Οι συνεντεύξεις σε ΜΜΕ στη χώρα που θα επισκεφτείς είναι ένα συνηθισμένο εργαλείο των υπουργών Εξωτερικών. Έτσι και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Λίγες ώρες πριν ξεκινήσει την —ιδιωτική πλην όμως συμβολική και προσεκτικά σκηνοθετημένη— επίσκεψη του στη Θράκη, και ένα 24ωρο πριν τις συναντήσεις του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Δένδια, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας έδωσε συνέντευξη στο «Βήμα της Κυριακής». Μια συνέντευξη που μπορεί να διαβαστεί και ως οδηγός για το τι πρέπει να αναμένουμε από τον Τσαβούσογλου, 45 ημέρες μετά από εκείνη την επεισοδιακή on camera διαμάχη του με τον έλληνα ομόλογό του στην Αγκυρα.

Κατ’ αρχάς τα καλά. Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, επιβεβαιώνει ότι στόχος της επίσκεψής του είναι η προετοιμασία μιας συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στα μέσα Ιουνίου.

Παράλληλα, δεν αποκλείει την προσφυγή στη Χάγη, την οποία η Ελλάδα προτείνει ως λύση για αιγιαλίτιδα ζώνη, χωρικά ύδατα, υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, αλλά η Άγκυρα συστηματικά αρνείται. Όμως ο Τσαβούσογλου συνδέει τη συζήτηση για τη Χάγη με διμερείς διαπραγματεύσεις και για «υπόλοιπα θέματα». Ως γνωστόν η Αθήνα δεν αναγνωρίζει άλλα θέματα διαφωνίας με την Τουρκία.

Ο τούρκος υπουργός τονίζει, πάντως, ότι υπάρχει περιθώριο για θετική ατζέντα στα ελληνοτουρκικά. «Μια αμοιβαία αποδεκτή θέση επί του εύρους των χωρικών υδάτων θα επηρέαζε θετικά τα υπόλοιπα θέματα», λέει χαρακτηριστικά.

Μιλά και για την καλή γειτονία προτείνει τρία βήματα: έναν ειλικρινή διάλογο, την αποφυγή λαϊκίστικης ρητορικής και προκλήσεων και πολιτική βούληση επίλυσης όλων των θεμάτων.

Υπάρχει έδαφος για θετική ατζέντα στις σχέσεις Τουρκίας, Ελλάδας και ΕΕ, η οποία όμως θα έπρεπε να βασιστεί σε αμοιβαία συμφωνηθέντα, συγκεκριμένα και ουσιαστικά βήματα, όπως η ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, η έναρξη της διαδικασίας εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης Τουρκίας – ΕΕ και η αναζωογόνηση του διαλόγου υψηλού επιπέδου και τον σύνοδο κορυφής Τουρκίας – ΕΕ. Ακόμη, στα βήματα θα πρέπει να περιλαμβάνεται η ενθάρρυνση της απελευθέρωσης θεωρήσεων για τούρκους πολίτες, η καλύτερη συνεργασία στην διαχείριση της παράτυπης μετανάστευσης και η ενίσχυση της συνεργασίας στη μάχη κατά της τρομοκρατίας.

Αυτά είναι τα καλά. Σε μια τροχιοδεικτική βολή όμως, ο τούρκος υπουργός ξεκαθαρίσει πως είναι λάθος να πιστεύει η Ελλάδα ότι η Τουρκία θα περιοριστεί στις ακτές του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Αποκηρύσσει δε τον περίφημο «Χάρτη της Σεβίλλης», με βάση τον οποίο η Ελλάδα συνδέει τη δική της ΑΟΖ (μέσω Καστελόριζου) με αυτήν της Κύπρου, αποκλείοντας την Τουρκία από τη Μεσόγειο.

