Θέση σχετικά με το ζήτημα της απαγόρευσης των δημόσιων συναθροίσεων και της πορείας για το Πολυτεχνείο –θέμα που έχει αναδειχθεί σε πολιτικό από τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25, επκαλούμενοι την ανακοίνωση της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων περί αντισυνταγματικότητας της απόφασης της ΕΛ.ΑΣ– πήρε τη Δευτέρα ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και διακεκριμένος συνταγματολόγος Βαγγέλης Βενιζέλος.

Μιλώντας στον ραδιοσταθμό του ΣΚΑΪ και στον Παύλο Τσίμα, ο κ. Βενιζέλος παρατήρησε κατ’ αρχάς ότι «εάν επικρατούσε η κοινή λογική, το αίσθημα ευθύνης, εάν είχαμε υπερβεί το λαϊκισμό, εάν ήμασταν όλοι σοβαροί στον τόπο αυτό, δεν θα χρειαζόταν να επιβληθεί καμία απαγόρευση». Ο ίδιος τόνισε ότι «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ως προς τη νομιμότητα, τη συνταγματικότητα αυτών των απαγορεύσεων» και μάλιστα επεσήμανε το παράδοξο: «μπορούμε να έχουμε συνταγματικές απαγορεύσεις της κυκλοφορίας, της ελευθερίας της κίνησης και, ταυτόχρονα, να επιτρέπεται ένα παρεπόμενο της ελευθερίας της κίνησης δικαίωμα, που είναι η συνάθροιση;».

Είπε συγκεκριμένα ο κ. Βενιζέλος: «ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση λέει, “δεν μετέχω σε καμία συγκέντρωση, σε καμία διαδήλωση, θα τιμήσω με κατάθεση στεφάνου στο ΕΑΤ-ΕΣΑ την επέτειο”, η οποία είναι πάρα πολύ βαριά, πάρα πολύ σημαντική, δεν πρόκειται να υποστεί βλάβη εάν δεν γίνει μία χρονιά η πορεία για το Πολυτεχνείο, όπως δεν τιμήθηκαν και όλες οι εθνικές εορτές οι οποίες προηγήθηκαν. Όμως βλέπουμε την αντίφαση. Ενώ το πρώτο κόμμα της αντιπολίτευσης δεν θα μετάσχει στη διαδήλωση, κάποιοι θέλουν να κάνουν τη διαδήλωση. Άρα το ζήτημα δεν αυτορρυθμίζεται, δεν αρκεί η πολιτική ευθύνη των κομμάτων ή η κοινωνική ευθύνη άλλων ομάδων, χρειάζεται να παρέμβει η πολιτεία και να επιβάλει ένα νομικό πλαίσιο, ένα νομικό φραγμό. Άρα το ερώτημα είναι, αφού όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι για λόγους υγειονομικούς, για λόγους προστασίας του εαυτού μας και των συνανθρώπων μας, δεν πρέπει να γίνει ούτε συγκέντρωση ούτε διαδήλωση, και μάλιστα μεγάλης κλίμακας, γιατί δεν θέλουμε αυτό να το οργανώσουμε και νομικά για αυτούς οι οποίοι σκέπτονται με διαφορετικό τρόπο και δεν καταλαβαίνουν το αυτονόητο;
Άρα, χρειάζεται μία νομική ρύθμιση. Πού τη βρίσκουμε; Στο Σύνταγμα. Λέει λοιπόν το άρθρο 11 παράγραφος 2 του Συντάγματος ότι “οι υπαίθριες συναθροίσεις μπορούν να απαγορευθούν με αιτιολογημένη απόφαση της Αστυνομικής Αρχής γενικά, εάν εξαιτίας τους επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια, σε ορισμένη δε περιοχή εάν απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής, όπως νόμος ορίζει”. Άρα μπορεί να επιβληθεί και γενική απαγόρευση. Γενική απαγόρευση σημαίνει σε όλες τις περιοχές, σε όλη την επικράτεια, εάν χρειάζεται, για κάποιο εύλογο χρονικό διάστημα, για όσο χρόνο επιβάλλει η Αρχή της Αναλογικότητας, όχι διαρκώς.

