Ηταν λογικό και επόμενο: η μαζική δημοσιοποίηση των Panama Papers θα προκαλούσε ποικίλες πολιτικές, αλλά και νομικές αντιδράσεις που σε κάποιες περιπτώσεις λαμβάνουν και δραματικό χαρακτήρα.

Αυτή τη στιγμή, λίγα 24ωρα μετά τη διαρροή των στοιχείων, των προσώπων και των υπόγειων διαδρομών των χρημάτων, οι περισσότερες χώρες που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο προσπαθούν να οχυρωθούν πολιτικά, αλλά και δικαστικά.

Στην Ισλανδία

Στην Ισλανδία ο σάλος προκαλεί σαφή πολιτικά ζητήματα για τον πρωθυπουργό αυτής της χώρας. Ο Ντέιβιντ Σίγκνουντουρ Γκουνλάουγκσον ζήτησε από τον πρόεδρο της χώρας, Ολαφουρ Γκρίμσον, τη διάλυση του κοινοβουλίου και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Ο επικεφαλής του ισλανδικού κράτους, ωστόσο, αρνήθηκε να προχωρήσει στη διάλυση και κάλεσε για διαβουλεύσεις τους ηγέτες των κοινοβουλευτικών πολιτικών δυνάμεων, προκειμένου να καθορίσει τη στάση του.

Χιλιάδες Ισλανδοί διαδήλωσαν το βράδυ τής Δευτέρας στο Ρέικιαβικ, ζητώντας την παραίτησή του από τη στιγμή που φαίνεται να κατέχει offshore στον Παναμά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που αποκάλυψε η Διεθνής Ενωση δημοσιογράφων (ICIJ), ο ισλανδός πρωθυπουργός δημιούργησε το 2007 με τη μέλλουσα σύζυγό του μια εταιρεία στις βρετανικές Παρθένες Νήσους για να παρκάρει εκατομμύρια δολάρια. Οταν εξελέγη βουλευτής του κεντροδεξιού κόμματος Κόμμα της Προόδου για πρώτη φορά, τον Απρίλιο του 2009, «ξέχασε» ότι συμμετείχε σε εταιρεία στο πόθεν έσχες του, παρότι ο νόμος το απαιτούσε.

Οσο κρατούσε η διαδήλωση στο δρόμο, ο πρωθυπουργός βρισκόταν ενώπιον επιτροπής της βουλής και απαντούσε τις ερωτήσεις της αντιπολίτευσης. Ο ίδιος δήλωσε στην επιτροπή ότι δεν αποκάλυψε νωρίτερα τα εκατομμύρια δολάρια γιατί δεν ήθελε να γίνει η περιουσία της γυναίκας του πολιτικό θέμα.
Η αντιπολίτευση κατέθεσε πρόταση μομφής η οποία θα συζητηθεί το προσεχές διάστημα.

Στη Γερμανία 

Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Γερμανίας, Χέδικο Μας, όπως αναφέρει το BBC πρότεινε τη δημιουργία ενός εθνικού «μητρώο διαφάνειας» στο οποίο θα απαριθμούνται οι πραγματικοί δικαιούχοι των εταιρειών που εμπλέκονται στην υπόθεση. Ουσιαστικά, η συγκεκριμένη πρόταση επεκτείνει την υφιστάμενη εθνική νομοθεσία για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Παραδέχθηκε πάντως ότι η γερμανική νομοθεσία μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε εταιρείες που έχουν συσταθεί εντός της χώρας και στη συνέχεια αναζήτησαν τους φορολογικούς παράδεισους.

Στη Νορβηγία

Στη Νορβηγία, η κυβέρνηση κάλεσε τους επικεφαλής όλων των μεγάλων εταιρειών σε μια ανοιχτή συζήτηση γύρω από τη διαφθορά σε συνδυασμό με τις αποκαλύψεις για την ύπαρξη παράκτιων εταιρειών. Νορβηγικές εταιρείες φέρονται να βρίσκονται μέσα στη μακρά λίστα των Panama Papers με αποτέλεσμα η κυβέρνηση της χώρας να κινητοποιηθεί άμεσα.  Όπως σημειώνει το Reuters, η υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας, Μόνικα Μέλαντ ανέφερε πως θα καλέσει τους επικεφαλής 30 εταιρειών σε μακρά συζήτηση που θα διεξαχθεί τον Ιούνιο.

Στην Αυστρία 

Ο καγκελάριος της Αυστρίας, Βέρνερ Φάιμαν επισήμανε πως η ΕΕ πρέπει να λάβει πρωτοβουλίες έτσι ώστε να μην μπορούν εφεξής οι off shore εταιρείες να χρησιμοποιούνται για ξέπλυμα χρήματος. «Χρειάζεται επείγουσα δράση προς αυτή την κατεύθυνση», τόνισε χαρακτηριστικά. Επιπλέον, τόνισε πως η Αυστρία θα πάρει μέρος στη διεθνή συζήτηση για το πώς μπορεί να γίνει ανταλλαγή πληροφοριών ασφαλείας. «Πρέπει να αναθεωρήσουμε όλες τις υποθέσεις.

