«Η Σκλαβενίτης είναι μόνη της μία κατηγορία, είναι case study» έλεγε πριν από λίγα χρόνια έλληνας τραπεζίτης αναφερόμενος στην παρουσία και στον ρόλο που διαδραματίζει στην αγορά η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Σκλαβενίτης – από την 1η Ιανουαρίου 2018 Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης ΑΕ. Η ιστορία της είναι το success story της μεταπολεμικής ελληνικής οικονομίας, αλλά κυρίως –κι αυτό είναι το εντυπωσιακό– η θηριώδης ανάπτυξη της σημειώθηκε στην περίοδο της κρίσης, την χειρότερη οικονομική περίοδο μετά από την λήξη του Εμφυλίου. Και ο θάνατος του Στέλιου Σκλαβενίτη, το πρωί της Κυριακής 1ης Απριλίου, σε ηλικία μόλις 52 χρόνων, έφερε με ένα τραγικό τρόπο στο προσκήνιο για μία ακόμη φορά την τεράστια επιτυχία που παρουσίασε η εταιρεία στα χέρια των τεσσάρων αδελφών – Γεράσιμου, Μαρίας, Στέλιου και Βίκυς, των παιδιών του Σπύρου Σκλαβενίτη.

Αν η πρώτη φάση της επιχειρηματικής δραστηριότητας της οικογένειας Σκλαβενίτη αρχίζει το 1954 με την είσοδο τους στο χονδρεμπόιριο της Αθήνας, η δεύτερη φάση αρχίζει μετά από τον Μάρτιο του 2006, όταν ο Σπύρος Σκλαβενίτης πεθαίνει και τα παιδιά του εξαγοράζουν τα μερίδια των άλλων μετόχων και αποφασίζουν να «απογειώσουν» την επιχείρηση. Το επιτυγχάνουν. Βασικός συντελεστής αυτής της επιτυχίας των τελευταίων 12 χρόνων είναι ο Στέλιος Σκλαβενίτης. Ο άνθρωπος που εκτός των άλλων– μαζί με την αδελφή του Μαρία, που είναι η πρόεδρος της εταιρείας– «έβλεπε» τους εκατοντάδες προμηθευτές της αλυσίδας. Ηταν, τρόπον τινά, το δημόσιο πρόσωπο της οικογένειας: εύχαρις, ευγενικός και είναι ίσως σπάνιο να βρεθεί προμηθευτής της εταιρείας που θα εκφράσει επικρίσεις σε βάρος του –πιθανόν και η φυσιογνωμική ομοιότητα με τον πατέρα του να τον έκανε ένα πρόσωπο ιδιαίτερα οικείο στους συνεργάτες της αλυσίδας λένε άνθρωποι που τον γνώριζαν. Σε μία περίοδο εξαιρετικά δύσκολη, όπως αυτή της παρατεταμένης κρίσης της ελληνικής οικονομίας, οι σχέσεις της αλυσίδας με τους προμηθευτές της ήταν και παραμένουν ένα αποφασιστικό μέγεθος.

Αρκετές επιχειρήσεις από τον κλάδο του λιανεμπορίου –που παραμένει ο πιο δυναμικός μαζί με την βιομηχανία τροφίμων– κινήθηκαν φιλόδοξα και επιθετικά στην περίοδο της κρίσης προκειμένου να ενισχύσουν την μέγεθος και την θέση τους στην αγορά. Ωστόσο είναι γεγονός πως ο πρωταγωνιστής των εξελίξεων – ίσως και λόγω της επί χρόνια low profile στρατηγικής της – ήταν η οικογένεια Σκλαβενίτη. Κατόρθωσε με έξυπνες  κινήσεις να εξουδετερώσει βασικούς ανταγωνιστές της και να κερδίσει θέσεις που στο παρελθόν τής ήταν αδιανόητες. Οπως, επί παραδείγματι, η είσοδος της στον κλάδο του χονδρεμπορίου με την εξαγορά της πρώην Μakro και νυν Mart, οι πωλήσεις της οποίας υπερβαίνουν τα 300 εκατ. ευρώ. Ή όπως η εξαγορά μικρών αλυσίδων στην Αττική ή καταστημάτων σε διάφορες περιοχές του Λεκανοπεδίου, γεγονός που της έδωσε την δυνατότητα να διαμορφώσει ένα εκτενές δίκτυο στην μεγαλύτερη αγορά της χώρας και να αυξήσει σημαντικά τις πωλήσεις της. Ή, ακόμη περισσότερο ,όταν απέκτησε τον έλεγχο από τον πάλαι ποτέ όμιλο Βερόπουλου της αλυσίδας Χαλκιαδάκης στην Ανατολική Κρήτη – μία περιοχή  στρατηγική για την τουριστική βιομηχανία του νησιού και της χώρας.

Κι όλα αυτά πριν από το μεγάλο deal, την εξαγορά του δικτύου της πρώην – πλέον – Μαρινόπουλος ΑΕ, το 2016-2017. Τυπικά, το νέο δίκτυο ενσωματώθηκε στην Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης ΑΕ την 1η Μαρτίου 2017. Μία εξαγορά που είχε όλα τα στοιχεία του επιχειρηματικού θρίλερ, χτυπήματα «κάτω από την ζώνη», δημόσιες απειλές και επικρίσεις από ανταγωνιστές και funds – κοράκια, που ήθελαν να αποκτήσουν το δίκτυο αφήνοντας τους 11.000 εργαζομένους στην τύχη τους, πιέσεις και εκβιασμοί σε τραπεζίτες και πολλά άλλα. Κι όταν τελικώς η εξαγορά ολοκληρώθηκε – η μεγαλύτερη συμφωνία σωτηρίας επιχείρησης στη διάρκεια των τελευταίων 40 ετών στην Ελλάδα – τα τέσσερα αδέλφια αποδύθηκαν σε μία τιτάνια προσπάθεια να ενσωματώσουν ένα απαξιωμένο δίκτυο περίπου 400 καταστημάτων και να το «στήσουν» και πάλι στα «πόδια του».