» Ποιος είναι ο νόμος ο οποίος εξειδικεύει το άρθρο 11 παράγραφος 2 του Συντάγματος; Ο πρώτος νόμος που το εξειδικεύει είναι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που είναι ένα κείμενο τουλάχιστον υπερνομοθετικής ισχύος, πολλές φορές αντιλαμβανόμαστε ότι είναι και υπερσυνταγματικής, διότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ελέγχει πολύ συχνά τα κράτη μέλη και τα εθνικά τους Συντάγματα. Λέει λοιπόν το άρθρο 11 – συμπτωματικά ο ίδιος αριθμός – της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ότι το δικαίωμα του συνέρχεσθαι μπορεί να περιορίζεται με βάση την Αρχή της Αναλογικότητας, δηλαδή εφόσον το προβλέπει ο νόμος και εφόσον αυτό δεν αντιβαίνει στις αρχές μίας δημοκρατικής κοινωνίας, και για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας.

» Επίσης, επικαλούνται κάποιοι τον πρόσφατο νόμο για τις συναθροίσεις, το νόμο 4703/2020 ο οποίος, κατά τη γνώμη μου, δεν οργανώνει σωστά, δεν κατηγοριοποιεί σωστά τις συγκεντρώσεις και τις απαγορεύσεις τους, αλλά δεν είναι ο νόμος αυτός που ισχύει, γιατί ισχύει ειδικότερος νόμος για τις συγκεντρώσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Είναι ο νόμος 4683/2020 με τον οποίο κυρώθηκε η πράξη νομοθετικού περιεχομένου της 20ης Μαρτίου 2020. Αυτός ο νόμος τώρα, όχι η πράξη νομοθετικού περιεχόμενου, ο νόμος ισχύει και προβλέπει ότι με εισήγηση της επιτροπής των λοιμοξιολόγων μπορεί ο αρχηγός της Αστυνομίας να επιβάλλει και γενική απαγόρευση για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, εφόσον τηρείται η Αρχή της Αναλογικότητας. Αυτό έχει κάνει ο αρχηγός της Αστυνομίας τώρα, έχει πει ότι από 15 έως 18 Νοεμβρίου απαγορεύονται οι συγκεντρώσεις σε όλη την επικράτεια, γιατί δεν πρόκειται για διαταραχή της κοινωνικοοικονομικής ζωής σε μία περιοχή, αλλά πρόκειται για κίνδυνο της δημόσιας ασφάλειας, όπου δημόσια ασφάλεια είναι και η δημόσια υγεία, επειδή αυτό συνάγεται ερμηνευτικά με κοινή λογική, επειδή αυτό το λέει ρητά, το συνδέει με τη δημόσια ασφάλεια η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

» Επιπλέον, υπάρχει το εξής καταπληκτικό, μπορούμε να έχουμε συνταγματικές απαγορεύσεις της κυκλοφορίας, της ελευθερίας της κίνησης και, ταυτόχρονα, να επιτρέπεται ένα παρεπόμενο της ελευθερίας της κίνησης δικαίωμα, που είναι η συνάθροιση; Γιατί η συνάθροιση προϋποθέτει ελευθερία της κίνησης, της μετακίνησης, της κυκλοφορίας. Λένε κάποιοι, το άρθρο 5 του Συντάγματος –το έχει πει αυτό και η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων ως μη όφειλε, θα κάνω ένα σχόλιο για αυτό– επιτρέπει τη λήψη ατομικών διοικητικών μέτρων. Δηλαδή τι εννοούν; Ότι θα απαγορεύονται με επώνυμες ατομικές διοικητικές πράξεις οι κινήσεις των ασθενών, των νοσούντων, των κρουσμάτων, των συμπτωματικών και ασυμπτωματικών; Τι ερμηνεία είναι αυτή; Η δήλωση η ερμηνευτική που είναι παράγραφος κανονική, κανόνας Δικαίου συνταγματικός ισότιμος, στο άρθρο 5 λέει, “στην απαγόρευση της παραγράφου 4, (δηλαδή στην απαγόρευση των ατομικών, διοικητικών μέτρων), δεν περιλαμβάνεται η απαγόρευση εξόδου με πράξη του Εισαγγελέα εξαιτίας ποινικής καταδίκης, ούτε η λήψη μέτρων που επιβάλλονται για την προστασία της δημόσιας υγείας ή της υγείας ασθενών (άλλο η δημόσια υγεία, άλλο η υγεία ασθενών), όπως νόμος ορίζει”.

