Ως πρώτη μπαλαρίνα των Μπολσόι, η Μαρία Βινογκράντοβα έχει ερμηνεύει μερικούς από τους πιο διάσημους ρόλους μπαλέτου μπροστά σε χιλιάδες θεατές. Αλλά για πολύ καιρό έκανε πρόβες στη σοφίτα του σπιτιού της και έπαιζε στην κουζίνα της, χωρίς να ξέρει πότε θα μπορούσε να εμφανιστεί ξανά στη σκηνή.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, μοιράστηκε μια μπάρα και μερικά τετραγωνικά μέτρα λινόλεουμ σε μια πρόχειρη αίθουσα για πρόβες που έφτιαξαν στο σπίτι τους, με τον σύζυγό της Ιβάν Βασίλιεφ, επίσης κορυφαίο σολίστ στο μπαλέτο της Αγίας Πετρούπολης. «Το ταβάνι ήταν τόσο χαμηλό, που δεν μπορούσα καν να πηδήξω χωρίς να χτυπήσω το κεφάλι μου», είπε στη Sunday Telegraph η Βινογκράντοβα για τους μήνες που πέρασαν μακριά από το θέατρο.

«Φυσικά έχασα τη φόρμα μου», είπε ακόμα στον ανταποκριτή της βρετανικής εφημερίδας στη Μόσχα, η 32χρονη πρίμα μπαλαρίνα λίγο πριν από την πολυαναμενόμενη επανέναρξη των παραστάσεων των Μπολσόι, ένα από τα πρώτα μεγάλα ευρωπαϊκά θέατρα που βγαίνουν τώρα από το lockdown.

Μήπως είναι πολύ νωρίς;

Θέατρα σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν τα Μπολσόι για να δουν αν πράγματι είναι σε θέση το ιστορικό ρωσικό θέατρο όπερας και μπαλέτου να ανεβάσει παραγωγές μεγάλης κλίμακας, παρέχοντας παράλληλα ασφάλεια σε ερμηνευτές και κοινό, με φόντο μια κρίση που έχει ήδη κοστίσει τη δουλειά σε χιλιάδες καλλιτέχνες και δημιούργησε αβεβαιότητα για το μέλλον ακόμη και στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου.

Και ενώ η διοίκηση των Μπολσόι επιμένει ότι λαμβάνει τα «μέγιστα δυνατά μέτρα», τα πρώτα σημάδια δεν είναι πολύ ενθαρρυντικά. Τα Μπολσόι ανέφεραν δύο περιστατικά που σχετίζονται με τον κορονοϊό από την αρχή της πανδημίας: το πρώτο τον Απρίλιο, όταν τα τεστ δεκάδων υπαλλήλων του θεάτρου βγήκαν θετικά πριν από μια παράσταση που βιντεοσκοπήθηκε σε κενή αίθουσα, και πάλι τον περασμένο μήνα, όταν περισσότερα από 50 άτομα, που συμμετείχαν σε πρόβες, στάλθηκαν στο σπίτι τους όταν ένας χορευτής βρέθηκε θετικός στον ιό.

Εν τω μεταξύ, το θέατρο Μαριίνσκι (Mariinsky) στην Αγία Πετρούπολη ξεκίνησε ξανά τις παραστάσεις του στις αρχές Αυγούστου, αλλά έπειτα από τρεις εβδομάδες, αναγκάστηκε να σταματήσει τα μπαλέτα του όταν ξέσπασε Covid-19 στη χορευτική ομάδα.

Τα δοκιμαστικά ανοίγματα των θεάτρων στη Ρωσία έρχονται καθώς τα περιστατικά Covid-19 στη χώρα ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο και τα ποσοστά μόλυνσης αυξάνονται καθημερινά. Η Ρωσία είναι η τέταρτη στη λίστα των χωρών με τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών στον κόσμο. Εχει καταγράψει περίπου 18.000 θανάτους, ποσοστό θνησιμότητας χαμηλότερο σε σχέση με άλλες χώρες που έχουν πληγεί σοβαρά, γεγονός που οδήγησε σε υποθέσεις ότι δεν αναφέρει πραγματικά στοιχεία.

Τα μέτρα lockdown στη Μόσχα έχουν χαλαρώσει εδώ και πολύ καιρό και τα εστιατόρια και τα μπαρ είναι ανοιχτά ως συνήθως. Η μάσκα είναι θεωρητικά υποχρεωτική στις δημόσιες συγκοινωνίες, αλλά σπάνια επιβάλλεται. Η Ρωσία προωθεί ένα αμφιλεγόμενο εμβόλιο, που «εγκρίθηκε» πριν περάσει το τελικό στάδιο των δοκιμών και ήδη έχει δοκιμαστεί από τον δήμαρχο της Μόσχας, τον υπουργό Αμυνας και την κόρη του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

«Είναι πολύ δύσκολο τώρα να εγγυηθούμε ότι όλα θα είναι υπέροχα, ότι θα ξεπεράσουμε τα πάντα χωρίς καμία ασθένεια», δήλωσε σε συνέντευξή του  στη Sunday Telegraph ο διευθυντής χορού των Μπολσόι Μακάρ Βαζίεφ.

