«Κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο ετών θα μπορούσαμε να γίνουμε μάρτυρες της ανόδου μιας επιθετικής και θυμωμένης Βρετανίας, μιας κοινωνίας προδομένης από τις άρχουσες τάξεις που θα πλήττεται από εσωτερικές διαιρέσεις και οικονομικές δυσκολίες, ταπεινωμένης και μνησίκακης. Και μια τέτοια χώρα αποτελεί κίνδυνο και για την ίδια και για τους γείτονές της», σημειώνει σε άρθρο του στον Guardian o Τίμοθι Γκάρτον Ας, προειδοποιώντας πως η Βρετανία θα μπορούσε να καταλήξει να είναι θυμωμένη και επιθετική πολύ πιο γρήγορα, εάν δεν επιτευχθεί μια κοινώς αποδεκτή συμφωνία και η χώρα συνθλιβεί κατά την αποχώρησή της από την ΕΕ.

Αμέσως τα βρετανικά ταμπλόιντ θα κατηγορήσουν για το χάος τους «καταραμένους» Ευρωπαίους, ειδικά τους Γάλλους, και θα απαιτήσουν να σταματήσουν οι πληρωμές προς τις Βρυξέλλες ενώ οι θυμωμένοι Βρετανοί θα διερωτηθούν για ποιον λόγο θα πρέπει τα στρατεύματά τους να προστατεύουν τους Ευρωπαίους όταν αυτοί μας «γαμά..ε;». Θα μπορούσαν να επίσης να μπουν στο πειρασμό, σημειώνει ο Ας, να εφαρμόσουν εκ νέου την παραδοσιακή βρετανική πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» στην ηπειρωτική Ευρώπη. Αλλά ακόμα και μια ταπεινωτική συμφωνία – «μια ηπιότερη, ειρηνική, γραφειοκρατική εκδοχή της τιμωρητικής Συνθήκης των Βερσαλλιών που επιβλήθηκε στη Γερμανία μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο» θα μπορούσε να γεμίσει με οργή τις συνειδήσεις των Βρετανών.

«Υπερβάλλω τον κίνδυνο αναφερόμενος ακόμα και έμμεσα στη Γερμανία της Βαϊμάρης;», διερωτάται ο Ας για να απαντήσει ο ίδιος πως «ναι, δεν προβλέπω εκατομμύρια νέους ανέργους, ή έναν νέο Χίτλερ να ανέρχεται στην εξουσία ή έναν παγκόσμιο πόλεμο που θα ξεκινήσει ο Μπόρις Τζόνσον». Αλλά θεωρεί πως είναι σαφώς προτιμότερο να υπερβάλλουμε παρά να κάνουμε ότι κάνουν εδώ και δύο χρόνια οι «ευρωπαίοι εταίροι μας», να υποτιμάμε, δηλαδή, τους κινδύνους που απορρέουν, για ολόκληρη την Ευρώπη, από το Brexit, ειδικά εάν αυτό πραγματοποιηθεί ανεξέλεγκτα.

Την ώρα, όμως, που ο Ας δεν θεωρεί πιθανή τη δημιουργία μιας Βρετανίας της Βαϊμάρης, υπενθυμίζει πως απίθανη θεωρούνταν επίσης η ίδρυση ενός ακροδεξιού και εθνικιστικού κόμματος στη Γερμανία που στις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνει ποσοστά ανάλογα με εκείνα των Σοσιαλδημοκρατών, όπως εξίσου απίθανη θεωρούταν η εκλογή ενός ξενοφοβικού, ψεύτη και ναρκίσσου προέδρου των ΗΠΑ που θα απειλεί με πυρηνικό πόλεμο μέσω του Twitter.

Ο νέος υπουργός αρμόδιος για το Brexit, Ντόμινικ Ράαμπ, έχει ήδη ξεκαθαρίσει πως το Λονδίνο δεν θα καταβάλλει το αντίτιμο των 39 δισεκατομμυρίων στερλινών για το διαζύγιο με την ΕΕ σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί μια ικανοποιητική για τη Βρετανία συμφωνία. Φωτογραφία: Shutterstock

«Δεν θα παίζουμε μπροστά στα τεθωρακισμένα, το ροκ είναι κατά του πολέμου». Ο Βλαντίμιρ Κοτλιάροφ, ηγέτης της ρωσικής πανκ μπάντας Pormofilmy, δηλώνει το αυτονόητο. Αλλά τα λόγια του έχουν προκαλέσει ήδη ανησυχία στους διοργανωτές του Νασέστβι, του μεγαλύτερου φεστιβάλ ροκ μουσικής που διοργανώνεται στη Ρωσία. Γιατί κάποιες από τις μπάντες που συμπεριλαμβάνονταν στο πρόγραμμα, ανακοίνωσαν ξαφνικά πως δεν θα συμμετάσχουν τελικά στη διοργάνωση, αναφέρει το ιταλικό Rolling Stone, για να διαμαρτυρηθούν για τη συμμετοχή, μεταξύ των διοργανωτών του «ρωσικού Γκλαστονμπέρι», του υπουργείου Άμυνας της Ρωσίας.

