Τα πολεμικά επεισόδια έχουν προσωρινά σταματήσει στη Λιβύη, η διαλυμένη από τον εμφύλιο αραβική χώρα υποτίθεται ότι έχει μπει σε κάποια πορεία ομαλότητας μέχρι να διεξαχθούν οι εκλογές του Δεκεμβρίου, ωστόσο η τουρκική παρουσία εκεί εξακολουθεί να είναι έντονη και ενοχλητική για πολλούς. Μεταξύ των διεθνών παραγόντων που δεν βλέπουν με καλό μάτι την ιδιότυπη και πολυεπίπεδη εισβολή της Τουρκίας στη Λιβύη είναι η Γαλλία του Εμανουέλ Μακρόν αλλά και η Αίγυπτος του Αμπντελφατάχ αλ-Σίσι.

Ως γνωστόν, η Τουρκία ενεπλάκη στον λιβυκό εμφύλιο στο πλευρό τού «αναγνωρισμένου πρωθυπουργού της Τρίπολης» Φαγιέζ αλ-Σαράζ όταν την πρωτεύουσα πολιορκούσαν οι δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ με την υποστήριξη αραβικών κρατών όπως τα Εμιράτα και η Αίγυπτος, αλλά και της Ρωσίας.

Ο στρατηγικός στόχος της Τουρκίας ήταν τόσο η εδραίωση της παρουσίας της εκεί –στην Τρίπολη κατ’ αρχάς– όσο και η ταυτόχρονη δημιουργία προβλημάτων σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο, μέρος των οποίων είναι η έμπρακτη αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας διά της υπογραφής του τουρκολιβυκού συμφώνου περί καθορισμού θαλασσίων ζωνών (Νοέμβριος 2019).

Σε εκείνη την περίπτωση η προκλητική καταπάτηση του διεθνούς δικαίου και η κυνική αδιαφορία για την ίδια τη γεωγραφία ήταν ασήμαντα θέματα για τους Τούρκους, αφού το ίδιο χρονικό διάστημα είχαν σοβαρότερα ζητήματα να τακτοποιήσουν: την ενεργό συμμετοχή τους στον λιβυκό Εμφύλιο, με αποστολές αξιωματικών του τουρκικού στρατού ως εκπαιδευτών «πολιτοφυλάκων», σύρων τζιχαντιστών και μισθοφόρων ως πολεμιστών και υλικού πολέμου κάθε είδους προς άμεση χρήση.

Μάλιστα το περσινό καλοκαίρι η Τουρκία είχε φθάσει στο σημείο να παρεμποδίσει γαλλικά πολεμικά πλοία που έπλεαν στα ανοιχτά της Λιβύης αν και συμμετείχαν σε ΝΑΤΟϊκή αποστολή. Εκτοτε οι Γάλλοι έχουν καταγγείλει ξεκάθαρα και με κάθε ευκαιρία ότι η Τουρκία είναι παράγων αποσταθεροποίησης στην Ανατολική Μεσόγειο.

Μακρόν και Σίσι

Στη συνδιάλεξη που είχαν την περασμένη Κυριακή, ο πρόεδρος της Αιγύπτου  και ο πρόεδρος της Γαλλίας  συζήτησαν το λιβυκό πρόβλημα, ιδίως στην τουρκική απόληξή του. Ο Σίσι εξέφρασε και πάλι τη θέση του περί αποχώρησης όλων των ξένων στρατευμάτων από το λιβυκό έδαφος, δηλώνοντας όμως ότι στηρίζει και τη μεταβατική κυβέρνηση που έχει προκύψει, ώστε να επικρατήσει ομαλότητα μέχρι να στηθούν οι κάλπες.

Ο Μακρόν επαίνεσε τον ρόλο της Αιγύπτου στην επίλυση της κρίσης της Λιβύης, εξέφρασε την ικανοποίησή του και για τις προσωπικές κινήσεις του Σίσι, παρεμβάσεις που ενίσχυσαν την πολιτική διαδικασία για την επίλυση του λιβυκού ζητήματος και ενδυνάμωσαν τον ρόλο της Αιγύπτου ως πυλώνα σταθερότητας στη Μέση Ανατολή. Και ο Μακρόν υποσχέθηκε «εντατική συνεργασία και συντονισμό δράσης» των δύο χωρών στο Λιβυκό. Γιατί; Επειδή η Τουρκία «στρογγυλοκάθησε» στην Τρίπολη.