Στη Χιλή 

Ο πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας στη Χιλή, Γκονζάλο Ντελαβό παραιτήθηκε από τη θέση του τη Δευτέρα, καθώς το όνομά του εμφανίστηκε στα Panama Papers. H παραίτησή του έγινε αποδεκτή από το διοικητικό συμβούλιο. Αν και δεν έχω κατηγορηθεί άμεσα, εντούτοις το Time και το Reuters αναφέρoυν ότι ελέγχεται για συμμετοχή σε πέντε υπεράκτιες εταιρείες.

Στη Βρετανία

Στο επίκεντρο των αποκαλύψεων Panama Papers βρίσκεται η Βρετανία, καθώς περισσότερες από τις μισές υπεράκτιες εταιρείες που περιέχονται στα έγγραφα είναι καταχωρισμένες στα μητρώα φορολογικών «παραδείσων» υπό βρετανική διοίκηση ή και στην ίδια τη χώρα, όπως χαρακτηριστικά είπε η ευρωβουλευτής του βρετανικού κόμματος των Πρασίνων, Μόλι Σκοτ-Κέιτο.

Τα κολοσσιαία ποσά που διακινούνται μέσω των offshore εταιρειών της Mossack Fonseca αξιοποιούνται επίσης για την αγορά ακινήτων ή μετοχών και ομολόγων στο Λονδίνο, μεταξύ άλλων, τονώνοντας παράλληλα την εθνική οικονομία της Βρετανίας.

Εκτός από τον εκλιπόντα πατέρα του Βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, κεφάλαια σε offshore εταιρίες της Mossack Fonseca διέθεταν –ή συνεχίζουν να διαθέτουν– έξι μέλη της Βουλής των Λόρδων, τρεις πρώην βουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος και δεκάδες μεγάλοι δωρητές των πολιτικών κομμάτων της Βρετανίας.

Μεταξύ 2004 και 2014, οι βρετανικές υπηρεσίες διαπίστωσαν ότι ακίνητα αξίας 180 εκατ. στερλινών αγοράσθηκαν στη χώρα με «ύποπτα» κεφάλαια, 75% των οποίων προήλθαν από offshore εταιρίες.

Τον Ιούνιο, η κυβέρνηση Κάμερον σχεδιάζει να δημιουργήσει νέο κεντρικό μητρώο, στο οποίο θα καταγράφονται οι πραγματικοί ιδιοκτήτες εταιρειών στη χώρα, ακόμη και αν η ταυτότητά τους δεν αναγράφεται στο μητρώο μετόχων. Οι δημιουργοί της βάσης δεδομένων αυτής επιθυμούν τα στοιχεία της να συμπεριλάβουν και τις offshore εταιρείες, όπως αυτές των Βρετανικών Παρθένων Νήσων και άλλων φορολογικών «παραδείσων».

Σε εσωτερική της έκθεση, όμως, η κυβέρνηση άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο διατήρησης του μητρώου αυτού στη χώρα εγγραφής των υπεράκτιων εταιρειών, διατηρώντας ουσιαστικά το απόρρητο.

Υποστηρικτές της οικονομικής διαφάνειας ζητούν από τον Ντέιβιντ Κάμερον να παρουσιάσει νομοσχέδιο το οποίο θα καταργεί τους βρετανικούς «παραδείσους», όπως τις Νήσους Τζέρσεϊ, Γκέρνσι και Μαν.

Στην Κύπρο 

Στη δίνη των αποκαλύψεων για τις δραστηριότητες της δικηγορικής εταιρείας Mossack Fonseca, που εδρεύει στον Παναμά, βρίσκεται και η Κύπρος καθώς σύμφωνα με έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας υπήρξαν διαδρομές χρημάτων από υπεράκτιες εταιρείες και από το νησί.

Σε γραπτή δήλωσή της σε σχέση με δημοσιεύματα που αναφέρονται σε διαρροή εγγράφων γνωστά ως Panama Papers, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου ανακοινώνει ότι αξιολογεί τις πληροφορίες στο βαθμό που ενδεχομένως να αφορούν το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου και προβαίνει, όπου χρειάζεται, στις δέουσες ενέργειες.

Στα 11,5 εκατομμύρια εμπιστευτικά έγγραφα, αναγράφονται τα ονόματα εκατοντάδων ανθρώπων, με καταθέσεις σε offshore εταιρείες σε όλο τον κόσμο. Στα αρχεία υπάρχουν εταιρείες που συνδέονται με προέδρους και πρωθυπουργούς κρατών καθώς και με γνωστά ονόματα της πολιτικής, οικονομικής αλλά και αθλητικής ζωής.

