του Γουέστμινστερ, ενός από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, ο οποίος αντιστάθμισε συνειδητά τη ρύπανση του πλούτου για τα παιδιά του. Κατ’ αρχάς τα έστειλε σε ένα δημόσιο δημοτικό σχολείο του Γουίραλ (την πατρίδα του Κρεγκ, που λέγαμε παραπάνω), εκκεντρικότητα, θα έλεγε κανείς όταν οι αριστοκράτες συνομήλικοί τους φοιτούν σε πανάκριβα οικοτροφεία. Τους τόνισε, επίσης, ότι δεν ήταν καλύτεροι από κανέναν, αλλά πλουσιότεροι από τυχαία γέννηση. Πήγε μάλιστα την Εντουίνα σε μονάδα αποτοξίνωσης στο Λίβερπουλ. «Ηταν ο πολύ αποτελεσματικός τρόπος του πατέρα» της για να της πει απλά «Κοίτα αυτός είναι ένας εθισμένος στην ηρωίνη στην πραγματική ζωή, δεν διαφέρει από εσένα ή εμένα», να την εμπνεύσει να πάρει πτυχίο εγκληματολογίας, και να εργαστεί στις φυλακές προτού γίνει ακτιβίστρια για μεταρρυθμίσεις στις φυλακές.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Το μοντέλο Πέτρα Εκλεστον, κόρη του Μπέρνι Εκλεστοουν, με τον σύζυγό της και τα παιδιά τους
«Ο ελεύθερος χρόνος είναι η παιδική χαρά του διαβόλου», είπε στη Ράμπελοου η πλούσια κληρονόμος, πλην όμως σκεπτόμενη και δραστήρια νέα γυναίκα. «Αν δεν χρειάζεται να βγεις έξω και να κερδίσεις τα χρήματά σου, και αν δεν έχεις κάποιο πάθος, τι διάολο κάνεις με τη ζωή σου; Πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός. Δεν υπάρχουν κανόνες. Είσαι διαφορετικός από όλους τους φίλους σου, όλοι οι άλλοι πρέπει να πάνε να δουλέψουν για να πληρώσουν το ενοίκιο τους. Και τότε σκέφτεσαι: “Λοιπόν, τι νόημα έχει η δική μου ζωή τότε;”»
Αλλοι γονείς πειραματίζονται με διαφορετικούς τρόπους. Ο επιχειρηματίας Πίτερ Τζόουνς, για παράδειγμα, θέλοντας να αποθαρρύνει την αδράνεια των παιδιών του, έχει πει σε συνέντευξή του: «Οταν αρχίζουν να δουλεύουν και να κερδίζουν χρήματα, για κάθε χρηματικό ποσό που κερδίζουν σε ένα χρόνο, το καταπίστευμα τούς πληρώνει τα διπλά. Το άλλο κομμάτι του καταπιστεύματος είναι να τα ενθαρρύνουμε να κάνουν πράγματα, που είναι καλά, να ακολουθήσουν, για παράδειγμα, το επάγγελμα της νοσοκόμας, που δεν είναι καλά αμειβόμενο, αλλά τότε το ποσόν, τριπλασιάζεται ή τετραπλασιάζεται».
Στο ίδιο πνεύμα, ο σταρ του Χόλιγουντ Αστον Κούτσερ είπε ότι «θα καταλήξουμε να δώσουμε τα χρήματά μας σε φιλανθρωπικούς σκοπούς», ωστόσο, τα παιδιά του με την ηθοποιό Μίλα Κούνις, θα έχουν την ευκαιρία να τα κερδίσουν: «Εάν τα παιδιά μου θέλουν να ξεκινήσουν μια επιχείρηση και έχουν ένα καλό επιχειρηματικό σχέδιο, θα επενδύσω σε αυτό», πρόσθεσε.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Ο σεφ Γκόρντον Ράμσεϊ με την κόρη του Χόλι
Είναι, άραγε, ένα καλό μοντέλο για τη «μεταφορά πλούτου» των μπούμερ ή μήπως απλώς μετατρέπουν τα χρήματά τους από δώρο σε έλεγχο, γονείς που πρωταγωνιστούν ως οι δράκοι σε ένα δράμα κληρονομιάς, μοιράζοντας με φειδώ επενδυτικά μερίδια σε παιδιά-ικέτες, αναρωτιέται στους Times η Ράμπελοου.
Η τηλεπαρουσιάστρια Κέρστι Ολσοπ έχει, πάντως, αντίθετη άποψη: ο πλούτος τής δίνει τη δυνατότητα να είναι η προστάτιδα των παιδιών της. «Ο Μπεν και εγώ είχαμε την τύχη να βγάλουμε αρκετά χρήματα και θέλω τα παιδιά μου να μην πρέπει να το κάνουν», είπε η Ολσοπ. «Αν θέλουν να γίνουν δάσκαλοι, μαίες ή ερευνητές, θέλω να είναι σε θέση να το κάνουν. Το προνόμιο των χρημάτων, που κερδίσαμε είναι ότι τα παιδιά μπορούν να κάνουν ό, τι τους αρέσει».
Η Ελεν Ράμπελοου ζήτησε, ακόμη, τη γνώμη της Ρεμπέκα Φίσερ, από το δικηγορικό γραφείο Russell-Cooke, ειδικού στη διαδοχή και τον προγραμματισμό ακινήτων, η οποία της είπε ότι βρισκόμαστε σε ένα νέο τοπίο του 21ου αιώνα, όπου καταλαβαίνουμε και μιλάμε περισσότερο για το τι δίνουμε, όταν δίνουμε χρήματα ως την τελευταία πράξη της γονικής αγάπης: «Είναι πιθανότατα το κλειδί για να έχουμε ανοιχτές συζητήσεις», λέει η Φίσερ, «πριν από τις δύσκολες συζητήσεις».
Και για να γυρίσουμε στον Εντουαρντ Στ Ομπιν, στο τέλος γράφει ότι αργότερα στη ζωή του, έλαβε μια άλλη κληρονομιά ξεχωριστή από εκείνη που ξόδεψε σε εθισμούς ως νεαρός. Του επέτρεψε «να ξεχωρίσει την κρεβατοκάμαρα από το καθιστικό» και του έδωσε την ασφάλεια να κάνει ό, τι ήθελε στη ζωή του, γράφοντας κυρίως για τη σκοτεινή πλευρά του πλούτου, πράγμα για το οποίο ήταν πολύ ευγνώμων…
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
-
Σήμερα στην Ουκρανία δεν χρειάζεται να πάνε στις εκκλησίες. Ο Επιτάφιος είναι παντού
22 Απριλίου 2022, 06:34