Πρόσφατο δημοσίευμα της Repubblica ανέφερε και τις πικρές διαπιστώσεις των Ιταλών: οι Τούρκοι τον καιρό της πολιορκίας της Τρίπολης διασυνδέθηκαν καταλλήλως και σήμερα κατάφεραν να πετάξουν έξω από κάποια μεγάλα έργα της Λιβύης τις ιταλικές εταιρείες, για παράδειγμα από το εργοτάξιο στο αεροδρόμιο της Τρίπολης. Δεν τους ενδιαφέρει η αεροπορική σύνδεση με το εξωτερικό ή η ανάπτυξη του τουρισμού, γράφει ο απεσταλμένος της Repubblica, όσο η δική τους καθιέρωση στην Τρίπολη – πόλη όπου πλέον βρίσκεις μαγαζιά τουρκικού ενδιαφέροντος («ψησταριές ντονέρ κεμπάμπ», κ.λπ.).

Ο συντάκτης κάνει έναν πρόχειρο οικονομικό απολογισμό: «Με την κυβέρνηση Σαράζ η Λιβύη έχει ήδη πληρώσει 15 δισ. δολάρια για καθυστερημένες συμβάσεις με την Τουρκία, ενώ ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Λιβύης Σαντίκ αλ-Κεμπίρ κατέθεσε κεφάλαιο 8 δισ. δολαρίων στην τουρκική κεντρική τράπεζα για τέσσερα χρόνια και δίχως άντληση τόκων, με σκοπό να βοηθήσει την τουρκική  λίρα». Αναφέρει ονόματα τουρκικών εταιρειών με δράση στο λιμάνι της Μισράτα και σε άλλα μέρη, που πιστοποιούν τη διείσδυση των Τούρκων στο χρυσοφόρο από κάθε άποψη «πεδίο» που λέγεται Λιβύη.

Ενας μηχανικός, Λίβυος, μίλησε στο ιταλικό Μέσο: «Από την άνοιξη του 2019 και μέχρι το τέλος του έτους, όταν έκαναν την αμυντική συμφωνία με την κυβέρνησή μας, οι Τούρκοι έφεραν εδώ στρατιωτικούς, τεχνικούς συμβούλους και περίπου είκοσι drones. Ωστόσο αυτά δεν ήταν αρκετά. Εργάστηκαν για να απαιτήσουν εκεχειρία εκ των πραγμάτων, έτσι τον Ιανουάριο του 2020 άφησαν τη διάσκεψη του Βερολίνου να πραγματοποιηθεί. Ολοι τότε μιλούσαν για ειρήνη, αλλά αυτοί συνέχισαν την ενίσχυση. Ο Ερντογάν ενέκρινε τα σχέδια των στρατηγών του για αποστολή περισσοτέρων drones. Κατόπιν ήρθαν και τα πυροβόλα».

Η συνέχεια της ιστορίας ήταν, πάνω ή κάτω, όπως τη φανταστήκαμε όλοι οι παρατηρητές του εμφυλίου: «Από τα αεροδρόμια η Τουρκία μπόρεσε να ελέγξει τον πόλεμο. Από αυτά απογείωσε τα drones που αναχαίτισαν τον Χαφτάρ και έσωσαν την κυβέρνηση της Τρίπολης, με τα πυροβόλα και τα ραντάρ της εξουδετέρωσε το πυροβολικό του Χαφτάρ. Ετσι καθάρισε τα περίχωρα της Τρίπολης και κατέρριψε τα drones της Ρωσίας και των Εμιράτων».

Υστερα από τέτοιες πληροφορίες, ο ιταλός δημοσιογράφος, μάλλον με ελάχιστα κρυμμένο τον θαυμασμό του, αξιολόγησε τη συμμετοχή των Τούρκων στον πόλεμο και στο πλευρό του Σαράζ ως το βασικό μέσο για την παγίωση της παρουσίας τους στη μεταπολεμική Λιβύη: «Με λίγα λόγια, μέσα σε λίγες εβδομάδες ένας στρατός που υποστηρίχθηκε από τη Ρωσία, τα Εμιράτα, την Αίγυπτο και τη Γαλλία απωθήθηκε μακριά από την Τρίπολη μόνο από τις τουρκικές δυνάμεις». Και σήμερα οι Τούρκοι βρίσκονται εκεί, στην Τρίπολη. Επειδή, όπως λέει ο λίβυος μηχανικός, «είναι οι νικητές, αφού πολέμησαν…». Χωρίς να σημειώνει ότι επί του εδάφους οι Τούρκοι που πολέμησαν ήταν… Σύροι μισθοφόροι.

Μένει να δούμε τις απαντήσεις των Γάλλων, των Αιγυπτίων αλλά και… των Ρώσων.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News