Αυτό που είχε πει κάποτε και ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Λίντον Τζόνσον. «Το πρώτο μάθημα στην πολιτική είναι να μάθεις να μετράς». Πώς μετράει κανείς 86 δισεκατομμύρια ευρώ; Ο Γιάννης Στουρνάρας το έπραξε.

Η παρουσία του στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων, τη Δευτέρα, ήταν πολυσήμαντη με την έννοια ότι μπορεί κανείς να «κρατηθεί» από κάτι από όσα είπε εις επήκοον των βουλευτών και να βγάλει το δικό του συμπέρασμα. Αυθαίρετο ή μη. Υπήρξε η θετική ανακοίνωση για μερική χαλάρωση των capital controls, αλλά ταυτόχρονα επισήμανε πως υπάρχει ο κίνδυνος να χαθούν οι αναπτυξιακοί στόχοι. Μπορεί να δήλωσε ότι ήταν θετική η αλλαγή πλεύσης της κυβέρνησης με αποτέλεσμα οι προοπτικές να γίνονται, δειλά-δειλά, ξανά θετικές, εντούτοις, η ελληνική οικονομία ξεκινάει αυτή την προσπάθεια από έναν αρνητικό «βατήρα».

Αρκετά αρνητικό αν σκεφτεί κανείς, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του κ. Στουρνάρα, ότι λόγω της εσφαλμένης διαπραγμάτευσης με τους Θεσμούς, το κόστος για την ελληνική οικονομία ανέβηκε στα 86 δισεκατομμύρια ευρώ. Διόλου ευκαταφρόνητο ποσό. Μαστίγιο και καρότο; Το σίγουρο είναι ότι η εμφάνιση του Γιάννη Στουρνάρα στην επιτροπή της Βουλής διατήρησε για τον… εαυτό της πολλές πολιτικές αντηχήσεις που δεν περιορίζονται στη συγκεκριμένη συγκυρία.

Τα βέλη σε Βαρουφάκη

Αυτός που δεν θα πρέπει να αισθάνεται… αδικημένος είναι ο πρώην υπουργός, Γιάνης Βαρουφάκης. Για άλλη μια φορά, ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε εκτενώς, και έπειτα από φορτικές ερωτήσεις των βουλευτών, τόσο στο περιβόητο «Σχέδιο Χ», αλλά και στο κόστος για την ελληνική οικονομία από τη λανθασμένη στρατηγική που ακολούθησε το υπουργείο Οικονομικών επί εποχής Βαρουφάκη.

«Πολλοί ρώτησαν για το κόστος αυτής της διαπραγμάτευσης, αν αυτό το κόστος των 86 δισ. που ανέφερα είναι πραγματικά κόστος» πρόσθεσε σε κάποιο σημείο, για να απαντήσει: «Κοιτάξτε, εγώ έκανα μια ήπια προσέγγιση. Είπα ότι τα 86 δισ. είναι μια προσέγγιση του κόστους για το τρίτο Μνημόνιο. Το τρίτο Μνημόνιο αυτό καθ’ αυτό δεν ήταν επιθυμητό από κανέναν. Κανείς δεν ήθελε να υπογράψουμε τρίτο Μνημόνιο, νομίζω άρα ότι οδηγηθήκαμε σε τρίτο Μνημόνιο. Το ότι οδηγηθήκαμε σε περιορισμούς κίνησης κεφαλαίων, σε μεγάλη εκροή καταθέσεων, αυτό είναι ένα σημαντικό κόστος. Εάν επιθυμείτε να συνδέσετε αυτό με κόστος πραγματικό, δηλαδή μείωσης της περιουσίας του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, αυτό προκύπτει. Εάν πάρετε την ανάλυση βιωσιμότητας που έκανε το ΔΝΤ το τέλος του 2014 και την συγκρίνετε με την ανάλυση βιωσιμότητας που έκανε τον Ιούλιο του 2015, θα δείτε ότι οι δύο καμπύλες απέχουν 30% του ΑΕΠ. Εάν προσθέσετε σε αυτό και το κόστος ανακεφαλαιοποίησης τραπεζών -για να μην σας πω το υπόλοιπο κόστος του ιδιωτικού τομέα- προκύπτει σαφώς ότι το πρώτο εξάμηνο του 2015 είχε ένα σοβαρό κόστος. Βεβαίως, δεν λέω ότι αυτό το κόστος είναι μόνιμο, μπορεί σιγά-σιγά να μειωθεί ακολουθώντας τη σωστή πολιτική. Αυτή για παράδειγμα που γίνεται τώρα θεωρώ ότι είναι μια πολιτική επιστροφής στην πραγματικότητα και χαίρομαι που έγκαιρα η κυβέρνηση σταμάτησε αυτή τη διαπραγμάτευση του πρώτου εξαμήνου. Εγκαιρα. Υπέγραψε τη συμφωνία και αρχίζει το κόστος αυτό και μειώνεται».

