Στην πρωτολογία του στη Βουλή, στην Ωρα του Πρωθυπουργού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με μια λέξη που χρησιμοποίησε, κατέδειξε τις δυσκολίες που υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το πακέτο ανάκαμψης ύψους εκατοντάδων δισεκατομμυρίων, από το οποίο η χώρα μας έχει λαμβάνειν συνολικά περίπου 32 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια: «διαφαινόμενο». Το πακέτο δεν είναι οριστικό, είναι υπό διαμόρφωση, με άλλα λόγια.
Σε παρόμοιο τόνο μίλησε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, σε ιταλική εκδήλωση για την οικονομία: «Η διαδικασία της σύγκλισης σε μια συμφωνία έχει ξεκινήσει. Είναι όμως σημαντικό για όλους να γνωρίζουμε ότι ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς και έχει παγίδες». Και συνέχισε, λίγο μετά: «Νομίζω ότι και οι 27 γνωρίζουν ότι η επιχείρηση οικονομικής αλληλεγγύης, την οποία προσπαθούμε να θέσουμε σε εφαρμογή, δεν έχει να κάνει με φιλανθρωπία, αλλά με το καλύτερο συμφέρον όλων μας».
Ομολογουμένως, η λέξη «grants» (επιχορηγήσεις) έχει βάλει… φωτιά στο ευρωπαϊκό παρασκήνιο και έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις από τους «φειδωλούς» της Ευρώπης. Οι «φειδωλοί», όμως, δεν είναι πλέον μόνο οι τέσσερις γνωστοί, ήτοι η Ολλανδία, η Αυστρία, η Δανία και η Σουηδία. Εσχάτως, σε πλήρη συνεννόηση με τη Σουηδία εμφανίζεται και η Φινλανδία της νεαρής σοσιαλδημοκράτισσας Σάνα Μάριν. Συν τω χρόνω, από τη στιγμή που δημοσιεύτηκε η πρόταση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που πατά πάνω στους άξονες της πρότασης Μέρκελ-Μακρόν, όλο και περισσότερα κράτη προσέρχονται στο άρμα των επιφυλακτικών για το συνολικό πακέτο, τόσο ως προς το ύψος όσο και ως προς την υφή του.
Εξ ου και οι διαπραγματεύσεις είναι ακόμα σε εξέλιξη, ενώ κανείς δεν περιμένει συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής της ερχόμενης εβδομάδας, στις 19 Ιουνίου. Άλλωστε, όπως έλεγε ένας καλός γνώστης των ευρωπαϊκών διαδικασιών, συμφωνίες τέτοιας εμβέλειας δύσκολα κλείνουν σε απρόσωπες τηλεδιασκέψεις, κατά τις οποίες είναι δύσκολο να γίνουν παράλληλες διαβουλεύσεις και συζητήσεις σε μικρότερο κύκλο ηγετών, όπως στις πρόσφατες διαβουλεύσεις για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό του 2021-2027 που έληξαν χωρίς αποτέλεσμα. Συνεπώς, εκτιμάται ότι η συμφωνία θα πρέπει να αναζητηθεί στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής που υπολογίζεται ότι θα λάβει χώρα στις αρχές Ιουλίου, με φυσική παρουσία, στις Βρυξέλλες.
Πρωταγωνιστικό ρόλο στις ενστάσεις παίζει η Ουγγαρία του Βίκτορ Ορμπαν. Με το Φιντέζ, το κόμμα του, εκτός Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και χωρίς προοπτική επανόδου, ο Βίκτορ Ορμπαν πρωτοστατεί στις αντιδράσεις, λαμβάνοντας διακριτή θέση απέναντι στον άξονα Μέρκελ-Μακρόν. Στην ίδια κατεύθυνση είναι και η Τσεχία του επίσης λαϊκιστή Αντρέι Μπάμπις, αλλά και το Βέλγιο που με τη σειρά του εγείρει επιφυλάξεις. Ανώτερος κοινοτικός αξιωματούχος εκτιμά ότι οι χώρες που έχουν ενστάσεις και θα τις διατυπώσουν στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής είναι περισσότερες, π.χ. και χώρες από τη Βαλτική, όπως η Λιθουανία ή και η Εσθονία, αλλά και άλλες. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι συνολικά οκτώ διαφωνούσες χώρες μπορεί να ανέλθουν σε πάνω από 10.
Τα εμπόδια στη διαδικασία δείχνουν, βεβαίως, ότι ο δρόμος προς μια συμφωνία είναι στρωμένος με αγκάθια. Αυτό το γνωρίζει καλά και ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος συζήτησε για το θέμα στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη του με τον Σαρλ Μισέλ. Μένει δε να φανεί αν υπάρχει πιθανότητα μείωσης των χρημάτων που έχει λαμβάνειν η Ελλάδα, ιδίως ως προς το ποσό της επιχορήγησης. Σημειωτέον ότι, πριν ακόμη από την ανακοίνωση φον ντερ Λάιεν, ο πλέον αισιόδοξος του κυβερνητικού επιτελείου, ο διευθυντής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης, εκτιμούσε ότι θα είχαμε λαμβάνειν περί τα 20 δισ. ευρώ.
Το μόνο σίγουρο είναι, όπως και σε άλλες τόσο σύνθετες ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις, ότι τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί, αν δεν έχουν συμφωνηθεί όλα. Και μένει, επίσης, να φανεί, πόσο θα…χτυπήσουν το χέρι στο τραπέζι Μέρκελ και Μακρόν. Ειδικά η κυρία Μέρκελ, για την οποία αυτή θα είναι ίσως η τελευταία μεγάλη ευρωπαϊκή διαπραγμάτευση, εφόσον αποχωρήσει οριστικά από το προσκήνιο το 2021 όπως έχει προαναγγείλει.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News