» Άρα η ερμηνευτική αυτή δήλωση εμπεριέχει δύο κανόνες. Έναν πρώτο κανόνα ότι μπορεί να ληφθούν και ατομικά διοικητικά μέτρα για τέτοιους λόγους, ένα δεύτερο κανόνα ότι μπορούν να ληφθούν γενικά μέτρα κανονιστικού χαρακτήρα για την προστασία της δημόσιας υγείας. Άρα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ως προς τη νομιμότητα, τη συνταγματικότητα αυτών των απαγορεύσεων και εν πάση περιπτώσει μπορεί να ασκηθεί το δικαίωμα δικαστικής προστασίας και να ζητηθεί με αίτηση, η αναστολή από το Συμβούλιο της Επικρατείας, όπως προβλέπει ο νόμος».

Κινδυνεύουμε να γίνουμε Μπέργκαμο και θα κάνουμε συγκέντρωση;

Στην παρατήρηση του κ. Τσίμα ότι ακόμα και αν δεν υφίσταται θέμα αντισυνταγματικότητας, υπάρχει το ερώτημα εάν τηρείται η αναλογικότητα, δηλαδή εάν το μέτρο είναι αντίστοιχο προς τον κίνδυνο, ο κ. Βενιζέλος απάντησε:

«Απολύτως τηρείται η αναλογικότητα. Είναι δυνατόν εδώ να θέλουμε αυστηρό lockdown, να κινδυνεύουμε να μην μπορούμε να περιθάλψουμε τους εαυτούς μας, τους ασθενείς σε μονάδες εντατικής θεραπείας, να μην υπάρχουν θέσεις για διασωληνωμένους, να κινδυνεύουμε να γίνουμε Μπέργκαμο δυστυχώς, και η Θεσσαλονίκη και η Βόρεια Ελλάδα είναι σε τραγικότερη μοίρα, σε πολύ τραγικότερη από την Αττική και να λέμε ότι θα κάνουμε μία συγκέντρωση; Και η συγκέντρωση που έγινε ημιοργανωμένα, ημιαυτόνομα, έξω από το Εφετείο όταν βγήκε η απόφαση για τη Χρυσή Αυγή, η ορθή απόφαση την οποία υπερασπιζόμαστε από κάθε άποψη, κατά τη γνώμη μου κακώς έγινε, δεν χρειαζόταν. Εν πάση περιπτώσει, ήταν ένας πανηγυρισμός υπέρ της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου, αλλά έχουμε μετρήσει τι υγειονομική επίπτωση είχε αυτή η συγκέντρωση και όλες οι άλλες συγκεντρώσεις, είτε είναι θρησκευτικές είτε είναι αθλητικές είτε είναι ψυχαγωγικές; Θα μου πείτε όλοι οι λόγοι δεν είναι ισότιμοι, άλλο Πολυτεχνείο και άλλο λιτανεία και άλλο ποδοσφαιρικός αγώνας, όμως υγειονομικά, πρακτικά, το ζήτημα είναι η συνεύρεση κόσμου. Δεν νομίζω ότι μία διαδήλωση, μία πορεία που γίνεται παραδοσιακά 45 χρόνια, δεν γίνεται φέτος για λόγους πολιτικούς . Φέτος το πρόβλημα είναι απολύτως έκτακτο, φέτος στερούμαστε πάρα πολλά πράγματα, είμαστε υπό συνθήκες μεγάλης πίεσης στην ασφάλειά μας, την υγειονομική ασφάλεια, έτσι δεν είναι; Αλλά πείτε ότι έχουμε μία πληροφορία ότι θα υπάρξει ας πούμε τρομοκρατικό χτύπημα, ότι έχει διατυπωθεί μία απειλή. Δεν θα ληφθούν πάλι τέτοια μέτρα; Ας το πούμε έτσι»…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News