Η ζωή του ανθρώπου που έχει τραυματιστεί ή νοσήσει και χάνει τη φωνή του, δεν είναι ποτέ η ίδια. Δεν μπορεί να εκφράσει ξανά τα συναισθήματά του, όπως είχε μάθει. Σε κάποιες περιπτώσεις, πιο σοβαρές, παραπληγίες που συνοδεύουν την απώλεια λόγου επιδεινώνουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση, καθώς τα άτομα αυτά δεν μπορούν ούτε μηνύματα να γράψουν, ούτε προφορικά να ζητήσουν βοήθεια για να εκτελέσουν τις βασικές τους ανάγκες.

Το πρόβλημα έρχονται να λύσουν επιστήμονες από την Καλιφόρνια, οι οποίοι δημιούργησαν ένα τσιπάκι που εμφυτεύεται στον εγκέφαλο και δίνει σε ανάπηρους πίσω τη φωνή τους. Δηλαδή ο παραπληγικός μπορεί πλέον να μιλήσει, χωρίς καν να ανοίξει το στόμα του, αλλά μέσω ενός υπολογιστή, ο οποίος εκφέρει το λόγο της σκέψης του.

Στην πραγματικότητα οι ειδικοί μετέτρεψαν τη σκέψη σε λόγο. Όπως εξηγούν, το αποτέλεσμα μοιάζει με την γνωστή ομιλία του Στίβεν Χόκινγκ. Ωστόσο, το σύστημα είναι πολύ απλό, μικρότερο σε μέγεθος και πιο αποτελεσματικό. Σύμφωνα με όσα δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature, οι επιστήμονες επανέφεραν την ομιλία σε άτομα που έχουν υποστεί βλάβες νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπως η νόσος του Πάρκινσον, τραυματισμούς κ.ά.

Τεχνολογία ανάγνωσης της σκέψης

Η συγκεκριμένη τεχνολογία λειτουργεί σε δύο στάδια. Στο πρώτο ένα ηλεκτρόδιο εμφυτεύεται στον εγκέφαλο και συλλέγει τα εγκεφαλικά κύματα που προκαλούν την κίνηση στα χείλη, τη γλώσσα, το σαγόνι και το λάρυγγα.

Κατά το δεύτερο στάδιο, ένα ισχυρό υπολογιστικό σύστημα διαβάζει τα εγκεφαλικά κύματα που παράγονται τη στιγμή που το άτομο θα παρήγαγε ηχητικά μία λέξη. Με τα κύματα αυτά ο εγκέφαλος στην ουσία δίνει εντολή στον λάρυγγα, τα χείλη, τη γλώσσα, τη σιαγώνα και άλλα όργανα του στόματος και του λαιμού, να κινηθούν συντονισμένα και να δημιουργήσουν τους αντίστοιχους φθόγγους. Το αποτέλεσμα της διαδικασία αυτής, είναι η δημιουργία συνθετικής ομιλίας που προέρχεται από ένα εικονικό, φωνητικό σύστημα.

Υπερ-σύνθετη εφεύρεση

Ίσως κάποιοι να σκεφτούν ότι θα ήταν ευκολότερο οι επιστήμονες να αποκωδικοποιήσουν και να ταιριάξουν την κάθε λέξη με το κάθε ηλεκτρικό σήμα που παράγεται από τον εγκέφαλο. Όπως όμως εξηγούν οι ίδιοι, οι προσπάθειες που έγιναν σε αυτό το πεδίο δεν ήταν ιδιαίτερα επιτυχείς. Αυτός ήταν και ο λόγος που επικεντρώθηκαν στο σχήμα που παίρνει το στόμα με κάθε λέξη που εκφέρει και τον «παλμό» των άλλων οργάνων που συνθέτουν την ομιλία.