Αντιδρώντας, δε, στις σχετικές διαμαρτυρίες βουλευτών της συμπολίτευσης, επανήλθε λέγοντας για το κόστος της διαπραγμάτευσης: «Νομίζω ότι σας είπα ότι τα 86 δισεκατομμύρια του μνημονίου προσεγγίζουν το κόστος αυτό. Σας είπα ότι συγκρίνετε την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους που έχει κάνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο αν θυμάμαι του 2014 και αυτήν που έκανε τον Ιούλιο του 2015. Οι δύο γραμμές απέχουν 30% του ΑΕΠ, αυτό είναι κόστος. Είναι χειροτέρευση της καθαρής θέσης του δημόσιου, προσθέστε και το κόστος του ιδιωτικού  τομέα. Δεν έχουμε πολλά στοιχεία για να υπολογίσουμε το κόστος του ιδιωτικού τομέα, προσθέτουμε όμως το κόστος της απώλειας της αξίας των τραπεζών που υπέστη».

Ωστόσο, οι διαμαρτυρίες των βουλευτών συνεχίστηκαν με αποτέλεσμα ο κ. Στουρνάρας να επιμείνει:  «Σας είπα ότι τα 86 δισεκατομμύρια που είπα εγώ και τα οποία τα παρουσίασα ως κόστος Μνημονίου συν εξόδου καταθέσεων συν κεφαλαιακών περιορισμών προσεγγίζουν ένα πραγματικό κόστος. Υπάρχει λοιπόν ένα πραγματικό κόστος, είτε μας αρέσει είτε όχι. Αυτό που πρέπει να εστιάσουμε σήμερα είναι το πώς στην πάροδο του χρόνου θα μειώσουμε το κόστος αυτό και μέσα στην περίοδο του προγράμματος και μετά. Και ο μόνος τρόπος για να το μειώσουμε αυτό, είναι ακριβώς να ακολουθήσουμε τις προϋποθέσεις αυτές που θα οδηγήσουν σε υψηλή ανάπτυξη στη χώρα».

Τι είπε για το «Plan X»

Ερωτηθείς για την περίοδο των διαπραγματεύσεων επί Γιάνη Βαρουφάκη και το περιβόητο Plan X, ο Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε ότι δεν είχε καμία ενημέρωση για τέτοιου είδους σενάρια και ξεκαθάρισε ότι η Τράπεζα της Ελλάδος «έκανε το καθήκον της», με βάση την πληροφόρηση που είχε.

Ο διοικητής της ΤτΕ έκανε λόγο για πιθανή ατελή πληροφόρησή του την επίμαχη περίοδο.
«Δεν θα αναφερθώ στο Plan X. Αυτό μιλάει από μόνο του. Η ΤτΕ, με όση πληροφόρηση είχε εκείνη την εποχή, έκανε το καθήκον της. Σε σχέση με την ατελή πληροφόρηση που είχε εκείνη την εποχή, βλέποντας τα δημοσιεύματα, δεν ξέρω σε τι βαθμό οφείλονται σε ματαιότητα συγγραφέων ή πραγματικότητα. Η ΤτΕ έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Στουρνάρας απαντώντας στον Χρήστο Σταϊκούρα, που εκμεταλλεύτηκε την παρουσία του στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, για να ζητήσει την προσωπική του άποψη.

Ερωτηθείς, δε, αν η Τράπεζα της Ελλάδος έχει εξετάσει κάποιο Plan B για την ελληνική οικονομία, ο Γιάννης Στουρνάρας απάντησε με νόημα για το ενδεχόμενο να αληθεύουν οι αποκαλύψεις Γκάλμπρεϊθ, δηλώνοντας ρητά και κατηγορηματικά ότι για την ΤτΕ «εθνικό νόμισμα» είναι το ευρώ. «Η ΤτΕ δεν έχει Plan B ή πλάνα επιστροφής σε εθνικά νομίσματα. Η ΤτΕ θεωρούσε θεωρεί και θα θεωρεί ότι το εθνικό νόμισμα είναι το ευρώ».  υπογράμμισε χαρακτηριστικά.

Οι θετικές εκτιμήσεις

Από εκεί και πέρα, ο κ. Στουρνάρας είπε για γενικότερα θέματα της οικονομίας: «Το 2014, ύστερα από μια διετή προσπάθεια, είχαμε μπει σε θετικούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης. Θυμίζω είχαμε παράγει πρωτογενές πλεόνασμα τότε και είχε βγει  και η ελληνική οικονομία στις διεθνείς αγορές τόσο οι τράπεζες και οι επιχειρήσεις όσο και το Δημόσιο. Σήμερα οι προϋποθέσεις αρχίζουν να γίνονται πάλι  θετικές το 2016», για να εξηγήσει ότι «υπήρξε το πρώτο εξάμηνο του 2015 όπου δοκιμάστηκε μια διαφορετική μορφή διαπραγμάτευσης η οποία δεν απέδωσε. Είχαμε τα αποτελέσματα που είχαμε. Θεωρώ θετικό ότι η κυβέρνηση έγκαιρα έκανε την απαραίτητη στροφή που έπρεπε να κάνει».

