Ορθάνοικτες τρύπες στη διαδικασία έκδοσης Χρυσής Βίζας στην Ελλάδα αναδεικνύονται με την πρόσφατη υπόθεση Παπαευαγγέλου και των POS ελληνικών τραπεζών στην Κίνα. Παρά το γεγονός ότι ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης από τις αρχές του 2018 και μετά κρούει κατ’ επανάληψη τον κώδωνα του κινδύνου σε τράπεζες και σειρά χωρών όπου έχουν διαπιστωθεί τρικ και κόλπα μέσω των διαδικασιών Golden Visa για νομιμοποίηση παρανόμων εσόδων και φοροδιαφυγή, στην Ελλάδα φαίνεται ότι οι αρμόδιοι κώφευαν.

Στις 16 Οκτωβρίου 2018, η ευρωπαία Επίτροπος Δικαιοσύνης Βιέρα Γιούροβα, σε συνέντευξή της στον Guardian, με αφορμή τον ένα χρόνο από την βομβιστική ενέργεια που στοίχισε τη ζωή της μαλτέζας δημοσιογράφου Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία, δεν μπορούσε να το θέσει πιο ξεκάθαρα. Απηχώντας πληροφορίες από μυστικές υπηρεσίες ευρωπαϊκών χωρών, χαρακτήρισε τα προγράμματα Χρυσής Βίζας και Χρυσών Διαβατηρίων –τα πρώτα προσφέρουν άδεια διαμονής ενώ τα δεύτερα υπηκοότητα- ως «προβληματικά» για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Η συνέντευξη της Επιτρόπου δημοσιεύθηκε στα πλαίσια διεθνούς έρευνας για τη δολοφονία της δημοσιογράφου. Στην έρευνα αναφερόταν ότι η Γκαλιζία είχε εντοπίσει στοιχεία που συνέδεαν το πρόγραμμα του Χρυσού Διαβατηρίου στη χώρα της και εταιρεία που εμπλέκεται σε αυτό με τον μαλτέζο πρωθυπουργό Τζόζεφ Μουσκάτ.

Την ίδια ημέρα με τη συνέντευξη της Επιτρόπου, ο ΟΟΣΑ ανακοίνωσε την «μαύρη λίστα» 21 χωρών όπου ευδοκιμούν κομπίνες με τα προγράμματα Golden Visa και Golden Passports. Ανάμεσά τους ήταν η Μάλτα και η Κύπρος, αλλά όχι η Ελλάδα.

Ανάμεσα σε άλλα, στο στόχαστρο του διεθνούς οργανισμού μπήκαν τα κόλπα που χρησιμοποιούνται για να μην δηλώνεται η πραγματική φορολογική κατοικία των κατόχων Χρυσής Βίζας και Χρυσού Διαβατηρίου και έτσι να τους δίνεται η δυνατότητα να ξεγελάσουν τους ελέγχους των αρχών για φοροδιαφυγή και ξέπλυμα. Μάλιστα, ο ΟΟΣΑ εξέδωσε και οδηγίες προς τις τράπεζες ώστε να πραγματοποιούν αποτελεσματικότερους ελέγχους για την προέλευση των χρημάτων και την χώρα όπου πραγματικά φορολογούνταν οι δικαιούχοι (και όχι αυτή που ήθελαν να εμφανίζουν). Οι διαβουλεύσεις του ΟΟΣΑ για το συγκεκριμένο θέμα είχαν ξεκινήσει από τον Δεκέμβριο του 2017.

Κατά τη διάρκεια αυτών των διαβουλεύσεων και της ανάλυσης των «χρυσών» κόλπων από τον ΟΟΣΑ, τα POS ελληνικών τραπεζών στην Κίνα με τα οποία εταιρεία του πρώην αντιπρόεδρου της Jumbo Ευάγγελου Παπαευαγγέλου δεχόταν πληρωμές για αγοραπωλησίες ακινήτων είχαν πιάσει δουλειά. Και μπορεί οι τράπεζες να μην μπορούσαν να ελέγξουν πού ακριβώς στον πλανήτη βρίσκονται τα POS που είχαν παραχωρήσει στην εταιρεία του κ. Παπαευαγγέλου, ίσως λόγω του ότι αυτά συνδέονταν με Ίντερνετ από ελληνικό κινητό τηλέφωνο όπως εκτιμά ειδικός σε θέματα εσωτερικών τραπεζικών ελέγχων. Όμως, σίγουρα μπορούσαν να διαπιστώσουν τις επαναλαμβανόμενες πληρωμές, καθώς και ότι αυτές γίνονταν προς εταιρεία ακινήτων μέσω κινεζικών καρτών.

