Η ερωτική ζήλια είναι ένα συναίσθημα που σε μικρό ή μεγάλο βαθμό όλοι έχουμε βιώσει ή θα βιώσουμε κάποια στιγμή στη ζωή μας. Σε κοινωνίες όπου κυριαρχεί το πρότυπο της ρομαντικής αγάπης και η μονογαμική σχέση αποτελεί ιδεώδες, η ερωτική ζήλια, τουλάχιστον στην ήπια εκδοχή της, είναι ένα συναίσθημα που θεωρείται φυσιολογικό. Αυτό που έχει σημασία άλλωστε δεν είναι μόνο τι νιώθουμε, αλλά γιατί το νιώθουμε, ποια είναι τα ερεθίσματα που προκαλούν το συγκεκριμένο συναίσθημα, και ποιοι είναι οι αποδεκτοί τρόποι για να  το επικοινωνήσουμε και να το εκτονώσουμε.

Τι γίνεται όμως όταν αρχίζουμε να υποψιαζόμαστε ότι ο σύντροφός μας ή ακόμα χειρότερα εμείς οι ίδιοι, δεν είμαστε μια απλή περίπτωση ερωτευμένου που επιτρέπει την ανασφάλεια για τη σχέση του να τον τυραννάει όταν παρουσιάζεται μία αντικειμενική «απειλή», αλλά ότι το άγχος μας ξεφεύγει από το συνηθισμένο, και μεταμορφώνεται σε φοβία ή θυμό με το παραμικρό; Τι συμβαίνει όταν εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε τις αφορμές που οδηγούν στα ξεσπάσματα της ζήλιας μας;

Η ψυχοπαθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από διαρκείς υποψίες για την απιστία του ερωτικού συντρόφου και εμμονική ζήλια ονομάζεται «Σύνδρομο ερωτικής ζήλιας» ή «Σύνδρομο του Οθέλου». Συχνά μάλιστα οι έμμονες ιδέες περί απιστίας συνοδεύονται από οργή με βίαια ξεσπάσματα και συνδέονται με την ψυχωσική παράνοια.

Αφορμή για τις παραπάνω σκέψεις ήταν η ανάγνωση του «Πριν εκείνη με γνωρίσει». Το πρόσφατο μυθιστόρημα του εξαιρετικού Τζούλιαν Μπαρνς πραγματεύεται ακριβώς τα θέματα της ερωτικής ζήλιας και την επίδρασή της στην ερωτική επιθυμία, της πραγματικής και φανταστικής απιστίας, τον τρόπο με τον οποίο όχι μόνο το ερωτικό παρόν αλλά και το σεξουαλικό παρελθόν της ηρωίδας διαμορφώνει τα αισθήματα και τις πράξεις του συζύγου της, κεντρικού πρωταγωνιστή της ιστορίας. Στο βιβλίο του ο Μπαρνς παρακολουθεί τον Γκράχαμ βήμα-βήμα, από την αρχή της επαφής όταν όλα είναι ακόμη ρόδινα, να ενδίδει σταδιακά σ’ έναν αρρωστημένο ανταγωνισμό με τα φαντάσματα των αντρών που έχουν περάσει από τη ζωή τής Ανν, να προσπαθεί άλλοτε να εντοπίσει κι άλλοτε να σβήσει τα ίχνη τους από το μυαλό, την προσωπικότητα και τις ερωτικές συνήθειες της γυναίκας του, ως την τελική πτώση στον τρομαχτικό κόσμο της παράνοιας.

Το ξεχωριστό χιούμορ και η λεπτή ειρωνεία που διαποτίζουν το βιβλίο και χαρίζουν στιγμές έντονης αναγνωστικής απόλαυσης, δεν είναι πάντα εύκολο να αποδοθούν επιτυχημένα στα ελληνικά. Ωστόσο ο αναγνώστης ανταμείβεται από την αριστοτεχνική σκιαγράφηση των τριών κεντρικών χαρακτήρων από τον Μπαρνς που δικαιολογημένα θεωρείται πλέον ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της εποχής μας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News