Τα capital controls

Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει συντάξει τον «οδικό χάρτη» σταδιακής απελευθέρωσης των περιορισμών που συνδέονται με την επίτευξη σημαντικών στόχων της ελληνικής οικονομίας. Και στο πλαίσιο αυτό υπέβαλε τη Δευτέρα στους Θεσμούς πρόταση με νέα μέτρα απελευθέρωσης από τους περιορισμούς, τα οποία, όπως τόνισε ο κ. Στουρνάρας, «συνοδεύονται από σχετική τεκμηρίωση και στοχεύουν τόσο στη διευκόλυνση της λειτουργίας των ελληνικών επιχειρήσεων, όσο και στην περαιτέρω βελτίωση της κατάστασης ρευστότητας των τραπεζών, η οποία θα επηρεάσει θετικά την ψυχολογία των καταθετών, των επενδυτών και των επιχειρήσεων».

Ενδεικτικά, τα νέα μέτρα χαλάρωσης που προτείνει η ΤτΕ περιλαμβάνουν: 

• Αρση της απαγόρευσης ανάληψης μετρητών όταν προέρχονται από νέες καταθέσεις σε μετρητά (νέο χρήμα).

• Πλήρη άρση της απαγόρευσης αποπληρωμής δανείων.

• Αύξηση του ποσοστού ανάληψης μετρητών από 10% σε 30% των ελεύθερων κεφαλαίων που προέρχονται από το εξωτερικό.

• Δυνατότητα ανάληψης μετρητών έως 840 ευρώ ανά δύο εβδομάδες (στην περίπτωση που κάποιος δεν προχωρήσει στην ανάληψη των 420 ευρώ που δικαιούται εβδομαδιαίως και τα οποία δεν θα χάνει, αλλά θα μπορεί να τα πάρει την επόμενη εβδομάδα μαζί με τα υπόλοιπα).

Εκτός αυτών, ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι στόχος είναι και η μείωση του χρόνου εκτέλεσης των εμβασμάτων στο εξωτερικό, καθώς και ο περιορισμός του σχετικού κόστους που προκάλεσε η επιβολή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Όπως εξήγησε, στην επίτευξη αυτού του στόχου θα συμβάλλουν:

• Η αύξηση στα όρια των Υποεπιτροπών των τραπεζών (έως €250χιλ/ανά πελάτη/ανά ημέρα σήμερα) καθώς και των ποσών που θα μπορούν να εκτελούνται απευθείας από τις τράπεζες χωρίς την προϋπόθεση προηγούμενης ιστορικότητας (έως €20χιλ/ανά πελάτη/ανά ημέρα σήμερα). «Στόχος είναι οι επιχειρήσεις να εξυπηρετούνται το αργότερο σε χρόνο Τ+1 ώστε να μην επηρεάζεται η συναλλακτική τους εικόνα με τους συνεργάτες τους στο εξωτερικό», είπε.

• Η αύξηση των ορίων στη χρήση των καρτών στο εξωτερικό με παράλληλο άνοιγμα, μέσω internet, πολλών international sites του συνόλου σχεδόν των διαδικτυακών αγορών, γεγονός που θα διευκολύνει τις συναλλαγές τόσο των νομικών όσο και των φυσικών προσώπων με αντισυμβαλλόμενους του εξωτερικού.

• Η αύξηση των μηνιαίων ορίων τόσο των τραπεζών όσο και των Ιδρυμάτων Πληρωμών για την αποστολή εμβασμάτων έως 1.000 ευρώ.

Οπως υπογράμμισε ο κ. Στουρνάρας, «ταυτόχρονα, μετά από παρέμβαση της ΤτΕ, οι τράπεζες έχουν επιταχύνει σημαντικά τις διαδικασίες παροχής P.O.S όχι μόνο σε εμπορικές επιχειρήσεις αλλά και σε ελεύθερους επαγγελματίες, καταστήματα εστίασης κ.α., γεγονός που διευκολύνει τον καταναλωτή αλλά και προάγει την πάταξη της φοροδιαφυγής».

Οσον αφορά τις προμήθειες που εισπράττουν οι ελληνικές τράπεζες από τη χρήση P.O.S., είπε ότι «μεσοσταθμικά κυμαίνονται στο 1,1% του ποσού της εκάστοτε συναλλαγής αγορών έναντι αντίστοιχων μεσοσταθμικών τιμών χρεώσεων της τάξης του 1,8% στις ΗΠΑ και 1,3% στην Ευρωπαϊκή Ένωση» και πως «το μεγαλύτερο μέρος των προμηθειών αυτών ουσιαστικά καρπώνονται οι διεθνείς φορείς εκκαθάρισης των καρτών και όχι οι ίδιες οι τράπεζες».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News