Ο ρόλος του Στέλιου αυτή την περίοδο ήταν κρίσιμος: έπρεπε να συνομιλήσει με εκατοντάδες – αν όχι χιλιάδες – προμηθευτές, να τους εξηγήσει τους νέους σχεδιασμούς του ομίλου, «τα πώς και τα γιατί» που κρύβονται στα «ψιλά γράμματα» των συμφωνιών και μαζί με τα αδέλφια του, φυσικά, να τους πείσει. Το κατόρθωσε. Το 2017, οι δέκα μήνες του νεοαποκτηθέντος δικτύου ήταν εξαιρετικά δύσκολοι. Αλλά κάθε εβδομάδα ήταν καλύτερη από την προηγούμενη. Και το τέλος του Δεκεμβρίου βρήκε τα μεγέθη της νέας εταιρείας να είναι εντός των αρχικών πλάνων της. Ο όμιλος, ξεπέρασε το 2017 κατά πολύ τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ σε πωλήσεις και ίσως να βρέθηκε και στην πρώτη θέση του λιανεμπορίου. Και όπως λένε πηγές της εταιρείας η περυσινή χρονιά σαφώς και δεν είναι συγκρίσιμη και ενδεικτική, αλλά ούτε και η φετινή θα είναι. Ασφαλή συμπεράσματα για την δυναμική της εταιρείας – από την 1η Ιανουαρίου 2018 η Ι. & Σ. Σκλαβενίτης συγχωνεύθηκε με την Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης ΑΕΕ – θα μπορούν να εξαχθούν το 2019: αυτή θα είναι μία κανονική χρονιά με όλα τα καταστήματα εκσυγχρονισμένα και τα συστήματα διαχείρισης ενοποιημένα.

Κάτι άλλο που έχει  ξεχωριστή σημασία και μάλιστα αυτή την περίοδο, είναι το «οικογενειακό κλίμα» που επικρατεί μεταξύ των υπαλλήλων, χιλιάδων πλέον – μία παρακαταθήκη που κληροδότησαν οι ιδρυτές της εταιρείας, οι Γιάννης και Σπύρος Σκλαβενίτης και Μιλτιάδης Παπαδόπουλος – και που τα σημερινά «αφεντικά» έχουν κατορθώσει όχι μόνο να διατηρήσουν, αλλά και να ενισχύσουν. Ο όμιλος σήμερα συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων εργοδοτών στην ελληνική αγορά, απασχολεί περί τους 21.000 εργαζομένους. Μάλιστα ο «χαμός» που παρατηρήθηκε στο twitter την ημέρα του θανάτου του Στέλιου επιβεβαιώνει αυτή την σχέση.

Η φετινή χρονιά παραμένει κρίσιμη και επί της ουσίας τώρα θα διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για την απρόσκοπτη εξέλιξη της εταιρείας στο «καθαρό» και μετρήσιμο 2019. Προσφάτως, η διοίκηση της ανακοίνωσε πως «έχει ήδη ξεκινήσει τον εξορθολογισμό του δικτύου της στα γεωγραφικά σημεία που σήμερα έχουν υψηλή συγκέντρωση καταστημάτων σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, έχοντας ως στόχο τη διακοπή λειτουργίας 40 καταστημάτων, ώστε έως το τέλος του 2018 ο συνολικός αριθμός των καταστημάτων να ανέρχεται σε 410». Σε αυτά περιλαμβάνονται και τα 22 καταστήματα που προβλέπονται στην Απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Οπως αναφέρει η διοίκηση η συγκεκριμένη πρωτοβουλία δεν θα έχει καμία απολύτως επίπτωση στις θέσεις εργασίας, καθώς όλοι οι εργαζόμενοι θα απορροφηθούν από άλλα γειτονικά καταστήματα της επιχείρησης.

Παράλληλα, έχοντας ως προτεραιότητα την προάσπιση των θέσεων εργασίας των 21.000 εργαζομένων της, η επιχείρηση, σε συνεργασία με τα πιο αντιπροσωπευτικά σωματεία εργαζομένων της, προχώρησαν στην από κοινού υπογραφή και υιοθέτηση μίας νέας επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης εργασίας. Η νέα σύμβαση, σύμφωνα με τη διοίκηση, αφορά στη θέσπιση ενός πιο δίκαιου και ισορροπημένου πλαισίου αμοιβών. Μεταξύ άλλων προβλέπει την εξασφάλιση του ύψους των ήδη καταβαλλομένων αποδοχών του 80% περίπου των εργαζομένων, νέες αυξήσεις για χαμηλόμισθους υπαλλήλους, που αντιστοιχούν περίπου στο 15% των εργαζομένων και μειώσεις, με παράλληλη εφαρμογή προγράμματος επιβράβευσης (bonus), για τον εξορθολογισμό των αμοιβών περίπου χιλίων υψηλόβαθμων στελεχών της επιχείρησης που αντιστοιχούν στο 5% των εργαζομένων. Ακόμη, η σύμβαση προβλέπει την καθιέρωση ενιαίας πολιτικής εκπτώσεων για όλους τους εργαζομένους, τόσο για τρόφιμα και είδη ευρείας κατανάλωσης όσο και για είδη οικιακού εξοπλισμού, ένδυσης και υπόδησης».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News