Είπε ακόμη ότι το θέατρο έκανε «ό,τι περνάει από το χέρι μας» και ότι οι ανησυχίες για την ασφάλεια θα πρέπει να εξισορροπηθούν με την επιθυμία καλλιτεχνών και θεατών να επιστρέψει το μπαλέτο στη σκηνή: «Δεν είναι απλώς ένα επάγγελμα, η τέχνη του μπαλέτου είναι ένας τρόπος ζωής, ειδικά στη Ρωσία. Για τους χορευτές είναι το νόημα της ζωής τους. Και όταν το αφαιρέσετε, το συναίσθημα είναι απαίσιο για τους ερμηνευτές», σχολίασε.

Ο κ. Βαζίεφ ανέφερε ακόμη ότι όλο το προσωπικό υποβάλλεται τακτικά σε τεστ για τον κορονοϊό και όποιος μπαίνει στο κτίριο κατά τη διάρκεια των δοκιμών θα πρέπει να έχει πιστοποιητικό ότι είναι αρνητικός στην Covid. Επίσης, το κοινό θα πρέπει να φοράει μάσκες και γάντια και να υπάρχει μια κενή θέση ανάμεσα στους θεατές ή σε ζευγάρι θεατών. «Φυσικά και θέλουμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε ότι ο ιός υπάρχει και η εξάπλωσή του συνεχίζεται», πρόσθεσε.

Οι πρόβες βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη εδώ και έξι εβδομάδες, ύστερα από τρεις μήνες κατά τη διάρκεια των οποίων οι χορευτές, αποκλεισμένοι στα σπίτια τους, παρακολουθούσαν online μαθήματα σε βίντεο, και παραστάσεις αρχείου για το κοινό.

Στον λαβύρινθο των παρασκηνίων, ερμηνευτές, προσωπικό και μοδίστρες συναντιούνται στους διαδρόμους και τους ανελκυστήρες, αλλά μόνο λίγοι φορούν μάσκες. Τα Μπολσόι έχουν πάνω από 3.000 άτομα στο μισθολόγιο και βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε κρατικές επιδοτήσεις και χορηγίες.

Το θέατρο ανοίγει την Κυριακή με την όπερα «Ντον Κάρλο» του Βέρντι, και θα ακολουθήσουν οι πρεμιέρες τεσσάρων σύντομων νέων μπαλέτων από διεθνείς χορογράφους. Το μπαλέτο «Δον Κιχώτης» θα παρουσιαστεί το ερχόμενο Σαββατοκύριακο σε μια παράσταση γκαλά για γιατρούς, και η επόμενη σεζόν θα περιλαμβάνει μεγάλα έργα, όπως «Η Λίμνη των Κύκνων», «Ο Καρυοθραύστης» και  «Η Ωραία Κοιμωμένη».

Ο Μαρτέν Σε, ο γάλλος χορογράφος ενός από τα νέα έργα, δήλωσε στο περιθώριο των δοκιμών: «Το πηγαίναμε μέρα με τη μέρα. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε χωρίς να γνωρίζουμε αν θα συμβεί ποτέ». Το έργο του Σε, «Silentium», βασίζεται στη δική του εμπειρία από το lockdown. Ο χορογράφος είπε ότι η πανδημία του κορονοϊού μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο το κοινό συνδέεται με το μπαλέτο: «Το να βρίσκονται δύο άτομα πολύ κοντά έχει πολύ διαφορετική σημασία τώρα», είπε.

Ο δρ Τζούλιαν Τανγκ, σύμβουλος λ0ιμωξιολόγος στο Βασιλικό Ιατρείο του Λέστερ, δήλωσε τηλεφωνικά στη βρετανική εφημερίδα ότι δεν υπάρχει η «τέλεια στιγμή» για να ανοίξει ένα θέατρο, καθώς «πάντα θα υπάρχει ένα τίμημα στην οικονομία και την ασφάλεια».

Γενικά πάντως τα θέατρα και τα μουσεία είναι ασφαλέστερα από τα μπαρ ή τα εστιατόρια λόγω του ύψους τους, και το μέγεθος των 2.500 θέσεων του Μπολσόι θα λειτουργήσει υπέρ του, σχολίασε ο βρετανός γιατρός. Τα διαλείμματα ενέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς οι άνθρωποι αφαιρούν τις μάσκες τους για να μιλήσουν και να πιουν. Να σημειωθεί ότι το θέατρο Μπολσόι σκοπεύει να διατηρήσει το μπαρ ανοικτό κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων.

«Ξέρω ότι πολλοί χορευτές υπέφεραν πραγματικά. Ηθελαν να επιστρέψουν στη σκηνή, να νιώσουν το κοινό, να νιώσουν την ατμόσφαιρα», δήλωσε, τέλος, ο κορυφαίος σολίστ Ιγκόρ Τσβίρκο, ο οποίος θα χορέψει μαζί με τη Μαρία Βινόγκραντοβα όταν το Μπολσόι υποδεχτεί και πάλι το κοινό του. «Αλλά είμαι υπέρ της ασφάλειας πρώτα από όλα. Ο κορονοϊός εξαπλώνεται εύκολα. Τώρα έχουμε την ευκαιρία να είμαστε στο θέατρο, αλλά όλοι καταλαβαίνουμε ότι θα μπορούσε να κλείσει ανά πάσα στιγμή», είπε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News