Το διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε, η κατανάλωση τροφίμων επίσης, ενώ οι καταθέσεις βυθίστηκαν την περίοδο 2009 – 2014.

Αυτό προκύπτει από τη μελέτη του κ. Ευάγγελου Χαραλαμπάκη, που δημοσιεύεται στο 45ο τεύχος του Οικονομικού Δελτίου της Τραπέζης της Ελλάδος. Η κρίση είχε έντονη αρνητική επίδραση στον καθαρό πλούτο, στα περιουσιακά στοιχεία, στο εισόδημα και στην κατανάλωση των νοικοκυριών. Ο καθαρός πλούτος των νοικοκυριών κατά τη διάρκεια της κρίσης μειώθηκε κατά 40%, εξέλιξη που καταγράφεται ως ιδιαίτερα σημαντική από τους μελετητές. Την ίδια στιγμή το διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε κατά 26%, οι καταθέσεις κατά 48,5%, ενώ η κατανάλωση τροφίμων (εντός σπιτιού) κατά 29,4%.

Ειδικότερα:

Πλούτος νοικοκυριών. Ο καθαρός πλούτος των νοικοκυριών (μετά την αφαίρεση των δανειακών υποχρεώσεων) μειώθηκε κατά 40% κατά μέσον όρο και συγκεκριμένα από 108,649 ευρώ, που ήταν το 2009, σε 65.030 ευρώ το 2014. Στα φτωχότερα νοικοκυριά ο καθαρός πλούτος μειώθηκε από 2.011 ευρώ σε 588 ευρώ, δηλαδή κατά 1.423 ευρώ, ή διαφορετικά κατά 70,8%. Στα πλουσιότερα νοικοκυριά ο πλούτος από 353.573 ευρώ μειώθηκε κατά 114.673 ευρώ, δηλαδή κατά 32%.

Ακίνητη περιουσία. Η αξία της πρώτης κατοικίας μειώθηκε στη διάρκεια της κρίσης κατά 34%, από 106.340 ευρώ το 2009 σε 69.834 ευρώ το 2014.

H αξία των υπόλοιπων ακινήτων (δευτερεύουσας και εξοχικών) μειώθηκε κατά 25%. Η συρρίκνωση της αξίας της ακίνητης περιουσίας την περίοδο της κρίσης οφείλεται κυρίως στην υφεσιακή κατάσταση της οικονομίας, λόγω της δημοσιονομικής προσαρμογής, και στην αυξημένη φορολογία της ακίνητης περιουσίας. Η μείωση της αξίας της ακίνητης περιουσίας αποτυπώνεται στην πτώση του δείκτη των τιμών των ακινήτων που καταρτίζει η Τράπεζα της Ελλάδος, από 97,9 το 2009 σε 64,3 το 2014.

Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία. Οι καταθέσεις που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων μειώθηκε την περίοδο 2009 – 2014 κατά 48,5%. Συγκεκριμένα ο μέσος όρος των καταθέσεων το 2009 ήταν 3.856 ευρώ, ενώ το 2014 ήταν 1.987 ευρώ.

Σύμφωνα με τους μελετητές, η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των εισοδημάτων, στην αύξηση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και στην αύξηση της ανεργίας κατά την περίοδο της κρίσης.

Εισόδημα. Η μείωση του μεικτού εισοδήματος των νοικοκυριών οφείλεται πιθανότατα στη μείωση των εισοδημάτων από την εργασία και κυρίως από τη μισθωτή απασχόληση, σε συνδυασμό με την περιστολή των επιδομάτων, ως απόρροια της δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας την περίοδο της κρίσης. Το ύψος του εισοδήματος των νοικοκυριών μειώθηκε κατά μέσον όρο 26% την περίοδο της κρίσης. Αναλυτικότερα, στο πρώτο κύμα της έρευνας (2009) το εισόδημα ανερχόταν σε 23.492 ευρώ, ενώ στο δεύτερο κύμα (2014) ήταν 17.465 ευρώ. Στις χαμηλές εισοδηματικές τάξεις το εισόδημα μειώθηκε το 2014 κατά 15% σε σχέση με το 2009, ενώ στις υψηλότερες κατά 30,1%.

Κατανάλωση τροφίμων. Η ετήσια κατανάλωση τροφίμων εντός σπιτιού μειώθηκε κατά μέσον όρο 29,4%. Στα φτωχότερα νοικοκυριά η μείωση είναι της τάξης του 30,8%, ενώ στα υψηλότερα κλιμάκια κατά 32,3%.

Δεν αποταμιεύουν

Με βάση τα ανωτέρω, είναι λογικό και επόμενο να περιοριστεί η αποταμίευση. Σύμφωνα με την έρευνα, το ποσοστό των νοικοκυριών που δήλωσαν ότι τα έξοδα τους είναι χαμηλότερα από το εισόδημα μειώθηκε από 21,9% το 2009 σε 13,5% το 2014. Σημειώνεται ότι το τρίτο κύμα της έρευνας για τα ελληνικά νοικοκυριά θα διεξαχθεί εντός του έτους και θα ενσωματώνει ερωτήσεις για το παθητικό των νοικοκυριών. Δηλαδή, θα συγκεντρωθούν στοιχεία για τις οφειλές των νοικοκυριών σε τράπεζες, εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, καθώς και στις επιχειρήσεις κοινής ωφελείας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News