Γιατί σε μια τεράστια έκταση στο Ζαβίντοβο, στην περιφέρεια του Τβερ, μεταξύ Μόσχας και Αγίας Πετρούπολης, σε κοντινή απόσταση από τις σκηνές στις οποίες θα εμφανιστούν οι πιο γνωστές ροκ μπάντες της Ρωσίας, θα τρέχουν, ταυτόχρονα, εκθέσεις στρατιωτικών οχημάτων, θα πραγματοποιούνται αεροπορικές επιδείξεις ενώ θα υπάρχουν και ειδικά κιόσκια των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων για όσους από τους νεαρούς Ρώσους που θα μεταβούν εκεί αποφασίσουν, μεταξύ της μίας και της άλλης συναυλίας, να καταταγούν τελικά στο ρωσικό στρατό. O Βλαντίμιρ Κοτλιάροφ κάνει λόγο για μια «τερατώδη μετάλλαξη», καταγγέλλοντας αυτήν την αφύσικη, ομολογουμένως, σύνθεση μιας μουσικής κατεξοχήν επαναστατικής και της εθνικιστικής και μιλιταριστικής ρητορικής. Σύμφωνα με τους διοργανωτές, ωστόσο, τα τεθωρακισμένα προσελκύουν την προσοχή του κοινού. «Επισκεφτείτε το φεστιβάλ και θα δείτε πως η ζώνη αφιερωμένη στα στρατιωτικά οχήματα είναι η πιο δημοφιλής», απάντησε από την πλευρά της η διευθύντρια του φεστιβάλ.

«Το να παίζεις πανκ μουσική μπροστά από ένα τεθωρακισμένο και το να τραγουδάς αυτό που σκέφτεσαι στα μούτρα του μιλιταρισμού είναι πολύ πιο διασκεδαστικό από το να κάθεσαι σπίτι σου προσβεβλημένος. Εάν σταματήσουμε να παίζουμε θα επέλθει η σιωπή, και η σιωπή είναι θάνατος», υποστήριξε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης o αρχηγός των Plan Lomonosova, μιας από τις συνολικά 100 μπάντες, που θα εμφανιστούν στο φεστιβάλ.

Έως και 100.000 άνθρωποι αναμένεται να παρευρεθούν στο φεστιβάλ του Νασέστβι, γνωστού και ως το Γκλαστονμπέρι της Ρωσίας, που ανοίγει τις πύλες του την ερχόμενη Παρασκευή.

Εάν σήμερα ο Ντόναλντ Τραμπ ασπάζεται τους σκληροπυρηνικούς ηγέτες του αραβικού κόσμου και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, μέρος της ευθύνης το φέρουν ο Μπαράκ Ομπάμα και κάποιοι από τους πρώην συνεργάτες του. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο Ντέιβιντ Κιρκπάτρικ, πρώην επικεφαλής του γραφείου των New York Times στο Κάιρο. Γιατί, όντως, ο Τραμπ έχει επιλέξει τα γεράκια της Μέσης Ανατολής, στο Ισραήλ και τον Περσικό Κόλπο, ως κύριους συμβούλους και συμμάχους του. Αλλά πρόκειται για την κατάληξη μιας στρατηγικής που άρχισε να εφαρμόζεται το 2013, όταν ο Ομπάμα, υπό τις πιέσεις που δεχόταν από τους περιφερειακούς συμμάχους του, αποδέχτηκε τελικά το πραξικόπημα κατά του τότε εκλεγμένου προέδρου της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι, τον οποίο στήριζε η Μουσουλμανική Αδελφότητα, από τον στρατηγό Αλ Σίσι.

«Εκείνο το πραξικόπημα υπήρξε καθοριστικό για την περιοχή, γιατί ακύρωσε τα όνειρα για δημοκρατία, ενισχύοντας και τους αυταρχικούς ηγέτες και τους τζιχαντιστές», υποστηρίζει στο ιδιαίτερα τεκμηριωμένο κείμενό του ο αμερικανός δημοσιογράφος. Αναγνωρίζει ότι ο Ομπάμα προσπάθησε να κρατήσει τον Μόρσι στη θέση του έως την τελευταία στιγμή. Αναγκάστηκε, ωστόσο, να ακολουθήσει τη γραμμή εκείνων που, στο Πεντάγωνο και εντός της κυβέρνησής του, δεν σταματούσαν να του επισημαίνουν πόσο επικίνδυνο μπορεί να αποδειχτεί το πολιτικό Ισλάμ. Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζουν ο Τζέιμς Μάτις, νυν υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ και ο Μάικλ Φλιν, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ντόναλντ Τραμπ. Αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών του Ομπάμα, Τζον Κέρι, δεν έβλεπε με καλό μάτι τον Μόρσι, ανησυχούσε για την επιρροή των Αδελφών Μουσουλμάνων και εκτιμούσε τον Αλ Σίσι αλλά και τα μέλη της βασιλικής οικογένειας της Σαουδικής Αραβίας που αποστρέφονταν τη διεξαγωγή εκλογών σε μια αραβική χώρα.

