Αφορμή για το σημερινό άρθρο είναι η ανακοίνωση της χρηματοδότησης των αθλητικών ομοσπονδιών. Είμαι άνθρωπος του αθλητισμού και ξέρω ότι σε αρκετούς η γνώμη μου θα φανεί υποκειμενική. Όπως λένε όμως, σε πολλά πράγματα αντικειμενικότητα δεν υπάρχει, υπάρχει μόνο έντιμη υποκειμενικότητα κι αυτό θα προσπαθήσω να κάνω. Δεν θα βγάλω, βέβαια, υστερικές κραυγές απελπισίας, αλλά θα προσπαθήσω να τεκμηριώσω την άποψή μου. Για τους ανθρώπους του αθλητισμού αυτά που θα πω είναι προφανή, θα προσπαθήσω λοιπόν να πείσω τους υπόλοιπους, κάποιοι από τους οποίους παίρνουν και τις αποφάσεις.

Όταν έχεις περιορισμένους πόρους αναζητάς τη βέλτιστη κατανομή τους ώστε να μεγιστοποιήσεις κάποιο αποτέλεσμα-κριτήριο. Συνήθως δεν υπάρχει ένα κριτήριο βελτιστοποίησης (εκτός από έκτακτες συνθήκες όπως π.χ. σε έναν πόλεμο), αλλά περισσότερα. Έτσι, λοιπόν, συνήθως δεν υπάρχει μια βέλτιστη λύση που να βελτιστοποιεί όλα τα κριτήρια ταυτόχρονα, αλλά περισσότερες που είναι αντικειμενικά ισοδύναμες (λέγονται αποτελεσματικές ή κατά Pareto βέλτιστες). Για να γίνει η επιλογή ανάμεσά τους πρέπει να εμπλέξεις τον αποφασίζοντα, να εκφράσει τις προτιμήσεις του ή τις προτεραιότητές του. Το ίδιο γίνεται και στο μοίρασμα του προϋπολογισμού και φοβάμαι ότι ο αθλητισμός, καλώς ή κακώς, δεν είναι στις προτεραιότητες της πολιτείας. Αν δείτε τον προϋπολογισμό του 2014 μπορείτε να δείτε πού μένουν σταθερές οι δαπάνες, πού μειώνονται λίγο και πού μειώνονται πολύ. Σίγουρα κάποιες δαπάνες είναι ανελαστικές, αλλά τα ποσοστά μείωσης στις υπόλοιπες δείχνουν προτεραιότητες. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες γιατί αυτό είναι ένα υποκειμενικό θέμα, ο αναγνώστης μπορεί να δει και να κρίνει.

Ο αθλητισμός για μια κοινωνία δεν είναι πολυτέλεια όπως, πιθανώς, κάποιοι νομίζουν. Ο αθλητισμός είναι βασικό κοινωνικό αγαθό που αφορά όλες τις ηλικίες και όλες τις τάξεις της κοινωνίας. Από το παιδί της προσχολικής ηλικίας ως τον συνταξιούχο. Ιδιαίτερα μάλιστα για τα σημερινά παιδιά. Παλαιότερα «παιχνίδι» σήμαινε αλάνα, τώρα «παιχνίδι» σημαίνει οθόνη, καναπές, computer και playstation. Προσθέστε και λίγο junk food και θα δείτε πώς η Ελλάδα έχει από τα υψηλότερα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας. Μιλώντας όμως για ευεργετικές επιδράσεις του αθλητισμού στην υγεία, δεν εννοούμε μόνο τη σωματική υγεία, αλλά και την ψυχική υγεία, καθώς και την κοινωνική συμπεριφορά.

Οι ομοσπονδίες λοιπόν είναι ο κρατικός φορέας του αθλητισμού μέσω των οποίων ασκεί την αθλητική του πολιτική και γι' αυτό χρηματοδοτούνται από το κράτος. Βέβαια οι περικοπές χρηματοδότησης έχουν και τα καλά τους. Απομακρύνουν από τον χώρο τυχόν ανθρώπους που «μύρισαν ψητό και μπήκαν» και έτσι θα μείνουν όσοι πραγματικά «πονάνε» το άθλημά τους. Πού πάνε όμως τα λεφτά που μοιράζονται στις ομοσπονδίες; Ένα κομμάτι πάει στη λειτουργία τους (και εκεί πρέπει να γίνει έλεγχος, βέλτιστη κατανομή, διαφάνεια και λογοδοσία για το κάθε ευρώ που ξοδεύεται) κι ένα μεγάλο κομμάτι για τις διοργανώσεις (εσωτερικές και εξωτερικές). Τέλος, ένα ελάχιστο ποσό μπορεί να πηγαίνει για οδοιπορικά διακριθέντων αθλητών (μη φανταστείτε τα ποσά της δεκαετίας του 2000, μιλάμε για 300-500 ευρώ τον μήνα σε μια χούφτα αθλητές σε κάθε ομοσπονδία, κατά μέσο όρο). Οι ομοσπονδίες όμως θα πρέπει κι αυτές με τη σειρά τους να εξορθολογίσουν τις δαπάνες τους, να βρουν εναλλακτικά έσοδα και να μη μετακυλίουν αβασάνιστα τα έξοδα στους αθλούμενους.

Ξέρω και το αποδέχομαι ότι σήμερα ο γονιός πρέπει να βάλει το χέρι στην τσέπη για να κάνει το παιδί του αθλητισμό (γονιός νεαρών αθλητών είμαι κι εγώ, άλλωστε). Ξέροντας όμως τις ευεργετικές του επιδράσεις δεν θα διστάσει να το κάνει όπως κάνει τόσα και τόσα για να το εφοδιάσει καλύτερα στη ζωή. Όμως σαν πολιτεία πρέπει να βοηθήσεις, γιατί έχεις κι εσύ τα οφέλη σου. Οφέλη βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Ως βραχυπρόθεσμα είναι οι επιτυχίες που φέρνουν οι Έλληνες αθλητές σε μια περίοδο κρίσης που χρειαζόμαστε καλά stories και ο αθλητισμός είναι από τους ελάχιστους τομείς που ακόμα τα προσφέρει. Ως μακροπρόθεσμα, είναι ότι κάθε ευρώ που επενδύεις (κι όχι «ξοδεύεις») στον αθλητισμό, το γλιτώνεις από προγράμματα απεξάρτησης και δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης στο μέλλον. Γι' αυτό νομίζω ότι πρέπει να μπει πιο ψηλά στις προτεραιότητες σου, τουλάχιστον όπως αποτυπώνονται στον προϋπολογισμό. Κι αν ήταν να απαντήσει ο ελληνικός αθλητισμός στο περίφημο ερώτημα του JFK, «Αθλητισμέ, μη ρωτάς τι κάνει η Πολιτεία για σένα, αλλά τι μπορείς να κάνεις εσύ για την Πολιτεία» η απάντηση θα ήταν ότι έχει ήδη κάνει και συνεχίζει να κάνει πάρα πολλά σε σχέση με αυτά που έχει πάρει…

Υ.Γ.: Το ΕΣΚΑΝ, ο εθνικός φορέας αντιντόπινγκ, παίρνει 50.000 € για το 2014. Ούτε για κιτ ελέγχων αντιντόπινγκ δεν φτάνουν, αλλά αυτό είναι αντικείμενο ενός ολόκληρου άρθρου από μόνου του…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News