«Για πρώτη φορά μία μελέτη καταδεικνύει ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε ολοκληρωμένες προφορικές προτάσεις αποκλειστικά και μόνο από την εγκεφαλική δραστηριότητα ενός ατόμου», ανέφερε ο καθηγητής Έντγουαρντ Τσανκ που συμμετείχε στη μελέτη. «Πρόκειται για μία απτή απόδειξη ότι με την υπάρχουσα τεχνολογία μπορούμε να δημιουργήσουμε μία εμφυτεύσιμη συσκευή, που θα δώσει ομιλία σε άτομα που έχουν απολέσει τη φωνή τους».

Δεν είναι τέλειο, αλλά λειτουργεί

Όπως κάθε καινούργια τεχνολογία, έτσι και η συγκεκριμένη δεν είναι τέλεια. Για αρχή η φωνή δεν είναι φυσική, αλλά εντελώς ρομποτική. Μπορεί να εκφέρει 10 λέξεις το λεπτό, τη στιγμή που στη φυσική ομιλία, στον ίδιο χρόνο, χρησιμοποιούμε από 100 έως 150 λέξεις. Επιπλέον, η φωνή δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τη χροιά και τον τόνο της φωνής που είχε ο ασθενής. Και τέλος, ο ήχος δεν είναι πεντακάθαρος, καθώς όπως φάνηκε στο πλαίσιο της μελέτης, οι εθελοντές που άκουσαν τις εκφράσεις του εγκεφάλου μέσω υπολογιστή, κατάλαβαν το 70% όσων ελέχθησαν.

Ακούστε παρακάτω το ντοκουμέντο από το ίδιο τα το πείραμα που έδωσαν οι επιστήμονες στη δημοσιότητα. Το ηχητικό αναφέρει «The proof you are seeking is not available in books» (Η απόδειξη που αναζητείτε δεν είναι διαθέσιμη σε βιβλία).

Το πρώτο βήμα για την ανάγνωση της σκέψης

Μιλώντας στο BBC οι επιστήμονες, δεν αρνούνται ότι μπορεί η τεχνολογία να εξελιχθεί ώστε να διαβάζει τη σκέψη. «Κάτι τέτοιο αυτή τη στιγμή είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει. Όχι μόνο εμείς, αλλά και αρκετοί ακόμη επιστήμονες από άλλα ερευνητικά κέντρα, έχουμε προσπαθήσει να αποκωδικοποιήσουμε τη σκέψη. Ωστόσο, ο εγκέφαλος έχει δικλίδες ασφαλείας και δεν το επιτρέπει. Είναι πολύ πολύ δύσκολο και μεγάλη πρόκληση», αναφέρει ο Έντουαρντ Τσανκ.

Αυτό σημαίνει ότι οι ειδικοί αναζητούν τον τρόπο να διαβάσουν τη σκέψη ανθρώπων χωρίς τη θέλησή τους, αλλά δεν το έχουν επιτύχει μέχρι σήμερα. Η ανάγνωση της σκέψης θα μπορούσε να λύσει αλλά και να δημιουργήσει πολύ μεγάλα προβλήματα σε προσωπικά ζητήματα αλλά και σε ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Θα μπορούσαν να αποκαλύπτονται μικρά καθημερινά ψέματα σε συζυγικές και επαγγελματικές σχέσεις, ή να καταργηθούν δομές της Δικαιοσύνης, αφού δεν θα υπάρχει περιθώριο ψεύδους. Σημαντικότερα θέματα μεγάλης κλίμακας όπως είναι η αποκάλυψη κωδικών πυρηνικών όπλων και τραπεζικών λογαριασμών, θα μπορούσαν να βρεθούν στο στόχαστρο των χάκερ του εγκεφάλου.

Βέβαια, υπάρχουν ηθικά ζητήματα που εγείρονται για την ανάγνωση της σκέψης απευθείας από τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Κάτι βέβαια που όπως έχει δείξει η Ιστορία, δεν θα σταματήσει τους επιστήμονες από το κυνήγι εφεύρεσης της μεθόδου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News