«Αν η Ελλάδα μόνο απαιτεί και ποτέ δεν συμβιβάζεται, δεν μπορούμε να φτάσουμε σε μια κοινή κατανόηση. Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε κάθε επιμαχο ζήτημα με την Ελλάδα, αλλά η Ελλάδα θα πρέπει να αποκηρύξει τον Χάρτη της Σεβίλλης, όπως δεν τον έχουν υιοθετήσει ΗΠΑ και ΕΕ. Θα ήθελα να επαναλάβω ότι θα ήταν λάθος υπολογισμός από την ελληνική πλευρά να πιστεύει ότι η Τουρκία θα περιοριστεί μόνο στις ακτές του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου», τονίζει.

Σε άλλο σημείο της συνέντευξης, εξάλλου, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου επαναλαμβάνει ότι «είμαστε αποφασισμένοι να προστατέψουμε τα δικαιώματα της Τουρκίας και των Tουρκοκυπρίων απέναντι σε μονομερείς και μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις της Ελλάδος και των Eλληνοκυπρίων».

Για την προσέγγιση Ελλάδας- Τουρκίας, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου εκφράζει την πεποίθηση ότι «πρέπει να εγκαταλείψουμε την συναλλακτική προσέγγιση και να υιοθετήσουμε μια πιο ολιστική γεωπολιτική προοπτική. Η Ελλάδα θα έπρεπε να απέχει από την χρήση της ΕΕ ως μοχλό εναντίον της Τουρκίας και να εναγκαλιστεί το τρέχον θετικό momentum. Μόνο Τουρκία και Ελλάδα μπορούν να επιλύσουν τα εκκρεμή τους ζητήματα -όχι η ΕΕ- με ειλικρινή και ουσιαστικό διάλογο».

Αν η Ελλάδα δεν επεκτείνει μονομερώς τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο στα 12 μίλια η απόφαση της τουρκικής εθνοσυνέλευσης δεν θα εφαρμοστεί και θα θέλαμε να παραμείνουν έτσι τα πράγματα, επισημαίνει ο τούρκος υπουργός που προσθέτει ότι «η ελληνική θέση σε σχέση με το Καστελόριζο είναι απλά παράλογη. Οι γεωγραφικές συνθήκες τόσο στο Αιγαίο και στην Μεσόγειο εντέλλουν ότι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας όπως ελπίζουμε να επιτύχουμε, πρέπει πρώτα να συζητηθεί σε διμερείς διαπραγματεύσεις και επί τη βάσει της αρχής ευθυδικίας».

Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών δεν παραλείπει να αναφερθεί και στην Κύπρο, αναπαράγοντας τη γνωστή ρητορική της Αγκυρας για την «αδιαλλαξία» της ελληνοκυπριακής πλευράς που μπλοκάρει την όποια λύση.

«Η οικοδόμηση μιας εταιρικής σχέσης στο νησί δεν ήταν δυνατή γιατί η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν επιθυμούσε να μοιραστεί την εξουσία και το κοινό καλό με τους Τουρκοκύπριους, δηλώνει και προσθέτει ότι αυτή οδήγησε στην κατάρρευση το 1963 της κυπριακής Δημοκρατίας του 1960.

» Ήταν οι ελληνοκύπριοι που απέρριψαν το σχέδιο Ανάν το 2004 και διατήρησαν την ίδια άτεγκτη στάση στο Κραν Μοντανά [της Ελβετίας] το 2017. Οι παράμετροι του ΟΗΕ και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας συμφωνήθηκαν μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων τη δεκαετία του 1970. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία σήμερα.

» Οι Τουρκοκύπριοι εξέλεξαν τον Ερσίν Τατάρ που υποστηρίζει μια λύση δύο κρατών με βάση την κυριαρχική ισότητα. Επομένως στον πρόεδρο Τατάρ έχει ανατεθεί από τους τουρκοκύπριους η εξουσία να διαπραγματευτεί αυτή την πρόταση. Η επιμονή σε ξεπερασμένα ψηφίσματα του συμβουλίου ασφαλείας μας οδηγούν μόνο σε φαύλο κύκλο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News