Ο Ρίτσαρντ Θέιλερ, αμερικανός οικονομολόγος που έχει ασχοληθεί επισταμένα με τον ρόλο της συμπεριφοράς στη λήψη των αποφάσεων, βραβεύτηκε με το Νομπέλ Οικονομικών για το 2017.

Η σουηδική Κεντρική Τράπεζα  υπογραμμίζει ότι ο Τάλερ, που γεννήθηκε το 1945 στις ΗΠΑ και έχει διδάξει Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, έχει εισαγάγει «ψυχολογικά ρεαλιστικές παραδοχές στις αναλύσεις που αφορούν τη λήψη αποφάσεων στην οικονομία».

Η σημασία της συμπεριφοράς στη λήψη των αποφάσεων στην οικονομία έχει αναγνωριστεί εδώ και δεκαετίες από τους ψυχολόγους και τους οικονομολόγους.

Ο Θέιλερ, μεταξύ άλλων, έχει εξηγήσει πώς οι άνθρωποι κρατάμε ένα είδος χωριστών λογιστικών βιβλίων στο μυαλό μας για να απλοποιούμε τη λήψη των αποφάσεων. Ακόμη, έχει δείξει πώς η αποστροφή που έχουμε για την περίπτωση να έχουμε ζημιές, μας οδηγεί στο να εκτιμούμε ότι ένα αντικείμενο έχει μεγαλύτερη αξία αν το κατέχουμε παρά αν δεν το κατέχουμε.

Μια από τις πιο γνωστές συμβολές του είναι το «παιχνίδι του δικτάτορα» που έχει δείξει ποιες είναι οι αντιλήψεις των ανθρώπων για την δίκαιη μοιρασιά.

Σε αυτό δύο παίκτες έχουν να μοιράσουν μεταξύ τους ένα σημαντικό ποσό. Ο πρώτος, ο «δικτάτορας», προτείνει πόσα χρήματα θα πάρει ο καθένας, ενώ ο δεύτερος παίκτης απλώς θα πάρει το ποσό που θα του προτείνει ο πρώτος χωρίς να αντιδράσει. Οι οικονομολόγοι ενδιαφέρονται να μάθουν πώς θα γίνει η μοιρασιά. Αν, για παράδειγμα, οι δύο παίκτες έχουν στη διάθεσή τους 100 ή και 1.000 ευρώ, πόσα θα αποφασίσει να κρατήσει ο δικτάτορας και πόσα θα δώσει στον συμπαίκτη του.

Τα κλασικά οικονομικά θα έλεγαν ο δεύτερος παίκτης θα δεχτεί να πάρει ακόμη και ένα ευρώ, αλλά το παιχνίδι έχει δείξει ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι και ότι η μοιρασιά είναι πιο δίκαιη.

Η άλλη σημαντική του συμβολή του Θέιλερ είναι η θεωρία του nudging, του μικρού σπρωξίματος, που λέει ότι οι θεσμοί πρέπει να ωθούν τους πολίτες προς την σωστή απόφαση, διατηρώντας την ελευθερία επιλογής.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News