Όσον αφορά το πρώτο μέρος, τις επαναλαμβανόμενες πληρωμές, σύμφωνα με ειδικούς, αποτελούν τον Νο1 λόγο για υποβολή αναφοράς υπόπτων συναλλαγών. Όσον αφορά το δεύτερο, τις κινεζικές κάρτες και την ελληνική εταιρεία ακινήτων, θα έπρεπε εξαρχής οι τράπεζες να γνωρίζουν ότι υπάρχουν capital controls στην Κίνα για την αγορά ακινήτων.

Στην περίπτωση της Eurobank φαίνεται ότι οι συναλλαγές διακόπηκαν όταν τα ποσά που είχαν περάσει μέσω POS έφτασαν τα 30 εκατομμύρια, οπότε και διαπίστωσαν οι αρμόδιοι ότι υπάρχουν κινεζικοί περιορισμοί κεφαλαίων για την αγορά ακινήτων. Στην περίπτωση της Εθνικής φαίνεται ότι συνεχίστηκαν, αφού είχαν λάβει ειδοποίηση από την Κίνα, και έφτασαν συνολικά τα 40 εκατομμύρια.

Όμως, οι τρύπες της διαδικασίας επεκτείνονται και σε άλλους τομείς: σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, για την έκδοση της Χρυσής Βίζας στην Ελλάδα απαιτείται, ανάμεσα σε άλλα δικαιολογητικά, να προσκομιστεί και το συμβόλαιο αγοραπωλησίας του ακινήτου, του οποίου η αξία κατ’ ελάχιστον πρέπει να είναι 250.000 ευρώ. Όπως αναφέρεται στα βήματα της διαδικασίας που ακολουθείται, στο συμβόλαιο αγοράς θα πρέπει να αναγράφεται ότι «το σύνολο του τιμήματος ανέρχεται σε ποσό ΧΧΧΧ το οποίο καταβλήθηκε ολοσχερώς με δίγραμμη τραπεζική επιταγή ή με κατάθεση τραπεζικού εμβάσματος στο λογαριασμό του δικαιούχου που τηρείται σε τραπεζικό ίδρυμα της Ελλάδας ή σε πιστωτικό ίδρυμα που τελεί υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδας». Στην περίπτωση που έγιναν τμηματικές πληρωμές μέσω καρτών, πώς θα μπορούσαν οι συμβολαιογράφοι που συντάσσουν τα συμβόλαια να ελέγξουν ότι δεν έγιναν «ολοσχερώς» μέσω επιταγών ή εμβασμάτων;

Ακόμα παραπέρα: Τα δικαιολογητικά για την έκδοση Χρυσής Βίζας –μαζί με το συμβόλαιο αγοραπωλησίας που φέρει την προαναφερθείσα δήλωση- κατατίθενται στην υπηρεσία μίας στάσης της αρμόδιας Διεύθυνσης Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου όπου βρίσκεται το ακίνητο του ενδιαφερομένου. Εκεί, ποιος μπορεί να ελέγξει εάν η δήλωση που αναγράφεται στο συμβόλαιο είναι αληθής και εάν οι πληρωμές έγιναν όπως πρέπει;

Από την πλευρά του ο κ. Παπαευαγγέλου υποστήριξε ότι η χρήση των POS ήταν νόμιμη και ότι οι πληρωμές έγιναν μέσω χρεωστικών καρτών οι οποίες ήταν συνδεδεμένες με τραπεζικούς λογαριασμούς των αγοραστών. Ακόμα και έτσι όμως δεν εξηγείται το σπάσιμο των capital controls ή γιατί χρησιμοποιήθηκαν POS και όχι εμβάσματα μέσω e-banking. Ούτε το ότι μετά τις αποκαλύψεις για την υπόθεση των POS λύθηκε η συνεργασία της Νέλλης Τζάκου, πρώην υπεύθυνης Λιανικής Τραπεζικής, με την Εθνική.

Ας ελπίσουμε ότι η εισαγγελική έρευνα θα ρίξει φως σε όλα αυτά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News