Τελικά ο Κέρι έπεισε τον Ομπάμα ότι η κατάληψη της εξουσίας από τον Αλ Σίσι, περισσότερο από ένα πραξικόπημα θα ήταν μια «υπόκλιση στη λαϊκή βούληση με στόχο τη διάσωση της Αιγύπτου». Και εκείνος ενέδωσε, γεγονός που θα πρέπει να το θυμόμαστε όταν βλέπουμε τον Τραμπ να δηλώνει, σήμερα, πως ο αιγύτπιος πρόεδρος είναι «ένας φανταστικός τύπος» και τον Μάτις να υποστηρίζει πως «ο μοναδικός τρόπος για να υποστηρίξουμε την ωρίμανση της Αιγύπτου ως ένα έθνος με μια δημοκρατική κοινωνία των πολιτών είναι μέσω της στήριξης του προέδρου Αλ Σίσι»

Εκλεκτικές συγγένειες μεταξύ δύο αυταρχικών ηγετών. Φωτογραφία: Mark Wilson/Getty Images/Ideal Images

Το βόρειο ημισφαίριο εξακολουθεί να βιώνει ένα καυτό καλοκαίρι με άκρως δυσάρεστες συνέπειες. Στην Ιαπωνία δεκάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Στη Σουηδία ξέσπασαν περισσότερες από πενήντα δασικές πυρκαγιές. Στην Αλγερία, το θερμόμετρο ενός μετεωρολογικού σταθμού στη Σαχάρα έφτασε τους 51,3 βαθμούς ενώ στο Τορόντο ο υδράργυρος κυμαινόταν άνω των 30 βαθμών επί 18 συναπτές ημέρες. Την ίδια ώρα στο Μόντρεαλ, το νεκροτομείο της πόλης γέμισε με άψυχα σώματα ανθρώπων που δεν άντεξαν την υπερβολική ζέστη.

Γιατί, όμως, ένα μεγάλο τμήμα του κόσμου μας πλήττεται από εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες; Ποια είναι η κοινή αιτία όλων αυτών των ακραίων καιρικών φαινομένων; Πρόκειται, σίγουρα, για δύσκολα ερωτήματα, υπενθυμίζει ο Guardian, δεδομένης της «σύνθετης δομής των καιρικών συστημάτων του πλανήτη». Αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι την ώρα που οι περισσότεροι επιστήμονες επισημαίνουν μια σειρά από καθοριστικούς παράγοντες – με την υπερθέρμανση του πλανήτη να κατατάσσεται πρώτη στη σχετική λίστα – «κάποιοι υπογραμμίζουν ότι θα ήταν λάθος να υπερβάλλουμε τον ρόλο της όσον αφορά τα κύματα καύσωνα που παρατηρούμε σήμερα».

Ο Νταν Μίτσελ, για παράδειγμα, από το πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, υποστηρίζει πως στην προκειμένη περίπτωση σημαντική επίδραση στην αύξηση των θερμοκρασιών ασκεί και το αποκαλούμενο jet stream – ένα ρεύμα ισχυρών ανέμων που πνέουν σε ύψος από 7 έως 11 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης με κατεύθυνση από δυτικά προς ανατολικά, μεταφέροντας τις καιρικές συνθήκες ανά τον κόσμο. Όταν είναι έντονοι οι άνεμοι, προκαλούν, συνήθως, καταιγίδες. Όταν είναι ασθενείς, όπως αυτήν την περίοδο, «το αποτέλεσμα είναι να επικρατούν για μεγάλο χρονικό διάστημα υψηλές τιμές ατμοσφαιρικής πίεσης στις ίδιες περιοχές», εξήγησε ο βρετανός ειδικός. Κάποιο ρόλο διαδραματίζουν επίσης και οι αλλαγές στις θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας στον Βόρειο Ατλαντικό. Μάλιστα ανάλογες συνθήκες είχαν παρατηρηθεί και το 1976, χρονιά κατά την οποία η Βρετανία βίωσε ένα από τα πιο ξηρά, ηλιόλουστα και ζεστά καλοκαίρια της κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα.

Υφίσταται, ωστόσο, μια πάρα πολύ σημαντική διαφορά και έγκειται στο γεγονός ότι από το 1976 έως σήμερα η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί σημαντικά – εξαιτίας της δραματικής αύξησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Οπότε η όποια αλλαγή στα καιρικά συστήματα θα έχει ισχυρότερο αντίκτυπο στις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη. Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνεχίζουν να αυξάνονται ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις η παγκόσμια κοινότητα δεν θα καταφέρει να συγκρατήσει την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω των δύο βαθμών κατά τη διάρκεια του αιώνα, τα κύματα καύσωνα αναμένεται πως θα επιδεινωθούν και θα παρατηρούνται ολοένα και συχνότερα.

Τουλάχιστον δέκα, από τις πενήντα δασικές πυρκαγιές που κατέκαψαν τη Σουηδία, ξέσπασαν εντός του Αρκτικού Κύκλου. Φωτογραφία: Mats Andersson/TT News Agency via REUTERS