Στοιχείο πρώτο της εμπλοκής της Κύπρου στο σκάνδαλο Panama Papers απότελεί το γεγονός ότι η δικηγορική εταιρεία Mossack Fonseca διατηρεί γραφεία και στην Κύπρο και συγκεκριμένα στη Λεμεσό.

Σύμφωνα με τα έγγραφα της Mossack Fonseca, η Κύπρος είναι ανάμεσα στις χώρες που χρησιμοποιούσε η δικηγορική εταιρεία ως φορολογικό παράδεισο. H γαλλική Δικαιοσύνη ανακοίνωσε σήμερα την έναρξη έρευνας για «νομιμοποίηση εσόδων από διακεκριμένη φοροδιαφυγή» μετά τις αποκαλύψεις – σοκ που δημοσιεύτηκαν στον διεθνή Τύπο σχετικά με τα «αρχεία του Παναμά» που αφορούν ένα τεράστιο σύστημα φοροδιαφυγής.

Στη Γαλλία 

Γάλλοι οικονομικοί εισαγγελείς ανακοίνωσαν την Δευτέρα ότι ανοίγουν προκαταρκτική έρευνα για φοροδιαφυγή μετά από την διαρροή εγγράφων από νομική εταιρεία του Παναμά με ειδίκευση την δημιουργία υπεράκτιων εταιρειών.

Πάνω από 11 εκατομμύρια ντοκουμέντα που ειδικεύεται στο στήσιμο offshore εταιρειών σε φορολογικούς παραδείσους. Αυτά περιλαμβάνουν ηλεκτρονικά μηνύματα, τραπεζικά αρχεία και πληροφορίες πελατών που χρονολογούνται πίσω πολλές δεκαετίες.

Οπως μεταδίδει το Reuters, το γαλλικό υπουργείο Οικονομικών ανέφερε νωρίτερα ότι η γαλλική κυβέρνηση θα διεκδικήσει πρόσβαση στα έγγραφα του «Panama Papers» για πιθανά παραπτώματα φοροδιαφυγής και θα τιμωρήσει τους ενόχους.

Ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, υποστήριξε νωρίτερα σήμερα ότι οι αποκαλύψεις από τα ντοκουμέντα αποτελούν «καλά νέα» που θα μπορούσαν να τονώσουν τα έσοδα από τη φορολογία. «Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι καθώς εμφανίζονται οι πληροφορίες, θα διεξαχθούν έρευνες, θα ανοιχτούν υποθέσεις, και θα πραγματοποιηθούν δίκες. Αυτές οι αποκαλύψεις αποτελούν καλά νέα, γιατί θα αυξήσουν τα έσοδα από τη φορολόγηση εκείνων που διαπράττουν απάτη», δήλωσε.

Σύμφωνα με τη γαλλική εφημερίδα Le Monde, στο δίκτυο βρίσκεται μπλεγμένος και ένας κύκλος πιστών της Μαρίν Λεπέν. Το σύστημα αυτό «ανάμεσα στο Χονγκ Κονγκ, τη Σιγκαπούρη, τις βρετανικές Παρθένες Νήσους και τον Παναμά», χρησιμοποιήθηκε για να βγουν χρήματα από τη Γαλλία, μέσω εικονικών εταιρειών και πλαστών αποδείξεων, με πρόθεση την διαφυγή από τις γαλλικές υπηρεσίες κατά του ξεπλύματος», αναφέρεται στο δημοσίευμα.
Με βάση τα στοιχεία που προέρχονται από τα αρχεία της δικηγορικής εταιρείας Μοσάκ Φονσέκα του Παναμά, η εφημερίδα αναφέρεται ειδικότερα στον ρόλο του Νικολά Κροσέ, λογιστή και πρώην οικονομικού συμβούλου της προέδρου του Εθνικού Μετώπου και του επιχειρηματία Φρεντερίκ Σατιγιόν, ιδιοκτήτη της εταιρείας Riwal που αναλαμβάνει τον τομέα της επικοινωνίας των υποψηφίων του Εθνικού Μετώπου και άτυπου συμβούλου της Μαρίν Λεπέν.

Επιχειρώντας να προλάβει τις εξελίξεις, ο Φρεντερίκ Σατιγιόν δήλωσε από χθες το βράδυ ότι «έχει θέσει στη διάθεση των δημοσιογράφων έγγραφα που αποδεικνύουν την απόλυτη νομιμότητα των ενεργειών αυτών».

Σε ανακοίνωσή του το Εθνικό Μέτωπο δίνει τη διαβεβαίωση ότι «δεν εμπλέκεται στην υπόθεση των Panama Papers».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News